. 5 جهان دارای نظام متقن علی و معلولی ، سببی و مسببی است فيض الهیو قضا و قدر او به هر موجودی ، تنها از مسير علل و اسباب خاص خود اوجريان میيابد ( 1 ) . . 6 نظام علت و معلول ، و اسباب و مسببات منحصر به علل و معلولاتمادی و جسمانی نيست جهان در بعد مادی خود ، نظام علی و معلولیاش مادیاست و در بعد ملكوتی و معنوی خود ، نظام علی و معلولیاش غير مادی است، و ميان دو نظام تضادی نيست ، هر كدام مرتبه وجودی خود را احراز نمودهاست ملائكه ، روح ، لوح ، قلم ، كتب سماوی و ملكوتی ، وسايط و وسايلیهستند كه به اذن پروردگار ، فيض الهی وسيله آنها جريان میيابد .. 7 بر عالم يك سلسله سنن و قوانين لايتخلف حكمفرماست كه لازمه نظامعلی و معلولی جهان است . . 8 جهان ، يك واقعيت هدايت شده است ، تكامل جهان ، تكامل هدايتشده است تمام ذرات جهان در هر مرتبه ای هستند از نور هدايت برخوردارندغريزه ، حس ، عقل ، الهام ، وحی ، همه مراتب هدايت عامه جهاناند .« قال ربنا الذی اعطی كل شیء خلقه ثم هدی »( 2 ) . موسی و هارون به فرعون گفتند : پروردگار ما آن است كه به هر چيزی آننوع خلقتی كه شايسته اش بود عطا كرد و سپس آن را هدايت نمود .. 9 در جهان ، هم خير است و هم شر ، هم سازگاری است و هم ناسازگاری ،هم جود است و هم منع و امساك ، هم نور است و پاورقی : . 1 رجوع شود به كتابهای عدل الهی و انسان و سرنوشت از مؤلف .. 2 طه / . 50 |