بخش های کتاب
سوره فاطر آيه 1 ترجمه آيه بيان آيه بيان مفاد كلى سوره فاطر معناى (فطر) و مراد از (فاطرالسموات و الارض ) اشاره به اينكه همه ملائكه واسطه هاى بين خدا و خلق هستند و مراد از اينكه ملائكه داراى بالها (اولى اجنحة ) هستند بحث روايتى رواياتى درباره ملائكه و وصف ايشان ،درذيل آيه : (جاعل الملائكة رسلا اولى اجنحة ...) كلام نورانى امام سجاد عليه سلام در صحيفه سجاديه درباره فرشتگان مقربالهى عظمت صورت واقعى جبرئيل و همچنين اسرافيل رواياتى در ذيل آيه (يزيد فى الخلق مايشاء) گفتارى درباره ملائكه (اوصاف چهارگانه ملائكه در قرآن و حديث ) بيان اينكه وجود ملائكه مادى و جسمانى نيست و توضيحى در مورد تمثل ملائكه به اشكال و تهيات جسمانى و رد اينكه گفته شده ملك جسمى است لطيف ... آيات 8 - 2 سوره فاطر ترجمه آيات بيان آيات عطاء رزق و نعمت و منع از آن فقط با اراده خداى تعالى است استدلال بر يگانگى خدا در ربوبيت ، با بيان اينكه فقط او خالق است معناى جمله : (ولايغرنكم بالله الغرور) شيطان دشمن شماست پس شما هم او را دشمن بگيريد كافر بد را خوب مى بيند و خدا او را مجازاتنمودهاضلال مى كند. پس بر ضلالت او اندوه مخور آيات 14 - 9 سوره فاطر ترجمه آيات بيان آيات تشبيه مسئله بعثت در روز قيامت و زنده شدن مردگان به احياء زمين معناى (عزت ) و مفاد آيه : (من كان يريد العزة فلله العزة جميعا) مراد از كلم طيب و صعود آن به سوى خدا و مقصود ازاينكهعمل صالح آن را بلند مى كند (اليه يصعدالكم الطيب ...) مراد از مكر سيئات و اينكه فرمود: (و مكر اولئك هويبور) وجوه مختلف درباره خلقت انسان از خاك در آيه : (والله خلقكم من تراب ثم مننطفة...) كم و زياد عمر انسانها در لوح محفوظ مضبوط است تمثيلحال مؤ من و كافر به درياى شيرين و درياى شور اشكال و شبهه اى در ذيل جمله : (و تستخرجون حلية تلبسونها) و جواب هايىكهبدان داده شده است وجه تفاوت تعبير در آيه : (وترى الفلك فيه مواخر...) و آيه : (وترىالفلكمواخر فيه ...) معناى اينكه فرمود آلهه مشركين دعايشان را نمى شنوند بحث روايتى (رواياتى درباره تشبيه رستاخيز به احياء زمين با باران ، ودرذيل آيه : (اليه يصعد الكلم الطيب ...)) آيات 26 - 15 سوره فاطر ترجمه آيات بيان آيات توضيح اينكه فقر و نياز منحصر در انسان و غنا و بى نيازى منحصر در خداىتعالىاست ... پاسخ به اين اشكال كه چرا فقر در آيه منحصر به مردم شده است : معناى آيه : (ولا تزروازرة وزراخرى ...) تمثيل هايى براى بيان حال و اعمال مؤ من و كافر سخنى پيرامون عموم انذار و اينكه هيچ امتى كه در آن پيغمبرى ظهور نكرده باشدنبودهاست (وان من امة الاخلافيها نذير) بحث روايتى (رواياتى در ذيل جمله : (و لا تزروازرة وزراخرى ) و آيه : (و ما انت بمسمع منفىالقبور)) آيات 38 - 27 سوره فاطر ترجمه آيات بيان آيات توضيح دلالت اختلاف الوان ثمرات و...بر توحيد خشت به معناى حقيقى كلمه فقط در علما دريافت مى شود مراد از (كتاب ) و وراثت آن در آيه : (ثم اورثنا الكتاب الذين اصطفينامنعبادنا...) مقصود از بندگان خاص (الذين اصطفينا) كه خداوند كتاب را به ايشان بهارثرساند اقوال مختلف مفسرين در تفسير آيه فوق بحث روايتى چند روايت در ذيل جمله (انما يخشى الله من عباده العلموءا) مراد از (ظالم لنفسه )، (مقصد) و (سابق بالخيرات ) در آيه : (ثماورثناالكتاب الذين اصطفينا...) چند روايت درباره مقدار عمرى كه سپرى شدن آن جاى عذرى براى آدمى نمى ماند(اولمنعمركم ما يتذكر فيه من تذكر) آيات 45 - 39 سوره فاطر ترجمه آيات بيان آيات مجتبى بر يگانگى خدا در ربوبيت و نفى ربوبيت از آلهه مشركين استدلال و احتجاج عليه مشركين و در ردّ ارباب و آلهه موهوم آنان استدلال بر توحيد با استناد به ابقاء موجودات و اينكه ابقاء عبارتست از ايجادوتدبير متوالى معناى اين كلام قريش كه پيش از بعثت پيامبر (صلى الله عليه و آله ) قسم مىخوردندكه اگر نذيرى به سويشان بيايد ...شد اشاره به معناى اينكه فرمود مكر سّيى ء جزبهاهل آن نمى رسد وجه اينكه فرمود اگر خدا مردم را براى گناهانشان مواءخذه كند جنبنده اى بر زميننمىماند بحث روايتى (روايتى در ذيل آيه : (ولو يؤ اخذ الله الناس بماكسبوا...)) سوره يس آيات 12 - 1 ترجمه آيات بيان آيات غرض و محتواى سوره مباركه يس و شاءن و فضيلت آن توضيح و تفسير آيات : (يس والقرآن الحكيم ... فهم غافلون ) معناى آيه : (لقد حق القول على اكثرهم ...) تمثيلى كه حال كفار را در راه نيافتن و هدايت نشدنشان بيان مى كند (انا جعلنافىاعناقهم اغلالا..) معناى جمله : (نكتب ماقدموا و آثارهم ) بيان اينكه نامه اعمال كتابى غير از لوح محفوظ (امام مبين ) مى باشد مراد از امام حسين و سخن ديگر مفسرين در معناى آن بحث روايتى رواياتى درباره نزول آيه : (وجعلنا من بين ايديهم سدا...) در ماجراى سوءقصدابوجهل و يارانش به پيامبر (صلى الله عليه و آله ) بيان عدم انطباق سياق آيات اول سوره يس با اين روايات چند روايت درباره عمل ، در ذيل جمله : (و نكتب ما قدموا و آثارهم ) دو روايت درباره اينكه (امام مبين ) على عليه السلام است آيات 32 - 13 سوره يس ترجمه آيات بيان آيات انذار و تبشير كسانى كه (سواء عليهم ءانذرتهم ام لم تنذرهم ) به منظوراتمامحجت و رسيدن آنان به كمال شقاوت است وجه اينكه در نقل تكذيب پيامبران توسط مشركين فرمود: (قالوا ما انتم الا بشرمثلناو ما انزل الرحمن من شى ء) معناى جمله : (طائركم معكم ) كه رسولان (ع ) به مكذبان خود گفتند سخن درباره مردى كه (جاء من اءقصى المدينه )استدلال تفصيلى بر توحيد و نفى آلهه در اين دو آيه دو حجت و برهان عليه مشركين ، در سخن مردى كه اقصاى مدينه آمد: (و مالى لااعبدالذى فطرنى ...) توضيحى راجع به (جنت ) در آيه (قيلادخل الجنة ) و اينكه خطاب كنندهكيست موارد استعمال وصف (مكرم - اكرام شده ) در آيات قرآن هلاك شدن قوم مكذب با صيحه اى واحده حسرت و ندامت بر مردى است كه رسولان الهى را استهزاء كرده اند بحث روايتى (رواياتى درباره داستان فرستادگان عيسى (ع ) و مؤ منى كه مردم را به پيروىآنرسولان دعوت كرد و...) رواياتى كه مى گويد صديقين سهافضل وافضل آنان على بن ابى طالب (ع )است آيات 47 - 33 سوره يس ترجمه آيات بيان آيات توضيح مفردات و مفاد آيات شريفه اى كه آيات مربوط به تدبير امر رزق مردمرابيان مى كنند توضيح جمله : (و ما عملته ايديهم ) در آيه : (لياءكلوا من ثمره و ماعملتهايديهم ...) بيان مفاد آيه : (سبحان الذى خلق الازواج كلها مما تُنبِتُ الارض ...) مراد از بيرون كشيدن روز از شب (و آيةلهمالليل نسلخ منه النهار) معناى آيه : (والشمس تجرى لمستقرلها) مقصود از اينكه فرمود: (والقمر قدرناه حتى عاد كالعرجون القديم ) شمس و قمر تابع تدبير خدا و ملازم مسير خود هستند و خورشيد به ماه نمى رسد وشباز روز جلو نمى افتد معناى جمله (اتقوا ما بين ايديكم و ما خلفكم ) و جواب كفار به دعوت بهتقوى(پروا از خالق ) عكس العمل كفار در برابر دعوت به انفاق (شفقت و خدمت به خلق ) بحث روايتى رواياتى در ذيل آيه : (والشمس تجرى لمستقرلها...) و رد سخنى از آلوسى درباره روايتى از امام رضا (ع ) راجع به تقدم روز بر شب آيات 65 - 48 سوره يس ترجمه آيات بيان آيات استهزاء كفار در مقام انكار معاد و پاسخ خداوند به آنها تحليل سخن كفار بعد از رستاخيز (قالوا ياويلنا من بعثنا من مرقدنا هذا ما وعدالرحمنوصدق المرسلون ) توضيحى در مورد اينكه فرمود: (لاتجزون الا ما كنتم تعملون - جز آنچه مىكرديدجزا داده نمى شويد) وصف و حال اصحاب الجنة در بهشت برين مراد از عبادت شيطان در آيه شريفه مراد از عهد خدا با بنى آدم در آيه : (الم اعهد اليكم يا بنى آدم ان لا تعبدواالشيطان...) بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به قيام قيامتواحوال دوزخيان و بهشتيان و...) آيات 83 - 66 سوره يس بيان آيات تهديد كفار به گرفتن چشمان و دگرگون ساختن خلقتشان توضيح اينكه فرمود: ما به پيامبر شعر نياموختيم و شاعرى شايسته او نيست (وماعلمناه الشعر و ما ينبغى له ) مقصود از اينكه فرمود: انسان مالك چهارپايان است معناى جمله : (وهم لهم جند محضرون ) كه درباره احضار مشركين و آلهه شان درقيامتاست استبعاد معاد توسط مشركين و جواب خداى تعالى به اين استبعاد اقوال مختلف درباره خلقت مثل در آيه : (اوليس الذى خلق السموات والارض بقادرعلىان يخلق مثلهم ...) توضيحى در مورد تغير و تبدل متوالى بدن و عدم تغيروتبدل نفس و روح توضيح مفاد آيه شريفه : (انما امره اذا اراد شيئاانيقول له كن فيكون ...) و بيان مراد از امروقول در آن رد گفتار بعضى كه (كن ) را از مقوله لفظ دانسته اند معناى (ملكوت ) و اينكه ملكوت هر چيزى به دست خدا است بحث روايتى رواياتى درباره بيگانه بودن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) از شعر و شاعرى اعاده و احياء اموات و اراده قول خداوند سوره صافات آيات 11 - 1 ترجمه آيات بيان آيات وجوه مختلف درباره مراد از سه طايفه : (صافات )، (زاجرات ) و (تاليات)كه خداوند بدانها سوگند ياد كرده است بيان اينكه مراد، سه طائفه از ملائكه كهماءمورنزول وحى بوده اند مى باشد سه طايفه مذكور اعوان جبرئيل در نزول وحى اند مى باشد توضيح اينكه سوگند به صافات ، زاجرات و تاليات ،متضمناستدلال براى (ان الهكم لواحد) است بيان آيات راجع به تزيين آسمان دنيا به زيور كواكب و حفظ آن از شياطينماردو... گفتارى در معناى شهاب (در ذيل آيه : (الا من خطف الخطفة فاتبعه شهاب ثاقب)) بحث روايتى (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته ) آيات 70 - 12 سوره صافات ترجمه آيات بيان آيات حكايت استهزاء مشركين آيات خدا و دعوت پيامبر را و استبعادشان رستاخير خودوپدرانشان را اشاره به وجه تسميه قيامت به (يوم الفصل ) مراد از (الذين ظلموا) در آيه : (احشرواالذين ظلموا...) (ازواج ) و (ماكانوا يعبدون من دون الله ) وجه تعبير به هدايت در (فاهدوهم الى صراط الجحيم ) مراد از سؤ ال در (وقنوهم انهم مسؤ ولون )سؤال از چيست ؟ اعتراض كفار به بزرگان و رهبران خود در قيامت كه شما باعث گمراهى ما بوديدوجواب رؤ ساى كفر به پيروان خود تابع و متبوع در عذاب مشتركند مقصود از (عبادالله المخلصين ) و اينكه (رزق معلوم ) دارند و... توصيف شراب بهشتى و حوريانى كه براى مخلصين آماده مى شود. گفتگوى اهل بهشت با يكديگر شجره (زقوم ) و وصف آن بحث روايتى (رواياتى درباره مسؤ ول بودن انسان ، ودرذيل برخى آيات گذشته ) آيات 113 - 72 سوره صافات ترجمه آيات بيان آيات بيان آيات مربوط به منزلت (نوح ) عليه السلام و اجابت دعاى او نكته اى درباره اينكه فرمود: (سلام على نوح فى العالمين ) بيان آيات مربوط به ابراهيم (عليه السلام ) و دعوت آن جناب مراد از (قلب سليم ) داشتن ابراهيم (عليه السلام ) عدم تعلق او به غير خدااست وجه اينكه ابراهيم (عليه السلام ) به ستارگان نظر افكند و سپس از بيمارىخودخبر داد (فنظر نظرة فى ... سخنان ابراهيم (عليه السلام ) با بت ها! و احتجاج او با بت پرستان معنى و وجه اينكه فرمود خدا اعمال شما را خلق كرده (والله خلقكم و ما تعملون) فصلى ديگر از داستان ابراهيم (ع ) مراد ابراهيم (عليه السلام ) از اينكه فرمود: (انى ذاهب الى ربى سيهدين ) گفتگوى ابراهيم و اسمعيل (عليهماالسلام ) درباره رؤ ياى ذبح و... ابراهيم و اسماعيل عليهماالسلام سربلند از آزمايش بزرگ الهى و... بحث روايتى رواياتى درباره مراد از (قلب سليم ) و اينكه ابراهيم (عليه السلام )فرمود:(انى سقيم ) حديثى از امام رضا(ع )كه مى فرمايد خدا را دو اراده و مشيت است . چند روايت درباره داستان ذبح اسمعيل و اينكهذبيح(اسمعيل ) بوده نه (اسحق ) آيات 132 - 114 سوره صافات ترجمه آيات بيان آيات بيان آيات متضمن خلاصه اى از داستان موسى و هارون (عليهماالسلام ) وداستانالياس و دعوت او (عليه السلام ) حجتى بر توحيد كه در سخن الياس (عليه السلام ) به قوم خود، با استناد بهخالقبودن خدا اقامه شده است بحث روايتى (دو روايت درباره مراد از (بعل ) در: (اتدعون بعلا...)و(ال ياسين )) سخنى پيرامون داستان الياس (عليه السلام ) آيات 148 - 133 سوره صافات ترجمه آيات بيان آيات مراد از اينكه فرمود: يونس به سوى كشتى فرار كرد (اذا ابق الى الفلكالمشحون) معناى اينكه فرمود: اگر نبود اينكه يونس از سجين بود تا روز بعثت در شكم ماهىمىماند گفتارى پيرامون داستان يونس (عليه السلام ) 1 - داستان آن جناب در قرآن كريم 2 - داستان او از ديدگاه اهل كتاب موارد اختلاف داستان يونس (عليه السلام )نزداهل كتاب ، با ظواهر آيات قرآن كريم بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به داستان يونس (عليه السلام ) آيات 182 - 149 سوره صافات ترجمه آيات بيان آيات ردّ اعتقاد مشركين به دختر داشتن خدا و خويشاوندى بين او و جنّ رد اعتماد مشركين مبنى بر اينكه جن اولاد خداوند هستند توضيحى درباره استثناى عباد مخلصين در آيه : (سبحان الله عما يصفون الاعباداللهالمخلصين ) و اينكه چرا خدا از وصف واصفان (جز وصف عباد مخلصين ) منزه است بيان مفاد آيه : (فانكم و ما تعبدون ما انتم عليه بفاتنين الامنهوصال الجحيم ) ردّ و ابطال پندار مشركين درباره اينكه ملائكه دختران خدايند، با بيان موقف وموقعيتملائكه در ... مقصود از اينكه انبياء (عليهم السلام ) منصور هستند و جند خدا غالبند بحث روايتى (چند روايت در ذيل آيه : (و انا لنحن الصافون ...)) آيات 16 - 1 سوره (ص ) ترجمه آيات بيان آيات محتواى كلى سوره مباركه (ص ) توضيح معناى آيه : (والقرآن ذى الذكربل الذين كفروا فى عزة و شقاق) بيان سخنان اشراف و بزرگان كفار در ردّ دعوت پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله)و سفارش به ادامه پرستش آلهه اعراض از سخنان آنان و تهديد و تحقيرشان بحث روايتى (رواياتى درباره شاءن نزول آيات : (وعجبوا ان جائهم منذر منهموقال الكافرون ...) و درباره (ص )) آيات 29 - 17 سوره (ص ) ترجمه آيات بيان آيات بيان آيات مربوط به اوصاف و اقوال داوود (عليه السلام ): تسبيح كوه هاوپرندگان با او و... مراد از (حكمت ) و (فصلالخطاب ) كه به داوود (عليه السلام ) داده شده بود معناى (خشيت )، (خوف ) و (فزع ) و توضيحى درباره فزع داوود (عليه السلام ) در ماجراى مراجعه دو خصم نزداوبراى داورى بيان مطلب مورد نزاع در پيشگاه داود(ع ) قضاوت و حكم داوود (عليه السلام ) و سپس استغفار و انابه او بيان اينكه مراجعه كنندگان نزد داوود ملائكه بوده اند و داستانمرافعهتمثل بوده و حكم ناصواب در ... مقصود از اينكه خداوند داوود (عليه السلام ) را خليفه در زمين قرار داد عصمت باعث سلب اختيار نيست و توجه خطاب (لا تتبع الهوى ) به داوود(عليهالسلام ) بلا اشكال است احتجاج بر مسئله معاد با بيان اينكه خلق سماء وارضباطل نيست احتجاج ديگرى بر معاد با بيان اينكه خداوند (متقين ) و (فجار) را در يكرديفقرار نمى دهد. بحث روايتى (داستان مراجعه دو طائفه متخاصم نزد داوود (عليه السلام ) و...) داستان عاشق شدن داود(ع ) به نقل از تورات فرمايشات امام رضا(ع ) در رد موهومات نسبت داده شده به داود(ع ) آنچه درباره شخصيت و سرگذشت داوود (عليه السلام ) در قرآن آمده است آيات 40 - 30 سوره ص ترجمه آيات بيان آيات معناى (الصافنات الجياد)كه دوزاند بر سليمان (ع ) عرضه مى شده است چند وجه در معناى سخن سليمان (عليه السلام ): (انى احببت حب الخير عن ذكرربى...) و توضيحى درباره علاقه آن جناب به اسب ها و بازماندنش از عبادت خدا نقل گفتار مفسرين در معناى آيه (ردوها على فطفق مسحا بالسوق و الاعناق ) جسدى كه بر تخت سليمان (عليه السلام ) افكنده شد جنازه فرزند او بوده كهبراىآزمايش و تنبيه او ميرانده شد و... معناى اينكه فرمود: (فسخرنا الريح تجرى بامره رخاء...) شياطين جن در تسخير و خدمت سليمان (ع ) بحث روايتى رواياتى در ذيل آيه ! (فقال انى احببت حب الخير عن ذكر ربى ...) و دربارهافتادنجسدى بر تخت او) رد كلام فخر رازى در اشكال به رد شمس در قضيه سليمان (ع ) سخنان عجيب و غريبى كه درباره سليمان (ع ) گفته اند آيات 48 - 41 سوره ص ترجمه آيات بيان آيات مقصود از (نصب و عذاب ) كه ايوب (عليه السلام ) بدان مبتلا بود وجه اينكه ايوب (ع ) ابتلاء خود به آن دو را به شيطان نسبت داد (انى مسنىالشيطانبنصب و عذاب ). بيان امكان مداخله شيطان در ابدان و اموال و ديگر متعلقات مادى معصومين (عليهمالسلام) استجاب دعاى ايوب (عليه السلام ) با شفاى امراضش وبازگرداناهل او به او وجه اينكه ابراهيم و اسحق و يعقوب (عليهم السلام ) را به داشتن دست و چشممدحفرمود معناى اينكه در تعليل مدح ايشان فرمود: (انا اخلصنا هم بخالصة ذكرىالدار) گفتارى درباره سرگذشت ايوب (عليه السلام ) (در قرآن و حديث ) رواياتى در ذيل داستان ايوب (عليه السلام ) و ابتلائات او خبرى از (يسع ) و (ذوالكفل ) آيات 64 - 49 سوره ص ترجمه آيات بيان آيات وصف حال متقيان در بهشت وصف حال طاغيان در جهنم حكايت تخاصم و مشاجره متبوعان و تابعان در دوزخ آيات 65 - 88 ص ترجمه آيات بيان آيات تقرير احتجاجات متعدد بر وحدانيت خداى تعالى كه آيه:(قل انما انا منذر و ما من اله الا الله ...) متضمن است توضيح درباره ارتباط آيه : (اذقال ربك للملئكة انى خالق بشرا من طين )باقبل وجه تسميه انسان به (بشر) و بيان مبداء خلقت انسان وجه اينكه فرمود آدم را با دو دستم آفريدم معناى جمله : (استكبرت ام كنت من العالين ) كه استفهام توبيخى از ابليسدربارهسجده نكردنش براى آدم است اشاره به اينكه عين خواسته ابليس (فانظرنى الى يوم يبعثون ) اجابت نشده واو(الى وقت اليوم المعلوم ) مهلت داده شده مبداء ارتكاب معاصى ، انكار مالكيت مطلقه خدا و حكمت او است قضاء الهى درباره ابليس و پيروان او قرآن ذكرى است جهانى و اخبار آن اختصاص به زمان معين ندارد بحث روايتى (رواياتى درباره مخاصمه ملا اعلى ، استكبار ابليس و اباء او از سجده بر آدم ،واوصاف متكلفين ) سوره زمر آيات 10 - 1 ترجمه آيات بيان آيات محتواى كلى سوره مباركه زمر و زمينه نزول آن اشاره به معناى انزال و تنزيل قرآن كريم معناى اينكه دين خالص براى خداست بيان مبناى اعتقادى بت پرستان درباره عبادت ارباب و آلهه و مقصود از اينكه آنانغيرخدا را اولياء اتخاذ كرده اند تقرير احتجاج بر ردّ و نفى فرزند گرفتن خدا براى خود (چه فرزندى حقيقى وچهاعتبارى ) در آيه : (لوارادالله يتخذ... احتجاج بر وحدت خداوند در الوهيت و ربوبيت ، با بيان انحصار خلق و تدبير دراوعزوجل تفسير آيه : (و ان تكفروا فان الله غنى عنكم ولايرضى لعباده الكفر و انتشكروايرضه لكم ...) ... گفتارى در معناى خشم و رضاى خدا انسان بالفطره خداشناس است و در حال اضطرار رو به اوست ولىدرحال تنعم و خوشى ، غافل از او برابر نبودن انسان متنعم غافل از خدا با مؤ من متهجد، و عدم تساوى عالم به خداباجاهل به او صابران اجر بى حساب در پيش رو دارند بحث روايتى (رواياتى درباره اخلاص ، (الذين يعلمون )، وشاءننزول آيه : (امن هو قانت ...)، و اجر صابران ) آيات 20 - 11 سوره زمر ترجمه آيات بيان آيات بيان جمله (امرت لان اكون اول المسلمين ) و اينكه پيامبر (صلى الله عليه و آله)نيز پيشاپيش ديگران مكلف و ... مقصود از خسران نفس و اهل ، و اينكه چنين زيانى (خسران مبين ) است مفاد جمله (الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه ) كه در وصف بندگان خودفرمودهاست بحث روايتى (چند روايت درباره خسران نفس و اهل ، اطاعت جباران ، و...) آيات 37 - 21 سوره زمر ترجمه آيات بيان آيات لازمه هدايت ، شرح صدر براى اسلام ، و لازمه ضلالت ، قساوت قلب از يادخداست مراد از اينكه قرآن (احسن الحديث )، (كتابا متشابها) و (مثانى ) استو... هدايت فقط كار خداست ، بدون واسطه يا به واسطه انبياء و اولياء معنى و مراد از (افمن يتقى بوجهه سوء العذاب يوم القيمة ) مثلى براى بيان حال موحد و مشرك (ضرب الله مثلا رجلا فيه شركاء...) مراد از كذب بر خدا و اينكه چرا مرتكب آن (اظلم ستمگرترين ) است بيان پاداش پرهيزگاران نزد خداوند بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيه : (افمن شرح الله صدره للاسلام ...)، (عندربكمتختصمون ) و مراد از (الذى جاء بالصدق ...) و...) دو روايت درباره مراد از (الذى بالصدق ) سوره زمر، آيات 38 - 52 ترجمه آيات بيان آيات احتجاج عليه مشركين بر وحدانيت خداى تعالى در خلقت و ربوبيت معناى توفى انفس و وجه اسناد آن به خداوند در جايى ، و به (ملك الموت )و(رسل ) در جاهاى ديگر اشاره به تغاير نفس و بدن و اينكه مردن و خواب هر دو توفى و قبض روح است توضيح اينكه شفاعت كننده بايد، مالك باشد، پس همه شفاعت ها از آن خدا و منتهىبهاوست كه مالك همه چيز است اشاره به اينكه شفيع حقيقى تنها خداوند است وصف عذابى كه ظالمان (منكران معاد) در قيامت مى بينند ناسپاس بودن آدمى ، كه چون خدا نعمتى به او داد مى گويد: (اوتيته على علم) دو جواب به انسان ناسپاس متنعمى كه برخوردارى مستند به خود مى داند بحث روايتى (رواياتى درباره توفى انفس ، خواب و رؤ يا) آيات 61 - 53 سوره زمر ترجمه آيات بيان آيات مقصود از (عبادى ) و (رحمت الله ) درآيه(قل يا عبادى الذين اسرفوا على انفسهم لا تقنطوا من رحمة الله ) توضيحاتى در ذيل جمله : (ان الله يغفرالذنوب جميعا) و اينكه مفاد آن آمرزشهمهگناهان حتى شرك است ، به سبب توبه مراد از پيروى از بهترين چيزى خدانازل كرده (واتبعوااحسن ماانزل اليكم من ربكم ) زنهار از فوت وقت و دچار حسرت قيامت شدن پاسخ خداوند به اين سخن كافر در قيامت كه (لؤ ان كرة فاكون من المحسنين) بحث روايتى (رواياتى درباره مغفرت الهى و شاءننزول آيه : (يا عباد الذين اسرفوا علىانفسهم ...)) آيات 75 - 62 سوره زمر ترجمه آيات بيان آيات اشاره به وحدانيت خدا در ربوبيت با بيان اينكه او خالق همه چيزووكيل بر همه چيز است اشاره به عدم منافات عصمت با اختيار و بيان اينكه نهى پيامبر (صلى الله عليه وآله) از شرك ورزيدن ، نهى حقيقى است معناى اينكه درباره مشركين فرمود: و ما قدروداالله حق قدره ) مراد از اينكه زمين در قيامت در قبضه خداوند است توضيحى درباره نفخه صور وصعقه آسمانيان و زمينيان مقصود از استثناء (الا من شاءالله ) در آيه (و نفس فى الصور...) نفخه دوم و زنده شدن مردگان در قيامت مراد از (اشراق زمين به نور پروردگارش ) در قيامت ، و وجوهى كه در ... كلام صاحب كشاف در معنى روشن شدن زمين به نور پروردگارش در قيامت ودواشكال به آن حق به طلب در تفسير (و اشرقت الاءرض بنور ربها) كافران دسته دسته به جهنم و متقين گروه گروه به بهشت هدايت مى شوند سخن بهشتيان بعد از ورود به بهشت طواف ملائكه گرداگرد عرش الهى در قيامت و تسبيح آنان خداونند را بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته ) دو روايت درباره اينكه بهشت و جهنم را درب هايى است آيات 6 - 1 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات اشاره به مطالبى كه سوره مباركه مؤ من متضمن است وجه ذكر دو صفت (عزيز) و (عليم ) از بين صفات الهى و افتتاح سوره بهآندو بيان اينكه اساس تنزيل كتاب ، علم محيط خدا به خلق خود مى باشد حال كفارى كه با جدال به باطل در صدد مقابله با حجت هاى حق برآمدند و خدا آنانرابگرفت پاسخ به توهمى باطلدرباره وضعيت كافران آيات 12 - 7 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات حاملان عرش چه كسانى هستند توضيح استفغار و دعاى ملائكه حامل عرش و پيرامونيان عرش براى مؤ منان و پدرانوهمسران و فرزندان ايشان مراد از (سيئات ) در دعاى ملائكه براى تائبين و صالحين : (وقهم السيئات...) دو نكته كه از دعاى ملائكه استفاده مى شود توضيحى در مورد عدم منافات درخواست مغفرت و بهشت براى تائبين و مؤ منين ،بااينكه بر خدا واجبست تائبين ... حكايت اعتراف بى حاصل كفار دوزخى به يقينشان به معاد و اقرارشان بهگناهانشان، براى نجات يافتن از عذاب مراد از دو اماته و دو احياء در سخن كفار در جهنم : (ربنا امتنا اثنتين و احييتنااثنتين...) و وجوه مختلف در اين باره آيات 20 - 13 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات اقامه دو حجت بر توحيد، با بيان اينكهارسال وانزال رزق فقط از ناحيه خداى سبحان است معناى اينكه خداى تعالى (رفيع الدرجات ) است مراد از اينكه خداوند بر هر كس كه بخواهد، از امر خود روح القاء مى كند وجه تسميه روز قيامت به (يوم التلاق ) مقصود از بروز مردم براى خدا در روز قيامت توضيحى در مورد (لا ظلم اليوم ) و تعليل آن به (ان الله سريع الحساب) احتجاج بر توحيد با بيان اينكه خدا قضاى به حق مى كند بحث روايتى (رواياتى درباره (يوم التلاق )، فانى شدن دنيا به هنگام قيامت ، توبه ،و(خانة الاعين ) آيات 54 - 21 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات داستان ارسال موسى (عليه السلام ) به سوى فرعون و گفتگوى فرعوندربارهكشتن او موسى (عليه السلام ) از شرّ هر متكبرّ بى ايمان به روز حساب به خدا پناهمىبرد مؤ من آل فرعون ، فرعونيان را از قتل موسى (عليه السلام ) نهى و نسبت بهتصميمبر آن ... اشاره به وجه تسميه روز قيامت به (يوم التناد) مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت : (يا هامان ابن لى صرحاابلغالاسباب ...) بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤمنآل فرعون نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا،نهدر دنيا و نه در آخرت دعوتى ندارد اشاره به مقامات سه گانه عبوديت : توكل ، تفويض و تسليم نكاتى درباره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت محاجه ضعفاء آل فرعون با اقوياءشان درباره آتش جهنم و پاسخ آنها التماس دعاى دوزخيان از خزنه جهنم در خصوص تخفيف پاره اى از عذاب وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: (فادعوا و مادعاءالكافرين الا فى ضلال ) بحث روايتى (رواياتى درباره ، تقيه ، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شامبرآتش عرضه مى شوند) آيات 60 - 55 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات استنتاج از داستان موسى و فرعون و امر پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله )بهصبر، استغفار و تسبيح علت اينكه با باطل در برابر حق مجادله مى كنند، كبر آنان است بحث روايتى (رواياتى درباره دعاء و استجابت آن در ذيل آيه : (ادعونى استجب لكم ...)) آيات 68 - 61 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات اثبات توحيد خداوند در الوهيت و ربوبيت با بيان او در آفاق و انفس اشاره اى به خلقت انسان و امر حيات و ممات او بحث روايتى (نقل و ردّ رواياتى كه درباره شاءن نزول آيه : (لخلق السموات و الارض اكبرمنخلق الناس ) نقل شده ) آيات 78 - 69 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات بيان حال مجادله كنندگان در آيات خدا و سرانجام سختى كه در جهنم خواهند داشت معناى اينكه فرمود: (ذلكم بما كنتم تفرحون بغيرالحق ...) اشاره به سنت الهى درباره نصرت رسولان و عدم آن از جانب خداوند آيات 85 - 79 سوره مؤ من ترجمه آيات بيان آيات اشاره اى به منافع چهارپايان و هدف از خلقت آنها معناى جمله (فرحوا بما عندهم من العلم ) كهعكسالعمل كفار برخوردار از علوم مادى را در... سوره فصلت آيات 12 - 1 ترجمه آيات بيان آيات غرض اصلى اين سوره مباركه نكته اى كه از جمله (تنزيل من الرحمن الرحيم ) استفاده مى شود معناى تفضيل قرآن توضيحى راجع به عربى بودن قرآن و جهانى و عمومى بودن دعوت خاتمالانبياء(صلى الله عليه و آله ) مقصود كفار از اينكه گفتند (قلوبنا فى الكنة مما تدعونا اليه ....) پاسخ به سخن فوق الذكر مشركين انفاق نكردن مال ، و كفر به معاد، دو صفت از اخص صفات مشركين مقصود از خلقت زمين در دو روز، خلقت آن در دو نقطه از زمان و در دو مرحله است وجوهى كه درباره تقدير روزى ها در چهار روز (و قدر فيها اقواتها فى اربعة ايام)و جمع بين آن و اينكه خلقت ... مقصود از سؤ ال در: (سواء للسائلين ) استعداد ذاتى و احتياج طبيعى نباتاتوحيوانات و انسان است معناى جمله : (ثم استوى الى السماء) بيان اينكه مفاد كلمه (ثم ) تاءخر زمانى خلقت آسمان نيست توضيح در مورد فرمان خداوند به آسمان و زمين (ائتياطوعا اوكرها) و تخيير آن دوبينآمدن به طوع ياكره توضيح پاسخ آسمان و زمين به خطاب خداوند (قالنا اتينا طائعين معناى اينكه درباره خلقت آسمانها فرمود: (فقضيهن سبع سموات ...) مراد از (وحى ) و مقصود از امر آسمانها در جمله : (و اوحىفىكل سماء امرها) وجه اينكه فرمود (سماء دنيا) را با (مصابيح ) آراستيم . سخنى در تكميل مطالب گذشته (راجع به آسمان ها و اينكه آسمان ها منزلگاهملائكهاست ) بحث روايتى روايتى درباره قرائت آيات اول سوره فصلت (حم سجده ) توسط پيامبر (صلىاللهعليه و آله ) در جواب فرستاده قريش چند روايت حاكى از گفتگوى يهوديانبارسول الله (صلى الله عليه و آله ) درباره خلقت ... رواياتى درباره آغاز خلقت عالم آيات 13 - 25 سوره فصّلت ترجمه آيات بيان آيات انذار به عذاب دنيوى ، عذابى مثل صاعقه عاد و ثمود كه پيامبران به سويشانرفتندو... وجه اينكه از هود و صالح (عليه السلام ) باصيغهجمل (الرسل ) ياد كرد آنچه گريبانگير عاد و ثمود به سبب كفرشان شد مراد از حشر دشمنان خدا به سوى آتش توضيح راجع به شهادت اعضاء و پوست بدن آدمى عليه او در قيامت ، و وجوهى كهدراين باره گفته شده است اعتراض گناهكاران در قيامت به پوست بدنشان پاسخ اعضاء و پوست بدن در جواب گنكاران اقوال مفرسين در تفسير (قالوا انطقناالله الذى ...) بحث اجمالى قرآن (قسمتى از آيات قرآنى كه دلالت دارند بر اينكه تمامىموجوداتداراى علم هستند) بحث اجمالى فلسفى (درباره علم داشتن موجودات مادى و غير مجرد) تفسير آيه : (و ما كنتم تستترون ...) و بياناينكهاعمال بندگان از آفريدگار پوشيده نبوده ، خدا بر هر چيزى شهيد و رقيب توبيخ مجرمين در قيامت از جانب خداوند معناى اينكه قرين هاى سوء براى مشركين (ما بين ايديهم و ما خلفهم ) را زيباجلوهدادند بحث روايتى (رواياتى راجع به حسن ظنّ به خدا، و مراد از گواهى دادن پوست بدن در قيامت ) آيات 39 - 26 سوره فصّلت ترجمه آيات بيان آيات بيان شدت عذاب كافرانى كه مردم را از شنيدن قرآن باز مى داشتند بيان حسن حال مؤ منين استقامت پيشه و آينده نيكويى كه در انتظارشان است معناى اينكه ملائكه به مؤ منين مى گويند ما در دنيا و آخرت اولياء شما هستيم دعوت پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله )احسنالقول است معناى جمله : (ادفع بالتى هى احسن ) معناى آيه : (و اما ينزعنك من الشيطان نزع فاستعذ بالله ...) احتجاج از راه وحدت تدبير سراسر عالم و پيوستگى آن بر وحدت رب مدبر اثبات معاد و احتجاج بر آن با بيان يك استعاره تمثيليه بحث روايتى (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته ) آيات 54 - 50 سوره فصّلت ترجمه آيات بيان آيات تهديد خداوند ملحدين امت را به عذاب روز قيامت وجوه مختلف درباره خبر (ان ) در آيه : (ان الذين كفروا بالذكر لما جاءهم ...) مراد از اينكه درباره قرآن فرمود كتاب عزيز است و (لاياءتيهالباطل من بين يديه و لا من خلفه ) توضيح آيه : (ولو جعلناه قرآنا اعجميا...) نكوهش انسان از جهت اينكه در حال تنعم ازخداغافل و روى گردان است و در سختى و تنگى به دعا مى پردازد اعراض از قرآن حتى با احتمال اينكه از ناحيه خدا باشد، برخلافحكمعقل است سه احتمال درباره مراد از (آيات ) در آيه (سنريهم آياتنا فى الافاق وفىانفسهم ...) بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته ) 615
کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir
