فنی و تكنيكی ، از نظر معنويات انسانی نسبت به گذشتهاش مرحله يامراحلی به انحطاط كشيده شده باشد همچنانكه امروز نسبت به بشر قرن ماگفته میشود . بلكه به اين معنی است كه بشر در مجموع حركات خود ، هم از نظر مادی وهم از نظر معنوی رو به پيش است حركت تكاملی بشر از نظر معنوی يكحركت يكنواخت روی خط مستقيم نيست ، حركتی است كه گاهی انحراف بهراست يا به چپ دارد ، توقف و احيانا بازگشت دارد ، ولی در مجموع خوديك حركت پيشرو و تكاملی است اين است كه میگوئيم انسان آينده حيوانفرهنگی است نه حيوان اقتصادی ، انسان آينده انسان عقيده و ايمان است نهانسان شكم و دامن . طبق اين نظريه ، جنبه انسانی انسان به علت اصالتش ، همراه و بلكهمقدم بر تكامل ابزارهای توليديش تكامل يافته و بر اثر تكامل ، تدريجا ازوابستگيش و تاثير پذيريش از محيط طبيعی و اجتماعی كاسته و بر وارستگيشكه مساوی است با وابستگی به عقيده و آرمان و مسلك و ايدئولوژی ، و نيزتاثير بخشيش بر روی محيط طبيعی و اجتماعی افزوده است و در آينده هر چهبيشتر به آزادی كامل معنوی يعنی استقلال و وابستگی به عقيده و ايمان وايدئولوژی خواهد رسيد انسان در گذشته با اينكه از مواهب طبيعت و مواهبوجود خود كمتر بهرهمند بوده ، بيشتر اسير و برده طبيعت و هم اسير و بردهحيوانيت خود بوده ، اما انسان آينده در عين اينكه از طبيعت و از مواهبوجود خود بيشتر بهرهبرداری خواهد كرد ، از اسارت طبيت و از اسارت قوایحيوانی خود بالنسبه آزادتر و بر حاكميت خود بر خود |
