كه كاشف قول پيغمبر يا امام است . اما از نظر علماء اهل تسنن اجماع اصالت دارد . يعنی اگر علماء اسلامی (و به اصطلاح اهل حل و عقد ) در يك مساله در يك زمان ( هر زمانی ولو زمانما ) وحدت نظر پيدا كنند حتما نظرشان صائب است . مدعی هستند كه ممكناست بعضی از امت خطا كنند و بعضی نه ، اما ممكن نيست همه بالاتفاق خطانمايند . از نظر اهل تسنن توافق آراء همه امت در يك زمان در حكم وحی الهی است، و در حقيقت همه امت در حين توافق در حكم پيغمبرند كه آنچه بر آنهاالقاء میشود حكم خدا است و خطا نيست . عقل حجيت عقل از نظر شيعه به اين معنی است كه اگر در موردی عقل يك حكمقطعی داشت ، آن حكم به حكم اينكه قطعی و يقينی است حجت است .اينجا اين پرسش پيش میآيد كه آيا مسائل شرعی در حوزه حكم عقل هست تاعقل بتواند حكم قطعی درباره آنها بنمايد يا نه ؟ ما به اين پرسش آنگاهكه به تفصيل درباره كليات مسائل علم اصول بحث میكنيم پاسخ خواهيم گفت.گروه اخباريين شيعه چنانكه قبلا هم بدان اشاره كرديم عقل را به هيچ وجهحجت نمیشمارند . در ميان نحلههای فقهی اهل تسنن يعنی مذاهب حنفی ، شافعی ، مالكی ،حنبلی ، ابوحنيفه قياس را دليل چهارم میشمارد . از نظر حنفيها منابع فقهچهار است : كتاب ، سنت ، اجماع ، قياس . |