كه : ( خداوند چون میدانست بعدها افراد متعمق و ژرف انديشی خواهند آمد، آيات " « قل هو الله احد »" و پنج آيه اول سوره حديد را نازل كرد )( 1 ) . شكل اجرائی يك اصل كلی نيز در شرايط گوناگون متفاوت میشود . بسياریاز اختلافات در روش انبياء از نوع تفاوت در شكل اجرا بوده است نه درروح قانون . اين مطلبی است كه بعد درباره آن سخن خواهيم گفت .قرآن كريم هرگز كلمه ( دين ) را به صورت جمع ( اديان ) نياورده است .دين در قرآن همواره مفرد است ، زيرا آن چيزی كه وجود داشته و دارد ديناست نه دينها . بعلاوه ، قرآن تصريح میكند كه دين مقتضای فطرت و ندای طبيعت روحانیبشر است . « : فاقم وجهك للدين حنيفا فطره الله التی فطر الناس عليها »( 2 ) .حق جويانه چهره خويش را به سوی دين ، همان فطرت خدا كه مردم را بر آنآفريده ، ثابت نگهدار . مگر بشر چند گونه فطرت و سرشت و طبيعت میتواند داشته باشد ؟ ! اينكهدين از اول تا آخر جهان يكی است و وابستگی با فطرت و سرشت بشر دارد -كه آن نيز بيش از يكی نمیتواند باشد - رازی بزرگ و فلسفهای شكوهمند دردل خود دارد و تصور خاصی پاورقی : . 1 اصول كافی : ج 1 ص . 91 . 2 روم / . 30 |