فـقير گويد: كه صاحب قبر النّذور عبيداللّه بن محمد بن عمر الا شرف است چنانچه خطيبدر (تاريخ بغداد) و حَمَوى در (مُعْجَم ) ذكر كرده اند و روايت كرده خطيب به سند خود ازمـحـمـّد بـن مـوسـى بـن حـمـّاد بـربـرى كه گفت : گفتم به سليمان بن ابى شيخ كه مىگـويـند صاحب قبرالنّذور، عبيداللّه بن محمد بن عمر بن على بن ابى طالب است ؟ گفت :چـنـين نيست بلكه قبر او در زمين و ملكى است از او در ناحيه كوفه موسوم به (لُبَيّ ا) وصـاحـب قـبر النّذور، عبيداللّه بن محمّد بن عمر بن على بن الحسين بن على بن ابى طالباست عليهماالسّلام . و نيز خطيب روايت كرده از (ابوبكر دُوْرِى ) از ابو محمّد حسن بن محمّدابن اخى طاهر علوى كه قبر عبيداللّه بن محمّد بن عمر بن على بن ابى طالب عليه السّلامدر زمينى است به ناحيه كوفه مسمّى به (لُبَىّ).(155)
بـالجـمـله ؛ در ذكر اولاد حضرت امام زين العابدين عليه السّلام بيايد ذكر او، و عقب او ازعـلى بـن طـبـيب بن عبيداللّه مذكور است و ايشان را (بنوالطّبيب ) گويند و از ايشان استابـواحـمـد مـحـمـّد بـن احـمـد بـن الطـبـيـب و او سـيـّدى بـودجليل شيخ آل ابوطالب بوده ، در مصر به سوى او رجوع مى كردند در مشورت و راءى .
و امـا عـبـداللّه بـن مـحـمـّد بـن الا طرف ، پس اعقابش از چهار نفر است : احمد و محمّد و عيسىالمـبـارك و يـحـيى الصالح و احمد بن عبداللّه پدر ابويعلى حمزه سمّاكى نسّابه است وپـدر عـبدالرحمن بن احمد است كه ظاهر شد در يمن . و محمّد بن عبداللّه پدر قاسم بن محمّداسـت كـه در طـبـرسـتـان سـلطـنـت پـيـدا كـرد و نـام مـى بـردنـد او را بـه (مـَلِكجـَليـل ) و نـيـز پـدر او، ابـوعـبداللّه جعفر بن محمّد ملك ملتانى است كه در ملتان سلطنتپـيـدا كـرد و اولاد بـسـيـار آورد و عددشان زياد گرديد و بسيارى از ايشان ملوك و اُمراء وعـُلمـا و نـَسـّابون بودند و كثيرى از ايشان بر راءى اسماعيلية بودند و به زبان هندىتـكـلّم مـى نمودند و از اولاد جعفر ملك ملتانى است ابو يعقوب اسحاق بن جعفر كه يكى ازعـُلمـا و فـُضـلا بـوده و پـسـرش احـمـد بـن اسحاق صاحب جلالت بوده در مملكت فارس وپسرش ابوالحسن على بن احمد بن اسحاق نسّابه بوده و او همان است كه عضدالدّوله او رانـقـابـت طـالبـيـّيـن داد بـعـد از عـزل ابـواحـمـد مـوسـوى ؛ و ابـوالحـسـن مـذكـور چـهـارسال نَقيب نُقباى طالبيّين بود در بغداد و سنّتهاى نيكو به جاى گذاشت .
و امـّا عـيـسى المبارك بن عبداللّه بن محمّد الا طرف ، پس سيّدى شريف راوى حديث بود و ازاولاد اوسـت ابـوطـاهـر احـمـد فـقـيـه نـسـّابـه مـحـدّث شـيـخاهـل بـيـت خـود در عـلم و زهـد. و او جـَدِّ سيّد شريف نقيب ابوالحسن على بن يحيى بن محمّد بنعـيـسى بن احمد مذكور است كه روايت كرده شيخ ابوالحَسَن عُمَرى در (مَجْدى ) از على بنسـهـل تـمّار از خالش ، محمّد بن وهبان از او و او از علان كلابى كه گفت : مصاحبت كردم باابـوجـعـفـر محمّد پسر امام على النّقى بن محمّد بن على الرّضا عليهماالسّلام در حالى كهتازه سن بود؛ فَما رَاَيْتُ اَوْقَرَ وَلا اَزْكى وَلا اَجَلَّ مِنْهُ: پس نديدم كسى را كه وقارش از اوزيـادتـر بـاشـد و نـه كسى كه پاكيزه تر و جليل تر از او باشد. پدرش امام على نقىعـليـه السـّلام او را در حـجـاز گـذاشـت در حـالى كـهطفل بود، چون بزرگ شد و قوّت گرفت به سامره آمد وَكانَ مَعَ اَخيهِ الاِمام اَبى محمّد عليهالسـّلام لا يـُفـارقـُه : در خـدمـت بـرادرش امـام حسن عسكرى عليه السّلام بود و ملازمت او رااخـتـيـار كـرده و از آن حـضـرت جـدا نـمـى گشت . وَكانَ اَبُو محمّد عَلَيْهِ السَّلامُ يَاْنِسُ بِهِ وَيـَنـْقـَبـَضُ مـِنْ اَخـيـه جـَعْفَر: و حضرت امام حسن عليه السّلام به او انس مى گرفت و ازبرادرش جعفر گرفته مى شد.(156)
امـّا يحيى الصالح بن عبداللّه بن محمّد الا طرف مُكَنى است به ابوالحسن رشيد او را حبسكـرد پـس از آن او را به قتل رسانيد و عقب او از دو تن است : يكى ابوعلى محمّد صوفى وديگر ابوعلى صاحب حَبْس ماءمون و ايشان را اعقاب بسيار است و از اولاد حَسَن است (بنومـراقـد) كـه جـمـله اى از ايـشان در نيل و حلّه ساكن بودند و از نقباء بودند و از اولاد محمّدصـوفـى اسـت شـيخ ابوالحسن على بن ابى الغنائم محمّد بن على بن محمّد بن محمّد ملقطةبـن عـلى الضـّريـر بـن مـحـمـّد الصـوفـى كـه مـنـتـهـى شده به او علم نَسَب در زمانش وقـول او حـجـّت شـده و شـيـوخـى از بـزرگان و اَجِلاء را ملاقات كرده و تصنيف كرده كتاب(مـبـسـوط) و (مـجـدى ) و (شـافـى ) و (مـشـجـر) را و سـاكن در بصره بود پس از آنمـنـتـقـل شـد بـه موصل در سنه چهار صد و بيست و سه و در آنجا زن گرفت و اولاد آورد وپـدرش ابـوالغـنـائم نـيـز نـسـّابـه اسـت . روايـت مـى كـنـد سـيـّد نـسـّابـهجـليـل فـخـّار بـن مَعَدّ موسوى از سيّد جلال الدين عبدالحميد بن عبداللّه تقى حسينى از ابنكـلثون عبّاسى نسّابه از جعفر بن ابى هاشم بن على از جدش ابى الحسن عُمَرى مذكور. ونـيز روايت مى كند سيّد جلال الدين عبدالحميد بن تقى از شريف ابوتمام محمّد بن هبة اللّهبن عبدالسّميع هاشمى از ابوعبداللّه جعفر بن ابى هاشم از جدّش ابوالحسن عُمَرى مذكور.
فـــصـــل هـــفـــتـم : در ذكـر جـمـعـى از اكابر اصحاب اميرالمؤ منين (ع)
اشاره به فضيلت اَصْبَغ بن نُباته
اوّل :اَصـْبـَغ بـن نُباته مُجاشِعى است كه جلالت شاءنش بسيار و از فُرْسان عِراق و ازخواص اميرالمؤ منين عليه السّلام است :
وَكـانَ رَحـِمـَهُ اللّهُ شَيْخا ن اسِكا عابِدا وَكانَ مِنْ ذَخائِر اَميرالمُؤْمِنينَ عليه السّلام . قاضىنوراللّه گفته كه در (كتاب خلاصه ) مذكور است كه او از جمله خواصّ اميرالمؤ منين عليهالسّلام بود مشكور است .
و در كـتـاب كـشـّى از ابـى الجـارود روايت كرده كه او گفت : از اصبغ پرسيدم كه منزلتحـضـرت امـيـرالمـؤ مـنـيـن عـليـه السـّلام در مـيـان شـمـا تـا كـجـا اسـت ؟ گـفـتمجمل اخلاص ‍ ما نسبت به او اين است كه شمشيرهاى خود را بر دوش نهاده ايم و به هر كسكـه ايـمـاء نـمـايـد او را بـه شـمـشـيـرهـاى خود مى زنيم و ايضا روايت نموده كه از اصبغپـرسـيدند كه چگونه حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام ترا و اَشْباه ترا شرطة الخميسنـام نهاده ؟ گفت : بنابر آنكه ما با او شرط كرده بوديم كه در راه او مجاهده كنيم تا ظفريـابـيـم يـا كـشـتـه شـويم و او شرط كرد و ضامن شد كه به پاداش آن مجاهده ، ما را بهبهشت رساند.(157)
مخفى نماند كه (خميس )، لشكر را مى گويند بنابر آنكه مركّب از پنج فرقه است كهآن (مـقدّمه ) و (قلب ) و (ميمنه ) و (ميسره ) و (ساقه ) باشد، پس آنكه مى گويندكـه فـلان صـاحب اميرالمؤ منين عليه السّلام از شرطة الخميس است اين معنى دارد كه از جملهلشكريان اوست كه ميان ايشان و آن حضرت شرط مذكور منعقد شده .(158)
و چـنـيـن روايـت كرده اند كه جمعى كه با آن حضرت آن شرط نموده اند شش هزار مرد بودهانـد، و در روز حـرب جـمـل بـه عـبـداللّه بـن يحيى حضرمى گفتند كه بشارت باد ترا اىپسر يحيى كه تو و پدر تو به تحقيق از جمله شرط الخميس ايد و حضرت پيغمبر صلىاللّه عـليه و آله و سلّم مرا از نام تو و پدر تو خبر داده و خداى تعالى شما را به زبانمبارك پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم خود شرطة الخميس نام نهاده .(159)
و در كـتـاب (مـيـزان ذَهـَبـى ) كـه از اهـل سـنـّت اسـت مـسـطـور اسـت كـه عـلمـاءرجـال اهـل سـنـّت اصـبـغ را شيعه مى دانند و بنابراين حديث او را متروك مى دانند و از ابنحـِبّان نقل كرده كه اصبغ مردى بود كه به محبّت على بن ابى طالب عليه السّلام مفتونشـده بـود و طـامـات از او سـر مـى زد، بـنـابـرايـن حـديـث او را تـرك كـرده انـد انـتـهـى.(160)
بـالجـمله ؛اَصْبَغ حديث عهد اشتر و وصيّت حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام به پسرشمحمّد را روايت كرده و كلمات او را با حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام بعد از ضربت زدنابن ملجم ملعون بر آن حضرت ، در ذكر شهادت آن حضرت گذشت .
شرح حال اويس قرنى
دوّم :اُوَيـْس قـَرَنـى ، صـُهيل يَمَن و آفتاب قَرَن از خِيار تابعين و از حواريّين اميرالمؤ منينعـليـه السـّلام و يـكـى از زُهـّاد ثـَمـانـيـه (161) بـلكـهافـضـل ايشان است و آخرى از آن صد نفر است كه در صِفّين با حضرت امير عليه السّلامبـيـعـت كـردنـد بـه بـذل مـهـجـه شـان در ركـاب مـبـارك او و پـيـوسـتـه در خـدمـت آن جنابقـتـال كـرد تـا شـهـيـد شـد. و نـقـل شـده كـه حـضـرترسـول صـلى اللّه عليه و آله و سلّم به اصحاب خود فرمود كه بشارت باد شما را بهمـردى از امـّت مـن كـه او را اويـس گـويـنـد هـمـانـا او مـانـنـد ربـيـعـه و مـُضَر را شفاعت مىكـنـد.(162) و نـيز روايت شده كه حضرت پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّمشهادت داد از براى او به بهشت و هم روايت شده كه فرمود:
تَفُوحُ رَو ائِحُ الْجَنَّةِ مِنْ قِبَل الْقَرَنِ و اشَوقاهُ اِلَيكَ ي ا اُوَيْسَ الْقَرَنِ؛
يـعـنـى مـى وزد بـوهـاى بـهـشـت از جـانب قَرَن پس اظهار شوق مى فرمود به اويس قَرَن وفرمود: هركه او را ملاقات كرد از جانب من به او سلام برساند.(163)
بـدان كـه مـوحـديـن عـرفاء، اُوَيْس را فراوان ستوده اند و او را سيد التّابعين گويند، وگـويـنـد كه رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم او را نفس الرحمن و خيرالتابعين يادكرده و گاهى كه از طرف يمن استشمام نمودى فرمودى اِنّى لاََنْشَقُ رُوحَ الرَّحْمِنٍ مِنْ طَرَفِالْيَمَن .(164)
گويند: اويس شتربانى همى كرد و از اجرت آن ، مادر را نفقه مى داد، وقتى از مادر اجازتطـلبيد كه به مدينه به زيارت حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شودمـادرش گـفـت كـه رخـصـت مـى دهم به شرط آنكه زياده از نيم روز توقف نكنى . اويس بهمدينه سفر كرد چون به خانه حضرت پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم آمد از قضا، آنحضرت در خانه نبود لا جَرَم اويس از پس يك دو ساعت پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّمرا نـديـده بـه يـمـن مـراجـعت كرد. چون حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلّم مراجعتكـرد، فـرمـود: ايـن نـورِ كـيست كه در اين خانه مى نگرم ؟ گفتند: شتربانى كه اويس نامداشـت در ايـن سـراى آمـد و باز شتافت ، فرمود: در خانه ما اين نور را به هديه گذاشت وبرفت .(165)
و از كـتـاب (تـذكـرة الا وليـاء) نـقـل اسـت كـه خـرقـهرسول خداى صلى اللّه عليه و آله و سلّم را بر حسب فرمان اميرالمؤ منين على عليه السّلامو عمر، در ايام خلافت عمر، به اويس آوردند و او را تشريف كردند؛ عمر نگريست كه اويساز جـامه عريان است الاّ آنكه گليم شترى برخود ساتر ساخته ، عمر او را بستود و اظهارزهد كرد و گفت : كيست كه اين خلافت را از من به يك قرص نان خريدارى كند؟ اويس گفت :آن كـس ‍ را كـه عـقـل بـاشـد بدين بيع و شراء سر در نياورد و اگر تو راست مى گوئىبگذار و برو تا هر كه خواهد برگيرد! گفت : مرا دعا كن ؛ اويس گفت : من از پس هر نماز،مؤ منين و مؤ منات را دعا گويم اگر تو با ايمان باشى دعاى من ترا در يابد والاّ من دعاىخويش ‍ ضايع نكنم !(166)
گويند : اويس بعضى از شبها را مى گفت : امشب شب ركوع است و به يك ركوع شب را بهصـُبـح مى آورد و شبى را مى گفت : امشب شب سجود است و به يك سجود شب را به نهايتمـى كـرد! گـفـتـنـد: اى اويـس ايـن چـه زحـمـت اسـت كـه بـر خـود مـى بينى ؟ گفت : كاش ازازل تا ابد يك شب بودى و من به يك سجده به پاى بردمى !(167)
شرح حال حارث همدانى
سـوم ـ حـارث بـن عـبداللّه الا عور الهَمْدانى (168) (به سكون ميم ) از اصحابامـيـرالمـؤ مـنين عليه السّلام و دوستان آن جناب است . قاضى نوراللّه گفته : در (تاريخيافعى ) مذكور است كه حارث صاحب حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام بوده و به صحبتعـبـداللّه بـن مـسـعـود رسـيـده بـود و فـقـيـه بـود و حـديـث او در سـُنـَن اَرْبَعه مذكور است(169) و در كتاب (ميزان ذَهَبى ) مسطور است كه حارث از كِبار علماء تابعينبـود، و از ابـن حـيـّان نـقـل نـمـوده كـه حـارث غـالى بـود در تشيّع .(170) و ازابـوبـكـر بـن ابـى داود كـه از عـلمـاء اهـل سـنـّت اسـتنـقـل كـرده كه او مى گفت كه حارث اعور، اَفْقَه ناس و اَفْرَض ناس و اَحْسَب ناس بوده وعـلم فـرايـض را از حـضـرت امـيـر عـليـه السـّلام اخـذ نـمـوده و نَسائى با آنكه تعنّت دررجال حديث مى كند حديث حارث را در سُنَن اربعه ذكر نموده و احتجاج به آن كرده و تقويتامـر حـارث كـرده .(171) و در كـتاب شيخ ابوعمرو كَشّى مسطور است كه حارثشـبـى بـه خدمت حضرت امير عليه السّلام رفت ، آن حضرت پرسيدند كه چه چيز ترا دراين شب به نزد من آورده ؟ حارث گفت : واللّه ! دوستى كه مرا با تُست مرا پيش تو آورده ؛آنـگاه آن حضرت فرمودند: بدان اى حارث كه نميرد آن كسى كه مرا دوست دارد الاّ آنكه دروقت جان دادن مرا ببيند و به ديدن من ، اميدوار رحمت الهى گردد و همچنين نمى ميرد كسى كهمـرا دشـمـن دارد الاّ آنـكـه در آن وقت مردن مرا ببيند و از ديدن من ، در عرق خجالت و نااميدىنـشـيـنـد.(172) اين روايت نيز در بعضى از اشعار ديوان معجز نشان آن حضرتمذكور است :
شعر :

(الابيات )
فـقـير گويد: بدان كه نَسَب شَيْخُنَا الْبَهائى ـ زيدَ بهائُهُ ـ به حارث مذكور منتهى مىشود و لهذا شيخ بهائى گاهى (حارثى ) از خود تعبير مى فرمايد.(174)
و ايـن حـارث هـمـان است كه حضرت امير عليه السّلام را ديد با حضرت خضر در نخيله كهطـَبـَق رُطَبى از آسمان بر ايشان نازل شد و از آن خوردند اما خضر عليه السّلام دانه اورا دور افـكـند ولكن حضرت امير عليه السّلام در كف دست جمع كرد، حارث گفت : گفتم بهآن حضرت كه اين دانه هاى خرما را به من ببخش ، حضرت آنها را به من بخشيد، من نشاندمآن را بيرون آمد خرمايشان پاكيزه كه مثل آن نديده بودم .(175)
و هـم روايـت است كه وقتى به حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام عرض كرد كه دوست دارمكـه مـرا گـرامـى دارى بـه آنـكـه بـه مـنـزل مـن درآئى و از طـعـام مـنمـيـل فـرمـائى حـضـرت فـرمـود: بـه شـرط آنـكـه تـكـلُّف نـكـنـى بـراى من چيزى را، پسداخل منزل او شد؛ حارث پاره نانى براى آن حضرت آورد حضرت شروع كرد به خوردن ،حـارث گـفـت : بـا من دَراهِمى مى باشد و بيرون آورد و نشان داد و عرض كرد اگر اذن دهيدبـراى شـمـا چيزى بخرم ، فرمود: اين نيز از همان چيزى است كه در خانه است يعنى عيبىندارد و تكلّف ندارد.(176)
شرح حال حُجْربن عدى
چـهـارم ـ حـُجـْر(177) ابـن عـدى الكـندى الكوفى از اصحاب اميرالمؤ منين عليهالسـّلام و از اَبْدال است ، در (كامل بهائى ) است كه زهد و كثرت عبادت او در عَرَب مشهوربـود، گـويند شبانه روزى هزار ركعت نماز كردى (178) و در (مجالس ) استكـه صـاحـب اسـتـيـعـاب گـفته كه حُجر از فضلاى صحابه بود و با صِغَر سن از كِبارايشان بود و مستجاب الدَعوة بود و در حرب صفّين از جانب اميرالمؤ منين عليه السّلام امارتلشـكـر كـِنـْدَه بـه او مـتـعـلّق بـود و در روز نـهـران امير لشكر حضرت اميرالمؤ منين عليهالسّلام بود.(179)
عـلامـه حـلّى 1 فـرمـوده كـه حـُجـر از اصـحـاب حـضـرت امـيـر عـليـه السـّلام و ازاَبـْدال بوده ، و حسن بن داود ذكر نموده كه حُجر از عظماء صحابه و اصحاب اميرالمؤ منينعـليـه السـّلام اسـت يـكـى از امـراى مـعـاويـه به او امر كرد كه حضرت اميرالمؤ منين عليهالسـّلام را لعـن كـنـد او بر زبان آورد كه (اِنَّ اَميرَ الْوَفد اَمَرَنى اَنْ اَلْعَنَ عَلّيا فَالْعَنُوهُلَعَنَهُ اللّهُ).
حُجر با بعضى از اصحاب خود به سعايت زياد بن ابيه و حكم معاويه بن ابى سفيان درسنه پنجاه و يك شربت شهادت چشيد.(180)
فـقـيـر گـويـد: كـه اسامى اصحاب او كه با او كشته شدند از اين قرار است : شريك بنشدّاد الحَضْرمى ، وصَيْفىّ بن شِبْل الشّيْبانى ، و قَبيصَة بن ضُبَيْعَة العَبسى ، ومـُجـْرِز بـن شـهـاب الْمـِنـْقـَرِىّ، و كِدام بن حيّان العنزى ، و عبدالرحمن بن حسّان العنزى . وقـبـور ايـشـان بـا قـبـر شـريـف حـجـر در عـَذْراء ـ دو فـرسـخـى دمـشـق ـ واقـع اسـت ، وقـتـل حـجـر در قـلوب مـسـلمـانـان بـزرگ آمـد و مـعـاويـه را بـر ايـنعـمـل سـرزنـش و تـوبـيـخ بـسـيـار نمودند. و روايت شده كه معاويه وارد شد بر عايشه ،عـايـشـه بـا وى گـفـت كـه چـه واداشـت تـرا بـر كـشـتـناهـل عـَذْراء حـُجـر و اصـحـابـش ؟ گـفـت اى امّ المـؤ مـنـيـن ديـدم درقـتـل ايـشـان صلاح امّت است و در بقاء ايشان فساد امّت است لاجرم ايشان را كشتم ؛ عايشهگفت : شنيدم از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلّم كه فرمود كشته خواهد شد بعد ازمـن بـه عـذراء كـسـانـى كـه غـضـب خـواهـد كـرد حـق تـعـالى بـراى ايـشـان واهـل آسـمـان .(181) و نـقـل شده كه ربيع بن زياد الحارثى كه از جانب معاويهعـامـل خـراسـان بود چون خبر شهادت حُجر را بشنيد خداى را بخواند و گفت : اى خدا! اگرربيع را در نزد تو قرب و منزلتى است جان او را مُعَجلاً قبض كن ! هنوز اين سخن در دهانداشت كه وفات نمود.(182)
شرح حال رُشَيْد هَجَرى
پـنـجـم : رُشـيد هَجَرى از مُتَمسّكين به حبل اللّه المتين و از مخصوصين اصحاب اميرالمؤ منينعـليـه السـّلام بـوده . عـلاّمه مجلسى رحمه اللّه در (جلاء العيون ) فرموده : شيخ كَشّىبـه سـنـد مـعـتـبـر روايـت كـرده اسـت كه روزى ميثم تمّار كه از بزرگان اصحاب حضرتامـيـرالمـؤ منين عليه السّلام و صاحب اسرار آن حضرت بود بر مجلس بنى اسد مى گذشتنـاگاه حبيب بن مظاهر ـ كه يكى از شهدا كربلا است ـ به او رسيد ايستادند و با يكديگرسخنان بسيار گفتند، حبيب بن مظاهر گفت كه گويا مى بينم مرد پيرى كه پيش سر او مونـداشـتـه بـاشـد و شـكم فربهى داشته باشد و خربزه و خرما فروشد او را بگيرند وبـراى مـحبّت اهل بيت رسالت بردار كشند و بردار، شكمش را بدرند. و غرض او ميثم بود.ميثم گفت : من نيز مردى را مى شناسم سرخ ‌رو كه دو گيسو داشته باشد و براى نصرتفـرزنـد پـيـغـمـبـر صـلى اللّه عـليـه و آله و سـلّم بـيـرون آيـد و او را بـهقتل رسانند و سرش را در دور كوفه بگردانند و غرض او حبيب بود، اين را گفتند و از همجـدا شـدنـد. اهـل مجلس چون سخنان ايشان را شنيدند گفتند ما از ايشان دروغگوترى نديدهبـوديـم ، هـنـوز اهل مجلس برنخاسته بودند كه رشيد هجرى كه از محرمان اسرار حضرتامـيـرالمـؤ مـنـيـن عـليـه السـّلام بـود بـه طـلب آن دو بـزرگـوار آمـد و ازاهل مجلس احوال ايشان را پرسيد، ايشان گفتند كه ساعتى در اينجا توقف كردند و رفتند وچـنـيـن سـخـنـان با يكديگر گفتند؛ رُشَيد گفت : خدا رحمت كند ميثم را اين را فراموش كردهبـود كـه بـگـويد آن كسى كه سر او را خواهد آورد جايزه او را صد درهم از ديگران زيادهخـواهـنـد داد. چـون رُشـيـد رفت آن جماعت گفتند كه اين از آنها دروغگوتر است ، پس بعد ازانـدك وقـتـى ديدند كه ميثم را بر دَرِ خانه عمرو بن حريث بر دار كشيده بودند و حبيب بنمـظـاهـر بـا حـضـرت امـام حـسـيـن عـليـه السـّلام شـهـيـد شـد و سـر او را بـر دور كـوفـهگردانيدند.(183)
ايضا شيخ كَشّى روايت كرده است كه روزى حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام با اصحابخـود بـه خـرما ستانى آمد و در زير درخت خرمائى نشست و فرمود كه از آن درخت ، خرمائىبه زير آوردند و با اصحاب خود تناول فرمود، پس رُشيد هَجَرى گفت : يا اميرالمؤ منين ،چـه نـيـكو رُطَبى بود اين رطب ! حضرت فرمود: يا رشيد! ترا بر چوب اين درخت بر دارخواهند كشيد؛ پس بعد از آن رُشيد پيوسته به نزد آن درخت مى آمد و آن درخت را آب مى داد،روزى بـه نـزد آن درخـت آمـد ديـد كـه آن را بـريـده انـد گـفـتاجـل من نزديك شد؛ بعد از چند روز، ابن زياد فرستاد و او را طلبيد در راه ديد كه درخت رابـه دو حـصـّه نـمـوده انـد گـفت : اين را براى من بريده اند؛ پس بار ديگر ابن زياد او راطـلبـيـد و گـفـت : از دروغـهاى امام خود چيزى نقل كن . رشيد گفت : من دروغگو نيستم و امام مندروغـگو نيست و مرا خبر داده است كه دستها و پاها و زبان مرا خواهى بريد. ابن زياد گفتبـِبـَريـد او را و دسـتها و پاهاى او را ببريد و زبان او را بگذاريد تا دروغ امام او ظاهرشود؛ چون دست و پاى او را بريدند و او را به خانه بردند خبر به آن لعين رسيد كه اوامـور غـريبه از براى مردم نقل مى كند، امر نمود كه زبانش را نيز بريدند و به روايتىامر كرد كه او را نيز به دار كشيدند.(184)
شـيـخ طـوسى به سند معتبر از ابوحسّان عجلى روايت كرده است كه گفت : ملاقات كردم اَمَةاللّه دختر رُشيد هَجَرى را گفتم خبر ده مرا از آنچه از پدر بزرگوار خود شنيده اى . گفت :شـنيدم كه مى گفت : كه شنيديم از حبيب خود حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام كه مى گفتاى رُشَيد چگونه خواهد بود صبر تو در وقتى كه طلب كند ولدالزناى بنواميّه و دستها وپاها و زبان ترا ببرد؟ گفتم : يا اميرالمؤ منين ! آخرش بهشت خواهد بود؟ فرمود كه بلىو تـو بـا من خواهى بود در دنيا و آخرت . پس دختر رُشيد گفت : به خدا سوگند! ديدم كهعـبـيـداللّه بن زياد پدر مرا طلبيد و گفت بيزارى بجوى از اميرالمؤ منين عليه السّلام ، اوقبول نكرد؛ ابن زياد گفت كه امام تو چگونه ترا خبر داده است كه كشته خواهى شد؟ گفتكـه خـبـر داده اسـت مرا خليلم اميرالمؤ منين عليه السّلام كه مرا تكليف خواهى نمود كه از اوبـيـزارى بـجـويـم پـس دسـتـهـا و پـاها و زبان مرا خواهى بريد. آن ملعون گفت : به خداسوگند كه امام ترا دروغگو مى كنم ، دستها و پاهاى او را ببريد و زبان او را بگذاريد،پـس دسـتـها و پاهاى او را بريدند و به خانه ما آوردند، من به نزد او رفتم و گفتم : اىپدر! اين درد و الم چگونه بر تو مى گذرد؟ گفت : اى دختر! اَلَمى بر من نمى نمايد مگربـه قـدر آنـكـه كـسى در ميان ازدحام مردم باشد و فشارى به او برسد؛ پس همسايگان وآشنايان او به ديدن او آمدند و اظهار درد و اندوه براى مصيبت او مى كردند و مى گريستند،پـدرم گـفت : گريه را بگذاريد و دواتى و كاغذى بياوريد تا خبر دهم شما را به آنچهمـولايـم امـيـرالمـؤ مـنـين عليه السّلام مرا خبر داده است كه بعد از اين واقع خواهد شد. پس ‍خبرهاى آينده را مى گفت و ايشان مى نوشتند. چون خبر بردند براى آن ولدالزنا كه رشيدخبرهاى آينده را به مردم مى گويد و نزديك است كه فتنه برپا كند، گفت : مولاى او دروغنـمـى گـويـد برويد و زبان او را ببريد. پس زبان آن مخزن اسرار را بريدند و در آنشب به رحمت حق تعالى داخل شد، حضرت اميرالمؤ منين عليه السّلام او را رُشَيْدُ الْبَلا ي امى ناميد و علم منايا و بلايا به او تعليم كرده بود و بسيار بود كه به مردم مى رسيد ومـى گـفـت تـو چـنـيـن خـواهـى بـود و چـنـيـن كـشـتـه خـواهـى شـد، آنـچـه مـى گـفـت واقع مىشد.(185)