اينك به مطالعه قوانين اداره كننده اجتماع سرمايهداری میپردازيم :اگر مبادلاتی را كه در اجتماع كنونی صورت میگيرد به نظر دقت بنگريم ،میبينيم با مبادلاتی كه در اقتصاد ساده قديمی صورت میگرفت توفير بسياردارد . در يكی از مغازههای يك شهر داخل شويد . . . از طرف ديگر ، درزمان كنونی میبينيم مقصودی كه از مبادله كالاها متصور است و نيز فرمول آنتغيير پيدا كرده است . در اقتصاد ساده تجاری ، فرمول مبادله اين بود "كالا پول كالا " ولی در اقتصاد تجاری سرمايهداری ، جريان مبادله با پولشروع میشود و به پول ختم میگردد . فرمول كلی به اين صورت در میآيد : "پ ك پ " ( اما پول دوم نمیتوا ند مساوی پول اول باشد و الا سرمايه داراقدام به چنين مبادلهای نمیكند ). پس فرمول خاص جريان مبادله در اقتصادسرمايهداری چنين میشود : " پ ك پ باضافه پ " . اينك اين پرسشپيش میآيد كه اين مبلغ اضافی ( پ ) از كجا میآيد ؟ در وهله اول ، اينپاسخ خود به خود به زبان میآيد كه اين مبلغ اضافی يا بنا به اصطلاح عمومی، اين سود از اضافه كردن بهای اصلی كالا به دست میآيد . حالا بايد مطالعهكنيم و ببينيم اين پاسخ تا چه اندازه منطقی و صحيح است ؟ " . پاورقی : > سرمايه نبوده ، ولی خريد و فروش نيروی كار بوده است . جواب ايناست كه در قديم خريد نيروی كار از راه مزد ، به منظور تجارت نبوده كهمستلزم ارزش اضافی باشد و بدون ارزش اضافی ، عمل لغو باشد ، بلكه بهمنظور استفاده مستقيم از محصول عمل كارگر بوده است ، و مزد به اندازهارزش نيروی كار نيز خلاف هدف و مقصد نبوده است . پس با رژيمسرمايهداری جديد و تجارت جديد كه در آينده گفته خواهد شد شركت در اضافهارزش است ، متفاوت است . |