نسخه حاضر تا قسمتى از بحث لا و در لاحول و لا قوّة الاّ باللّه پنج وجه معروف را ذكر كرده است.

آغاز : «قال: اما بعد حمد اللّه الخ. اقول: الحمد هو الثناء باللّسان على قصد التعظيم; سواء تعلق بالنعمة او غيرها».

انجام نسخه: «لأنّ شرطها ان يكون الكلام الذى قبلها يتضمن بمفهوم الخطاب نفى ما بعدها، وذكره الا بدى فى شرح الجزوليه».

نستعليق، محمد زكى بن محمد رضى موسوى شوشترى مسكن، و جزائرى اصل، شعبان 1233، بدون جلد. عنوان ونشان شنگرف.

121 گ، 20 س، 5/15×27 سم.

كشف الظنون 2/1752.

لغتنامه؟

(لغت ـ فارسى)

از : ؟

كتاب لغت فارسى و عربى به فارسى است به عنوان «فصل ـ فصل» كه در هر فصل اول و آخر كلمه ملاحظه شده است، معانى مختصر هر كلمه را بيان كرده، و بعضاً به اشعار شاعران نيز استشهاد مى‌كند. نسخه حاضر از اوائل حرف الف مع الهمزه تا صاد مع الياء مى‌باشد.

آغاز افتاده: «ابوالشفا، بالفتح شكر، ابوالمهنأ بالفتح شراب. ابو... كنيه اميرالمؤمنين على كرم اللّه وجهه است».

انجام : «صفى بالفتح برگزيده و دوست، ومخلص. صيقلى: بالفتح آنكه آئينه و شمشير را روشن كند».

نستعليق، جلد گالينگور عطف تيماج قهوه‌يى روشن، عناوين شنگرف بيشتر برگها از موريانه آسيب ديده، روش خط: اردو.

225 گ، 21 س، 18×5/26 سم.

تحفة الذاكرين

(تاريخ ـ فارسى)

از : ميرزا حاج محمّد بن على محمّد مازندرانى كرمانشاهى (ق 13)

كتابى است مفصل به نثر و نظم از خود در سوگوارى حضرت سيدالشهداء حسين بن على

(عليه السلام)

در يك مقدمه و سى و دو مجلس، و گاهى عنوان «مشعله» به جاى «مجلس» به كار برده، از اين كتاب بيدل: «تخلّص مؤلف» نيز نام مى‌برند، در هر مجلس نخست اشعارى بعنوان پيش واقعه آورده پس از آن مختصرى به نثر حادثه را گفته به شعر مى‌پردازد. قسمت عمده را اشعار مؤلف تشكيل مى‌دهد، به سال 1278 تأليف آن را به پايان برده است.

آغاز :

«بى‌مهر حسين بمقصد دل نرسى ----- تا تخم نيفكنى به حاصل نرسى

بر طاعت خود غرّه مشو كز ملكوت ----- هاروت صفت به چاه بابل نرسى».

انجام : «منقول است كه يكى از زحمات كه بر ايشان در شام شامات وارد شد اين بود، ألا لعنته اللّه على القوم الظّالمين و...».

نستعليق، غلام حسين، 24 ربيع اوّل، سال 1261، جلد تيماج قهوه‌يى روشن، ضربى، ترنجدار. عناوين و نشانها شنگرف.

231 گ، 19 س، 5/16×5/25 سم.

ذريعة 3/186، ريحانه 1/301. كتابهاى چاپى مشار 1/1205.

شرح الفيّة ابن مالك

(نحو ـ عربى)

از : عبداللّه بن عبدالرحمن بن عقيل (769)

شرح نسبتاً مفصّلى است بر كتاب: «الفيه» محمد بن عبداللّه بن مالك (672)، نخست اشعار را به عنوان اصل مى‌آورد سپس توضيحات لازم را مى‌دهد. نسخه حاضر تا اواخر باب كيفيّة تثنية المقصور و الممدود و جمعهما تصحيحاً» مى‌باشد.

آغاز : «قال محمد هو بن مالك... الكلام المصطلح عليه عند النحويين عبارة عن اللّفظ المفيد فائدة يحسن السّكوت عليها».

انجام افتاده: «و ان كان بد لامن واو قلبت و اوا، فيقول ـ فى حىّ : حيوى; لانه من حييت و فى طىّ : طووى، لانه من طويت».

نسخ، نام كاتب و تاريخ كتابت ندارد، جلد تيماج مشكى.

عناوين و نشانها شنگرف. بيشتر برگها وصالى شده، داراع بلاغ مى‌باشد.

219 گ، 19 س، 14×25 سم.

ريحانه 8/121.

ترجمه صحيفه سجاديّة

(دعا ـ فارسى)

از : ؟

ترجمه نسبتاً شيوائى است بر صحيفه سجاديه، مفيد براى همگان با توضيح بعضى از لغات، و بسط برخى از فرازها. گويا همان باشد كه در 13/320 آقانجفى آمده است.

آغاز افتاده: «شيخ بهائى عليه الرّحمة آورده است كه از ... قول حضرت رسول

(صلى الله عليه وآله وسلم)

خير الدعا دعائى و دعاء...».

انجام : «و نجات ده مرا از فتنه‌هاى موجب ضلالت، برحمتك يا ارحم الراحمين و صلى اللّه على سيدنا محمد رسول اللّه المصطفى و على آله الطّاهرين».

دعاها نسخ معرّب، ترجمه نستعليق، جلد شميز مشگى، عطف تيماج زركوب، عناوين طلائى، صفحات مجدول به مشگى و طلا، موريانه آسيب فراوانى به خطوط رسانده. تمام برگها وصالى شده است.

221 گ، 17 س، 5/14×25 سم.

* * *

لوامع صاحب قرانى «اللوامع القدسيّة»

(حديث ـ فارسى)

از : ملا محمّد تقى بن مقصود على مجلسى (1070)

پس از اينكه مجلسى شرح عربى «من لايحضره الفقيه» را كه «روضة المتقين» نام دارد به پايان رسانيد و به شاه عباس صفوى تقديم نمود، شاه درخواست كرد كه شرحى به فارسى بر كتاب «من لايحضر» بنگارد، مجلسى بنا به اين درخواست لوامع صاحب قرانى را نوشت. اين همان است كه در ذريعة 18/369 و آقانجفى 1/264 بنام «اللوامع القدسيّة» آمده، در نسخه حاضر (4 ر): «آن را بلوامع صاحب قرانى ناميدم» آمده است.

پيش از شرح مقدمه‌يى مشتمل بر دوازده فائده آورده.

اين كتاب در سالهاى 1065 ـ 1066 نگارش يافته. شوّال 1065 جلد اول را به پايان برده: (343 پ). نسخه حاضر از آغاز تا آخر صلواة مى‌باشد.

آغاز : «حمدى كه به اقلام اشجار، و مداد بحار، بر صفحات ليل و نهار شرح سطرى از آن نتوان نگاشتن سزاوار فايض الأنواريست».

انجام : «و ختم حديث باين مبالغه بشود على رغم عمر كه نماز را بهتر از خواب مى‌داند تمّ الجزء الأول من كتاب من لايحضره الفقيه...».

نسخ، احاديث معرّب، نام كاتب وتاريخ كتابت ندارد تملك و مهر بيضوى «عبده محمد باقر الحسينى» بن حاج محمد ميرزا فراهانى در صفر 1256 (245 ر) ديده مى‌شود. جلد تيماج زيتونى، نشان و برخى عنوان شنگرف

514 گ، 23 س، 5/17×25 سم.

* * *

تنقيح الأدّلة و العلل فى ترجمة كتاب الملل و النحل

(عقايد ـ فارسى)

از : افضل‌الدّين محمد بن صدر تركه اصفهانى (850)

ترجمه‌ايست از كتاب «الملل و النحل» محمد بن عبدالكريم شهرستانى (548) با افزودن مطالب سودمند و دفع شكوك و شبهاتى كه در اصل نيست.

اين ترجمه به دستور والى عراق محمّد شاه و بنام سلطان شاهرخ گورگانى فراهم و روز يكشنبه سيزدهم رجب به سال 843 در محله نيماورد اصفهان به پايان رسيده.

آغاز اصل: «اللّهم صل على ناسخ الملل، و ماسخ النحل و هادى السبل، محامد حمد و سپاس كه گلزار ارم از بهجت اصطفاش شكفيد».

آغاز نسخه : «شدن مثل آن از مقدس صفات محال و باطل سزد. شعر

مى مكن چندين قياس اى حق‌شناس ----- زانكه كار حق نگنجد در قياس».

انجام افتاده: «و اگرچه تصدّى اين شغل و تعرّض اين مهمّ را جمعيّت خاطرى و صفاى وقتى فراخور... و اوقات راقم اين تعليق».

نستعليق، نام كاتب و تاريخ كتابت ندارد، جلد تيماج سوخته‌يى عناوين اوائل شنگرف، بقيه نانوشته.

232 گ، 16 س، 5/17×5/25 سم.

ذريعه 26/238. ريحانه 2/165.

احمد منزوى : فهرست نسخه‌هاى خطّى فارسى 1725

روضة الكافى

(حديث ـ عربى)

از : ثقة‌الاسلام محمد بن يعقوب كلينى (328)

يكى از بخشهاى كافى است: مهمترين كتاب حديث شيعه كه احاديث امامان پاك

(عليهم السلام)

را در سى و چهار كتاب و سيصد و بيست و شش باب مجموعاً مشتمل بر شانزده هزار روايت كه در حقيقت 199 حديث بيشتر از تعداد همه احاديث صحاح شش‌گانه اهل سنت است گرد آورده است.

مؤلف بزرگوار، اين كتاب را در زمان غيبت صغرى و در مدت بيست سال نگاشته در سه بخش 1ـ اصول داراى روايتهاى اعتقادى و اخلاقى. 2ـ فروع شامل روايتهاى فقهى. 3ـ روضة: نسخه حاضر كه روايتهاى متفرقه را در بر گرفته است.

آغاز : «محمد بن يعقوب الكلينى قال: حدثنى على بن ابراهيم... عن اسماعيل بن جابر عن ابيعبداللّه

(عليه السلام)

انه كتب بهذه الرّسالة الى اصحابهم و امرهم بمدارستها».

انجام : «انّ الدّنيا لاتذهب حتى يبعث اللّه عزّوجلّ رجلا منّا اهل البيت، يعمل بكتاب اللّه عزّوجلّ لايرى فيكم منكرا الاّ انكره».

نسخ، جلد تيماج حنائى سير، عناوين شنگرف، حاشيه‌نويسى دارد، لبه برگها وصالى شده است.

146 گ، 18 س 5/19×25 سم.

ذريعه 11/245 و 302. آقانجفى 1/292.

اصول الكافى

(حديث ـ عربى)

از : ثقة‌الاسلام محمد بن يعقوب الكلينى (328)

بشماره (141) مراجعه شود.

نسخه حاضر جلد دوم از بخش اصول «باب طينة المؤمن و الكافر» تا پايان كتاب العشرة مى‌باشد.

نسخ، تقى‌الدّين محمد بن شيخ زاهد گيلانى سالوكدهى، آخر جمادى الثانى، 1069، جلد حنائى سير، عناوين و نشانها شنگرف بعضاً حاشيه‌نويسى دارد و تصحيح شده است.

189 گ، 21 س، 18×24 سم.

ذريعة 17/245.

مجموعه

1ـ قرابا دين شفائى (1 پ ـ 76 ر)

(طبّ ـ فارسى)

از : سيد مظفر بن محمّد حسينى شفائى (963)

نام داروها و چگونگى ساخت و به كار بستن آنها را به ترتيب حروف الفبا از حرف الف تا ياء گرد آورده است.

آغاز : «الحمدللّه الحكيم العليم والصّلواة على من اوتى الحكمة والكتاب و هو يشفى بلطفه السقيم و انّه لعلى خلق عظيم».

انجام : «عسل صاف به قدر احتياج به طرق معهود معجون سازند، و بعد از چهل روز استعمال نمايند; شربتى يك مثقال».

2ـ قواعد الصحّة؟ (79 ر ـ 93 پ)

(طب ـ عربى)

از : ؟

رساله كوتاهى است كه آنچه به نظر وى براى سلامتى تن تأثير داشته; از داروها، خواص سنگهاى قيمتى، چگونگى آب، هوا، حمام، ظروف، غذاها، زراعت، روغن‌ها و امتحان چيزهائى از قبيل: عود، كافور، روغن بادام، قرنفل، زنجبيل، ترياك، زنبق و غيره را با عناوين اسمى يا «القول فى» گردآورى كرده، و در پايان درباره لزوم شناختن پادشاه و مباشرين خوراك وى; سموم و علائم آن را، مطالبى نگاشته است.

آغاز افتاده: «من عشبها، زاد فى ريعها; و بالضّدّ اذا صحّ هذا فى الأمراض و اجرى ذلك ببدن الانسان المعتقد لذلك».

انجام : «السهام و السيوف والسكاكين يتغيّر لونها كانها محميّة... و يشتبه بهذا ما اثر فيه الملح و الحامض; لكنّ المسموم عليه كدرة و غبرة».

3ـ ايضاح محجّة العلاج (94 پ ـ 109 پ)

(طب ـ عربى)

از : ابوالحسين طاهر بن ابراهيم بن محمد سنجرى

قواعد كلّى پزشكى و چگونگى معالجه امراض را بنا به درخواست قاضى ابوالفضل مخلد بن محمّد حمويه، هنگامى كه به شاگردان خود مسائل پزشكى تدريس مى‌نموده، تأليف كرده است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... هذه قوانين و نكت لا يستغنى عنها من اراد علاج المرضى، و مسالك و طرق لابدّان يسلكها».

انجام : «و عملت على الجملة المشار اليها، رجوت ان تهتدى الى ارشد الطرق فيما هذه سبيله. و اللّه الموفق والمعين».

كتاب اول و دوّم نستعليق، سوم نسخ، هر سه كتاب به خط محمد هادى بن مير محمد قاسم حسينى اسفرائينى در شهر سهلت از شهرهاى بنگاله، كتاب اول: 14 صفر 1087 چندجا بلاغ دارد، عناوين شنگرف، پس ازاول دو صفحه در موضوع داروها از جمله معجون چوپ چينى از عمادالدّين محمود شيرازى و اسامى گياهان و دانه‌ها را كه در طبّ بكار مى‌آيد نام برده‌است. جلد شميز سبز، عطف گالينگور، قسمتهائى از كتاب طعمه موريانه شده است. مهر مستطيل «اللهم صل على محمد و آل محمد» در برگ اول و مهر بيضوى «علينقى ابن محمد تقى در چند جاى كتاب ديده مى‌شود.

109 گ، سطور مختلف، 14×23 سم.

ذريعة 17/61 و آقانجفى 2/234 (قراباوين). كشف الظنون 1/209 و آقا نجفى 5/348 (ايضاح).

* * *

رساله عمليّه

(فقه ـ فارسى)

از : مصلح‌الدّين محمد عاملى

مسائل وضو، غسل، تيمم، نماز، زكواة، حج و غيره را فتوى گونه با عنوان‌هاى «فصل ـ فصل» بيان كرده، گاهى گفته‌هاى بزرگان را مى‌آورد. هر جا مناسب باشد دعاها را بيان مى‌كند.

آغاز افتاده: «گوشت آن مكروه است، خواه كراهيّت شديد باشد مثل استر، و خواه كراهيت قليل مثل اسب».

انجام : «امّا ميانه مجتهدين خلافست، بعضى بر آنند كه در اين وقت كل مبلغ كه وجه اجاره است به ورثه او دهند».

نستعليق خوش، ميرعزت اللّه بن ميرحبيب اللّه، 11 ذيحجّة سال 1168 روز پنجشنبه، جلد تيماج، حنائى، روغنى، سطور ادعيه مجدول بشنگرف، صفحات مجدول بمشكى و شنگرف، عنوان و نشان شنگرف، روى برگ سوم مهر بيضوى: «عبده الرّاجى محمد صادق» ديده مى‌شود.

126 گ، 17 س، 14×22 سم.

تحريرات؟

(اصول ـ عربى)

از : ؟

مطالب علم اصول را در يك مقدمه و سه فن و يك خاتمه بگونه درس خارج و با عناوين «الموضع، المقام، اصل، الكلام، هداية، هداية» و غيره بيان نموده است.

در آغاز، بحث گسترده‌اى در تعريف فقه و اصول دارد، قسمت عمده كتاب را مباحث الفاظ تشكيل داده، مباحث اجماع و استصحاب را نيز دارد.

آغاز : «بسم اللّه خيرالاسماء. امّا بعد فقد رتبّته على مقدمة و ثلاثة فنون و خاتمة».

انجام نسخه : «قد تحقق ما هو الحق فى المسئلة، و هو الحجيّة فى الموضوعات الصرفه، و عدمها فى استصحاب حكم الاجماع بقسميه...».

نستعليق، كاتب و تاريخ كتابت نيامده. جلد تيماج قهوه‌يى ترنجدار

318 گ، سطور مختلف، 16×5/21 سم.

مجموعه

1ـ ابواب الجنان فى حقوق الاخوان (1 پ ـ 49 ر)

(اخلاق ـ عربى)

از : حاج كريم خان بن ابراهيم كرمانى (1288)

پاسخ پرسش آقا محمد كريم بن آقا بابا كرمانى است از برادران سلوك، مشتمل است بر معنى برادرى و شناخت برادر لايق، حقوق برادر ثقه، ترغيب بر، گرفتن برادران و ثمرات آن، و تعداد برادران راه سلوك. عصر روز يكشنبه هشتم ربيع‌الاول به سال 1261 به پايان آورده است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... و بعد فيقول العبد الأثيم كريم بن ابراهيم قد ارسل الىّ السناد الجليل و...».

انجام : «و انّ فى ذلك لذكرى لمن كان له قلب او القى السمع و هو شهيد، و هذا آخر ما قدّر اللّه و قضى من... هذه الرساله باسرار حقيقة السلوك اجمالا».

2ـ ازهاق الباطل (50 ر ـ 123 پ)

(عقائد ـ عربى)

از : حاج كريم خان بن ابراهيم كرمانى

در رد سيد على محمّد باب (1266) مشتمل بر سه باب 1ـ قرآن معجز است و مدعى آورنده مثل آن كافر. 2ـ دعوت باب به جهاد خلاف اجماع شيعه است، و باعث فسق ظاهر. 3ـ در علامات نقبا و نجبا.

آغاز : «الحمدللّه حمدا يذر حمد الحامدين ورائه، و يملأ اطباق ارضه و سمائه، حمداً لاحمد فوقه و لا كلام».

انجام : «و لما كان القلب مشغولا بالتهيّؤ بالسفر الى مشهد الرّضا

(عليه السلام)

، و كان متبلبلا، لم يسعنى التفصيل».

كتاب اوّل نسخ، 1268. كتاب دوم نسخ شبيه به نستعليق، محمد كاظم بن محمد رحيم، ظهر روز 25 محرّم سال 1271، جلد شميز عطف تيماج قرمز.

123 گ، سطور مختلف، 5/15×5/21 سم.

فهرست كتب مشايخ عظام ص 391 و 378.

مفاتيح الأصول

(اصول ـ عربى)

از : سيّد محمّد بن على حائرى معروف به مجاهد (1242)

مباحث اصولى گسترده‌ايست كه در ايّام تحصيل در اصفهان نگاشته است.

بحث مقدمه واجب و اجتماع امر ونهى و مسئله ضدّ و حجيّت ظن و برخى مباحث ديگر الفاظ را ندارد. و كتاب را در سال 1226 به پايان برده و به سال 1229 بازنويسى كرده است. نسخه حاضر جلد اول از بحث دلالت لفظ تا پايان نسخ مى‌باشد.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... امّا بعد قال اللّه تبارك و تعالى: و ما ارسلنا من رسول الاّ بلسان قومه. مفاتيح الّلغات. مفتاح فى الدّلالة».

انجام : «كنسخ ستر الرأس و الوقوف على يمين الامام فى الصّلواة. انتهى، و ما ذكروه جيّد».

نسخ، احتمالا بخط مؤلف، 4 ذيحجه 1234، در كربلا، جلد تيماج حنائى سير، ضربى، ترنجدار، عناوين نانوشته.

208 گ، 21 س، 15×5/21 سم.

ذريعة 21/300. آقا نجفى 14/73.

ربيع الأسابيع

(دعا ـ فارسى)

از : ملا محمد باقر بن محمد تقى مجلسى (1111)

اعمالى را كه هر هفته يكبار تكرار مى‌شود در چهارده فصل و يك خاتمه به نگارش درآورده است دو سوّم كتاب در فضيلت و اعمال شبانه‌روزى جمعه و يك سوّم آن در اعمال بقيه روزها مى‌باشد. مؤلف كتاب را به نام شاه سليمان صفوى تأليف و در 22 جمادى‌الأول به سال 1099 به پايان برده است.

آغاز : «الحمدللّه الذى جعل يوم الجمعة لعباده المقرّبين عيدا، و ميّز بين عبيده فجعل منهم شقيا و سعيدا».

انجام : «الحمدللّه ربّ العالمين، حسبنا اللّه و نعم الوكيل، و لا حول و لا قوه الاّ باللّه العلى العظيم».

نسخ، ربيع الأول 1249، جلد تيماج مشكى، ضربى، داراى سرصفحه رنگين، و ترنجها و زاويه‌هاى طلائى، حاشيه صفحه اول و دوّم گل و بوته طلائى، قرمز، فيروزه‌يى، دعاها معرّب، صفحات مجدول به طلائى و شنگرف و مشگى، پس از كتاب دعاى كميل به همان خط.

مهر بيضوى: «على اكبر الحسينى» روى برگ اول ديده مى‌شود.

284 گ، 15 س، 5/13×22 سم.

ذريعة: 10/75. كتابشناسى مجلسى ص 235.

الفريضة العادلة (رافع الغائله)

(فقه ـ عربى)

از : ؟

يكدوره فقه بسيار مختصر از كتاب صلواة و طهارت تا پايان قصاص و ديات و در پايان صيغ عقود و ايقاعات را فتوى‌گونه آورده است. در هر كتاب نخست آيات احكام و سپس مطالب فقهى را تحت عناوين: «مسئلة، مسئلة» بيان مى‌كند. احتمالاً شرح مزجى بسيار كوتاهى باشد از يك كتاب فقهى مختصر، كمتر باستدلال مى‌پردازد.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... كتاب الصلواة التى هى عمود الدّين، والنظر فيه يقع فى المقدمات و المقاصد، و المقدمات سبع».

انجام : «و على اى الحال فلا يشترط فيه العربيّة، و يصحّ بكلّ لسان، اللّهم اغفرلنا و لآبائنا و...».

نستعليق، نام كاتب و تاريخ كتابت ندارد، جلد تيماج سوخته‌يى پيش از كتاب روايات اخلاقى ومطالبى از انجيل و بعد از كتاب 5 برگ از تورات و انجيل درباره اخلاق ومعصومين

(عليهم السلام)

و فوائدى آورده است.

349 گ، سطور مختلف، 5/15×21 سم.

صحيفه سجاديّه

(دعا ـ عربى)

از : حضرت سجاد، على بن الحسين بن على بن ابيطالب

(عليهم السلام)

(شهيد 95)

به شماره (115) مراجعه شود. نسخه حاضر مناجات خمسة عشر را دارد.

نسخ، محمد صادق ابن محمد امين دماوندى، سال 1124 جلد شميز، عطف تيماج، عناوين شنگرف.

146 گ، 12 س، 5/11×5/21 سم.

شرح نصاب الصبيان

(لغت ـ فارسى)

از : قاضى محمد كريم بن محمد دشتبياضى (ق 10)

پدر شارح ابياتى به نصاب الصبيان ابونصر فراهى ملحق نمود، چون شرح آنها به تنهائى مناسب نبود، اين شرح را بر اصل نصاب و ابيات الحاقى پدرش نگاشت.

آغاز : «حمدنا محدود، و شكر و سپاس نامعدود حضرت عليم معبود، و كريم واجب الوجود ... كه نصاب صبيان انسان را».

انجام افتاده : «عجز; بفتح عين مهملة، و ضم و سكون جيم و زاء معجمه سرين و طرف ... و بضم جيم كونه درخت و تنه درخت جمع اعجاز».

نستعليق، تاريخ و نام كاتب ندارد، جلد تيماج قهوه‌يى بى‌مقوّا

77 گ، 20 س، 5/12×19 سم.

ذريعه 14/106، آقانجفى 8/352.

مجموعه

1ـ المناجات الخمسة عشر (1 ر ـ 28 ر)

(دعا ـ عربى)

از : حضرت سجّاد; على بن الحسين بن على بن ابيطالب

(عليه السلام)

(شهيد 95)

پانزده مناجات و راز ونياز با پروردگار جهانيان است كه مضامين بسيار والائى دارد، در بين علما مشهور است، بزرگان بر خواندن آنها مداومت و سفارش مى‌كردند. در ضمن برخى از صحيفه سجاديه‌ها آمده است.

آغاز : «مناجات التّائبين: الهى البستنى الخطايا ثوب مذلّتى».

انجام : «كما فعلت بالصالحين من صفوتك، و الابرار من خاصتك، برحمتك يا ارحم الراحمين، و يا اكرم الأكرمين».

2ـ چهل حديث (31 ر ـ 35 پ)

(حديث ـ فارسى)

از : ؟

چهل حديث كوتاه را كه بيشترين آنها از پيغمبر اكرم

(صلى الله عليه وآله وسلم)

مى‌باشد آورده و معنى آنها را به نظم كشيده است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين...

حمد مخصوص خداوند است و بس ----- آن خداوندى كه جز او نيست كس

هم درود و هم سلام و هم پيام ----- بر پيمبر باد و اولادش سلام».

انجام ناتمام: «و قال الرضا

(عليه السلام)

قال اللّه تعالى: لا اله الاّ اللّه حصنى ...

آن شنيدستم كه شاه دين رضا ----- اين حديث آورد از قول خدا».

3ـ علاج الأرواح (36 پ ـ 120 پ)

(دعا ـ عربى)

از : حاج كريم خان بن ابراهيم كرمانى (1288)

چون كتابهاى: «حقائق الطب، و دقائق العلاج و جوامع العلاج» را در طب و درمانهاى داروئى نگاشت بر آن شد كه كتابى در دفع ارواح امراض بحرز و دعا بنگارد، كتاب حاضر را در يك مقدمه و دو مقاله به نگارش درآورد; مقدمه در معرفت ارواح. مقاله اول در حفظ سلامتى به حجابها و حرزها و تعويذها. مقاله دوّم در رفع مرض از مريضان.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... و بعد يقول ... كريم بن ابراهيم انى لمّا كتبت كتاب».

انجام : «و يضرب بها الحيوان بين عينيه، و ابن آدم بين رجليه، يبرء بأذن اللّه تعالى».

* * *

4ـ مواعظ (121 ر ـ 361 پ)

(اخلاق ـ فارسى)

از : ؟

پند و اندرزهائى است در بيست مجلس; ده مجلس مربوط به ماه رمضان از شب يازدهم تا بيستم در موضوع توحيد، نبوت، امامت، ولايت و فضائل و مناقب امامان

(عليهم السلام)

و در آغاز هر مجلس آيه نور را آورده است، ده مجلس ديگر مربوط به ماه محرّم در موضوع عزادارى حضرت سيّدالشهداء

(عليه السلام)

، آغاز اين منبرها آيه انّ اللّه اشترى من المؤمنين انفسهم و اموالهم را آورده است، عرض امانت را به قبول شهادت ابى‌عبداللّه الحسين

(عليه السلام)

تفسير نموده است.

آغاز : «الحمدللّه ربّ العالمين... خداوند عالم در كتاب خود مى‌فرمايد: اللّه نور السموات و الأرض».

انجام : «گناهان را مى‌بخشد، معاصى را بدل به حسنات مى‌كند، چگويم كه ثوابش زياده از زياده است، و صلّى اللّه على محمد و آله الطاهرين».

كتاب اول نسخ زيبا، حسين بن محمد رضوى 1284، پس از اين كتاب پانزده بيت به عنوان دوازده امام ميرقوام‌الدّين به خط نسخ همو، كتاب دوم نسخ و نستعليق، نشانها و عناوين شنگرف، سوم نستعليق، روز شنبه 15 رمضان 1297، عناوين و نشانها شنگرف. چهارم شكسته نستعليق 1297 در قريه على‌آباد ملاير عنوان و نشان شنگرف، جلد تيماج، روغنى، ضربى، قهوه‌يى.