سطح ارزش ذاتی بالا میرود ؟ به نظر میرسد هنوز موضوع ارزش ذاتی كاملا حالنشده است . ص 27 : " پس بنابر آنچه گذشت " كار اجتماعا لازم " به واسطه تكنيك متوسطاجتماع ، و چابكی متوسط ، و خبرگی متوسط كارگر و نيز شرايط متوسط كارتعيين میگردد . ولی از طرف ديگر ، تكنيك اجتماع ، خبرگی كارگر ، وشرايط كار ، ثابت و بدون تغيير ، و در حال سكون نيستند . . . اگر مصرف آلومينيوم در سی ساله اخير هشت هزار برابر افزايش يافتهاست ، نبايد علت پايين آمدن بهای اين فلز را در روابط عرضه و تقاضاجستجو كرد ، بلكه بر عكس ، افزايش تقاضا نتيجه حتمی تنزل بها است ، وعلت اوليه پايين آمدن بها نيز تنزل ارزش ، يعنی تقليل زمان كار اجتماعالازم برای توليد میباشد " . ظاهرا مقصود اين است كه بر خلاف آنچه گفته میشود كه تنزل نرخ ، معلولافزايش عرضه است و به نوبه خود علت كاهش عرضه نيز هست ، زيرا تقاضاهميشه از يك مقدار معين تجاوز نمیكند ، اين قضيه ثابت میكند كه تقاضاميزان ثابت ندارد و كاهش بها علت افزايش تقاضا میشود ، و علت اوليهتنزل بها افزايش عرضه بر تقاضا نيست ، زيرا معلوم نيست عرضه بر تقاضاافزايش داشته باشد ، بلكه با اين كه عرضه و تقاضا معادل است ، چون زمانكار تقليل يافته ، و كار ملاك ارزش است ، خواه ناخواه بها تنزل پيداكرده است . پس معلوم میشود علت اصلی تعيين كننده بها ، عرضه و تقاضانيست ، كار است . در ص 30 تحت عنوان " كار ساده و كار |
