عين بيمه نيست ، يعنی اين كار با قرارداد نيست و به اصطلاح بيمه مالكینيست ، بيمه شرعی است . يعنی شارع الزاما اين بيمه را بر ورثه تحميلكرده است و حق بيمهای كه آن ورثه میگيرند همان ارثی است كه اگر اينشخص قبل از آنها بميرد از مالش خواهند برد . پس در اين مورد بخصوص كهشخص ، خساراتی به افراد ديگر وارد میكنند و بايد در ازايش ديهای بهآنها بپردازد به شرط اينكه وارد كردن خسارت از روی خطا باشد نه از رویعمد ديه را خودش نمیپردازد ، ديگران از ناحيه او میپردازند ، و اينديگران همانهائی هستند كه گفته شد . اما آيا منحصر به آنها است ؟ خير ،اگر شخصی همچو كسانی را نداشته است ، در اينجا میگويند چنانچه او معتقی( 1 ) دارد ، يعنی اگر قبلا برده بوده و مولائی داشته و آن مولا او را آزادكرده است او بايد ديه اين شخص را بپردازد . در اينجا میگويند ديه برعهده معتق است . حال اگر كسی باشد كه معتقی هم نداشته باشد ، اصلا يكآدم حری است ، هيچوقت بنده و برده نبوده و از چنان طبقه وراث همهيچكس را ندارد . آنوقت اصطلاحا میگويند : ببينيم آيا ضامن جريره دارديا خير ؟ . ضمان جريره ضمان جريره خيلی نزديك به بيمه است . اصولا میتوان گفت كه ضمان جريرهخود نوعی از بيمه است ، يك نوع بيمه و قرارداد كه اسلام هم آنرا امضاءكرده . و آن اينكه دو نفر با يكديگر عقدی برقرار میكنند كه اگر احيانا مناز روی اشتباه خسارتی بر كسی وارد كردم ، ديه آن را تو بپردازی ، حالا ياتمامش را ياپاورقی : 1 - معتق : آزاد كننده برده . |