عرفای قرن پنجم :

الف . شيخ ابوالحسن خرقانی . يكی از معروفترين عرفا است . عرفا
داستانهايی شگفت به او نسبت می‏دهند . از جمله مدعی هستند كه برسر قبر
بايزيد بسطامی می‏رفته و با روح او تماس می‏گرفته و مشكلات خويش را حل‏
می‏كرده است . مولوی می‏گويد :

بوالحسن بعد از وفات بايزيد

از پس آن سالها آمد پديد

گاه و بيگه نيز رفتی بی‏فتور

بر سر گورش نشستی با حضور

تا مثال شيخ پيشش آمدی

تا كه می‏گفتی شكالش حل شدی

مولوی در مثنوی زياد از او ياد كرده است و می‏نمايد كه ارادت و افری‏
به او داشته است . می‏گويند با ابوعلی سينا فيلسوف معروف و ابوسعيد
ابوالخير عارف معروف ملاقات داشته است . وی در سال 425 درگذشته است .
ب . ابوسعيد ابوالخير نيشابوری . از مشهورترين و با حال ترين عرفا
است . رباعيهای نغز دارد . از وی پرسيدند : تصوف چيست ؟ گفت : ة
تصوف آن است كه آنچه در سرداری بنهی و آنچه در دست داری بدهی و از
آنچه برتو آيد بجهی " . با ابوعلی سينا ملاقات داشته است . روزی بوعلی‏
در مجلس وعظ ابوسعيد شركت كرد . ابوسعيد درباره ضرورت عمل و آثار
طاعت و معصيت سخن می‏گفت . بوعلی اين رباعی را به عنوان اينكه ما

123