خلقت است و " امی " يعنی كسی كه بر خلقت و حالت اوليه كه بیسوادیاست باقی است و به شعری از " اعشی " استناد شده است ( 1 ) ، و به هرحال ، چه مشتق از " ام " باشد و چه از ( امت " ، و " امت " به هرمعنی باشد ، معنی اين كلمه درس ناخوانده است . . 2 اهل ام القری طرفداران اين نظر اين كلمه را منسوب به " ام القری " يعنی مكهدانستهاند . در سوره انعام آيه 93 از مكه به " « ام القری »" تعبيرشده است : « و لتنذر ام القری و من حولها ». برای اينكه تو به مكه و آنان كه در اطراف مكه هستند اعلام خطر كنی .اين احتمال نيز از قديم الايام در كتب تفسير آمده است ( 2 ) و درچندين حديث از احاديث شيعه اين احتمال تأييد شده است ، هر چند خود اينحديثها معتبر شناخته نشده است و گفته شده و ريشه اسرائيلی دارد ( 3 ) .اين احتمال به ادلهای رد شده است ( 4 ) : يكی اينكه كلمه " ام القری " اسم خاص نيست و بر مكه پاورقی : . 1 مجمع البيان ، ذيل آيه 78 بقره . . 2 مجمع البيان ، ذيل آيه 75 آل عمران و آيه 156 اعراف ، و تفسيرامام فخر رازی ، ذيل آيه 75 از سوره اعراف . . 3 مجله آستان قدس ، شماره . 2 . 4 همان مأخذ . |