سطح ارزش ذاتی بالا میرود ؟ به نظر میرسد هنوز موضوع ارزش ذاتی كاملا حال نشده است . ص 27 : " پس بنابر آنچه گذشت " كار اجتماعا لازم " به واسطه تكنيك متوسط اجتماع ، و چابكی متوسط ، و خبرگی متوسط كارگر و نيز شرايط متوسط كار تعيين میگردد . ولی از طرف ديگر ، تكنيك اجتماع ، خبرگی كارگر ، و شرايط كار ، ثابت و بدون تغيير ، و در حال سكون نيستند . . . اگر مصرف آلومينيوم در سی ساله اخير هشت هزار برابر افزايش يافته است ، نبايد علت پايين آمدن بهای اين فلز را در روابط عرضه و تقاضا جستجو كرد ، بلكه بر عكس ، افزايش تقاضا نتيجه حتمی تنزل بها است ، و علت اوليه پايين آمدن بها نيز تنزل ارزش ، يعنی تقليل زمان كار اجتماعا لازم برای توليد میباشد " . ظاهرا مقصود اين است كه بر خلاف آنچه گفته میشود كه تنزل نرخ ، معلول افزايش عرضه است و به نوبه خود علت كاهش عرضه نيز هست ، زيرا تقاضا هميشه از يك مقدار معين تجاوز نمیكند ، اين قضيه ثابت میكند كه تقاضا ميزان ثابت ندارد و كاهش بها علت افزايش تقاضا میشود ، و علت اوليه تنزل بها افزايش عرضه بر تقاضا نيست ، زيرا معلوم نيست عرضه بر تقاضا افزايش داشته باشد ، بلكه با اين كه عرضه و تقاضا معادل است ، چون زمان كار تقليل يافته ، و كار ملاك ارزش است ، خواه ناخواه بها تنزل پيدا كرده است . پس معلوم میشود علت اصلی تعيين كننده بها ، عرضه و تقاضا نيست ، كار است . در ص 30 تحت عنوان " كار ساده و كار |