حال ممكن است بگوئيد چرا قدما فقط بحث غايات افلاك را طرح كردهاند ؟گفتيم كه فعلا در اين فصل بحث در اين است كه " زمان " از حركت فلكبه وجود میآيد و در حال حاضر بحث ما نيز درباره غايت زمان است كه زمانهم عين حركت است . پس چون بحث درباره زمان است و درباره حركتی كهمنشأ زمان است ، به همين دليل اين بحث را در اينجا آوردهاند . استدلال مرحوم آخوند بر حركت جوهريه از كلمات شيخ مرحوم آخوند درباره خود مطلبی كه وعده داده است ، يعنی راجع به اينكهغايت زمان تدريجی الوجود است در اينجا بحث زيادی نمیكند ، مثل خيلیجاهای ديگر كه در حالی كه مشغول بحثی است اگر مطلبی به نظرشان بيايد كهبه درد مطلب ديگری بخورد مثلا تأييدی از جائی پيدا شود فورا استفادهمیكند و بحث اصلی را رها میكند . در اينجا از خودش چيزی نمیگويد ، فقط شروع میكند به نقل كلمات شيخ ازكتاب " تعليقات " ( 1 ) . مرحوم آخوند ضمن آنكه حرف شيخ را نقل میكند به بعضی از كلمات شيخ كهمیرسد فورا گريز میزند كه اين حرفی كه شما میزنيد با مبنای خودتان تطبيقنمیكند ، بلكه با حركت جوهريه تطبيق میكند . اين خلاصه حرفهائی است كهمرحوم آخوند در يكی دو ورق اين فصل نقل كرده است . در اينجا بطور اجمال به آن قسمتهائی كه مرحوم آخوند از كلمات شيخپاورقی : 1 - اين كتاب احتمالا تعليقاتی بر " شفاء " است و شايد هم خود شيخدر آن گفته باشد كه تعليقات بر " شفاء " است . مطالب منظمی ندارد وكتاب خوبی است . شيخ در بعضی از مسائل ، بهترين تحقيقاتش را در همينكتاب كرده است . از آن جمله درباره علم باری كه " اسفار " هم در بابعلم باری مطالبی از آن نقل میكند . اين كتاب را اخيرا عبدالرحمن بدویچاپ كرده است . |