جهان ، ناتوان است .
از همه اينها گذشته ، ارزش جهان بينی علمی ، ارزش عملی و فنی است نه‏
نظری آنچه می‏تواند . تكيه گاه يك ايدئولوژی قرار گيرد ارزش نظری است‏
نه عملی . ارزش نظری علم در اين است كه واقعيت جهان همان گونه باشد كه‏
علم در آيينه خود ارائه می‏دهد . ارزش عملی و فنی آن اين است كه علم‏
خواه آنكه واقعيت نما باشد و يا نباشد ، در عمل به انسان توانايی ببخشد
و مثمر ثمر بوده باشد . صنعت و تكنيك امروز نمايشگر ارزش عملی و فنی‏
علم است .
از شگفتيهای علم در جهان امروز اين است كه به موازات اينكه بر ارزش‏
فنی و عملی‏اش افزوده شده ، از ارزش نظری آن كاسته شده است . آنان كه‏
دستی از دور بر آتش دارند گمان می‏برند كه پيشرفت علم از جهت روشنگری‏
ضمير بشر و ايجاد ايمان و اطمينان نسبت به - واقعيت كه همان گونه است‏
- كه علم ارائه می‏دهد به موازات پيشرفتهای عملی‏ای است كه انكار ناپذير
است ، در صورتی كه امر كاملا برعكس است ( 1 ) .
از آنچه گفتيم روشن شد كه ايدئولوژی نيازمند به نوعی جهان بينی است كه‏
اولا به مسائل اساسی جهان شناسی - كه به كل جهان مربوط می‏شود نه به جزء
خاص - پاسخ دهد ، ثانيا يك شناسايی پايدار و قابل اعتماد و جاودانه‏
بدهد نه يك شناسايی موقت و زودگذر ، ثالثا آنچه ارائه می‏دهد ارزش نظری‏
و واقعيت نمايانه داشته باشد نه صرفا عملی و فنی ، و روشن شد كه جهان‏
بينی علمی

پاورقی :
. 1 طالبان را به كتاب " جهان بينی علمی " اثر " برتراند راسل "
فصل مربوط به " محدوديتهای روش علمی " كه عنوان محترمانه ای است برای‏
نفی ارزش نظری علم ، ارجاع می‏دهيم .

12