. 6 جهان بشريت دو دوره اساسی دارد : دوره هدايت وحی ، و دوره هدايتتعقل و تفكر در طبيعت و تاريخ هر چند در جهان قديم چند دستگاه بزرگفلسفی ( از قبيل يونان و روم ) وجود داشته اما ارزش چندانی نداشته وبشريت هنوز در دوره كودكی بسر میبرده است . میگويد : " شك نيست كه جهان قديم ، در زمانی كه انسان در مقايسه با حال حاضرحالت بدوی داشت و كما بيش تحت فرمان تلقين بود ، چند دستگاه بزرگفلسفی ايجاد كرده بود ، ولی نبايد فراموش كنيم كه اين دستگاه سازی درجهان قديم كار انديشه مجرد بوده كه نمیتوانسته است از طبقه بندیمعتقدات دينی مبهم و سنتها آن سوتر رود و هيچ نقطه اتكايی درباره اوضاععينی زندگی برای ما فراهم نمیآورد " ( 1 ) . . 7 پيامبر اكرم ( ص ) كه پيامبری به او پايان رسيده ، هم به جهانقديم تعلق دارد و هم به جهان جديد از جهت منبع الهامش كه وحی است نهمطالعه تجربی طبيعت و تاريخ ، به جهان قديم تعلق دارد و از جهت روحتعليماتش كه دعوت به تفكر و تعقل و مطالعه طبيعت و تاريخ است و باتولد اين امور كار وحی متوقف میشود ، به جهان جديد تعلق دارد . میگويد :" پس چون به مساله از اين لحاظ نظر شود ، بايد گفت كه چنان مینمايدكه پيغمبر اكرم ميان جهان قديم و جهان جديد ايستاده است تا آنجا كه بهمنبع الهام وی مربوط میشود به جهان قديم تعلق دارد و آنجا كه روح الهاموی در كار میآيد متعلق به جهان جديد است زندگی در وی منابع ديگری ازمعرفت ( 2 ) را پاورقی : . 1 همان ماخذ ، ص . 145 . 2 معرفت از طريق مطالعه طبيعت و تاريخ . |