آخرت چه اندازه صحيح و معقول و خردپسند باشد و تصورات جاهلانه و عاميانهدر آن راه نيافته باشد . البته علاوه بر راه وحی الهی كه وسيله پيامبران به بشر ابلاغ شده استيك عده راههای ديگر - و لااقل قرائن و علائم ديگر - برای اعتقاد و ايمانبه معاد وجود دارد كه نتيجه تلاشهای فكری و عقلی و علمی خود بشر است وحداقل ، تاييدی برای صحت سخن پيامبران در امر معاد و عالم آخرت شمردهمیشود . آن راهها عبارتند از : . 1 راه شناخت خدا . 2 راه شناخت جهان . 3 راه شناخت روح و نفس انسان ما فعلا به اين راهها كه بحث در آنها مستلزم پيش كشيدن يك سلسلهبحثهای علمی و فلسفی است كاری نداريم و تنها از طريق وحی و نبوت واردمطلب میشويم ، ولی نظر به اينكه در خود قرآن به اين راهها تصريح يااشاره شده است ، ما در بخشی كه بعدا تحت عنوان " استدلالهای قرآندرباره جهان ديگر " ذكر خواهيم كرد به اين راههای سه گانه اشاره خواهيمكرد . مسائلی كه لازم است مورد بحث قرار گيرد تا آنكه مساله زندگی جاويد وحيات اخروی از نظر اسلام روشن شود امور ذيل است : ماهيت مرگ زندگی پس از مرگ عالم برزخ |