است ، تخلف از آن كشنده است .

2 ، . 3 حال و مقام

از اصطلاحات شايع عرفا ، اصطلاح حال و مقام است . آنچه بدون اختيار بر
قلب عارف وارد می‏شود " حال " است ، و آنچه او آن را تحصيل و كسب‏
می‏كند " مقام " است . حال زود گذر است و مقام ، باقی . گفته‏اند احوال‏
مانند برق جهنده‏اند كه زود خاموش می‏شوند .
حافظ :

برقی از منزل ليلی بدرخشيد سحر

وه كه با خرمن مجنون دل افكار چه كرد

سعدی :

يكی پرسيد از آن گمگشته فرزند

كه ای روشن روان پير خردمند

زمصرش بوی پيراهن شنيدی

چرا در چاه كنعانش نديدی

بگفتا " حال " ما " برق " جهان است دمی پيدا و ديگر دم نهان‏
است

گهی بر طارم اعلی نشينيم

گهی تا پشت پای خود نبينيم

اگر درويش در " حالی " بماندی

سرودست از دو عالم برفشاندی

168