تربيت اسلامی ، نظارت و كنترل جامعه در حد امر به معروف و نهی از منكر
می دانست و می‏خواست مسلمانان ديگر ، طبقات و قشرهای ديگر ، اين وظيفه‏
را به درستی انجام دهند اين بود كه با انحرافات مبارزه می‏كرد ولی بيش‏
از اين ديگر جلو نمی آمد ولی امروز نهضت ما دارد از نهضت صدر اسلام‏
پيروی می‏كند يعنی قبل از هر چيزی به سراغ نظام حاكم فاسد می‏رود و به‏
اينجا رسيده است كه تا نظام حاكم فاسد وجود دارد هر اقدام ديگری يا بی‏
فايده است يا كم فايده اينست كه شما می‏بينيد در صدر برنامه نهضت‏
روحانيت ما مسئله حكومت اسلامی مطرح است در صورتی كه در جنبشهای ديگر
اين مسئله يا اصلا مطرح نبوده است و يا اگر بوده است به اين صراحت مطرح‏
نبوده است اين هدف در صدر همه هدفهای نهضت روحانيت ما قرار گرفته‏
است و امروز رهبری روحانيت در اثر تجربه های زياد و طولانی به همين‏
نتيجه كه گفتم رسيده است و معتقد است كه تا آن اساس درست و اصلاح نشود
و در حقيقت تغييری بنيادين در تشكيلات اجتماعی به وجود نيايد كوشش برای‏
تأمين ساير هدفها به نتيجه نمی رسد و در حقيقت بايد گفت بی مورد است‏
البته اين مطلب هست : نهضتهای اسلامی در عين اينكه از نظر اصول كلی از
يك كادر معين خارج نيستند ، از نظر اهداف كوچك و جزئی ( 1 ) ولی در
صدر اسلام ما پديده ای به نام استعمار به مفهومی كه امروز وجود دارد
نداشته ايم اينكه ملتی ملت ديگر را در خدمت خودش قرار بدهد ، بر
مقدرات آن ملت حكومت بكند ، به جای آن ملت بر آن ملت سياست براند و
حكومت كند ، به جای آن ملت از منابع اقتصادی او استفاده

پاورقی :
1 - [ افتادگی از نوار است ] .

78