به هر حال گرايشهای والا و معنوی و فوق حيوانی انسان آنگاه كه پايه و زيربنای اعتقادی و فكری پيدا كند نام " ايمان " به خود میگيرد . پس نتيجه میگيريم كه تفاوت عمده و اساسی انسان با جانداران ديگر كه ملاك " انسانيت " او است و انسانيت وابسته به آن است ، علم و ايمان است . درباره امتياز انسان از جانداران ديگر سخن فراوان گفته شده است برخی منكر امتياز اساسی ميان اين نوع و ساير انواع هستند ، تفاوت آگاهی و شناخت انسان با حيوان را از قبيل تفاوت كمی و حداكثر تفاوت كيفی میدانند ، نه تفاوت ماهوی همه آن شگفتيها و اهميتها و عظمتها كه نظر فلاسفه بزرگ شرق و غرب را سخت درباره مساله شناخت در انسان جلب كرده است ، چندان مورد توجه اين گروه واقع نشده است . اين گروه انسان را از نظر خواستهها و مطلوبها نيز يك حيوان تمام عيار میدانند بدون كوچكترين تفاوتی از اين نظر ( 1 ) برخی ديگر تفاوت او را در جان داشتن میدانند ، يعنی معتقدند جاندار و ذی حيات منحصر به انسان است ، حيوانات ديگر نه احساس دارند و نه ميل و نه درد و نه لذت ، ماشينهايی بیجاناند شبيه جاندار تنها موجود جاندار انسان است ، پس تعريف حقيقی او آن است كه موجودی است جاندار ( 2 ) ديگر انديشمندان كه انسان را تنها جاندار جهان نمیدانند و به امتيازات اساسی ميان او و ساير جانداران قائلند . پاورقی : |
