ارزش انسانی دفاع كرد يا نه ؟ آيا ما ميتوانيم بگوئيم : بجان ما و بمالما كه كسی حمله نكرده ، بناموس ما و باستقلال ما و بسرزمين ما كه كسیكاری نداشته يك بابائی در يك گوشه دنيا يك كشفی كرده ، يك بابائیديگر هم دارد آنها را از بين میبرد بمن چه ؟ نه ، اينجا جای بمن چه نيستاينجا يك ارزش انسانی است كه در معرض خطر قرار گرفته است ، تجاوزبيكی از ارزشهای انسانی صورت گرفته است ، بنابر اين ما اگر اين جا درمقام معارضه و جنگ برآئيم اينجا ما متجاوزيم ؟ نه نيستيم بلكه بر ضدتجاوز قيام كرده و با متجاوز جنگيدهايم . پس اينكه عرض ميكنيم كه موضوع جهاد دفاع است ، مقصودمان دفاع بمعنیمحدود نيست كه آقا اگر بتو كسی با شمشير و توپ و تفنگ حمله كرد دفاعكن ، نه بتو يا بيكی از ارزشهای مادی زندگی تو ، و يا يكی از ارزشهایمعنوی زندگی تو و خلاصه اگر به چيزی كه برای بشريت عزيز و محترم است واز شرايط سعادت بشريت بشمار ميرود ، تجاوز شود دفاع كن . بحث قبلی ما اينجا زنده ميشود كه آيا مسئله توحيد جزء مسائل شخصی وفردی و سليقهای افراد است يا جزء ارزشهای انسانی است اگر ارزشانسانيت است كه بايد از آن دفاع شود پس اگر در يك قانون آمده باشد كهاز توحيد بايد بعنوان يك ارزش انسانی دفاع كرد معنايش اين نيست كهتهاجم جايز است ، معنايش اين است كه توحيد يك ارزش معنوی است ودائره دفاع هم آنقدر وسيع است كه شامل اينجور ارزشهای معنوی ميشود .بله در عين حال مطلبی كه گفتيم دو مرتبه تكرار ميكنيم اسلام نميگويدبرای اينكه توحيد را تحميل كنيد بجنگيد چون تحميل شدنی نيست ، چونايمانست ، ايمانرا بايد تشخيص داد و | 
