فصل دوم : نظرگاهها، قدمگاهها، گذرگاهها، سقاخانه ها و دارالشفاءهاى قمر بنىهاشم ابوالفضل العباس عليه السلام
نظرگاه حضرت عباس عليه السلام در شهرستان لار 
آنچه كه باعث گرديد تا تربتى بيمقدار ارزش پيدا كند و زيارتگاه عام و خاص گرددو شيعه و سنى به زيارتش روند نذرش نمايند و حاجت بگيرند، نظر مقدس حضرت بابالحوائج ابوالفضل العباس عليه السلام علمدار قيام امام حسين عليه السلام است كه درخيابان گردان در بافت قديم شهر لار نظرگاهى به همين نام را به وجود آورده است .ساختمان فعلى آن حدود 150 متر مربع است كه داراى گنبدى با شيشه كارى داخلى و سقفآن گچ و آئينه است در همه فصول سال و در همه روزهاى هفته بالاخص روزهاى دوشنبه وسه شنبه مشتاقان زيارت در آن مكان مقدس گرد مى آيند.
از نكات مهم نظر گاه حضرت عباس عليه السلام اين است كه روزهاى سه شنبه خانوادههاى اهل سنت منطقه با عشقى عجيب به زيارتش مشرف شده قصد حاجت كرده و نذر خود را بهآستان مقدسش تقديم مى كنند. ⁽²⁴⁸⁾
قدمگاه سمنان 
قدمگاه حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام در سمنان : در وسط بازار سر پوشيدهبافت قديم سمنان در كوچه عباسيه تكيه اى به نام عباسيه وجود دارد. در كنار اين تكيهاتاق كوچك 2*2 مى باشد در آنجا دو سنگ وجود دارد كه مى گويند در وسط آنها جاىپايى مشاهده مى شود و قضيه آن از اين قرار است كه حضرتاباالفضل العباس عليه السلام در يك توجه خاص ‍ معنوى در عالم مكاشفه جلوه اى كردهاند و اين اثر از ايشان بجا مانده است .
قدمگاه هويزه
خادم و متولى قدمگاه هويزه فردى محلى به نام سارى نيسى بن زاير(دخل بن زاير عبيد بن اميد بن صبيعه است ) و در جرف ، روبروى پارك هويزه ، پلاك78، منزل وى مى باشد.
از سارى نيسى سوال كردم كه چرا قدمگاه به اين اسم ناميده شده است و چه حوادثى درزمان جنگ به وقوع پيوسته است ؟ سارى نيسى از عرب زبانهاى محلى بود و جدش زمانىكه جوان بوده روزى پذيرايى آقا اباالفضل العباس عليه السلام مى شود به گفتهسارى نيسى ، اباالفضل العباس ‍ عليه السلام آمده بوده به رعايايش سركشى كند درهويزه در همين محل فعلى آقا عباس بن على عليه السلام مى نشيند و رعايا و مردم را موردتفقد قرار داده و مريضها را شفا مى دهد. وقتىاباالفضل العباس عليه السلام مى رود جاى پاى اسب آن حضرت و مكانى كه ايشاننشسته بوده در زمين اثر مى گذارد و فرورفتگى آن باقى مى ماند و از آن به بعد موردشفاى مرضاى زياد و گره گشاى محتاجان در گاهش مى شود.
به گفته سارى نيسى متولى قدمگاه كه معجزات بسيارى را ديده و شاهد شفاى مريضهاىزيادى بوده و زمان جنگ ايران و عراق هر كس وسايلش را در قدمگاه هويزه گذاشت در امانماند و به گفته او زمانى كه هيچ كس در هويزه نبود و اين شهر در زير لگدهاى دژخيمانعراقى قرار داشت ، در دهه اول محرم صداى روضه و نوحه و سينه زنى از قدمگاه شنيدهمى شد، به طورى كه سربازان عراقى به فرماندارشان دورتادور قدمگاه را بمبگذارى كردند و با لو در تمام اطراف قدمگاه را به قصد تخريب مورد حمله قرار دادند،اما اصلا موثر واقع نشد، به طورى كه لودرها جلو نمى رفتند و از كار مى افتادند. وحتى با بمب گذارى خود جايگاه كه قدمگاه آقاى گره گشا مى باشد خراب نشد. و با اينتوصيفها ديگر خود عراقيها هم به اين مكان مقدس احترام مى گذاشتند. در زمان نگارش اينمطلب يعنى سال 1417 ق ، روز هفتم ذى الحجه الحرام ، كه اين مكان مقدس بازسازى مىشد، از هويزه اين شهر قهرمان فقط قدمگاه باقى مانده بود و يك مسجد و يك بانكمخروبه ، و شهرى مدفون زير خروارها خاك ، در حاليكه قدمگاه كنار شهر مدفون شدهبا افتخار سر برآورده و جلال شكوه ماه بنى هاشم عليه السلام را بعد از جنگ خونين بهتماشا گذاشته بود.
به گفته سارى نيسى : مريضها و حتى كسانى كه با هم پيمان بسته و آن را مى شكنند،زمانى كه براى قسم خوردن به اين مكان مقدس مى آيند. در اينمحل شفا گرفته و يا رازشان فاش مى شود حضرت عباس عليه السلام ، به روايتمتولى حدودا 50 يا 60 سال پيش به اين مكان آمده اند و چون پدر سارى وقبل از آن جدش از آقا اباالفضل العباس عليه السلام پذيرايى كرده بودند به طورخانوادگى متولى اين مكان مقدس مى باشند. تنظيم از محب محبان آقاى گره گشا عباس بنعلى عليه السلام .
تاريخ تحرير روز شهادت امام محمد باقر عليه السلام
بوشهر قدمگاه حضرت اباالفضل العباس عليه السلام 
اين قدمگاه مشهور به عباسعلى است ، شبهاى جمعه و نيز ايام شهادت و تعزيه ائمه عليهمالسلام مردم ضمن مراسم سوگوارى شمع نيز مى افروزند. ⁽²⁴⁹⁾
بوشهر قدمگاه حضرت اميرالمومنين على بن ابى طالب عليه السلام
قدمگاه مزبور نزديك باند فرودگاه بوشهر واقع شده است .
شدت اعتماد مردم به اين قدمگاه در حدى است كه كار ادامه باند فرودگاه وتكميل آن را دچار تاخير ساخته است . چه شبهاى جمعه عده اى براى عبادت و ذكر در آنجاجمع مى شوند و شمع مى افروزند. ⁽²⁵⁰⁾
قدمگاه حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام شهرستان شيراز⁽²⁵¹⁾
خيابان و محله اى در شيراز به نام مبارك حضرت باب الحوائجابوالفضل العباس عليه السلام متبرك شد و قدمگاهابوالفضل عليه السلام نام گرفت .
اين مكان مقدس كه اينك ساختمان و گنبد و بارگاهى دارد بسيار مورد توجه مردم شيرازمى باشد به گونه اى كه عصر روزهاى شنبهسيل مشتاقان حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام به اين مكان مقدس آمده و ساعتى رابه ذكر و راز و نياز و عبادت خداى تعالى مى پردازند، حضرتش را شفيع قرار داده وحاجات خود را مطلب كرده كه بسيارى از اوقات ارادتمندان ، دلسوختگان و دلشكستگانحاجت روا شده و به اوطان خود مراجعت مى نمايند. ⁽²⁵²⁾
سال 1417 قمرى روز هفتم ذى حجه الحرام مطابق 26/1/76 شمسى
گذرگاه عباسعلى زنگى آباد 
جناب آقاى مهندس محمد شيخ الرئيس دامت افاضاته از كرمان ، نامه اى بدين شرح خطاببه مولف كتاب چهره درخشان قمر بنى هاشمابوالفضل العباس عليه السلام عليه السلام به انتشارات مكتب الحسين عليه السلام مىنويسد:
حضور باهر النور دانشمند محترم حضرت حجه الاسلام و المسلمين حاج شيخ على ربانىخلخالى زيد عزه
پس از اهداى تحيات و افره ، و آرزوى طول عمر و توفيق روز افزون براى آن جناب درظل عنايات حضرت ولى الله الاعظم (عج )، بدين وسيله ضمن عرض پوزش از تاخير درانجام امر محوله در خصوص ارائه اطلاعاتى راجع به گذرگاه عباسعلى زنگى آباد وسقاخانه ابوالفضل عليه السلام ده زيار، اينك اطلاعات لازم حضور عالىارسال مى گردد. ان شاء الله مورد قبول قمر بنى هاشم عليه السلام و مفيد فايده جهتدرج در كتاب شريف حضرت عالى قرار خواهد گرفت ، ما رامشمول دعاى خير خويش ‍ بفرمائيد.
السلام عليك يا اباالفضل العباس عليه السلام
اين مكان مقدس ، مورد توجه و عنايت حضرت قمر بنى هاشم عليه السلام و قبله حاجاتمردم آن ديار بلكه تمامى اطراف است . مجموعه اى استمشتمل بر حدود 2000 متر مربع از بارگاه و صحن و سرا و مسجد شبستانهاى متعدد كهبه نامهاى مقدس حضرت امام حسين عليه السلام ، حضرت فاطمه عليها السلام ، قمر بنىهاشم عليه السلام ، بى بى حضرت رقيه عليهاالسلام و خانم ام البنين عليها السلامنامگذارى شده است .
در اين مهبط انوار، چند نفر در عالم بيدارى و با چشم ظاهرى ، توفيق زيارت حضرتابوالفضل عليه السلام را پيدا كرده اند.
همه ساله روزهاى تاسوعاى حسينى و اربعين ، هزاران نفر به منظور تعظيم شعائر دينىو سوگوارى براى گلگون كفنان عرصه نينوا، در اين مكان به عزادارى مى پردازند واز خون بى زوال حضرتشان اطعام مى شوند. روزهاى پنجشنبه و جمعه تقريبا تمام هفته هادر طول سال ، سفره هاى نذرى و اطعامهاى نذرى و سوگوارى و بعضا روضه خوانىدائر است .
همچنين شب ميلاد قمر بنى هاشم ، ابوالفضل العباس عليه السلام ، نيز جشن با شكوهىبا برنامه هاى متنوع (شامل سرود و مداحى و سخنرانى ) زنيت بخش اين شب فرخنده مىباشد.
جريان بسيار جالب و شنيدنى ، بلكه بى نظيرى كه براى خادم گذرگاه اتفاق افتاده، از زبان خادم گذرگاه به صورت نوار كاست در جوف پاكت حضور عالىارسال خدمت مى شود.
التماس دعا
السلام عليكم و رحمة الله و بركاته / خرداد 77
سروده هوشمند

حاج محمد زنگى آبادى
7/2/1377
سقاخانه ابوالفضل العباس عليه السلام ده زيار 
ده زيار: قريه اى است با بيش از 1500 نفر سكنه ، واقع در 40 كيلومترى سمتشمال كرمان ، با مشخصات جغرافيايى 37 30 عرض و 54 56طول كليه سكنه آن شيعه اثنى عشرى بوده و شمار زيادى از اهالى آن نيز از سلسلهشريفه سادات عظام هستند.
زيارتگاه و سقاخانه ابوالفضل العباس عليه السلام
اين زيارتگاه در حال حاضر با مساحتى معادل 750 متر مربع ،شامل صحن و سرا و رواق مى باشد كه در سمت قبله آن صفه اى قديمى با دو رواق مجاورو وصل به آن در دو طرف قار دارد و محل عبادت و زيارتگاه مردم است . در ضلعشمال آن نيز مسجدى قديمى منسوب به قمر بنى هاشم عليه السلام واقع شده است .
در طولسال حدود 40 جلسه بزرگ شامل روضه خوانى و آب و آش ‍ حسينى در اين مكان مقدس دايرمى شود. وسط صحن آبخورى مدور گونه قرار دارد كه گنبد زيبايى بر فراز آن نصباست و همگان با نوشيدن از شيرهاى آب از اطراف (آبسردكن ) گنبد كوچك آن ، سيراب ومتبرك مى شوند.
سابقه سقاخانه
در زمانهاى قديم ، اين مكان حسينيه بوده كه تا حدود 70سال قبل ساختمانش مشتمل بر دو صفه بوده است : يكى سمت غرب سقاخانه با دو باريكهمجاور و وصل به آن در دو طرف كه هنوز اين بنا پابرجاست ومحل توجه و عنايت مردم مى باشد. و ديگرى روبروى آن در ضلع شرق گذرگاه باباريكه اى (رواق ) متصل به آن كه آن رواق راه عمومى بوده و هم اكنون آثارى از آنباقى نمانده است . قديم الايام ، در ماه محرم صفهاول را كه هم اكنون نيز پابرجاست ، مى بستند و سياهپوش مى كردند و عزادارى و روضهخوانى در آن برگزار مى كردند. در همان 70سال قبل ، شخصى به نام ميرزا جعفر نيت مى كند سقاخانه اى در همين حسينيه ايجاد كند ودر پى اين نيت ، با شخص ديگر از اهالى به نام استاد حسين بنا واردعمل مى شود. وقتى كه با جمع ديگرى از اهالى براى آوردن گچ (جهت سفيدكارى رواقحسينيه ) مى روند با تعجب مشاهده مى كنند گچ مورد نياز آماده و احتياجى به سوختن گچنيست (روشى كه در قديم براى تهيه گچ به كار مى رفته است ). هنگام بنايى و سفيدكردن در ارتفاع بالا چوب بست به هم مى ريزد و همگى در خطر قرار مى گيرند، ولىمعجزه آسا جان سالم به در مى برند. استاد حسين بنا مجانى كار مى كند و ميرزا جعفر همضمن كمك به وى قرار مى گذارد هم درب رواق را بسازد و بدهد و هم گوكى اهدا كند(گوكى تشت سفالين بزرگى است كه آن را آب مى كردند و به وسيله شير آبى كهداشته از آب آن تبركا آب مى نوشيدند) و به قرار خود نيزعمل مى كند. سقاخانه در همين رواق مجاور صفه تعيين مى شود. از آن پس ، هر روز صبحزود ميرزا جعفر با مشك آن را آب مى كرده (دو سه مشك آب مى گرفته ) و سپس با تخته اىگرد، روى تشت (گوكى ) را مى پوشانده است .
با گذشت زمان ، محل آبخورى از داخل رواق به صحنمنتقل شده كه شرح آن قبلا گذشت . جلوى رواق با زنجيرهايى كه به درب آن آويزان است(و در عكس مشاهده مى شود) محل توسل جستن و دخيل بستن است (مشابه پنجره فولاد در صحنحرم امام هشتم عليه السلام ).
شفا يافتگان به عنايت قمر بنى هاشم در سقاخانه ده زيار
1. خانم فاطمه رستمى پور كه شرح آن تقديم شد.
2. شخصى به نام اكبرى كه مبتلا به تشنج بوده است (و با راهنمايى كه در خواب مىشود) عصر پنجشنبه اى در سال 1361 شمسى از صدها كيلومتر فاصله (جيرفت ) حركتكرده و در اين مكان مقدس حاضر مى شود و خود رادخيل مى نمايد. آنگاه متوسل به حضرت ابوالفضل عليه السلام مى گردد و بعد ازساعتى با فرياد (آقا شفايم دادند) بر مى خيزد و مى گويد: در عالم رويا آقايى بااسب تشريف آوردند به من فرمودند برخيز شفايت داديم ...
3. شخصى به نام على حسن زاده ، ساكن چترود (شهرى در 35 كيلومترىشمال كرمان )، پنج سال قبل در شب شهادت امام مجتبى عليه السلام فرزندش را درحاليكه فلج بوده است در همين مكان دخيل مى كند و او را شفا مى دهند. از آن زمان وى بهشكرانه شفاى فرزندش همه ساله يك نوبت درمحل سقاخانه با آب و آش حسينى مردم را اطعام مى كند.
4. خانم فاطمه مهدوى ، متولد 1313، ساكن ده زيار، مبتلا به مرض سرطان وى مدت يكسال به دنبال معالجه اين سو و آن سو رفته و ظرف اين مدت دو ماه در شيراز بسترىبوده است . پزشكان از معالجه اش قطع اميد مى كنند. خود مى گويد: پشت درب اطاقعمل ، به نيت سقاخانه ، به صاحب آن مكان مقدس به آقاابوالفضل العباس عليه السلام متوسل شدم و نذر كردم كه اگر از اين مرض جان سالمبدر ببرم ، هر سال در محل سقاخانه ، سفره نذرى بياندازم و اطعام نمايم . بادل شكسته و نااميد انقلاب عجيبى به من دست داد.
هنگامى كه او را از اطاق عمل بيرون آوردند پزشكان موفقيتعمل و بعد از آن را متحيرانه و معجزه آسا توصيف مى كنند. اگر چه هنوز كسالت دارد، ولىبه بركت ماه بنى هاشم ابوالفضل العباس عليه السلام سالهاست كه از خطر مرگقطعى رهايى يافته است .
سقاخانه حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام در شهرضاىاصفهان
جناب حجه الاسلام و المسلمين سلاله السادات آقاى سيد مجتبى قريشى ، فرزند سيد على ،در تاريخ 28/5/1377 شمسى ، طى مكتوبى راجع به تاريخچه سقاخانه شهرضاىاصفهان اين چنين نوشته اند:
به تاريخچه سقاخانه شهرضاى اصفهان اين چنين نوشته اند: در حدود يك قرن پيش دريكى از محله هاى قديمى شهرضا كه به يكى از دروازه هاى ورودى شهر نزديكتر بود،بازارى مشهور به بازارچه آقا سيد على وجود داشت كه در ابتداى آن مغازه مرحوم سيدعلى قريشى (فرزند مرحوم سيد رسول ) واقع شده بود.
حدود چهل و پنج سال پيش توسط نوه ايشان ، مرحوم حاج سيد فتح الله قريشى ،تعميراتى در آن انجام گرفت و به آب تصفيه شده شهرمتصل شد. در فصل بهار و تابستان ، با استفاده از نذورات مردم ، قالبهاى يخ خريدارىمى گشت و در سنگ آب آن انداخته شده ، مورد استفاده مردم قرار مى گرفت . بر آورده شدنحاجات مردم كه به عشق حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام براى تامين مخارجسقاخانه نذر مى كردند چنان گسترده و فراوان بود كه روز بروز بر درآمد آن افزودهشد و علاوه بر تامين مخارج جارى آن ، مقدارى نيز اضافه مى آمد. تا اينكه درسال 1358 شمسى نوه مرحوم حاج سيد فتح الله ، آقاى حاج سيد مصطفى قريشىفرزند آقاى سيد على قريشى ، كه اكنون نيز در همان مغازه اجدادى ومحل كسب و موسس سقاخانه مشغول كسب است ، اقدام به تعمير اساسى سقاخانه و تجهيز آننمود و آن محل به صورت يك سقاخانه كاملا بهداشتى با آب سردكن برقى و مجهز درآمد. نامبرده ضمنا با توجه به استقبال روز افزون مشتاقان و عاشقان آن حضرت ونذورات آنان و با استفاده از نذورات مردم درسال 1358 شمسى سقاخانه ديگرى با آب سردكن چهار شيره در قبرستان مصلاى شهراحداث كرد و علاوه بر آن بتدريج بيست دستگاه آب سردكن ديگر خريدارى نمود و به ناممقدس باب الحوائج الى الله حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام در ميادين و مراكزتجمع مردم ، روبروى مساجد و پمپ بنزين و مدرسه علميه حضرت امام حسين سيدالشهداعليه السلام ، نصب كرد، كه اينك در تمامىفصول سال ، خصوصا بهار و تابستان مورد استفاده عموم قرار دارد. كليه هزينه هاىجارى آب سردكنها و سقاخانه هاى ياد شده و وجوه آب و برق و تعميرات ، ازمحل نذورات مردم پرداخت شده است . ضمنا در نزديكىمحل سقاخانه اصلى ، مكانى كوچك قرار دارد كه حاجتمندان براى روشن كردن شمع از آناستفاده مى كنند و محل آن در تصوير مشخص است .
سقاى عطشانم 

سردار دست از تن جدا اى يار جانانم

سقاى عطشانم

عباسم اى جان اخا سرباز قرآنم

سقاى عطشانم

اى پرچم افراز سپه دين بيرقت شد خم

پشم شكست از غم

اكنون در اين دشت بلا تنها به ميدانم

سقاى عطشانم

بر خود نمى بردم گمان در اين صف ميدان

گردى به خون غلطان

بى دست چون بينم تو را اى سرو بستانم

سقاى عطشانم

بود انتظارم در جهان باشى تو بعد از من

از فتنه دشمن

بر سرپرست عترت زار پريشانم

سقاى عطشانم

پاس حرم را يا اخا كردى نگهدارى

زانان پرستارى

بى سرپرستند اهل بيت زار نالانم

سقاى عطشانم

آن چشم ها كز ترس تو يكدم نرفته خواب

امشب در خواب

بيدار باشند امشب اين چشم صغيرانم

سقاى عطشانم

امشب دگر اهل حرم تا صبح گريانند

ترسانند و لرزانند

يعنى ندارند پناه اين بى پناهانم

سقاى عطشانم

شرمى زبان حال شه آتش زن بر دل

زين ماتم مشكل

زند ايكه گفتا يا اخا اى جان جانانم

سقاى عطشانم (253)

سقاخانه حضرت ابوالفضل العباس قمر بنى هاشم عليه السلام در شهرستاناردبيل ، جنب مقبره شيخ صفى الدين متصل به مسجد سليمان شاه ، كه سالهاى متمادى استدر آنجا كرامات زيادى ديده شده حتى سالهاى اخير ايام محرم دختر فلجى در اين سقا خانهشفا گرفته است . قابل ذكر است كه اشاره اى شود مسجد مرحوم صاحب زمانى كه در آنجاهم قسمتى از آن مربوط است به طشت گذارى در ايام محرم كه در آنجا عكس حضرت عباس وشمائل آن حضرت مورد توجه قرار دارد و در اينجا هم كراماتى ظهور و بروز كرده استكه ما در جلد اول صفحه 475 - 477 از قول حضرت آيه الله العظمى آقاى حاج سيد محمدموسوى مفتى الشيعه نقل كرده ايم به آنجا مراجعه شود.
دارالشفا قمر بنى هاشم عليه السلام كرمانشاه 
جناب آقاى سيد جواد كشميرى ، از اعضاى هيئت امناى هيئت قمر بنى هاشم عليه السلام درمورد هيئت محترم انصار قمر بنى هاشم عليه السلام در تاريخ 6/8/76 توضيحاتى دادهاند كه ذيلا مى خوانيد. احتراما تاريخچه هيئت محترم انصار قمر بنى هاشم عليه السلامرا معرفى مى كنم آدرس ‍ خيابان سپه جنب بانك سپه مسجد مرحوم حاج شهباز خان تاسيسدر سال 1325 شمسى بنيانگذار مرحوم حاج عزيز الله افكارشغل نامبرده كلاهدوز بوده در سال 1350 شمسى در مشهد مقدس به رحمت ايزدى پيوست .
عباسيه قمر بنى هاشم عليه السلام در سال1370 شمسى روبروى دارايى و مخابرات كرمانشاه در خيابان سنگردار الشفا قمر بنىهاشم عليه السلام افتتاح شده است . خداوند متعال به مردم خير خواه و نجيب كرمانشاه وهمه بانيان اجر دنيا و آخرت عنايت بفرمايد انشاء الله تعالى . مجالسى كه هميشهبرگزار مى شود و عبارتند از شبهاى عزادارى و سينه زنى ائمه اطهار عليهم السلامانجام گرفته و موعظه و مسائل شرعى گفته مى شود و درطول محرم و صفر، روضه خوانى و مداحى اهل بيت عليهم السلام برپاست و روزهاى جمعهصبح دعاى ندبه و زيارت عاشورا و ايام جشنها و اعياد مذهبى برقرار مى باشد و درطول هفته هر روز مجلس ختم براى اشخاص ‍ منعقد است اعضاى هيئت امنا به سهم خود زحماتزيادى كشيده اند. اجر همگى و نيز اشخاصى كه به دار الشفا قمر بنى هاشم عليهالسلام كمك كرده و مى كنند با خداوند متعال است والسلام .
از طرف هيئت قمر بنى هاشم عليه السلام سيد جواد كشميرى
فصل سوم : موسسات مذهبى و خدماتى 
هيئت متحده ابوالفضلى نيشابور مجتمع مذهبى نيشابور 
هيئت ابوالفضلى و درمانگاه حضرت قمر بنى هاشم عليه السلام و زائر سراى آنحضرت عليه السلام سه مركز ياد شده در فوق ،تشكيل يك مجتمع را مى دهند. معروف است كه سابقه بناى اين مكان مقدس حدود 110سال مى باشد. نيز معروف است كه خاكبردارى (مسجد جامع نيشابور) كه از بناهاىتاريخى و قديمى است توسط شخصى به نام پهلوان كرخى بنا شده است . فعلامحل تجمع مردم جهت نماز جماعت و جمعه است . اين مجتمع در گودى قرار دارد. تاسيسدرمانگاه در سال 1362 شمسى بوده است . اما شروع ساختمان درسال 1357 شمسى بوده است و اتمام و بهره بردارى از آن درسال 1362 شمسب بوده است . اين مكان تا قبل ازسال 57 هيچ گونه موقوفاتى نداشته است ولى بعد از تاسيس ‍ درمانگاه موقوفاتىبراى آن قرار داده اند. بناى روحانى مزبورمحل رفت و آمد ارباب حوائج در تمام ساعات روز و قسمتى از شب مى باشد. قسمت داخلىبنا و شبستانها تماما مزين به آيينه كارى بوده و لوسترهاى گرانقيمت و نفيس در آن نصبشده است . از قديم الايام اين محل در مناسبت هاى مختلفمحل تجمع مردم بوده كه از سخنان منبرى هاى زبده استفاده مى كردند. در هر ساعت ازشبانه روز كه انسان آن جا وارد مى شود، مشاهده مى كند كه افراد زيادى به ويژه ازطايفه نسوان براى اداى نذورات خود و نيز روضه خوانى در آن مكان اجتماع كرده اند.نذورات اين هيئت ، شامل وجوه نقدى است كه در صندوق ريخته مى شود، و يا به دفترسپرده مى شود. تعداد گوسفندهاى نذرى در اينمحل ، ساليانه بالع بر 500 راس مى شود كه حدود 350 راس آن را در روز تاسوعا وعاشورا هيئت ابوالفضلى قربانى مى كنند. گوشت گوسفندهاى مزبور به قيمت ارزان دراختيار مردم قرار مى گيرد و مبلغ به دست آمده صرف مخارج مناسبات مذهبى و نيز درمانگاهو بيمارستان و زايشگاه و غيره مى گردد. بخش ديگر نذورات را اجناسى چون شير،حبوبات ، قند، چاى ، شكر، تشكيل مى دهند. موقوفات اين بنا از قرار زير است :
1. زمين كشاورزى ، واقع در 12 كيلومترى نيشابور به نام شمس آباد، كه وقف درمانگاه وبيمارستان است . اين زمين را آقاى حاج آقا عظيمى وقف نموده و در آمد ساليانه اش بالغبر 700 هزار تومان است .
2. زمينى نزديك باغ رود نيشابور، به وسعت دو هكتار، كه واقف آن حاج مسلم فخارى ،ساكن فرخك نيشابور است و تصميم دارند در آن بيمارستان درست كنند.
3. يك دامدارى شامل 700 راس گوسفند در يكى از قراى نيشابور به نام نوآباد، كه تاحال پنج ميليون تومان هزينه برداشته شده است .
4. پاساژ قمر بنى هاشم عليه السلام كه داراى 80 باب مغازه بوده و تماما وقف اينموسسه مى باشد.
بخش درمانگاه
بخش درمانگاه شامل دندانپزشكى چشم پزشكى و ديگر قسمت هاى مربوط به آن است . اينقسمت تاكنون 700 ميليون تومان هزينه برداشته است و مخارجكل اين مجموعه هر ماه بالغ بر 5 ميليون تومان مى شود، كه 3 ميلوين و هشتصد هزارتومان آن حقوق پرسنل بيمارستان است و بقيه مخارج روضه خوانى و اطعام هاى روزتاسوعا و عاشورا و ديگر مناسبتهاى ساليانه راتشكيل مى دهد. در اينجا لازم است تذكر دهيم كه اين موسسه ، خصوصا قسمت درمانى وبيمارستان و زايشگاه آن ، كاملا خيريه ، مى باشد و از مراجعه كنندگان بى بضاعت ، ياوجوهى دريافت نمى شود و يا اينكه براى آنان تخفيف ويژه در نظر گرفته مى شود.
زائر سرا
زائر سرا در قسمت غربى بيمارستان و به طور جداگانه از آن قرار دارد. مساحت زائرسرا حدود 800 متر، و زير بناى ساخمان آن حدودا يكهزار متر مربع مى باشد. اين مكان درسه طبقه ساخته شده و شامل 122 اطاق و سه سالن ، و مسلخ و آشپزخانه و يك حياطوسيع و دلباز است .
و زائر سرا به طور مجانى از مردم پذيرايى مى كند و فعاليت آن تحت نظر يك هيئت امناقرار دارد كه در طول زمان جابجا مى شوند. و به طور رايگان و بدون هيچ گونه چشمداشتى مشغول خدمت هستند. هرچند وقت يكبار، از صندوق نذورات ، طى مراسم باشكوهىباحضور افراد مشخص شهر غباروبى مى شود. اين مراسم ، كه در مكان هيئت ابوالفضلىانجام مى شود شامل مداحى و روضه خوانى و اطعام مى باشد. اعضاى برجسته هيئت صندوقنذورات را تخليه كرده و با كمك شخصيت هاى مدعو، پولها را مرتب و منظم مى نمايند.سپس موجودى آن را به حساب هيئت ابوالفضلى در بانك واريز مى كنند. درمانگاه ، درقسمت شرقى و شمالى طبقه فوقانى ، و بيمارستان و زايشگاه در قسمت جنوبى و جداىاز ساختمان درمانگاه و هيئت و بيمارستان واقع شده است . نماى بيرون قسمت هيئت ، حاوىكتيبه اى است كه تاريخ بناى ساختمان را مشخص كرده است كه كلمه مقدس بسم اللهالرحمن الرحيم سرآغاز آن است . در همان قسمت نيز وقفنامه مسجد روى كاشى ترسيم شدهاست . در خور ذكر است كه مرحوم حاج محسن رضوانى زحمات فراوانى جهت اين بنا كشيدهاند و شايسته است كه از ايشان قدردانى و طلب مغفرت شود. در قسمت شرقى بنا حاوىكتيبه هايى است كه مزين به سوره هاى (والعصر) و (نصر) و (كوثر) مى باشد. درقسمت شمالى بنا نيز اشعار جالبى در كتيبه فوق نوشته شده است . ⁽²⁵⁴⁾

دار الشفاى ماه بنى هاشم اين سر است

اينجا محل لطف و عنايات اولياست

اينجا به نام اشرف اولاد آدم است

عيسى طبيب ، و پرستار مريم است

جان به فداى سروجان تست

از ادب آمدن و رفتنت

وقت تولد، قدمى پشت سر

وقت شهادت ، قدمى پيشتر

صاحب سراخانه علمدار كربلاست

اينجا مريض فارغ از انديشه و بلاست

خدام مفتخر به خدمت زوار در گهش

داروى او شفا دهنده هر درد و بلاست

بابل (زائر سراى قمر بنى هاشم عليه السلام ) 
در مسير جاده بابل به مشهد كنار مجتمع النبى صلى اللّه عليه و آله و درمانگاه حضرتاباالفضل العباس عليه السلام قرار گرفته است . زائرين كه در مسير حركت بهزيارت حضرت امام على بن موسى الرضا عليه آلاف التحيه و الثنا دارند در ساعاتىاز روز را به اينجا مى رسند كه نياز به استراحت دارند اين زائر سرا امكاناتى را كهفراهم كرده است از زائرين پذيرايى مى كند و ضمنا درمانگاهى به نام قمر بنى هاشمعليه السلام در قسمت فوقانى اين زائر سرا بنا گرديده كه بسيارى از امكانات رفاهىدرمانى حتى بسترى شدن ضرورتا برخوردار است . مساحت اين بنا در حدود دويست متر وبخشهاى مختلف معالجات سراپائى و كلينيك دندانپزشكى ، فيزيوتراپى ، مامائى وزايمان ، حجامت ، ختنه و جراحيهاى سرپايى شبانه روزى فعاليت دارد. و نيز داراىآزمايشگاهى كامل مى باشد . و كتابخانه و نوارخانه و كلاس آموزش قرآن و تجويد وفاطميه عليهاالسلام و زينبيه عليهاالسلام ، و صندوق قرض الحسنه و ازدواج ، تحكيمخانواده . و مجموعه اين تجتمع به نام مجتمع النبى صلى اللّه عليه و آله نام گذارى شدهاست و مساحت مجموعه 1800 متر مى باشد و اين مجتمع به همت والاى سلاله الاطياب جنابآقاى دكتر حاج سيد على طبرى پور ساخته شده است .
ابوالفضلى (كاردگر محله )
محلى است حدود شش كيلومترى فريدون كنار. در اينمحل جايگاهى است كه داراى ساختمان رفيع و حرم و زائر سرا براى زائرين مى باشد ومعروف است كه اين مكان مورد توجه حضرت عباس باب الحوائج عليه السلام قرار دارد وجدا نه تنها اهالى محل به اين مكان توجه دارند، بلكه تمام منطقه به اينمحل چشم دوخته اند. مردم نذورات زيادى براى حضرتابوالفضل العباس عليه السلام به اين محل مى آورند، بخصوص در شبهاى محرمتاسوعا و عاشورا براى اداى حوائج و شفاى مريض در زائر سرا بيتوته دارند.داستانى در اين كتاب قسمت كرامات به عنوان (عنايت باب الحوائجابوالفضل العباس عليه السلام به جوان دانشجوى مازندرانى ) ص 431نقل كرده ايم .
كتابخانه عمومى و امانى حضرت ابوالفضلالعباس عليه السلام
قم ، خيابان امام زاده ابراهيم عليه السلام
جناب حجه الاسلام و المسلمين آقاى حاج سيد جعفر مير عظيمى موسس ‍ محترم كتابخانهعمومى حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام و درمانگاه زند آباد قم ، مطالبذيل را در اختيار انتشارات مكتب الحسين عليه السلام قرار داده اند. بدينوسيله از ايشانتشكر مى شود.
كتابخانه عمومى حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام درسال 1370 ش ‍ روز ميلاد حضرت خاتم الانبيا محمد مصطفى صلى اللّه عليه و آله و ولادتباسعادت حضرت امام جعفر صادق عليه السلام به مساحت زير بناى 700 متر افتتاح شد.در حال حاضر اين كتابخانه عمومى داراى 16000 جلد كتاب و 3 هزار نفر عضو اعم ازبرادران و خواهران محصل ديپلمه ، دانشجو و طلبه مى باشد.
واحدهاى كتابخانه عمومى حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام
1 - تالار مطالعه كتابخانه ، تالار مطالعه كه داراى 400 متر مى باشد، روزانه تعداد800 الى 1000 نفر را 3 نوبت پذيرا مى باشد. در كنار تالار مطالعه نيز مخزن كتابقرار دارد كه داراى دهها هزار جلد كتاب و جزوه در عناوين مختلف علمى مذهبى ، سياسى ،تاريخى ، اجتماعى . فرهنگى ، دانشگاهى بوده ، از ساعت 7 صبح تا شب در اختيارنسل جوان قرار دارد.
2 - واحد امانى كتابخانه براى استفاده برادران و خواهران درسال 1371 ش شروع به كار نمود. اين واحد ضمن امانت دادن كتب مذهبى نظير تفاسيرقرآن مجيد، جزوات كنكورى انتشار يافته از كليه آموزشگاهها مخصوصا جزوات رزمندگانو جزوات ايثارگران را در اختيار مراجعه كنندگان مى گذرد.
3 - واحد قرض الحسنه و سالن مطالعه خواهران
اين واحد در روز ولادت با سعادت دختر خاتم الانبيا همسر على مرتضى عليهم السلام ،مادر يازده امام ، شفيعه روز جزا حضرت فاطمع زهرا سلام الله عليها افتتاح شد.
4 - واحد فرهنگى
فعاليتهاى انجام شده از سوى اين واحد را ذيلا به طور اختصار متذكر مى شويم
1 - چاپ و توزيع رايگان پوسترهاى مذهبى
2 - برگزارى مراسم زيارت عاشورا با حضور اقشار مختلف مردم
3 - عزيمت به مسجد مقدس جمكران در قالب اردوهاى دانشجويى از اعضاى كتابخانه عمومىحضرت ابوالفضل العباس عليه السلام در شبهاى چهارشنبه .
4 - نشر كتاب به طور رايگان در اختيار مساجد و تكايا
5 - دعوت از مدرسين حوزه علميه قم و مسولين محترم كشورى و جامعه پزشكان براى بياندرس اخلاق .
6 - واحد روشن دلان
كتابخانه نابينايان با هزينه بالغ بر 000/200/1ريال در سال 1374 ش ‍ افتتاح گرديده است . اين واحد تعدادى ضبط صوت ، نواردرسى ، كتب مذهبى ، علمى و درسى از جمله كتاب قرآن و نهج البلاغه به خطبريل دارد كه در اختيار نابينايان داراى ديپلم متوسطه گذاشته مى شود. از فعاليت هاىديگر اين واحد، آموزش خط بريل به نابينايان است
6 - واحد انتشارات
اين واحد در طول 7 سال فعاليت خود كتب مختلفى نظير زادالمومنين و مسجد مقدس جمكرانتجليگاه صاحب الزمان عليه السلام چاپ و نشر نموده است .
7 - واحد كامپيوتر
واحد كامپيوتر علاوه بر ضبط امور مالى كتابخانه ، داراى برنامه ، دورهكامل قرآن مجيد و نيز برنامه هاى زير است و ديسكت هاى ضبط شده كتاب بحار الانوارنوشته 110 جلدى علامه مجلسى رضوان الله عليه
2 - ديسكت هاى ضبط شده كتاب مستمسك العروه الوثقى نوشته مرحوم آيه الله العظمىسيد محسن حكيم (ره ) بالغ بر 14 جلد
3 - ديسكت هاى ضبط شده كتاب اصول و فروع كافى در 8 جلد
4 - ديسكت هاى من لا يحضره الفقيه نوشته مرحوم شيخ صدوق در 4 جلد
8 - واحد سمعى و بصرى
اين واحد داراى تعدادى نوار ويدئو است كه از نوارهاى موجود در آن نوارهاى جلسات قرآنو آموزش انگليسى ، نوارهاى ضبط شده از مراسم و فعاليت هاى كتابخانه
درمانگاه خيريه حضرت ابوالفضلالعباس عليه السلام - زندآباد قم
درمانگاه خيريه حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام پناهگاه محرومان درمانگاهحضرت اباالفضل العباس عليه السلام كنار مجتمع فرهنگى كتابخانه عمومى و امانى آنحضرت ، كه در محروم ترين منطقه قم يعنى زندآباد قم تاسيس شده است .
اين مركز، خيريه اى مى باشد كه به همت حجت الاسلام و المسلمين آقاى حاج سيد جعفر ميرعظيمى و با همكارى افراد خير بنا شده است . اين درمانگاه داراى مساحتى به وسعت 405متر مربع مى باشد كه در سه طبقه با زير بنايى حدود 800 متر مربع ساخته شده استو در زمينه هاى مختلف به مراجعين خدمات مى دهد. به طورى كه گفته اند محرومين منطقه بهطور رايگان در آن مورد درمان قرار مى گيرند.
هيئت محترم حضرت ابوالفضل العباس عليه السلام 
در مسجد بالاسر حضرت معصومه عليهاالسلام
سابقه اين هيئت به يك قرن مى رسد. ابتدا مرحوم ملا ابراهيم شمايى اين هيئت را بنيانگذاشت ، سپس آقا ميرزا حسين مدير و ميرزا شكرالله فرش ‍ فروش (ناظرى ) در اين مقامانجام وظيفه نموده اند، و حاليه سرپرستى هيئت مذكور به عهده آقاى حاجفضل الله ناظرى ، كه خود از مداحان پيشكسوت قم مى باشد، گذاشته شده است . درسالهاى گذشته ، به غير از روضه خوانى ، برنامه عزادارى و زنجير زنى اين هيئت ازقرار ذيل بوده است :
1 - شب اول محرم ، حركت عزاداران از منزل آقاى فتوره چى به طرف حرم مطهر صورت مىگرفت .
2 - روز پنجم ، عزاداران اين هيئت از مسجد بالاسر به طرف بازار رفته ، و پس از نوحهخوانى و زنجير زنى باز مى گشتند.
3 - روز ششم ، براى عزادارى و زنجير زنى عازم تكيه توليت مى شدند.
4 - روز هفتم محرم ، براى عزادارى و زنجير زنى بهمنزل آقا سيد عبدالله برقعى ، كه از علماى بزرگ قم بود و دستگاه روضه خوانىمفصل داشت ، مى رفتند.
5 - روز هشتم ، جمع عزاداران هيئت مذكور به منزل آيه الله العظمى بروجردى (قدس سره) مرجع بزرگ شيعه ، رفته و پس از عزادارى و زنجير زنى مراجعت مى نمودند.
6 - صبح روز نهم (تاسوعا) هيئت زنجيرزنان براى عزادارى و اداى احترام به طرفزيارتگاه حضرت موسى مبرقع عليه السلام و شاهزاده حمزه عليه السلام حركت مىكردند.
7 - (شب عاشورا)، جمع عزاداران اين هيئت از منزل پهلوان حاجى سيد تقى كمالى (واقعدر كوچه اى كه منتهى به گذرخان و منسوب به شخص ‍ پهلوان مى باشد) به طرف حرممطهر حضرت معصومه عليهاالسلام حركت مى نمودند، و ذكر دم آنان چنين بود:

امشب حسين مظلوم ، مهمان خواهران است

فردا ميان ميدان ، جسمش به خون طپان است (255)

پنجه شاه كاشان 
علت نام گذارى اين محل به پنجه شاه آن است كه پس از واقعه كربلا و شهادت امام حسينعليه السلام فردى از سركردگان دشمن يكى از دستهاى بريده حضرتابوالفضل العباس عليه السلام را بر مى دارد تا به نزديكى از واليان عراق عجم كهاز جانب يزيد حكومت داشته ، ببرد و جايزه بگيرد. چون به نواحى كاشان مى رسد، جمعىاز شيعيان متفق گشته ، با او جنگ مى كنند و آن دست مبارك را از او گرفته و در آنمحل به خاك مى سپرند و از آن به بعد اين محل استجابت دعا وتوسل مى باشد. و زمانى در آن تحصن كرده و بست مى نشسته اند زمانى كه هارون بنموسى عليه السلام به شهادت رسيد او را نيز در اين موضع شريف دفن كرده و فراز آنقبر بقعه و مناره و صحنى ساختند. در داخل رواقها و نيز صحن آن بزرگان ، بسيارى ازعلما و رجال كاشان مدفونند كه از جمله آنها مى توان به صفى الدين طاهر، فخرالواعظين (خاورى ) آيت الله ملا عبدالرسول مدنى و آيت الله حاج آقا رضا مدنى و شمارىديگر اشاره كرد و گويا گورستان قديمى كاشان در كنار اين بقعه قرار داشته است .⁽²⁵⁶⁾
علمدار امام حسين عليه السلام 
عالم و فقيه فرزانه حضرت آيه الله العظمى آقاى حاج سيد تقى طباطبائى قمى دام ظلهالعالى ⁽²⁵⁷⁾ فرزند بزرگمرد جهان تشيع آيه الله العظمى آقاى حاج آقا حسينطباطبائى قمى (ره ) داستانى مربوط به علمدار امام حسين عليه السلام در شهر لكنهو دركتاب شهيد كربلا ج 2 ص 192 چنين نقل مى كنند: در شهر لكنهو - واقع درشمال هند - زيارتگاه مخصوصى وجود دارد كه به مناسبت وجود يك پنجه فلزى در آن ،محل رفت و آمد شيعيان (بويژه در ايام محرم ) است . داستان زير، چگونگى پيداشدن پنجهمزبور و بناى آن زيارتگاه را شرح مى دهد: يكى از حجاج هندى شبى در مكه ، حضرتعباس بن على عليه السلام حامل لواى امام حسين عليه السلام را در خواب ديد و او را بهمحل دفن خويش در كربلا راهنمايى كرد. وقتى كه حاجى هندى به آنجا رفت ، اين پنجه راعينا در آنجا ديد و در بازگشت آن را نزد نواب آصف الدوله ، حاكم وقت لكنهو، آورد. نوابنيز زيارتگاه مخصوصى براى پنجه مزبور بنا كرد و توليت و رسيدگى آن را بههمان حاجى كه پنجه را از كربلا آورده بود واگذار كرد. بعد از مدتى ، سعادت على خانبيمار شد و شفا يافت و بعد از شفا يافتن ، (درگاه ) زيبايى را براى پنجه ساخت . ازآن به بعد تاكنون ، در روز پنجم محرم مردم به اينمحل مى آيند و علمهاى خود را به آن پنجه مى مالند. علمهايى كه براى تبرك جستن از(پنجه ) مى آورند به چهل يا پنجاه هزار مى رسد.
درگاه حضرت اباالفضل العباس عليه السلام در لكنهو هند 
درگاه حضرت اباالفضل العباس عليه السلام در لكنهو ايالت يوپى (هند) اين بارگاهبا اصل آن در كربلا مطابقت ندارد، ولى ساختمان آن يكى از نمونه هاى اعلاى معمارى درهند مى باشد. مشهور است كه بناى اين ساختمان به دست نواب سعادت على خان ، از حكاممعروف شيعه انجام شده است (مولف )
قول مشهور بى پايه نيست ، ولى از مصراع زير كه متعلق به بناى گنبد اين بارگاهاست (اين گنبد جديد بنائى سعادت است ) بر مى آيد كه در زمان گذشته گنبد قديموجود داشته و تجديد آن در زمان نواب سعادت على خان صورت گرفته است . پس ازسعادت على خان ، يك بار ديگر گنبد مزبور تعمير گرديد كه تاريخ منقوش در پشتباب صدر روى سنگ مرمر حاكى از آن است :

شفيقم ناظم آغا على خان

ز همت مورد صد مرحبا گشت

به تاريخ سالش گفت مهدى دوباره گنبدى درگه بنا گشت
يعنى 1306 ه‍ ق سومينتعمير اين گنبد در عهد جناب شيخ محمد حسن خان صورت گرفت كه قطعه تاريخذيل به مناسبت آن سروده و حك شده است :
صدف دل سوخت ، آهك رونما شد پهى اعداد نو آنجلا گشت

ز كلكم سال تعميرات محشر

سه باره گنبد در گه بنا گشت

(1347 ه‍ ق )
بار چهارم در سال 1989 ميلادى هيئت درگاه از تعميرات و توسعه اين درگاه را به عهدهگرفت و موفق شد.