وجوه مشترك و وجوه متفاوت زندگی اين جهان و زندگی آن جهان وجوه مشترك زندگی دنيا و زندگی آخرت اين است كه هر دو زندگی ، حقيقیو واقعی است ، در هر دو زندگی انسان به خود و آنچه به خود تعلق داردآگاه است ، در هر دو زندگی لذت و رنج ، سرور و اندوه ، سعادت و شقاوتهست . غرايز انسان ، اعم از غرايز حيوانی و غرايز ويژه انسان ، در هر دوزندگی حكمفرماست . در هر دو زندگی ، انسان با بدن و اندام كامل و اعضاءو جوارح زندگی میكند ، در هر دو زندگی فضا و اجرام هست . اما تفاوتهایاساسی هم در كار است : در اينجا توالد و تناسل و كودكی و جوانی و پيری و سپس مرگ هست و درآنجا نيست ، در اينجا بايد كار كرد و تخم پاشيد و زمينه مساعد فراهم كردو در آنجا بايد از تخمهای كاشته شده و زمينههای مساعد شده در دنيا بهرهبرداری كرد ، اينجا جای كار و عمل است و آنجا جای نتيجه گيری و حسابپس دادن ، در اينجا امكان تغيير سرنوشت از طرف خود انسان به وسيلهتغيير مسير حركت و جهت عمل هست و در آنجا نيست . در اينجا حياتآميخته است با موت ، هر حياتی توام است با مادهای كه فاقد حيات استو بعلاوه از مرده زنده بيرون میآيد و از زنده مرده ، چنانكه ماده بیجان درشرايط خاص تبديل به جاندار میشود و جاندار تبديل به بیجان ، ولی در آنجاحيات محض حكمفرماست ، ماده و جسم آن جهان نيز جاندار |