مشكل عظيم فائق آيد . مادر و منبع همه رازها و رمزها روح منطقی اسلام و وابستگی كامل آن به فطرت و طبيعت انسان و اجتماع و جهان است . اسلام در وضع قوانين و مقررات خود رسما احترام فطرت و وابستگی خود را با قوانين فطری اعلام نموده است . اين جهت است كه به قوانين اسلام امكان جاويدانی بودن داده است . اتكاء و وابستگی اسلام را با فطرت با مشخصات ذيل میتوان شناخت : . 1 پذيرش و وارد كردن عقل در حريم ذهن : هيچ دينی مانند اسلام با عقل پيوند نزديك نداشته است و برای او " حق " قائل نشده است . كدام دين را میتوان پيدا كرد كه عقل را يكی از منابع احكام خود معرفی كند ؟ فقهای اسلام منابع و مدارك احكام را چهار چيز شمردهاند : كتاب ، سنت ، اجماع ، عقل . فقهای اسلام ميان عقل و شرع رابطه ناگسستنی قائلاند و آن را " قاعده ملازمه " مینامند ، میگويند : كل ما حكم به العقل حكم به الشرع و كل ما حكم به الشرع حكم به العقل . هر چه را عقل دريابد ، شرع بر طبق آن حكم میكند ، و هر چه شرع حكم كند ، مبنای عقلی دارد عقل در فقه اسلامی ، هم میتواند خود اكتشاف كننده يك قانون باشد و هم میتواند قانونی را تقييد و تحديد كند و يا آن را تعميم دهد و هم میتواند در استنباط از ساير منابع و مدارك مددكار خوبی باشد . |
