تكلم و سكوت :
نكته عرشى : تكلم و سخن گفتن از رحمت رحمانيه الهيه است ولى سكوت و لب فرو بستناز رحمت رحيميه حق تعاى است لذا آن سفره عام براى همه است ولى اسن سفره خاص است كهاهل دل از آن طرفى مى بندند با داشتن آن نفس دائمامشغول است و انصراف از اين نشئه پيدا نمى كند ولى اين موجب انصراف از اين نشئه وموجب انقطاع الى الله است كه (و المنصرف بفكره الى قدس الجبروت مستديمالشروف نور الحق فى سره ) تحقق مى يابد آناشتغال به غير آورد و اين يكى اشتغال به خويشتن آن انسان را به غير خدا انس مى دهد واين انس به حق را روزى مى كند آن انسان را مى ميراند و اين درون را گويا و احيا مى نمايدآن كثرت آورد و اين وحدت و توحد آن دنيا را بروز مى دهد و اين قيامت برپا مى كند. آنانسان را اهل ظاهر بار مى آورد، اين اهل باطن آن بيرون را مى شوراند و اين درون را آنزيادش مذموم است ، و اين ممدوح آن خيلى پر خرج است و نيازمندى به قوا و اعضا وغير،آورد اين اصلا خرجى ندارد ندارد و نفس فقط با ذات خودش كار دارد و به هيچ چيز حتىبه قوا و اعضا هم نياز ندارد. آن پيرى آورد و اين جوانى و جوانمردى آن گناه در برداردو اين عجر و ثواب .
آن يكى كوكو ظهور دهد و اين يكى هوهو آن خلق طلب نمايد و اين حق ان بغض آورد و اين حبو عشق آن كاه آورد و اين آه . آن بى دردى و اين درد آن دور مى كند و اين قرب با دلدار آنبسط آورد، و اين قبض آن دل را سرد مى كند، اين آتش برافروزد ودل را آتشين آن مال عوام است و اين از آن خواص آن يكى جان را مى برد و اين يكىدل آورد آن شهرت بخشد اين گمنامى آن آئينهدل را زنگار دهد اين زنگار را بزدايد آن يكى اغلاق آورد و اين يكى انفتاح آن رنگ مى دهد واين بى رنگى آن تكثير آورد و اين توحيد آن تفرقه و اين جمع آن فرقان و اين قرآن . آنسوزنده است و اين سازنده آن رزق ظاهرى طلب نمايد، اين رزق باطنى آنغافل كند و اين بيدار. آن مقتضى جلوت است و اين مقتضى خلوت . آن ذكر آورد اين فكر آنسقوط دهد اين صعود. آن بار را سنگين كند، اين يكىبال پرواز بخشد و سبكبار نمايد. آن خفت آورد اين عزت و سطوت آنجدال آورد و اين انسان مى سازد آن سر را بر دار برد، ايندل را سوى دلدار آن نفس را مضطربه كند اين يكى مطمئنه آن سفر از باطن به ظاهر آورد.اين از ظاهر به باطن آن فتنه برانگيزد اين فطنه عطا كند.
اكثرى عوام و حتى خواص كه عوام علماو علماى عوام اند به انتظار قيامتى در امتداد زمانىكذايى اند كه آن روز همه نظام هستى در هم بريزد و كلمات وجودى عالم از بين برود تاقيامتى آنچنان برپاگردد و اندرون مردم ظاهر گردد.
افسوس كه چهره دلاراى دين عزيز و ناموس الهى با هزاران ماسك و پشم وپوشال اوهام و خيالات ، پنهان شده است و چيزهايى به خورد مردم داده اند كه همه اموردرونى خويش را نسيه مى پندارند و به انتظار امتداد زمانى نشانده اند؛ وحال آن كه اگر كسى شبى با خودش خلوت نمايد و آنچه در دفتر دلش دارد بيرون آوردقيامت او قيام مى كند و يوم تبلى السرائر او متجلى مى گردد و از همين الان به حسابخودش مى رسد و به موت اختيارى مى ميرد قبل از آنكه با موت طبيعى او را بميرانند امااكثرى چون موت اختيارى (موتوا قبل ان تموتوا) ندارند و برايشان موت طبيعى پيش ‍ مىآيد لذا دراين پندارند كه قيامت در امتداد زمانى است اينان از نعمت سكوت بى بهره اند كهمولايم در الهى نامه فرمود:
(الهى نعمت سكوتم را به بركت (و الله يضاعف لمن يشاء) (اضعاف مضاعفهگردان )
(الهى درويشان بى سر و پايت در كنج خلوت ، بى رنج پا سير آفاق عوالم كنند، كهدولتمندان را گامى ميسر نيست ).
(الهى شكرت كه به جنت لقايت در آمدم ) (الهى شكرت كه دنيايم آخرتم شد) (الهىبه رحمت رحمانيه ات نطقم داده اى به رحمت رحيميه ات سكوتم ده ).