پس از اين جريان بود كه توانستند مسلمانان را بيدرنگ از دم تيغبگذرانند . استعمار غرب نيز اين برنامه را در قرون اخير بصورت دقيقی در كشورهایاسلامی اجرا كرد . بهر حال غرق شدن در شهوات حيوانی عامل ديگری است برایاينكه تعالی دينی در وجود بشر ضعيف و احيانا منفور گردد . در زبان دين اين مطلب اينطور بيان شده كه وقتی دلها را كدورت و تيرگیو قساوت میگيرد . نور ايمان در دلها راه نمیيابد . " « ان الله لا يهدی القوم الفاسقين »" . يكی ديگر از موجبات اعراض و روگرداندن از دين جنگ و ستيزی است كهبرخی از داعيان و مبلغان دينی بيخرد ميان دين و ساير غرائز فطری و طبيعیبشر ايجاد میكنند و دين را بجای اينكه مصلح و تعديل كننده غرايز ديگرمعرفی كنند آنرا ضد و منافی و دشمن ساير فطريات بشر معرفی میكنند .اين مطلب احتياج بتوضيح دارد . بشر فطريات زيادی دارد . در سرشت بشرتمايل به بسيار چيزها نهاده شده است . همه اين تمايلات مربوط باموریاست كه بشر در سير تكاملی خود به آنها احتياج دارد . يعنی هيچ تمايلبيهوده و لغوی كه احتياج به كشتن و ميراندن داشته باشد در وجود بشر نهادهنشده است . همچنانكه هيچ عضو لغو و بيهودهای در بدن بشر خلق نشده است .در سرشت انسان تمايلات زيادی هست از آن جمله است تمايل به ثروت ،تمايل به محبوبيت اجتماعی ، تمايل بعلم و |