فيض (ره ) گويد: شايد مقصود از پيشواى عادل امام معصوم عليه السلام باشد.
5- عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي نَهْشَلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عمِنْ إِجْلَالِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِجْلَالُ الْمُؤْمِنِ ذِي الشَّيْبَةِ وَ مَنْ أَكْرَمَ مُؤْمِناً فَبِكَرَامَةِ اللَّهِ بَدَأَ وَمَنِ اسْتَخَفَّ بِمُؤْمِنٍ ذِي شَيْبَةٍ أَرْسَلَ اللَّهُ إِلَيْهِ مَنْ يَسْتَخِفُّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 478 رواية : 5
| 5 عبداللّه بن سنان گويد: حضرت صادق عليه السلام بمن فرمود: از احترام خداىعزوجل احترام (پيرمرد) سپيد موى مؤ من است ، و هر كه مؤ منى را گرامى دارد، بگرامىداشتن خداوند شروع كرده ، و هر كه مؤ من سپيده موئى را سبك شمارد خداىعزوجل كسى را بر او بگمارد كه پيش از مرگش او را سبك شمارد. | |
6- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ وَ غَيْرِهِعَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ مِنْ إِجْلَالِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِجْلَالُ ذِي الشَّيْبَةِ الْمُسْلِمِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 479 رواية : 6
| 6 حضرت صادق (ع ) فرمود: از احترام بخداىعزوجل احترام به مو سپيد مسلمان است . | |
*باب گرامى داشتن شخص كريم و بزرگوار* بَابُ إِكْرَامِ الْكَرِيمِ |
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِالْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ دَخَلَ رَجُلَانِ عَلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَأَلْقَى لِكُلِّ وَاحِدٍمِنْهُمَا وِسَادَةً فَقَعَدَ عَلَيْهَا أَحَدُهُمَا وَ أَبَى الْآخَرُ فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع اقْعُدْ عَلَيْهَا فَإِنَّهُ لَايَأْبَى الْكَرَامَةَ إِلَّا حِمَارٌ ثُمَّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا أَتَاكُمْ كَرِيمُ قَوْمٍ فَأَكْرِمُوهُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 479 رواية : 1
| 1 حضرت صادق (ع ) فرمود: دو نفر مرد بر حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام واردشدند پس آنحضرت براى هر كدام از آنها توشكى انداخت ، يكى از آندو روى آن نشست وديگرى خوددارى كرد، اميرالمؤ منين باو فرمود: بر آن بنشين زيرا از پذيرفتن احترام خوددارى نكند جز الاغ ، سپس فرمود: رسولخدا (ص ) فرموده : هرگاه بزرگوار قومى برشما رسيد او را گرامى داريد. | |
2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا أَتَاكُمْ كَرِيمُ قَوْمٍ فَأَكْرِمُوهُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 479 رواية : 2
| 2 و نيز فرمود عليه السلام كه رسولخدا صلى اللّه عليه و آله فرموده : هرگاهبزرگوار قومى بر شما رسيد او را گرامى داريد. | |
3- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ اللَّهِالْعَلَوِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع لَمَّا قَدِمَ عَدِيُّ بْنُ حَاتِمٍ إِلَى النَّبِيِّص أَدْخَلَهُ النَّبِيُّ ص بَيْتَهُ وَ لَمْ يَكُنْ فِي الْبَيْتِ غَيْرُ خَصَفَةٍ وَ وِسَادَةٍ مِنْ أَدَمٍ فَطَرَحَهَارَسُولُ اللَّهِ ص لِعَدِيِّ بْنِ حَاتِمٍ اصول كافى جلد 4 صفحه : 479 رواية : 3
| 3 اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: چون عدى بن حاتم (كه هم خود از بزرگان قبيله طىبوده و هم پدرش حاتم طائى معروف است ) به پيغمبر (ص ) وارد شد آنحضرت (ص ) اورا بخانه خود برد، و در خانه جز تيكه حصيرى و بالشى از پوست چيزى نبود،رسولخدا (ص ) آنها را براى عدى بن حاتم پهن كرد (و خود روى زمين نشست ). | |
*باب حق شخص وارد شونده* بَابُ حَقِّ الدَّاخِلِ |
1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ مِنْ حَقِّ الدَّاخِلِ عَلَى أَهْلِ الْبَيْتِ أَنْ يَمْشُوا مَعَهُ هُنَيْئَةً إِذَا دَخَلَ وَ إِذَاخَرَجَ وَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمْ عَلَى أَخِيهِ الْمُسْلِمِ فِي بَيْتِهِ فَهُوَ أَمِيرٌعَلَيْهِ حَتَّى يَخْرُجَ اصول كافى جلد 4 صفحه : 480 رواية : 1
| 1 حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرموده : از حقوق شخص كه براهل خانه وارد شود اينست كه هنگام ورود و خروجش كمى با او راه روند (يعنى چند قدماستقبال و چند قدم بدرقه اش كنند). و فرمود: كهرسول خدا (ص ) فرموده : هر گاه يكى از شما ببرادر مسلمانش در خانه او وارد گردد اوبر صاحبخانه امير است تا آنگاه كه بيرون رود. | |
*باب اينكه مجلسها امانت است* بَابُ الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ |
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عَوْفٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ الْمَجَالِسُبِالْأَمَانَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 480 رواية : 1
| (يعنى صحبتهاى خصوصى كه در مجالس شود يا نگفته پيدا است كه گويندهميل ندارد فاش شود حكم امانت را دارد و بايد از افشاء آن خوددارى كرد). 1 (ابن ) ابى عوف گويد: شنيدم از حضرت صادق (ع ) كه مى فرمود: مجلسها امانت است. | |
2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِيجَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 480 رواية : 2
| 2 (مانند حديث (1) است كه حضرت باقر (ع ) ازرسول خدا (ص ) روايت كرده است ). | |
3- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِيعَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ وَ لَيْسَ لِأَحَدٍ أَنْ يُحَدِّثَ بِحَدِيثٍ يَكْتُمُهُ صَاحِبُهُ إِلَّابِإِذْنِهِ إِلَّا أَنْ يَكُونَ ثِقَةً أَوْ ذِكْراً لَهُ بِخَيْرٍ اصول كافى جلد 4 صفحه : 481 رواية : 3
| 3 حضرت صادق (ع ) فرمود: مجلسها امانت است ، و كسى حق ندارد كلام محرمانه رفيق خودرا بدون اجازه او بازگو كند، مگر در موردى كه شنونده مورد وثوق و اطمينان باشد ياذكر خيرى از آن رفيق باشد. | |
*باب سربگوشى صحبت كردن* بَابٌ فِي الْمُنَاجَاةِ |
1- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مَالِكِ بْنِعَطِيَّةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ الْقَوْمُ ثَلَاثَةً فَلَا يَتَنَاجَىمِنْهُمُ اثْنَانِ دُونَ صَاحِبِهِمَا فَإِنَّ فِي ذَلِكَ مَا يَحْزُنُهُ وَ يُؤْذِيهِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 481 رواية : 1
| 1 حضرت صادق (ع ) فرمود: هرگاه سه نفر باهم هستند دو نفر آنها سربگوشى با همصحبت نكنند زيرا كه آندو مايه اندوه و آزار رفيق سومى ايشان است . | |
2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يُونُسَ بْنِيَعْقُوبَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ إِذَا كَانَ ثَلَاثَةٌ فِي بَيْتٍ فَلَا يَتَنَاجَى اثْنَانِدُونَ صَاحِبِهِمَا فَإِنَّ ذَلِكَ مِمَّا يَغُمُّهُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 481 رواية : 2
| 2 (مانند حديث اول است كه از حضرت كاظم عليه السلام حديث شده ).
| |
3- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ عَرَضَ لِأَخِيهِ الْمُسْلِمِ الْمُتَكَلِّمِ فِي حَدِيثِهِ فَكَأَنَّمَا خَدَشَ وَجْهَهُ اصولكافى جلد 4 صفحه : 481 رواية : 3
| 3 حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرموده : هركس در ميان سخن برادرمسلمانش (كه مشغول سخن گفتن است ) بدود و سخن او را ببرد مانند اين است كه او راخراشيده است . | |
توضيح: اين حديث مناسب با اين باب نيست ، و جهت اينكه كلينى (ره ) اين حديث را در اينباب آورده است آشكار نشد: جز اينكه گفته شود: كه چون بحث در اين بابها در آداب نشستو برخاست است و يكى از آداب مجالست اين است كه انسان در نشست و برخاست با مردم اينجهت را مراعات كند كه هرگاه كسى مشغول سخن گفتن است ميان حرف او ندود، باين مناسبتآنرا در اينجا آورده است .