فصل 29 اتم حركات عرضی اين عنوان است كه در ميان حركات عرضيه ، يعنی چهار مقولهای كه حركت در آنها هست ( أين ، كيف ، كم ، وضع ) يك حركت است كه از همه حركات ، اقدم است ، يعنی بر همه حركات تقدم زمانی دارد و ادوم از همه حركات است ، و نيز اتم حركات است ، يعنی هيچ گونه نقصی در آن نيست ( 1 ) . و حتی از همه حركات اشرف است ، و آن حركت عبارت است از حركت وضعی دوری . پس در ميان حركات عرضيه ، حركتی داريم كه آن ادوم و اتم و اشرف حركات است . حالا چرا اين را مطرح كردند ؟ برای اين است كه بعد از اين فصل ، فصلهای مربوط به زمان شروع میشود كه بحث فوق العاده مهمی است . در مقدمه بحث زمان اين بحث را میكنند . البته اين بحث برای قدما كه قائل به حركت در جوهر نبودند ، لازم و ضروری بوده ، ولی برای مرحوم آخوند چنين ضرورت و لزومی را ندارد . در فصلهای آينده ما روی اين قضيه بحث خواهيم كرد و بعضی از محشين هم در آنجا نظريهای در همين زمينه دارند . پاورقی : |