. 1 همه جانبگی از جمله امتيازات اسلام نسبت به اديان ديگر است ، وبه تعبير درست تر ، از جمله ويژگيهای صورت كامل و جامع دين خدا نسبتبه صورتهای ابتدايی ، جامعيت و همه جانبگی است منابع چهارگانه اسلامكافی است كه علمای امت ، نظر اسلام را درباره هر موضوعی كشف نمايندعلمای اسلام هيچ موضوعی را به عنوان اينكه بلا تكليف است تلقی نمیكنند .. 2 اجتهاد پذيری : كليات اسلامی به گونه ای تنظيم شده است كه اجتهادپذير است اجتهاد يعنی كشف و تطبيق اصول كلی و ثابت بر موارد جزئی ومتغير علاوه بر نحوه تنظيم كليات اسلامی كه خاصيت اجتهاد پذيری به آنهاداده است ، قرار گرفتن عقل در شمار منابع اسلامی كار اجتهاد حقيقی راآسان كرده است . . 3 سماحت و سهولت : اسلام به تعبير رسول اكرم " شريعت سمحه سهله "( 1 ) است در اين شريعت به حكم اينكه " سهله " است ، تكاليف دست وپا گير و شاق و حرج آميز وضع نشده است : « ما جعل عليكم فیالدين من حرج »( 2 ) . خدا در دين تنگنايی قرار نداده است . و به حكم اينكه " سمحه " ( با گذشت ) است ، هر جا كه انجام تكليفیتوام با مضيقه و در تنگنا واقع شدن گردد ، آن تكليف پاورقی : . 1 " بعثت علی الشريعة السمحة السهلة » " اين حديث با اين تعبيرمعروف است ، ولی من يادم نيست كه به عين اين تعبير در جايی ديده باشم. در كافی ( ج / 5 ص 494 ) چنين آمده است " لم يرسلنی الله بالرهبانيةو لكن بعثنی بالحنيفية السهلة السمحة » ". در جامع الصغير ( از كتب اهلتسنن ) نقل از تاريخ خطيب ، و در كنوز الحقايق ( از كتب اهل تسنن ) نقلاز ترمذی چنين آمده : " بعثت بالحنيفية السمحة » " . . 2 حج / . 78 |