سياحت شرق در احوالات آقا نجفي قوچاني

بـه بـازار رسيديم كه دكاكين هنوز به كلى باز نشده بود مگر معدودى . يكى از كاسبهاكـه آتـش كـرده بـود و مرا تنها ديد گفت تو از اهل قرنطينه هستى ؟ گفتم بلى ؛ گفت بياگـرم بشو، گفتم اگر چه از خوشحالى عرق كرده ام ، لكن محض ‍ استفاده خبرى عيب نداردرفـتـم بـه دم آتـش او چـنـدك زدم ثـانـيـا هـيـمـه گـذاشـت و آتـش رامـشـتـعـل سـاخـت و گـفـت مـيـان عـسـگـريـه حـصـيـر و غـيـره فـرش ‍ مـى كـردنـد كـهاهل قرنطينه در اينجا حبس نمايند كه سيم تلگراف بغداد صدا نمود كه فكواهم ⁽¹⁷⁹⁾بلكه به همه نقاط قرنطينه اين صدا رفت كه فكواهم .
گـفـتـم : من خبرى به تو بدهم كه چشمت روشن شود ما در اين صبح به توسط حديث كساكـه مـعـروف بـيـن شـيعه است به تلگراف بى سيم ، تلگرافى به عرش خداوند، بهزهـرا دختر پيغمبر نموديم ، كه ما جمعى از شيعيان و گروهى از محبين در اين بيابان سردگـرفـتـاريـم و مـا از زيـارت حـسـيـن تـو كه برادر حسن توست مراجعت كرده ايم و رو بهزيـارت شـوهـرت كـه بـرادر خـوانـده پدرت هست مى رويم و بدون جهت محبوس شده ايم وخـلاصـى خود را خواهانيم و از عرش آن مخدره و شفيعه هر دو عالم تلگراف نمود به قلبنحس ناظم پاشا كه فكواهم او اقطع و تينك و از آنجا به همه نقاط صداى فكواهم پيچيدهشد. گفت از بين آن پنج نفر چرا زهرا منتخب شما شد؟
گـفـتـم : بـه دو وجـه ، يـكـى آن كـه زهـرا رقـيـق القـلب تـر اسـتمـثـل مـادر كـه نـسبت به اولاد مهربان تر و دلسوزتر است از پدر، بلكه كليه زنها رقيقالقـلب تـرنـد از مـردها و اگر عرض حاجتى به آنها بشود زودتر مى شنوند و مردها بهواسطه توسعه صدر و دوربينى كه دارند سنگين تر و منتظر وقت مناسب ترى مى شوندو مـن گـمـان مـى كـنـم كـه اگر امر داير شود بين پيغمبر و زهرا و يا بين حسين و خواهرشزينب و يا بين حجت عصر و مادرش نرجس عرض ‍ حاجت به اين مخدرات اقرب به نجاح استو شايد و فى الجمله تجربه هم شده باشد.
دوم آن كـه خـداونـد در هـمـيـن حـديـث كـسـاء حـضـرت زهـرا رااصـل و ريـيـس و نقطه مركز دايره نسبت به آن چهار نفر قرار داده است زيرا كه از فاطمهشروع كرده است بعد از آن پدر را عطف نموده بعد از پدر به دلالت ضمير رجوع
نـمـوده بـه فـاصـله بـاز رفـتـه بـه محيط دايره و شوهر را عطف نموده و باز به دلالتضمير برگشته به فاطمه و هكذا....
و در آن حـديـث است كه بناء آسمان سقفا محفوظا و جولان زمين در فضا و دوران فلك و سيركـشـتى در دريا و جريان آب ، بلكه تاءثير مؤ ثرات به محبت اين پنج نفرى است كه درعالم خلق ، اصل فاطمه است به عبارت اخرى :
فـاطـمـه اقـرب الوسـائل اسـت الى عـالم الخـلق و المـاديـات كـمـا ابـوه اقـربالوسائل الى الله .
بـه كـاروانـسـرا نـزد رفـقـا رسـيـدم كـه سـاوجـى مـى خـواهـد بـرودزغـال بـگـيـرد چـايـى بـگـذارنـد، گفت برگرد به حجره . آمديم ديديم بهبهانى سماورحـلبـى را آب مـى كـنـد. گـفـتـم رفـقـا حـساب كنيد دكترخانه سوخته چهار قران را از شماگرفت ، گفتند حساب كرديم ، گفتم با اين دوازده قران بايد لوازم عيش را فراهم نمود ازپـلو و خـورش و قـنـد و چـايى و آتش زياد كه هرگاه اين مواد خارجيه ضميمه شود به آنروحانيت باطنى و فرح و سرور قلبى ، اين خانه كثيف ، بهشت عنبر سرشت خواهد گرديدو آقـاى بـهـبـهـانـى بـايـد شـفـاعـت جـده سـادات را كـه از آن جـهـنـم نـجـات مـا را داده وداخـل ايـن بـهـشـت نـمـوده مـنـظـور داشـته باشد و چون ايشان به واسطه عظمت جثه غيرتىندارند در حجره بمانند و هيمه خشكى از كاروانسرادار بگيرند و متوجه سماور باشند و منو ساوجى برويم اثاثيه روز و شب را از بازار بخريم بياوريم .
رفـتـيـم بـرگـشـتـيـم ، بـهـبـهـانـى گـفـت هـيـمـه نـيـسـت الا جـنـد ريـشـه تـوت كـه چـنـدسال قبل كسى آنها را نتوانسته بشكند كه هر كدام ده من وزن دارد، به هم پيچيده و جوشيدهو خـشـكـيـده هـمچو آن سخت گرديده كه هيچ تبرى و زور و بازويى حريف آنها نگردد و چندسال است كه گفته شده كاروانسرادار را ديدم به سابقه آشنايى .
گفتم : حاج عبدالله هيمه خشك نياز داريم ، گفت والله آقا غير از آن ريشه هاى توت كه درآن حجره است و شكسته نمى شود ندارم و در بازار هم پيدا نمى شود، برگشتم به حجرهريـشـه هـا، كـه پير مردى تبر مى زند كه هيچ فايده ندارد، بلكه تبر را از خود طرد مىكند كه يك زرع به عقب مى پرد.
گـفـتـم : پـير مرد تبر را به من بده تا من هم زور خود را بزنم ، گفت برو عمو يك ساعتاسـت كـه مـعـطـل شده ام و چيزى نشكسته ام حالا دير آمده است و زود مى خواهد برود چقدر اينطلبه ها خود خواه هستند هيچ ملاحظه غير را ندارند مى گويى سر قيصر آورده اند با آن دوگـز چـلوارى كـه بـه سـر پـيـچـيـده انـد، مـن هـم جـان دارممـثـل تو سرما مى خورم بابا، ديدم كانه اصفهانى است كه به حرفهايى غالبا كار خودرا پيش مى برند.
فـى الجـمـله تـاءمـلى كـردم تـا آن كه مقدارى عجز خود را بفهمد، از آن . گفتم من نه از آنقـبـيـل هـستم كه خيال نموده اى و نفهميده و نسنجيده لطيفه ها باز نمودى ، آباد شود شهرتكـه امـثـال تـو از آن بـيـرون نـكـردند، بلكه من قانون مساوات و مواسات خوانده ام و نوعپرورى ياد گرفته ام و بعد از اين مى خواهم چراغ هدايت مردم گردم ، تبر را بده چنانچهچـيـزى شـكـسـتـه شـد تـو بـردار تـا وقـتـى كـه قـضـاء وطـرتحـاصـل آيـد و مـن تـو را مـقـدم بر خود مى دانم ولو جوان هم بودى تا چه رسد به اين كهپيرمرد ناتوانى .
اصـفـهانى تبر را داد و خود گوشه اى ايستاد. اولا ريشه ها را زير و رو كرده موانع تبرزدن را سنجيده بعد از آن سخت حمله ور شدم ، روحى كه در نشاط و اهتزار سرشار بود همتگـمـاشـت بـر درهـم شـكـسـتـن اين ريشه هايى كه چون محبت خيبرى با اين ابابكر پيرمردپيشانى سندان نموده بود و چنان تبر اين ريشه ها به قوت مى خورد كه زلزله در اركانكـاروانـسـراى تحتانى و فوقانى حادث گشته و عوض دو قطعه شدن چهار قطعه مى شدكه كاروانسرا از بيرون و رفقا از حجره فوقانى تعجب كنان دويدند كه يارب !

سياحت شرق در احوالات آقا نجفي قوچاني