همه هست و بر همه محيط است ، همه چيز از او آغاز می‏شود و به او پايان‏
می‏يابد ، انديشه توحيد نيز بر سراسر وجود يك موحد واقعی احاطه دارد ، بر
همه انديشه ها ، ملكات ، رفتاريها او سيطره پيدا می‏كند و به همه آنها
جهت می‏بخشد اين است كه يك مسلمان واقعی ، اول و آخر و وسط كارش‏
خداست و هيچ چيز را شريك خدا قرار نمی‏دهد .
. 27 الغای وسايط : با اينكه اسلام وسايط را در نزول فيض می‏پذيرد و
نظام علت و معلول را چه در امور مادی و چه در امور معنوی حقيقی و واقعی‏
می‏شمارد ، در مقام پرستش و عبادت ، همه وسايط را ملغی می‏سازد چنانكه‏
می‏دانيم در مذاهب تحريف شده ، فرد ارزش ارتباط مستقيم با خدا را از
دست داده است ، ميان خدا و انسان جدايی فرض شده است ، تنها كاهن يا
روحانی می‏تواند مستقيما در حال راز و نياز باشد ، و او بايد پيام ديگران‏
را به خدا ابلاغ كند در اسلام اين كار نوعی شرك تلقی می‏شود قرآن كريم با
صراحت می‏گويد : اگر بندگان من درباره من از تو پرسش كنند ، بگو من‏
نزديكم ، دعای دعا كننده را اجابت می‏كنم . . .
. 28 امكان همزيستی با اهل توحيد : از نظر اسلام مسلمانان می‏توانند در
داخل كشور خود با پيروان اديان ديگری كه ريشه توحيدی دارند از قبيل يهود
و نصاری و مجوس ، هر چند بالفعل از توحيد منحرف باشند ، تحت شرايط
معينی همزيستی داشته باشند ، ولی نمی‏توانند در داخل كشور اسلامی با مشرك‏
همزيستی كنند مسلمانان می‏توانند بر اساس مصالح عاليه اسلامی با كشورهای‏
مشرك قرارداد صلح و عدم تعرض منعقد نمايند و يا در موضوع خاصی پيمان‏
ببندند .

126