به شما گفته باشند كه احكام رياضی مطلق است . احكام رياضی هم مطلق نيست‏
.
خبرنگار كيهان می‏گويد :
پروفسور هشترودی رياضی دان پير ايران با اين منطق كه هيچ حكمی مطلق‏
نيست به جنگ نامهربانيها می‏رود و مردم را از تيره‏ها و ملتهای گوناگون‏
به زير پرچم مهرورزيها می‏خواند و اينكه همه مردم همديگر را برادر و خواهر
بدانند .
اينجا من نوشته‏ام : اين كه می‏گويد هيچ حكمی مطلق نيست ، خود همين حكم‏
كه " هيچ حكمی مطلق نيست " حكمی است مطلق يا غير مطلق ؟ يك وقت ما
می‏گوييم هيچ حكمی مطلق نيست مگر اين حكم كه هيچ حكمی مطلق نيست ، اين‏
ديگر مطلق است . در اين صورت ، استثنا چرا ؟ اگر بناست هيچ حكمی مطلق‏
نباشد ديگر دليل ندارد كه اين يكی استثنا بشود . منطقيين می‏گويند بعضی از
قضايا هست كه محال است اين قضايا به نحو عموم صادق باشد ، حتما استثنا
می‏خورد ، مثل اينكه كسی بگويد : " همه گفته‏های من دروغ است " . اين‏
نمی‏تواند راست باشد به طوری كه همه مصداقهايش راست باشد ، چون اگر همه‏
گفته‏های من دروغ باشد ، از جمله همين گفته من هم بايد دروغ باشد . اگر
اين گفته من دروغ باشد پس بايد همه گفته‏های من دروغ نباشد و الا نمی‏شود
اين دروغ باشد .
حال ، از جمله حرفهايی كه نمی‏تواند صادق باشد اين است كه " هيچ حكمی‏
مطلق نيست " ، اين اگر بخواهد صادق باشد شامل خودش هم می‏شود . اگر
شامل خودش بشود پس خود اين هم مطلق

126