آداب اسلامى

همان گونه كه اسلام  واجباتي همچون: نماز و روزه را, بر مسلمانان واجب دانسته و آنان را از ارتكاب محرمات همچون: دروغ و تهمت باز مي‏ دارد؛ همين‏طور از آنان مي‏ خواهد مستحبات مانند نظافت كردن و مسواك زدن را كه يك سنت رسول خداست انجام داده و مباحاتي  مانند: سيرو سفر را سفارش كرده (قل سيرو في الارض فانظروا كيف كان عاقبة المكذبين) و از مكروهات بپرهيزند, و به عبارتي ديگر اسلام از مسلمانان مي ‏خواهد به آدابِ اسلامي آراسته بشوند و از وارفتگي پرهيز كنند به دنبال وارستگي باشند, هم‏چنان‏ كه آنان را به پاي‏بندي احكام شرعي فرمان مي ‏دهد.

لذا, در روزگاران پيشين مسلمانان همان گونه كه به احكام شرعي متعهد بودند؛ همين ‏طور خود را به آداب اسلامي آراسته مي‏ كردند, با همة فراواني آن آداب, كوشش مي‏ كردند كه انسان‏هاي مبادي آداب شوند. و برخي از آن آداب در كتاب الآداب و السُنن1 آمده است كه برخي از آنها عبارت‏ اند از:

آداب تعليم و تعلّم, آداب كسب و كار, آداب سلامتي و بيماري, آداب معاشرت و همنشيني, آداب ازدواج, آداب بارداري و زايمان, آداب خوردن و آشاميدن, آداب خواب و بيداري, آداب سفر و حضر, آداب مرگ و احتضار, آداب كفن و دفن, آداب قبر و مزار, و ديگر آداب فردي و اجتماعي در اين سراي و سراي باقي حتّي پيش از تولّد و پس از مرگ نيز مسايلي در اين خصوص مطرح است.

آري, اين آداب اسلامي شناخته شده بود و مسلمانان با شوق و اِِقبال فراوان به آن عمل مي‏ كردند, اما امروزه اين آداب اسلامي در ميان مسلمانان ناشناخته مانده و متروك و مهجور واقع شده است. و سخن‏شان اين است كه: فلان چيز مستحب  است نه واجب, و فلان چيز مكروه است نه حرام, و همين‏ طور ...؛

1. كتابي كه مؤلف محترم, حضرت آية العظمي شيرازي آن را تأليف كرده‏اند.