« ابواه هما اللذان يهودانه و ينصرانه و يمجسانه » (1) هر بچه ای از مادر
بر فطرت پاك اسلاميت متولد می‏شود ، بعد پدر و مادر او را يهودی يا
نصرانی يا مجوسی می‏كنند انحراف يهودی گری ، نصرانی گری ، مجوسی گری مثل‏
است و پدر و مادر به عنوان نمونه دو عامل اجتماعی ذكر شده اند ، يعنی‏
فطرت انسان سالم است ، جامعه آن را منحرف می‏كند در يكی از تعبيرات‏
اين احاديث پيامبر مثالی می‏زند ، می‏فرمايد : اينكه گوش حيوانات خود را
می‏بريد هيچوقت شده كه اين حيوانات وقتی از مادر متولد می‏شوند گوششان‏
بريده باشد ؟ نه ، هميشه سالم از مادر متولد می‏شوند و بعد انسانها گوششان‏
را می‏برند از نظر روحی هم همين طور است ، همه انسانها سالم ، درست و حق‏
گرا و خيرخواه متولد می‏شوند ، انحرافها ، كجرويها ، دروغگوئيها ، ظلمها ،
خيانتها ، شرارتها و فسادها بعد به انسان تحميل می‏گردد پس اين نظريه‏
براساس خوش بينی به طبيعت بشريت ، به جنس بشريت و سرشت و ساختمان‏
بشريت استوار است و اصل را درستی و حقانيت و راستی می‏داند ، و انحراف‏
را معلول علل خارجی و عرضی و به اصطلاح فلاسفه علل اتفاقی می‏داند يعنی بر
مبنای علل طبيعی ، درونی و ديناميكی ، حركت انسان بر راه راست و صراط
مستقيم است و بر اثر تغييرات عرضی ، اتفاقی ، مكانيكی و بيرونی‏
انحرافات و بديها و شرور به انسان تحميل می‏شود .

پاورقی :
1 - مجمع البيان‏ج 8 ص 303 بحارالانوار جلد 3 صفحه 281 به نقل از غوالی‏
اللئالی بدون لفظ ( و يمجسانه ) تفسير برهان جلد 4 - صفحه 263 حديث 29
به نقل از شيخ طبرسی در جامع الجوامع .

18