لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
عربى ، در ضمن سخن گفتن ، فرزند خويش را گفت : خاموش ! اى كنيززاده ! و پسر گفت :بخدا! كه مادرم از تو معذورترست . چه ، او به آزاده اى اكتفا كرد.
لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
(منتصر)، (ابوالعيناء) را گفت : پاسخ نيكو چيست ؟ گفت آن كه بيهوده گو را خاموشسازد و حق گو را به حيرت وا دارد.
ابن عباس گفت : چهارپايان از همه چيز بى خبرند، جز چهار چيز: شناخت پروردگار،پايدارى نسل ، روزى خواستن و پرهيز از مرگ .
لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
باديه نشينى ، معاويه را بدين جملات تعزيت گفت : خداوند، ناپايدار را بر تو مبارككناد! و پايدار ترا ماءجور دارد! و معاويه پنداشت كه غلط گفته است . و اعرابى گفت : آنچه در دست تست ناپايدار است و آن چه نزد خداست ، پايدار.
شرح حال مشاهير، مردان و زنان بزرگوار
هارون الرشيد، بارها، كسايى را از كوفه به بغداد خواند، و كسايى عذرى آورد. تا اينكه به سببى ناگزير شد تا به بغداد آيد. كسايى ، اندامى درشت ، چون باديه نشينانداشت و هارون ، در آن روز، با وزير خويش به مجلس ‍ باده نشسته و فرمان داده بود، تايكى از باديه نشينان را به مجلسش حاضر كنند، تا او را به مسخره گيرد. و بدينمنظور، كسايى را آوردند و هارون شك نكرد كه او تنى از باديه نشينانست و او را گفت :اى شيخ ! براى ما آواز بخوان و كسايى گفت :
اندوه ، همين بس كه دين ، بيهوده مانده است و مردمان خردمند، به تباهى رسيده اند و جزخنياگران و زورگويان ، ديگران از پادشاهان بهره اى ندارند.
رشيد گفت : اى شيخ ! از كدام ديارى ؟ گفت : از كوفه . گفت : از كسايى ، چه خبر دارى ؟گفت : در كمال نشاط، در حضور امير است . آن گاه هارون از جا جست و از او عذر خواست ودستور داد تا لوازم مجلس شراب شكستند و گفت : خواهم تا فرزندانم امين و ماءمون ، ازتو دانش بياموزند. كسايى عذر خواست و هارون عذرش نپذيرفت و خانه اى بدين منظوربه او اختصاص دادند و پيوسته مكرم در آنجا مى زيست .
شرح حال مشاهير، مردان و زنان بزرگوار
سقراط، در حفره اى در كنار نهرى مى زيست و از آن بيرون مى آمد و به دو دستش آب مىخورد. تا آن كه يكى از شاگردانش ، او را كوزه اى بخشيد و بدان آب مى نوشيد. بارىكوزه شكست و سقراط، دلتنگ شد. چون شاگردانش فرا آمدند كه به عادت خويش درسبنويسند، آنان را گفت : بنويسيد: مال خانه اندوهان و ميخ غم هاست و آن كه اندوه كمخواهد، مال را رها كند.
لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
گروهى از عرب به نزد (عمر بن عبدالعزيز) آمدند و جوانى از آنان ، سخن مى گفت .عمر گفت : پر سال ترينتان سخن گويد! جوان گفت : در ميان قريش از تو پرسال تر بود، و ترا به خلافت برگزيدند. پسنديد و گفت : جوان ! سخن بگو!
لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
فقيهى حديثى نوشت و اسناد آن ننوشت . گفتندش : چرا اسناد حديث ننويسى ؟ گفت : تابه كار بندند، نه به بازار برند.
حكايات تاريخى ، پادشاهان
در (شرح حماسه ) آمده است كه (يزيدبن عبدالملك ) كنيز خويش ‍ (حبابه ) را بسياردوست مى داشت . روزى گفت : گويند: روزگار، هرگز يك روز راحتى براى كسى نگذارد.اينك ! چون با كنيز خويش خلوت كنم ، اخبار كشورى به من مرسانيد! و مرا به لذت خويشبگذاريد! سپس ، با (حبابه ) به خلوت نشست و او را گفت : مرا باده ده ! و برايم آوازبخوان ! و به نشاطم بيفزاى ! در اين حال ، حبابه دانه اى انار فرو برد و راه نفسشگرفت و مرد. يزيد زارى و بيتابى كرد، چنان كه بر او بيم هلاك رفت . و نگذارد، تا اورا به خاك سپارند، تا بويناك شد. آنگاه ، ريش ‍ سفيدان قريش او را به نكوهش گرفتندو گفتند: اينك ! حبابه مردارى ست . او را رها كن . كه دودمان خلافت را ننگى ست . و فرمانداد، تا به خاكش ‍ سپردند و خود، جنازه را مشايعت كرد. و خويش در لحد گذاشت و برگورش به نوحه خوانى نشست و گفته اند: پس از او، پانزده روز بيش ‍ نزيست و او نيزمرد.
نكته هاى علمى ، ادبى ... مطالبى از علوم و فنون مختلف
از شرح قانون :
كوچكى چشم ، با حركت آهسته و زياد آن ، نشانه بدى باطن است . آن كه كناره دماغشنازك باشد، دوستدار آشوبگريست . آن كه بينى بزرگ پر گوشت دارد، كم فهم است. آن كه بينى بلند و باريك دارد، كم خرد است . آن كه سوراخ بينى اش فراخ است ،خشمناك است . آن كه بينى اش بزرگست ، نيكى اش كم است . آن كه بينى پهن دارد،ميل جنسى اش زياد است . آن كه دهان گشاد دارد، دلاورست . آن كه صورتى گوشتالوددارد، نادان و تنبل است . آن كه گونه هايش لاغرست ، سخت كوش است . آن كه صورتىگرد دارد، نادان و پست طبيعت است . آن كه صورتى كشيده دارد، بى شرم است . آن كههمواره بلند بخندد، بى شرمست . آن كه گوشش بزرگ باشد، نادانست و زندگى درازدارد. آن كه انگشت كوچكش نازك باشد، دليرست و بر ناراحتى ها شكيبا. آن كهساعدش كاملا كوتاه باشد، ترسويى ست فتنه دوست . ترشرويى ، نشانه زباندرازى ست . آن كه پشتش پرگوشت است ، كم فهم است . آن كه رانش گوشتين و كلفتباشد، ضعيف النفس است . آن كه كفل هايش بزرگ باشد، ترسو وتنبل است . آن كه كفلش كم گوشت باشد، بد خوى است . درشتى ساق ها، نشانه كندذهنى ست . آن كه ساق هايش ‍ دراز و نازك است ، بى باكست . آن كه كف پايش گوشتينباشد، كم استعداد است . آن كه كف پايش نرم باشد،هزل دوست و شوخى كن است . آن كه گام هايش را كوتاه و تند بردارد، شتابناك است ودر كارها پايدار نيست .
نكته هاى پندآموز، امثال و حكم
حكيمى گفته است : جامه اى بپوش ! كه در خدمت تو باشد. نه جامه اى كه تو در خدمت آنباشى .
حكاياتى كوتاه و خواندنى
حسن سبط، جامه اى مى پوشيد كه به چهار صد درهم خريده بود و پيامبر (ص ) نيز حلهاى به بهاى هشتاد شتر خريد.
حكاياتى كوتاه و خواندنى
يكى از بزرگان ، حله اى به بهاى هزار (درهم ؟ دينار؟) خريده بود كه مى پوشيد، وبه مسجد مى رفت . او را از آن رو سرزنش كردند. گفت ، بدين جامه به همنشينى با خدامى روم .
حكاياتى كوتاه و خواندنى
خسرو پرويز، دستارى از كرك سمندر داشت كهطول آن ، به پنجاه ذرع مى رسيد، و چون چركين مى شد، آن را در آتش مى افكند و آتشچرك آن مى زدود و از آتش ، پاكيزه بيرون مى آمد.
حكاياتى كوتاه و خواندنى
يكى از بزرگان قريش ، به هنگام گشاده دستى ، جامه هاى كهنه مى پوشيد، و چوننيازمند مى شد، جامه هاى فاخر به تن مى كرد. در اين باره از او پرسيدند. و گفت : بهگاه بى نيازى ، جامه اى پوشم كه هيبت آرد و به گاه نيازمندى خويش را به ظاهر آرايم.
لطيفه ها، سخنان نغز و شيرين
وليد به مجلس هشام در آمد. و دستارى رنگارنگ بربسته بود. هشام او را گفت : دستارخويش ، به چند خريده اى ؟ گفت : هزار دينار. گفت : اسراف كرده اى . وليد گفت : من اين ،براى گرامى ترين عضو خويش خريده ام و تو كنيزكى به هزار دينار براى پست ترينعضوت خريده اى .
سخن پيامبر اكرم (ص ) و ائمه اطهار (ع )، پيامبران الهى
در (مكارم الاخلاق ) از زين العابدين (ع ) روايت شده است كه گفت : تن ، چون جامه نرمپوشد، سركشى آغازد.
سخن پيامبر اكرم (ص ) و ائمه اطهار (ع )، پيامبران الهى
از امام باقر(ع ) روايت شده است كه امام على (ع ) در عراق ، جامه اى سنبلانى به چهاردرهم خريد. سپس آستين هاى آن را چنان پاره كرد كه انگشتانش ظاهر شد و دامن آن را چنانبالا كشيد كه ساق پايش معلوم شود و چون جامه را پوشيد، خداى را ستايش كرد و بهحاضران گفت : خواهيد تا (اندازه جامه را) به شما نشان دهم ؟ گفتيم : آرى ! سپس ، آن رابه ما نشان داد. و ديديم كه بلندى دو آستين سه وجب وطول خود جامه ، شش وجب بود.
ابن عباس گفت : سفيدى كه رنگين باشد، خودپسندى آرد.
گفته اند: آن كه خواهد تا شيرينى ايمان بچشد، جامه پشمين پوشد.
سخن عارفان و پارسايان
احنف را به ماه روزه گفتند: تو پيرى سالخوردى و روزه ترا زيان دارد. و او گفت :شكيبايى بر فرمانبردارى از خدا، آسان تر از صبر بر عذاب اوست .
سخن عارفان و پارسايان
عارفى گفت : مصيبت ، اندوه واحدى ست و اگر بر آن بيتابى كنى ، دو خواهد شد. يكى ازدست دادن محبوب و ديگرى ، از دست دادن پاداش .
سخن عارفان و پارسايان
ابومسلم (خراسانى ) را گفتند: چگونه اين پايگاه يافتى ؟ گفت : رداى بردبارى بردوش افكندم ، پيراهن كتمان پوشيدم ، با دورانديشى پيمان بستم ، به ستيز با هواىنفس در ايستادم ، با دشمن دوستى نكردم و دوست را دشمن نساختم .
سخن پيامبر اكرم (ص ) و ائمه اطهار (ع )، پيامبران الهى
اميرالمؤمنين (ع ) فرمود: به نيروى شكيبايى ، و يقين پسنديده ، غم هايى را كه بر توفرود مى آيند، از خود دور كن ! و نيز: آن كه به عيب هاى خويش ‍ بنگرد، از عيوب ديگرانباز مى ماند. و نيز: آن كه به روزى قسمت شده خرسند باشد، بر آن چه از دست دهد،اندوه نخورد.
سخن عارفان و پارسايان
حسن (بصرى ) گفت : ما و ديگران آزموده ايم و بودنش را سودمندتر و نابودنش رازيانمندتر از شكيبايى نديده ايم كه دردها را بدان درمان كنند و به چيزى ديگر نتوان .
و گفته اند: هر چه خواهى بخور! و هر چه مردم خواهند بپوش !
حكايات پيامبران الهى
در يكى از كتابهاى تاريخى ديدم كه : سفيان ثورى ، به نزد امام صادق جعفربن محمد(ع) رفت و جامه اى از خز بر تن او ديد و او را گفت : اى فرزند پيامبر! اين ، چون جامهپدرانت نيست . امام ، دامن جبه خويش بالا گرفت ، كه در زير آن ، پيراهنى پشمين پوشيدهداشت و گفت : اين براى مردم است و اين ، براى خدا. سپس دامن جامه سفيان بالا گرفت كهپشمين بود و در زير آن ، پيراهنى لطيف ، از پنبه پوشيده بود. و گفت : اما تو، اين رابراى مردم و اين را براى خدا پوشيده اى .
شعر فارسى
از نشناس :