خود را مكتب محبت مینامند ولی چنانكه عرض كرديم در مكتب محبت بهجائی رفتهاند كه مكتب آنها را بايد " مكتب ضعف " ناميد ، يعنیمكتب " ضعف ستائی " است ، نه مكتب محبت . ولی مكتب هنديها رامیشود مكتب محبت ناميد . مكتب محبت چيست ؟ مكتب محبت كمال انسان را مساوی با خدمت به خلق و محبت كردن به مردممیداند ، يعنی درست نقطه مقابل مكتب نيچه . هرچه را كه نيچه نفی میكرد، اينها نقطه مقابلش را میگويند . میگويند اساسا انسان كامل يعنی انسانیكه خيرش به خلق خدا برسد ، انسانيت يعنی خير رساندن به خلق . الان هم درمكتبهای فرنگی گواينكه چنانكه عرض كردم خود فرنگيها عملا به اين حرفپايبند نيستند وقتی میگويند انسانيت و انسانگرائی ، مقصودشان همين خدمتبه مردم و محبت به مردم است . مجلاتو جرائد ما هم وقتی میگويند فلان چيز" انسانی است " يا " انسانی نيست " جز اين قصد نمیكنند ( 1 ) .وقتی میگويند فلان چيز انسانی است يعنی از نظر خلق خدا خيرخواهانه است و" انسانی نيست " يعنی به نفع مردم نيست . بنابراين از نظر اينهاانسانيت جز خدمت به مردم و خلق خدا چيز ديگری نيست . گاهی در بين شعرای ما هم تعبيرات مبالغه آميزی شده است . مثلا سعدی میگويد :
پاورقی : . 1 حال بر حسب قصد آنها میگويم ، اما به اينكه اينها هم در عمل جورديگری هستند كاری ندارم . |