دفاعهائيست مشروع . كسی ترديد نميكند كه در اين موارد دفاع جايز است ولهذا گفتيم كه آن نظريكه بعضی مسيحيان ميگويند دين بايد طرفدار صلح باشدنه طرفدار جنگ ، و جنگ مطلقا بد است و صلح مطلقا خوب است ، حرف بیموردی است . جنگی كه بعنوان دفاع باشد نه تنها بد نيست بسيار هم خوباست و جزء ضرورتهای حيات بشر است كه قرآن كريم هم باين مطلب تصريحميكند كه : « لو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض لفسدت الارض »( بقره -251 ) يا جای ديگر ميفرمايد : « لولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمتصوامع و بيع و صلوات و مساجد يذكر فيها اسم الله »( حج - 39 ) . تااينجا را همه تقريبا قبول دارند . حقوق انسانيت يك مطلب در اينجا وجود دارد و آن اين است : آيا آنچيزيكه دفاع از آنمشروع است منحصر است باينكه حقوق خودی يك فرد يا حقوق خودی يك ملتاز ميان برود ، منحصر بهمين است يا در ميان اموريكه دفاع از آنها واجبو لازم است بعضی از امور است كه اينها جزء حقوق فرد يا حقوق ملت خاصنيست ، بلكه جزء حقوق انسانيت است ، پس اگر حق انسانيت در يك موردیمورد تهاجم قرار بگيرد جنگيدن به عنوان دفاع از حقوق انسانيت چه حكمیدارد ؟ آيا مشروع است يا غير مشروع ؟ ممكن است كسی بگويد دفاع از حقوق انسانيت يعنی چه ؟ ! من فقط از حقوقفردی خودم بايد دفاع كنم يا حداكثر از حقوق مليم بايد دفاع كنم ، من رابحقوق انسانيت چه كار ! ولی اين حرف درستی نيست . |