نظر جلوی خريدار گرفته شود راه زندگی فروشنده به كلی مسدود میشود پس منفعت فروشنده ايجاب میكند كه اباحه اقتضائی نسبت به خريدار هم باشد . ) ولی در فقه ما اين مطلب به اين صورت عنوان نشده است . اما اضطرارهايی كه حتی خود مضطر هم احساس نمیكند كه از طرف جامعه مضطر و بيچاره شده است و خيال میكند از قبيل نقصان عضوی در خلقت است ، كه اصلا در فقه اسلامی تحت عنوان " اضطرار " نيامده است تا حكم آن معين شود ، ولی به حكم اين كه اسلام حقوق را محترم میشمارد و عدالت را لازم میداند و هرگونه ظلم و اجحاف و استثماری را حرام میشمارد بايد گفت اين گونه سوء استفادهها از بيچارگی مردم حرام است . يكی از چيزهايی كه توازن و تعادل اجتماعی را به هم میزند وجود " باتلاقهای " اجتماعی است ، يعنی مواد توليدی به گودالهای ويل بريزد . وجود كارخانههای اسلحه سازی در دنيا كه در اثر رقابت زمامداران پيدا میشود از اين قبيل است . بايد به دست آورد كه مثلا امريكا سالی چقدر ثروت عمومی را صرف ساختن اسلحه میكند و مقايسه شود با بهداشت . گاهی بيرون رفتن آن مواد از كشور برای خارجيها سبب اين باتلاقها میگردد و گاهی وجود طبقات مفتخوار و مصارف غلط سبب میشود ، از آن جمله است وجود ارتشها و قوای انتظامی زائد و احيانا عليه مردم . مسلما اگر در جامعهای افراد آن جامعه بيش از حد معمول كار كنند ، مثلا پانزده ساعت و هجده ساعت كار كنند و معذلك نتوانند زندگی خود را تأمين كنند آن جامعه بيمار است . علت آن |
