اسلام و مسلمين چقدر برای آزاديهای ملتهايی كه تحت فرمان آنها بودند احترام قائل بودند چنين چيزی در تاريخ جهان نظير ندارد به عنوان نمونه جلد دوم كتاب محمد خاتم پيامبران يك مقاله بسيار عالی از يكی از اساتيد دارد به نام كارنامه اسلام لااقل میتوانيد چند صفحه اول آن مقاله را بخوانيد كه راجع به انگيزه تمدن اسلامی بحث كرده است اگر چه به طور فشرده بحث كرده است آنجا میتوانيد مطلب را كاملا به دست آوريد چون آن بحث يك بحث بسيار آزادی است علما راجع به علل پيدايش و گسترش تمدن اسلامی خيلی بحث كرده اند دو علت اساسی برايش ذكر نموده اند اولين علت تشويق بيحدی است كه اسلام به تفكر و تعليم و تعلم كرده است چون اين ديگر در متن قرآن است علت دومی كه برای پيدايش و گسترش تمدن اسلام ذكر كرده اند كه چطور شد اسلام توانست از ملتهای مختلف نامتجانس كه قبلا از يكديگر كمال تنفر را داشتند چنين وحدتی به وجود آورد ؟ ، احترامی است كه اسلام به عقائد ملتها گذاشت به قول خودشان تسامح و تساهلی كه اسلام و مسلمين راجع به عقائد ملتهای مختلف قائل بودند لهذا در ابتدايی كه اين تمدن تشكيل میشد هسته اولی مسلمانها را اعراب حجاز تشكيل میدادند كه تمدنی نداشتند كم كم ملتها آمدند مسلمان شدند در ابتدا عده كمی از آنها مسلمان شدند ، بقيه يا يهودی بودند يا زردشتی يا مسيحی و يا صابئی ( مخصوصا صابئيها خيلی زياد بودند ، زردشتی خيلی كم بوده است ) مسلمين به قدری با اينها با احترام رفتار كردند و اينها را وارد كردند در ميان خودشان كه كوچكترين دوگانگی با آنها قائل نبودند ، و همين سبب شد كه تدريجا خود آنها در اسلام هضم شدند يعنی عقائد اسلامی را پذيرفتند . |
