نسخه حاضر تا بخشى از مسائل حج مى‌باشد.

آغاز افتاده : «قال دام ظله: والنظر فى المطلق و المضاف و الأسئار، هذه الجملة مركّبة من المبتدا و الخبر».

انجام افتاده: «و الوجه ما فصّله شيخنا انّه مع التعيين لايجزى غيره، و مع عدم التعيين يجزيه، الاّ انّ الأفضل هو القران».

2ـ سؤال و جواب (133 ـ 314)

(فقه ـ فارسى)

از : ؟

پرسشها و پاسخ‌هاى فتوائى است در مسائل مختلف: خوردنى، نوشيدنى، خريد و فروش هبه، زكواة، وقف، ارث، قضا و شهادت، رضاع، نكاح، ديات، طهارت. چند سؤال و جواب به عربى آمده است.

آغاز : «بسم اللّه خير الاسماء، نحمده و نصلّى فبعدهما. كتاب الاطعمة والاشربه، سؤال هل يجوز شرب الخمر للتداوى ام لا؟».

انجام : «جواب: هر گاه غسل ترتيبى كند و بداند كه همان آب بملك غير مى‌رود عدوانا و ضرر مى‌رساند باو غسل او باطل است».

كتاب اول نسخ عنوان «قال» شنگرف يا نانوشته. دوّم شكسته نستعليق، عنوان «سؤال» و «جواب» شنگرف، حدود 20 برگ وسطها نانوشته. جلد مقوا.

314 ص، سطور مختلف. 16×22 سم.

ترجمه اصلاح العمل

(فقه ـ فارسى)

از : ملاّ حسن بن محمد على يزدى حائرى (ق 13)

ترجمه‌ايست از رساله عملى «اصلاح العمل» سيد محمد مجاهد بن سيد على طباطبائى (1242)

در يك مقدمه و مطالبى چند. مترجم از شاگردان برجسته سيد مجاهد مى‌باشد.

در ذريعه 2/281 اين ترجمه را «اكمال الاصلاح» ناميده است. نسخه حاضر تا پايان روزه و مسائلى از حج را دارد.

آغاز : «الحمدللّه الذى ارشدنا الى اصلاح الاعمال، و جعل لنا شريعة و منها جا للارتقاء الى مدارج القرب و الكمال».

انجام : «و عذرى كه از برطرف شدن آن مأيوس است، واجب است او را گرفتن نايب».

نستعليق زيبا، روز پنجشنبه، 27 جمادى الأول، سال 1239 عناوين شنگرف، جلد تيماج مشگى، ضربى يك لنگه.

189 گ، 15 س، 5/14×5/21 سم.

ريحانه 3/402 (ملاحسن).

روضة الصفا، فى سيرة الأنبياء و الملوك والخلفاء

(تاريخ ـ فارسى)

از : ميرخواند محمد بن خاوند شاه بن محمود خوارزمشاه (903)

بشماره (5) مراجعه شود. نسخه حاضر جلد ششم مى‌باشد.

آغاز : «جواهر حمد و سپاس و لآلى شكر بيقياس نثار بارگاه پادشاهى را كه سراپرده عظمت او برتر از كون و مكان است».

انجام :

«دعاى صبح خيزانش قرين باد ----- سعادت يار و دولت همنشين باد».

نسخ، آخر رمضان 1047، عناوين شنگرف يا نانوشته.

جلد تيماج مشگى، فرسوده و موريانه خورده.

264 گ، 25 س، 5/25×38 سم.

تحرير القواعد المنطقيّه فى شرح الشمسيّه

(منطق ـ عربى)

از : قطب الدين محمد بن محمّد رازى (766)

شرحى است معروف به عنوان «قال ـ اقول» بر كتاب «الشمسيه» نجم‌الدين عمر بن على كاتبى قزوينى (675) كه بنام غياث الدين محمد بن خواجه رشيد الدين وزير سلطان خدابنده، در يك مقدمه و سه مقاله و يك خاتمه نوشته، و در جمادى الثانى 729 به پايان برده است.

آغاز : «انّ ابهى درر تنظم بنان البيان، و از هر زهر تنشر فى اردان الأذهان حمد».

انجام : «و الصلواة و السلام على خيرخلقه محمد المحمود و آله...».

نستعليق ونسخ، غلامحسين مازندرانى، در شهر بارفروش، در مدرسه حاج حسين، رجب 1243، جلد تيماج مشگى ترنجدار، عنوان و نشان شنگرف يا نانوشته.

184 گ، 15 س، 11×22 سم.

ذريعه 3/388. آقا نجفى 2/190.

منتخب؟

(خواب‌گزارى ـ فارسى)

از : ؟

كتابى است مفصل در تعبير خواب كه در ديباچه نام كتابها و مؤلفان بسيارى را در موضوع ياد شده مى‌آورد پس از آن در مقدمه دو فصل:

1ـ در حقايق اصول و دقايق فروع خواب بر قاعده كتاب التّحبير داراى ده نكته.

2ـ در آداب نائم ... داراى ده نكته.

و سپس خواب ديدن پيامبران و بزرگان، و ابياتى در خواب ديدن خلفا، و امامان شيعه. و بالأخره احكام به ترتيب حروف و به آبادانى آغاز مى‌گردد، در هر قسمت حكايتى هم مى‌آورد.

نسخه حاضر تا حرف نون، «نرگس» مى‌باشد.

آغاز افتاده : «و دستور كرمانى و ارشاد مغربى و تعبير ابن اشعب و كنز الرّؤيا مأمونى منقول است».

انجام افتاده : «و تعبير كرد كه آنكس را كه نرگس داده طلاق و آن كس را كه مورد داده باقى گذارد».

نستعليق خوش، نام كاتب و تاريخ كتابت نيامده، عناوين شنگرف مهر مربّع «عبده محمد ذكى» و بيضوى، «بنده آل على كلب على 1038» در چند جا به چشم مى‌خورد. جلد تيماج مشكى ضربى تك لنگه.

275 گ، 21 س، 13×5/22 سم.

مجموعه

1ـ الحقايق

(اخلاق ـ عربى)

از : ملامحسن بن مرتضى فيض كاشانى (1091)

مطالبى ارزنده و عالى در برخى از اسرار دينى و فضائل اخلاقى كه از آيات قرآن و احاديث معصومين

(عليهم السلام)

و گفته‌هاى بزرگان برگرفته در شش مقاله كه هر مقاله در چند باب و هر باب در چند فصل نگاشته بدين قرار:

مقاله اول: فيما هو بمنزلة الاصول، داراى سه باب.

مقاله دوّم: فى مساوى الاخلاق و تهذيبها، داراى چهار باب.

مقاله سوّم: فى ذم الدنيا و الاغتراربها، داراى پنج باب.

مقاله چهارم: فى مكارم الاخلاق و تحصيلها، داراى شش باب.

مقاله پنجم: فى العبادات و اسرارها، داراى هفت باب.

مقاله ششم: فى سائر الاعمال الصّالحه، داراى پنج باب.

اين كتاب به سال 1090 مطابق كلمه «ختمنا» تأليف شده و گويا آخرين تأليف وى باشد، و به گفته ذريعه 7/28 تلخيص كتاب ديگر فيض «المحجّة البيضاء فى احياء الاحياء» مى‌باشد.

آغاز : «الحمدللّه الّذى نوّر قلوبنا بنور الايمان، و عرّفنا من اسرار الحديث و القرآن».

انجام : «و لنختم الكلام حامدين للّه و مصلّين على نبيّه و اهل بيت نبيّه عليه و عليهم الصّلواة و السّلام و الحمدللّه».

2ـ الشّهاب، فى الحكم و الأداب (ص 26 ـ 78)

(حديث ـ عربى)

از : شيخ يحيى بحرانى

هزار حديث كوتاهى است از سخنان حضرت رسول اكرم

(صلى الله عليه وآله وسلم)

در سى باب به ترتيب حروف الفباء كه صحّت آنها نزد گردآورنده به اثبات رسيده است.

در ذريعه 14/248 گويد: «شيخ على بحرانى در انوار البدرين احتمال داده مؤلف: شيخ يحيى بن حسين بن عشيره بحرانى باشد كه از شاگردان شيخ حسين بن مفلح صيمرى (933) است.

آغاز : «الحمدللّه جامع الشتات ليوم النّشور، و باعث الأموات من الأجداث و القبور».

انجام : «يا فاطمة! احفظى ما اوصيتك به، و اوصى به نساء امتى فمن اطاعك فهى من اهل الجنه و من خالفك فهى من اهل النار».

3ـ فتوح الابرار (ص 79 ـ ص 140)

(حديث ـ عربى)

از : ؟

كلمات مسجع و موزون حضرت على

(عليه السلام)

را به ترتيب الفباء با حذف سند تنظيم نموده است.

آغاز : «الحمدللّه دلنا على ذاته بذاته، و هو منزه عن مشابهة مخلوقاته».

انجام : «و عزيزها منكوب، و سالمها محروب، و مالكها مملوك،و تراثها متروك».

نسخ، كتاب اوّل: عبدالصاحب ابواسحاق مهماندوستى بن حاج محمّد حسين، عصر چهارشنبه، آخر ذيقعده، 1126. دوم: عبدالواسع مهماندوستى ذيقعده 1155. عنوان و نشان كتابها شنگرف. جلد تيماج مشگى فرسوده. كتاب دوّم و سوّم در حاشيه آمده است.

135 گ، 19 س، 5/15×24 سم.

ذريعه 7/28 و آقا نجفى 4/32 (حقايق). ذريعة 16/118 و آقانجفى 13/322 (فتوح الأبرار).

كفاية المقتصد (المعتقد)

(فقه ـ عربى)

از : ملا محمّد باقر بن محمد مؤمن محقق سبزوارى (1090)

فقه استدلالى است با نقل گفته‌هاى بزرگان فقهاء، با اختصار در بخش عبادات، و تفصيل بيشتر در معاملات، گويا مؤلف اين كتاب را متمم كتاب ديگر خود (الذخيره) قرار داده است كه تنها در عبادات است. نسخه حاضر از كتاب طهارت تا نكاح مى‌باشد.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... ربّ سهّل و يسّر و لا تعسّر علينا يا ربّ العالمين و ارشدنا الى طريق الحق».

انجام : «و فى وجوب سقى الزرع و الشجر و حرثه مع الامكان قولان اشهرهما العدم».

نسخ و نستعليق محمد مؤمن افندى بن ابى المفاخر بن ملك على تونى، 22 شعبان 1179 و مالكيت وى (ص 277). محمد جواد بن حاج ملاّ اسماعيل 19 رجب 1259 (ص 503) و هشتم شعبان (1259) (پايان).

عناوين شنگرف يا نانوشته، جلد تيماج مشگى بى‌مقوا.

351 گ، سطور مختلف، 5/12×22 سم.

ذريعه 18/99. آقا نجفى 11/294.

ترجمه نصايح ارسطو به اسكندر

(فلسفه ـ فارسى)

از : ؟

آنچه براى يك پادشاه سياستمدار لازم است از صفات نفسانى و امور كشورى و آداب جنگ و مقررات لشگرى و طب و بهداشت و غيره در ده فصل گرده آورده است بدين ترتيب:

فصل اول در اقسام پادشاهان.

فصل دوم: صفات و تدبيرات لازم براى پادشاهان.

فصل سوم: عدالت كه كمال پادشاهى است.

فصل چهارم: تعداد وزيران و نگهبانان و آداب آنان.

فصل پنجم: آداب ومراتب نويسندگان.

فصل ششم: صفات ايلچيان و رسولان.

فصل هفتم: صفات ناظران رعايا و خراج گيرندگان.

فصل هشتم: نگهدارى سپهسالاران و سروران لشكر.

فصل نهم: آداب و حيله‌هاى جنگ.

فصل دهم: علوم طلسمات و اسرار نجوم، استمالت دل، خاصيت سنگها و گياهان.

آغاز : «به درستى كه آنچه سؤال كردى چيزى است كه بر نمى‌تواند داشت آن را سينه‌هاى جاندار چه جاى كاغذهاى بى‌جان».

انجام : «دو و هشت صاحب دو غالب است، دو و هفت صاحب هفت غالب است، دو و شش صاحب دو غالب است».

نستعليق، نام كاتب و تاريخ كتابت ندارد. پيش از كتاب سه برگ شرح زندگانى: اسداللّه بن محمد ابراهيم بن هاشم بن محمود بن محمد على بن على از رجال دوره فتحعلى شاه قاجار كه خود را از فرزندان حاج قوام ممدوح خواجه حافظ معرفى مى‌كند، ولادت خود را روز سه‌شنبه 16 جمادى الثانى 1197 در دار السلطنه اصفهان مى‌نويسد، در اوائل، شرح متوقّف شده است. جلد شميز عطف پارچه فرسوده.

56 گ، 15 س، 15×22 سم.

مجموعه

1ـ من لايحضره الطبيب (1 پ ـ 36 پ)

(طب ـ عربى)

از : ابوبكر محمد بن زكريّاى رازى (311)

سى و هفت باب است در بيان دردها كه هر جا و هر وقت مى‌توان تهيه كرد، و در سفر نيز با خود برد.

باب اول در سر دردها و باب آخر در تب‌ها و برخى از باب‌ها در علاجهاى كلّى است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... انّ رجلا جليلا فاضلا يريد الخير للناس، و يتحرّى صلاح احوالهم، احبّ ان نعمل له مقالة».

انجام : «و الأورام فى الكبد و غيرها من الأعضاء فليؤخذ علاجها ممّا ذكر اوّلا و يمزج من هذا».

2ـ تحفه حكيم مؤمن (38 پ ـ 211 پ)

(طب ـ فارسى)

از : سيد محمد مؤمن بن محمد زمان تنكابنى ديلمى (ق 11)

قواعد كلى طبى و كيفيت داروسازى را در پنج تشخيص بنام شاه سليمان صفوى (1105) گرد آورده است. عناوين پنج تشخيص بدين ترتيب است:

1ـ سبب اختلاف اقوال اطباء.

2ـ صفات افعال ادويه.

3ـ خواص و كيفيت ادويه مفرده و مركبه، به ترتيب حروف الفباء.

4ـ تداوى سموم.

5ـ اوزان و دستورات دواسازى.

آغاز اصل : «سبحانك اللّهم يا قدّوس و يا طبيب النفوس، اتمم لنا انوار معرفتك».

آغاز نسخه : «تشخيص اول در بيان اختلاف اطباء در بيان مهيّت و خواص و قدر شربت».

انجام افتاده : «صفرا و تبديل مزاج كبد و بدن و اشياء مبرّده مرطبه».

نستعليق، احمد بن حسن حسينى تنكابنى در اصفهان در مدرسه چهارباغ 10 ذيقعده سال 1271 (پايان كتاب اول) عناوين و نشانها شنگرف. برگهاى آخر كتاب دوّم از بين رفته است. جلد تيماج مشكى فرسوده.

211 گ، سطور مختلف، 5/15×5/21 سم.

آقا نجفى 18/70 و 3/167.

سراج القلوب

(عقائد ـ فارسى)

از : ابونصر بن محمد قطان غزنوى

چهل و چهار باب است در آفرينش جهان، كيفيت زمين، آسمان، بهشت، دوزخ شگفتيهاى خلقت، داستان پيامبران و فوائدى ديگر كه به گفته مؤلف بيشتر آنها پرسشهائى است جهودان از پيامبر اكرم

(صلى الله عليه وآله وسلم)

سؤال نموده و حضرت جواب فرموده‌اند.

آغاز : «الحمد للّه ربّ العالمين... امّا بعد چنين گويد... كه اين رساله‌ايست در بيان غرايبهاى پيشينيان».

انجام :

«هر كه به شب خواب كرد ----- خاك بسر مى‌كند».

نسخ خوش، احمد بن الحسين، روز دهم ربيع المولود، 1296 داراى فهرست پيش از كتاب. عنوان ونشان آبى، بعد از كتاب دو برگ معجزات امامان

(عليهم السلام)

از تحفة المجالس، مهر بيضوى «احمده و اصلى على احمد» ديده مى‌شود (پايان). آغاز در نسخه‌ها مختلف است، جلد مقوا.

125 گ، 19 س، 15×22 سم.

ذريعه 12/159. آقا نجفى 5/156.

منشآت

(نامه‌نگارى ـ فارسى)

از : ؟

نامه‌هاى مختلفى را كه در مناسبتها به پادشاهان يا دوستان و بستگان نويسند گرد آورده، و سياق قديمى و اصطلاحات عربى و معادل آنها را در فارسى پايان‌بخش قرار داده است.

آغاز : «عريضه كه به پادشاه نويسند. عرضه است كمترين بندگان بموقف عرض ايستادگان».

انجام : «يوم السبت، يوم الأحد يوم الاثنين... يوم الجمعه».

شكسته بى‌نقطه، نام كاتب ندارد، 1259 (ص 42) جلد تيماج سوخته‌اى بى‌مقوا، عناوين شنگرف.

67 گ، 7 س، 17×22 سم.

حدود و ديات و قصاص

(فقه ـ فارسى)

از : ملاّ محمد باقر بن محمّد تقى مجلسى (1111)

بشماره (122) مراجعه شود.

نسخ، عناوين نانوشته، جلد تيماج مشگى بى‌مقوّا.

110 گ، 15 س، 12×5/21 سم.

* * *

ديوان فرّخى سيستانى

(ادب ـ فارسى)

از : حكيم ابوالحسن على بن جولوغ (429)

حدود هشت هزار بيت قصائد و غزليات و مدايح و رباعيات مى‌باشد.

آغاز :

«برآمد نيلگون ابرى زردى نيلگون دريا ----- چو رأى عاشقان گردان چو طبع بيدلان شيدا».

انجام :

«گويند كه معشوق تو زشت است و سياه ----- گر زشت و سياهست مرا نيست گناه

من عاشقم و دلم بدو گشته تباه ----- عاشق نبود ز عيب معشوق آگاه».

شكسته نستعليق زيبا، سيد اسداللّه تفريشى (از اول تا ص 449 و از ص 440 ـ 475 ناشناس. از 475 ـ 537 ناشناس ديگر. از 537 تا پايان سيد غلامرضا اشلالى بدستور شاهزاده عزّالدوله به تاريخ سه‌شنبه 17 صفر 1301 در تجريش شمران. پس از كتاب چند يادداشت و اشعارى از عبدالعظيم درويش: افق، آمده است.

335 گ، 12 س، 17×22 سم.

ذريعه 9/819. آقا نجفى 6/353.

مجموعه

1ـ فرائد الأصول (1 پ ـ 143 پ)

(اصول ـ عربى)

از : شيخ مرتضى بن محمد امين انصارى شوشترى (1281)

كتاب تحقيقى بى‌نظيرى است مشهور به رسائل، در پنج رساله: قطع، ظن، برائت، استصحاب، تعادل، و يكى از مهمترين كتب درسى حوزه‌هاى علميه شيعه مى‌باشد كه دانشمندان شروح و حواشى بسيارى بر آن نگاشته‌اند.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... فاعلم انّ المكلّف اذا التفت الى حكم شرعى».

انجام افتاده: «او مثبتا له مع عدم التمكن من الاحتياط كاصالة الفساد فى المعاملات و نحو ذلك ففيه الأشكال».

2ـ جواهر الكلام (144 پ ـ 208 پ)

(فقه ـ عربى)

از : محمد حسن بن شيخ باقر (1266)

بشماره (83) مراجعه شود. اين نسخه، بخش خلل در صلواة است (از ص 227 ج 12 تا ص 397 چاپ بيروت).

نسخ، جلد تيماج قهوه‌اى ضربى، ترنجدار، مالكيت موسى بن محمد جعفر و مهر بيضوى «يا موسى بن جعفر» روى برگ اوّل و مهر مربّع «از جمله كتب موقوفه مرحوم جنت مكان آقاى حاج ملا جعفر مجتهد طهرانى» ـ و بقيه خوانده نمى‌شود ـ چند جاى كتاب ديده مى‌شود.

208 گ، 20 س، 15×5/21 سم.

ذريعه 16/132 (فرائد).

المسائل الفقهيه؟

(فقه ـ عربى)

از : ؟

مباحث فقهى اهل سنت را نسبتاً كوتاه و فتوى گونه در چند كتاب ـ و هر كتاب داراى چند فصل ـ آورده است، نخستين آنها كتاب الطهاره و آخرين: كتاب صدقات است. در هر كتاب آيه يا آياتى مى‌آورد و سپس احكام را بيان مى‌نمايد.

آغاز : «كتاب الطهارة، قال اللّه تعالى: و انزلنا من السماء ماء طهورا، لايجوز رفع ـ الحدث و لا ازالة النجاسة الاّ بالماء».

انجام : «و هل يستحب التصدق بالفاضل عن الحاجة ام لا؟ ... و الاّ فيستحب».

نسخ، 1287، جلد تيماج قهوه‌اى، ضربى، پس از كتاب 14 برگ مسائل گوناگون از منابع مختلف: انوار، فتاوى ابن حجر، شرح محرّر مصرى، روضة، ايضاح، سلماسى، قاضى خان، شرح منقع، صغير، قونوى و جز اينها آمده است.

155 گ، 15 س، 5/16×5/21 سم.

تحفة المبتدئين

(نحو ـ فارسى)

از : على بن شيخ حسين كربلائى

مباحث مهمّ نحوى را در يك مقدمه و چند فصل و يك خاتمه ـ به طور نسبتاً كوتاه و ساده ـ نگاشته است، مقدمه در تعريف علم نحو و خاتمه در تجزيه و تركيب سوره فاتحه مى‌باشد.

آغاز : «الحمدللّه رافع درجات العالمين، ومميّز حال من انتصب لاسعافهم من العالمين».

انجام : «و جرّ اوبياء است، چه جمع مذكّر سالم است، و جمع مذكر سالم بياء مجرور مى‌شود، و الحمد للّه ربّ العالمين».

نسخ خوش، نام كاتب و تاريخ كتابت ندارد، جلد تيماج قهوه‌اى ضربى، عناوين شنگرف.

82 گ، 11 س، 14×5/21 سم.

‌

* * *

شرح نصاب الصبيان

(لغت ـ فارسى)

از : ؟

شرح مختصريست بر «نصاب الصبيان ابونصر فراهى (640) با عناوين «بيت بيت» يا «قطعة اخرى ـ قطعة اخرى».

آغاز افتاده : «يا يار يا خادم، يا داماد ابى نصر و خدمت كرده باد بدخواه نواسه يا يار».

انجام : «حوّا، بفتح حاء مهملة و تشديد واو و مدّ : نام مادر بشر...و حوا مار افسانى را نيز گويند.».

نستعليق روز پنجشنبه، 18 ذيحجه، 1208، عناوين ونشان شنگرف، جلد تيماج مشكى، عطف پارچه سبز گلدار.

71 گ، 17 س، 5/15×5/21 سم.

مجالس حسينيه؟

(تاريخ ـ فارسى)

از : ؟

بيست و هشت مجلس است در عزادارى حضرت ابيعبداللّه

(عليه السلام)

كه در آغاز خطبه‌اى به عربى و سپس ترجمه آن به فارسى و بعد از آن بيان مصيبت به نثر آميخته به نظم از خود و ديگران مى‌آورد. در بيشتر مجالس مقايسه‌اى ظريف بين معراج رسول خدا

(صلى الله عليه وآله وسلم)

و معراج حضرت سيّدالشهدا

(عليه السلام)

در كربلا به عمل آمده است. در هر مجلس خطبه‌اى جداگانه دارد.

آغاز : «الحمد للّه الّذى ذلّ له رقاب الأكابرة، و خضع له قلوب القياصره».

انجام :

«آن را فلك از شعف ثناخوان ----- اين نه فلك از غمش در افغان

آن كز طبقات چرخ بسترد ----- اين سر بمحيط غم فرو برد».

نسخ سيد باقر بن عبدالمجيد موسوى، 1287، جلد تيماج، قهوه‌اى روشن، ضربى.

158 گ، 19 س، 5/15×22 سم.

مجموعه

1ـ قرابادين شفائى (1 پ ـ 92 پ)

(طبّ ـ فارسى)

از : سيد مظفر بن محمد حسينى شفائى (963)

بشماره (143) مراجعه شود.

آغاز اين نسخه : «الحمد للّه ربّ العالمين و العاقبة للمتقين... امّا بعد بر ضمير منير اربابان علوم مخفى نماناد».

2ـ مختصر نسخه‌ها؟ (93 ر ـ 97 پ)

(طب ـ فارسى)

از : ميرزا نصراللّه جوادى

برخى نسخه‌ها را كه مؤلف به دست آورده و برخى ديگر را خود آزموده در اين رساله گرد كرده است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... اين رساله مختصرى است از بعضى نسخه‌هاى متفرقه مجرّبه».

انجام افتاده: «جميع امراض چشم را برطرف مى‌نمايد... رفع كشته سرب كشته».

نستعليق ميرزا نصراللّه جوادى، روز دوشنبه، رجب، 1267، جلد شميز، عطف تيماج فرسوده، عناوين شنگرف يا نانوشته.

82 گ، 16 س، 5/15×5/21 سم.

دانشنامه جهان

(طبيعيّات ـ فارسى)

از : غياث الدّين على بن اميران حسينى اصفهانى (ق 9)

در فلسفه طبيعى و آفرينش باد، باران، رعد، برق، زلزله، آب، كاينات، تشريح مشتمل بر ده فصل و بيست اصل و چهار نتيجه و يك خاتمه. و بنا به گفته ذريعه 8/46: بسال 879 در بدخشان به پايان برده است.

آغاز : «سزاوار ستايش و سپاس مبدعى است كه به اقتضاى ذات او».

آغاز نسخه: «كيفيت حرارت و برودت را قوّت فعل بخشيد، و رطوبت و يبوست را قوّت انفعال رسيد».

انجام : «و آن پرده‌ها منتج مى‌باشند از عروق صغارى كه پيدا اند از غصون رحم».

نستعليق دوازدهم رجب،سال 137؟ عناوين و نشان شنگرف، جلد مقوا، عطف گالينگور.

124 گ، 17 س، 14×21 سم.

آقا نجفى: 14/82.

رشگ بهشت (كاشف الأسرار)

(عقايد ـ فارسى)

از : اسداللّه بن عبدالغفّار بن آقائى شهر خواستى مازندرانى (ق 13)

مؤلف در آغاز، شرح زندگى خود را ـ هنگامى كه به تشويق ميرزا محمد يوسف اشرفى مازندرانى (مستوفى ديوان) جهت تحصيل علوم عازم عراق بوده مبتلاى صوفيان بدآئين و درويشان. بيدين شده، و در زمره آنان درآمده ـ بيان مى‌دارد. پس از پى بردن به اسرار ايشان اين كتاب را در ردّ تصوف، و آشكار نمودن كردار زشت آنان (بى‌پرده) نگاشت. مؤلف اين كتاب را به نام فتحعلى شاه نوشته، و از كتاب ديگرش «زشت و زيبا» (ص 26) نام مى‌برد.

آغاز افتاده : «صاحب صيانت عطارد نظير، مستوفى ديوان قدر توامان ... ميرزا محمد يوسف».

انجام : «اللّهم اجعل سلطنته متّصلة بسلطنة قائم آل سيّد المرسلين عليه و على آبائه».

نستعليق خوانا، احتمالاً خط مؤلف، آخر محرّم، سال 1227 عناوين و نشان‌ها شنگرف، جلد تيماج قهوه‌ئى.

176 گ، 12 س، 5/14×21 سم.

الفصول الغرويه فى الأصول الفقهيّة

(اصول ـ عربى)

از : شيخ محمّد حسين بن محمد رحيم اصفهانى (1255)

اصول استدلالى گسترده‌ايست با ردّ و ايراد بسيار در يك مقدمه و چند مقاله و يك خاتمه، بر گفته‌هاى ميرزاى قمى صاحب «قوانين» اعتراضهاى فراوان نموده است.

نسخه حاضر جلد دوّم مى‌باشد (از مقاله دوّم)، روز جمعه نوزدهم ذيحجه 1232 در نجف اشرف به پايان برده.