در روايات معتبر اسلامی راجع به نقش مثبت و منفی امر به معروف و نهی از منكر بسيار سخن رفته است و مجالی برای نقل آنها نيست . د . فسق و فجور و فساد اخلاق : در اين زمينه نيز آيات بسياری هست . يك سلسله آيات همانهاست كه " ترف " و " مترف " بودن را علت هلاكت میشمارد ( 1 ) . و ديگر اكثر آياتی كه در آنها كلمه " ظلم " به ميان آمده است . در اصطلاح قرآن ، ظلم اختصاص ندارد به تجاوز فرد يا گروهی به حقوق فرد يا گروه ديگر ، شامل ظلم فرد به نفس خود و شامل ظلم يك قوم به نفس خود نيز میشود . هر فسق و فجور و هر خروج از مسير درست انسانيت ، ظلم است . ظلم در قرآن در حقيقت مفهوم اعمی دارد كه هم شامل ظلم به غير میگردد و هم شامل فسق و فجور و كارهای ضد اخلاقی . غالبا مورد استعمال اين كلمه مصداق دوم است . آياتی از قرآن كه ظلم به معنی اعم را علت هلاك يك قوم شمرده بسيار زياد است و از حوصله بحث مختصر ما خارج است . از مجموع اين معيارها میتوان نظر قرآن را درباره بنياد جامعه و بنياد تاريخ به دست آورد . قرآن برای بسياری از امور كه برخی آنها را به اصطلاح روبنا میخوانند ، نقش قاطع و تعيين كننده قائل است . پاورقی : |