تشويق و تنبيه, ضامن إجرا
اسلام مجموعة كاملي از احكام و قوانين فراگيري است كه جامعة انساني را از فرد گرفته تا اجتماع, از قبل از تولّد و بلكه پيش از انعقاد نطفه و حتّي پس از مرگ در بر مي گيرد. امّا براي اِجراي اين قوانين فراگير, بايد ضمانت اجرايي نيرومندي وجود داشته باشد. لذا, اسلام تشويق و تنبيه را به عنوان انگيزهاي براي تنفيذ و ضمانتي براي اِجرا قرار داده است. از اين رو فرمان بُرداران را, به پاداش دنيوي و اخروي وعده داده است و نافرمانان را به كيفر دنيا و عذابِ آخرت تهديد نموده و هشدار داده است. به عنوان مثال حدود, قصاص و ديات از جملة قوانين جزايي و احكام كيفري, اسلام است كه كاربرد تنبيهي و تهديدي دارند.البته علاوه بر شروطي كه اسلام براي اِجراي اين قوانين جزايي مقرر كرده است, لازم است براي تنفيذ اين قوانين دو شرطِ عمومي ديگر نيز لحاظ گردد:
| | | |
1.اجراي تمام احكام اسلام و فراهم آوردن همة آزاديهاي انساني.
2.قطع ريشههاي فقر و بيماري, جهل و فرو مايگي, و گسترش آگاهي و فرهنگ و نيز تندرستي و فضيلت در جامعه.همچنان كه لازم است موارد استثنا كه مانع اِجراي آن قوانين ميشود نيز در نظر گرفته شود, كه فقيهان به تفصيل آنها را در كتابهاي خود مانند مسالك الافهام و جواهر الكلام و غيره ذكر كرده اند و ما نيز پارهاي از آن موارد را در كتابِ الفقه, آوردهايم. قوانيني كه در نظر گرفتن آنها باعث مي شود تا اِجراي آنها از افراط و تفريط در امان بماند و برخي از مهمترين آن موارد عبارتند از
| | | |
