فيض (ره ) گويد: يعنى چون بر خداى تعالى درآئيد صداق اين گفتار و حقيقت آن آشكارگردد ولى اكنون در زير پرده هاى غرور و خود بينى پنهان است .
3- عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُوسَى بْنِ يَسَارٍ الْقَطَّانِ عَنِ الْمَسْعُودِيِّ عَنْ أَبِي دَاوُدَ عَنْثَابِتِ بْنِ أَبِي صَخْرَةَ عَنْ أَبِي الزَّعْلَى قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صانْظُرُوا مَنْ تُحَادِثُونَ فَإِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَحَدٍ يَنْزِلُ بِهِ الْمَوْتُ إِلَّا مُثِّلَ لَهُ أَصْحَابُهُ إِلَى اللَّهِإِنْ كَانُوا خِيَاراً فَخِيَاراً وَ إِنْ كَانُوا شِرَاراً فَشِرَاراً وَ لَيْسَ أَحَدٌ يَمُوتُ إِلَّا تَمَثَّلْتُ لَهُ عِنْدَمَوْتِهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 451 رواية : 3
| 3 اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: بنگريد: كه با چه كسىهم صحبت هستيد؟ زيرا هيچكس نيست كه مرگش فرا رسد جز آنكه يارانش در پيش خدابرابرش مجسم شوند، اگر از نيكان باشد نيكانند (و بدانها شاد شود) و اگر از بدانباشد بد هستند (و بداند كه بسرنوشت آنان دچار شود) و هيچكس نيست كه بميرد و هنگاممرگش برابر او مجسم نشود.
| |
4- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ الْحَلَبِيِّينَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِبْنِ مُسْكَانَ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الْجَبَلِ لَمْ يُسَمِّهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَلَيْكَ بِالتِّلَادِ وَإِيَّاكَ وَ كُلَّ مُحْدَثٍ لَا عَهْدَ لَهُ وَ لَا أَمَانَ وَ لَا ذِمَّةَ وَ لَا مِيثَاقَ وَ كُنْ عَلَى حَذَرٍ مِنْ أَوْثَقِ النَّاسِعِنْدَكَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 4
| 4 ابن مسكان از مردى از اهل جبل كه نامش را نگفته از حضرت صادق (ع ) حديث كند كهفرمود: بر تو باد (كه رفاقت كنى ) با دوستان ديرين (كه آنها را آزمايش كرده اى ) وبپرهيز از هر (رفيق ) تازه پيمان شكن كه پناه ندهد و عهد و ميثاقى نشناسد و ازاستوارترين مردمان در پيش خود بر حذر باش (كه ممكن است روزى دشمنت شود).
| |
5- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَحَبُّ إِخْوَانِي إِلَيَّمَنْ أَهْدَى إِلَيَّ عُيُوبِي
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 5
| 5 حضرت صادق (ع ) فرمود: محبوبترين برادرانم نزد من كسى است كه عيبهاى مرا پيشمن هديه آورد (و آنها را بمن گوشزد كند).
| |
6- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ الدِّهْقَانِ عَنْأَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا تَكُونُ الصَّدَاقَةُ إِلَّابِحُدُودِهَا فَمَنْ كَانَتْ فِيهِ هَذِهِ الْحُدُودُ أَوْ شَيْءٌ مِنْهَا فَانْسُبْهُ إِلَى الصَّدَاقَةِ وَ مَنْ لَمْ يَكُنْفِيهِ شَيْءٌ مِنْهَا فَلَا تَنْسُبْهُ إِلَى شَيْءٍ مِنَ الصَّدَاقَةِ فَأَوَّلُهَا أَنْ تَكُونَ سَرِيرَتُهُ وَعَلَانِيَتُهُ لَكَ وَاحِدَةً وَ الثَّانِي أَنْ يَرَى زَيْنَكَ زَيْنَهُ وَ شَيْنَكَ شَيْنَهُ وَ الثَّالِثَةُ أَنْ لَاتُغَيِّرَهُ عَلَيْكَ وِلَايَةٌ وَ لَا مَالٌ وَ الرَّابِعَةُ أَنْ لَا يَمْنَعَكَ شَيْئاً تَنَالُهُ مَقْدُرَتُهُ وَ الْخَامِسَةُ وَهِيَ تَجْمَعُ هَذِهِ الْخِصَالَ أَنْ لَا يُسْلِمَكَ عِنْدَ النَّكَبَاتِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 6
| 6 و نيز فرمود عليه السلام : دوستى از روى راستى و درستى نباشد جز با شرايط آنپس هر كه در او آن شرايط يا پاره اى از آنها باشد او رااهل چنين دوستى بدان و كسيكه چيزى از آن شرايط در او نباشد او را باينگونه دوستىنسبت مده .
اولش اينكه نهان و عيانش براى تو يكسان باشد.
دوم اينكه زيب و زينت تو را زينت خود داند، و زشتى تو را زشتى خود شمرد.
سوم اينكه رياست و دارائى حالش را نسبت بتو تغيير ندهد.
چهارم اينكه از آنچه توانائى دارد نسبت تو دريغ نكند.
پنجم كه همه خصلتها را در بردارد اينكه هنگام بيچارگى و پيش آمدهاى ناگوار تو رارها نكند.
| |
*باب كسيكه هم نشينى و رفاقت با او بد است* بَابُ مَنْ تُكْرَهُ مُجَالَسَتُهُ وَ مُرَافَقَتُهُ |
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍالْكِنْدِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِذَا صَعِدَ الْمِنْبَرَ قَالَيَنْبَغِي لِلْمُسْلِمِ أَنْ يَتَجَنَّبَ مُوَاخَاةَ ثَلَاثَةٍ الْمَاجِنِ الْفَاجِرِ وَ الْأَحْمَقِ وَ الْكَذَّابِ فَأَمَّاالْمَاجِنُ الْفَاجِرُ فَيُزَيِّنُ لَكَ فِعْلَهُ وَ يُحِبُّ أَنَّكَ مِثْلُهُ وَ لَا يُعِينُكَ عَلَى أَمْرِ دِينِكَ وَ مَعَادِكَوَ مُقَارَبَتُهُ جَفَاءٌ وَ قَسْوَةٌ وَ مَدْخَلُهُ وَ مَخْرَجُهُ عَارٌ عَلَيْكَ وَ أَمَّا الْأَحْمَقُ فَإِنَّهُ لَا يُشِيرُ عَلَيْكَبِخَيْرٍ وَ لَا يُرْجَى لِصَرْفِ السُّوءِ عَنْكَ وَ لَوْ أَجْهَدَ نَفْسَهُ وَ رُبَّمَا أَرَادَ مَنْفَعَتَكَ فَضَرَّكَفَمَوْتُهُ خَيْرٌ مِنْ حَيَاتِهِ وَ سُكُوتُهُ خَيْرٌ مِنْ نُطْقِهِ وَ بُعْدُهُ خَيْرٌ مِنْ قُرْبِهِ وَ أَمَّا الْكَذَّابُ فَإِنَّهُلَا يَهْنِئُكَ مَعَهُ عَيْشٌ يَنْقُلُ حَدِيثَكَ وَ يَنْقُلُ إِلَيْكَ الْحَدِيثَ كُلَّمَا أَفْنَى أُحْدُوثَةً مَطَرَهَابِأُخْرَى مِثْلِهَا حَتَّى إِنَّهُ يُحَدِّثُ بِالصِّدْقِ فَمَا يُصَدَّقُ وَ يُفَرِّقُ بَيْنَ النَّاسِ بِالْعَدَاوَةِفَيُنْبِتُ السَّخَائِمَ فِي الصُّدُورِ فَاتَّقُوا اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ وَ انْظُرُوا لِأَنْفُسِكُمْ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 453 رواية : 1
| 1 حضرت صادق (ع ) فرمود، هر زمان اميرالمؤ منين عليه السلام بمنبر مى رفت مىفرمود: سزاوار است از براى مسلمان كه رفاقت با سه كس دورى جويد: پر روى بىباكى كه تباهكار است ، و احمق ، و دروغگو، اما شخص پر روى تباهكار پس كردار خويشتنرا براى تو بيارايد و دوست دارد كه تو نيز مانند او باشى ، و نه در كار دين تو راكمك كند و نه در كار آخرت ، و نزديكى با او جفاكارى و سنگدلى است و ورود و خروج او(و رفت و آمدش ) براى تو ننگست ، و اما احمق پس كار خيرى درباره تو انجام ندهد، وبجلو گيريش از رسيدن بدى بتو اميدى نيست اگر چه خود را بتلاش اندازد و بسا كهبخواهد بتو سودى برساند ولى (از روى حماقت ) زيانت رساند، پس مرگ او به اززندگيش مى باشد، و خموشى او به از گفتارش ، و دورى او (از تو) به از نزديكىاوست ، و اما دروغگو زندگى كردن با او بر تو گوارا نشود، گفتار تو را بديگرانباز گويد، و از ديگران بسوى تو درآيد، هرگاه افسانه را بپايان رساند آنرابافسانه ديگرى مانند آن بچسباند (و در نسخه وافى ((مطها)) است يعنى بكشاند) تابدانجا كه راست گويد ولى كسى باور نكند، و ميانه مردمان را بدشمنى پراكنده سازد،و در سينه ها تخم كينه افشاند و بروياند، از خداىعزوجل بپرهيزد و خود را بپائيد.
| |
2- وَ فِي رِوَايَةِ عَبْدِ الْأَعْلَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع لَا يَنْبَغِيلِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ يُوَاخِيَ الْفَاجِرَ فَإِنَّهُ يُزَيِّنُ لَهُ فِعْلَهُ وَ يُحِبُّ أَنْ يَكُونَ مِثْلَهُ وَ لَايُعِينُهُ عَلَى أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ لَا أَمْرِ مَعَادِهِ وَ مَدْخَلُهُ إِلَيْهِ وَ مَخْرَجُهُ مِنْ عِنْدِهِ شَيْنٌ عَلَيْهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 453 رواية : 2
| 2 و نيز آنحضرت عليه السلام حديث كرده كه فرمود: شايسته نيست كه مرد مسلمان باشخص تبهكار طرح برادرى افكند، زيرا كه او كردار خود را برايش بيارايد و دوست داردكه آن مسلمان هم چون او شود، و او را نه در كار دنيا و نه در كار آخرتش كمك نكند، و رفتو آمدش براى او ننگ است .
| |
3- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يُوسُفَ عَنْمُيَسِّرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا يَنْبَغِي لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ يُوَاخِيَ الْفَاجِرَ وَ لَاالْأَحْمَقَ وَ لَا الْكَذَّابَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 454 رواية : 3
| 3 حضرت صادق (ع ) فرمود: شايسته نيست براى مرد مسلمان كه با شخص تبهكار و احمقدروغگو رفاقت كند.
| |
4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِيالْحَسَنِ ع قَالَ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ ع إِنَّ صَاحِبَ الشَّرِّ يُعْدِي وَ قَرِينَ السَّوْءِ يُرْدِيفَانْظُرْ مَنْ تُقَارِنُ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 454 رواية : 4
| 4 حضرت ابوالحسن عليه السلام فرمود: عيسى بن مريم عليه السلام فرموده : هماناشخص بدكار بدى وى سرايت كند، و همنشين بد انسان را بهلاكت افكند، پس بنگر با چهكس هم نشينى گردى .
| |
5- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِمُوسَى قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا عَمَّارُ إِنْ كُنْتَ تُحِبُّ أَنْ تَسْتَتِبَّ لَكَ النِّعْمَةُ وَ تَكْمُلَلَكَ الْمُرُوءَةُ وَ تَصْلُحَ لَكَ الْمَعِيشَةُ فَلَا تُشَارِكِ الْعَبِيدَ وَ السَّفِلَةَ فِي أَمْرِكَ فَإِنَّكَ إِنِائْتَمَنْتَهُمْ خَانُوكَ وَ إِنْ حَدَّثُوكَ كَذَبُوكَ وَ إِنْ نُكِبْتَ خَذَلُوكَ وَ إِنْ وَعَدُوكَ أَخْلَفُوكَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 454 رواية : 5
| 5 عمار بن موسى گويد: حضرت صادق (ع ) فرمود: اى عمار اگر خواهى كه نعمتت پابرجا باشد، و مردانگيت كامل و بى عيب باشد، و زندگيت نيكو گردد، بنده هاى زر خريدو اشخاص پست را در كارهاى خود وارد مكن ، زيرا اگر امانتى بايشان سپارى بتو خيانتكنند، و اگر خيرى برايت آورند دروغ گويند، و اگر بنكبت روزگار دچار شوى رهايتكنند، و اگر وعده اى بتو دهند بدان وفا نكنند.
| |
6- قَالَ وَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ حُبُّ الْأَبْرَارِ لِلْأَبْرَارِ ثَوَابٌ لِلْأَبْرَارِ وَ حُبُّالْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ فَضِيلَةٌ لِلْأَبْرَارِ وَ بُغْضُ الْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ زَيْنٌ لِلْأَبْرَارِ وَ بُغْضُالْأَبْرَارِ لِلْفُجَّارِ خِزْيٌ عَلَى الْفُجَّارِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 454 رواية : 6
| 6 گويد: و نيز از آن حضرت عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: دوست داشتن نيكان نيكانرا براى آنها ثواب است ، و دوست داشتن تبهكاران نيكان را براى نيكان فضيلت است ، ودشمنى تبهكاران با نيكان براى نيكان زينت است ، و دشمنى نيكان با تبهكاران براىتبهكاران خوارى و رسوائى است .
| |
7- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنْ عَمْرِو بْنِعُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُذَافِرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِمَا عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ وَ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيعَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ قَالَ لِي أَبِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا يَابُنَيَّ انْظُرْ خَمْسَةً فَلَا تُصَاحِبْهُمْ وَ لَا تُحَادِثْهُمْ وَ لَا تُرَافِقْهُمْ فِي طَرِيقٍ فَقُلْتُ يَاأَبَتِ مَنْ هُمْ عَرِّفْنِيهِمْ قَالَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْكَذَّابِ فَإِنَّهُ بِمَنْزِلَةِ السَّرَابِ يُقَرِّبُ لَكَالْبَعِيدَ وَ يُبَعِّدُ لَكَ الْقَرِيبَ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ فَإِنَّهُ بَائِعُكَ بِأُكْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْذَلِكَ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْبَخِيلِ فَإِنَّهُ يَخْذُلُكَ فِي مَالِهِ أَحْوَجَ مَا تَكُونُ إِلَيْهِ وَ إِيَّاكَ وَمُصَاحَبَةَ الْأَحْمَقِ فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضُرُّكَ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْقَاطِعِ لِرَحِمِهِفَإِنِّي وَجَدْتُهُ مَلْعُوناً فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فِي ثَلَاثَةِ مَوَاضِعَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّفَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْح امَكُمْأُول ئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمى أَبْص ارَهُمْ وَ قَالَ عَزَّوَجَلَّ الَّذِينَ يَنْقُضُونَعَهْدَ اللّ هِ مِنْ بَعْدِ مِيث اقِهِ وَ يَقْطَعُونَ م ا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِأُول ئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدّ ارِ وَ قَالَ فِي الْبَقَرَةِ الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّ هِ مِنْبَعْدِ مِيث اقِهِ وَ يَقْطَعُونَ م ا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِأُول ئِكَ هُمُ الْخ اسِرُونَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 455 رواية : 7
| 7 حضرت صادق (ع ) از پدرش عليهما السلام حديث كند كه پدرم على بن الحسين عليهماالسلام بمن فرمود: اى فرزند در نظر داشته باش كه با پنج كس همنشين نشوى ، و باآنها گفتگو و رفاقت در راهى نكنى گفتم پدر جان آنها كيانند؟ بمن معرفى كن ، فرمود:زنهار مبادا با دروغگو همنشين شوى زيرا كه او بمنزله سرابى است كه دور را در نظرتنزديك و نزديك را برايت دور جلوه دهد، و زنهار از هم نشينى با فاسق و گنهكار بپرهيزكه او بيك لقمه يا كمتر از آن ترا بفروشد، و بر تو باد كه با با شخصبخيل همنشين نگردى زيرا كه او مال خود را در سخت ترين نيازمنديهايت از تو دريغ دارد، وزنهار مبادا با احمق همنشين شوى كه او مى خواهد بتو سود رساند ولى (بواسطه حماقتش )زيانت زند، و مبادا با آنكس كه قطع رحم كند رفاقت كنى كه من او را در دو سه جاى قرآنملعون يافتم (يكجا) خداى عزوجل فرمايد: ((پس آيا اميد داريد كه هرگاه بسرپرستىكارى گمارده شويد فساد در زمين نكنيد و قطع رحم كنيم ، ايشانند كه خداوند لعنتشانكرده پس كرشان كرد، و كور ساخت ديدگانشان را)) (سوره محمد آيه 22 23) و نيز (درجاى ديگر) فرمايد: ((آنانكه بشكنند پيمان خدا را پس از بستن آن ، و مى برند آنچه راكه خدا فرموده پيوند شود، و فساد كنند در زمين آنها را است لعنت و براى ايشان است بدىآن سراى )) (سوره رعد 25) و نيز در سوره بقره (آيه 27) فرمايد: ((آنانكه پيمان خدارا پس از بستنش بشكنند و ببرند آنچه را خداوند دستور داده پيوندش را داده و فساد كننددر زمين ايشانند زيانكاران )).
| |
8- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُوسَى بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ سَمِعْتُ الْمُحَارِبِيَّيَرْوِي عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ثَلَاثَةٌ مُجَالَسَتُهُمْ تُمِيتُالْقَلْبَ الْجُلُوسُ مَعَ الْأَنْذَالِ وَ الْحَدِيثُ مَعَ النِّسَاءِ وَ الْجُلُوسُ مَعَ الْأَغْنِيَاءِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 455 رواية : 8
| 8 امام صادق عليه السلام از پدرانش رسول خدا عليهم الصلاة والسلام حديث كند كهفرمود (ص ): سه دسته اند كه همنشينى با آنهادل را بميراند: هم نشينى با اراذل و فرومايگان ، و گفت و شنود با زنها، و نشستن باتوانگران .
| |
9- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ عَمَّنْذَكَرَهُ قَالَ قَالَ لُقْمَانُ ع لِابْنِهِ يَا بُنَيَّ لَا تَقْتَرِبْ فَتَكُونَ أَبْعَدَ لَكَ وَ لَا تَبْعُدْفَتُهَانَ كُلُّ دَابَّةٍ تُحِبُّ مِثْلَهَا وَ إِنَّ ابْنَ آدَمَ يُحِبُّ مِثْلَهُ وَ لَا تَنْشُرْ بَزَّكَ إِلَّا عِنْدَ بَاغِيهِكَمَا لَيْسَ بَيْنَ الذِّئْبِ وَ الْكَبْشِ خُلَّةٌ كَذَلِكَ لَيْسَ بَيْنَ الْبَارِّ وَ الْفَاجِرِ خُلَّةٌ مَنْيَقْتَرِبْ مِنَ الزِّفْتِ يَعْلَقْ بِهِ بَعْضُهُ كَذَلِكَ مَنْ يُشَارِكِ الْفَاجِرَ يَتَعَلَّمْ مِنْ طُرُقِهِ مَنْيُحِبَّ الْمِرَاءَ يُشْتَمْ وَ مَنْ يَدْخُلْ مَدَاخِلَ السُّوءِ يُتَّهَمْ وَ مَنْ يُقَارِنْ قَرِينَ السَّوْءِ لَا يَسْلَمْ وَمَنْ لَا يَمْلِكْ لِسَانَهُ يَنْدَمْ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 456 رواية : 9
| 9 از لقمان حديث شد كه به پسرش گفت : اى پسر جانم زياد با مردم نزديك مشو كهموجب دوريت از دلهاى آنها شوى (يعنى چون زياد رفت و آمد با مردم كردى موجبملال و خستگى آنها شود و در نتيجه مورد بى مهرى آنان واقع شوى ) و يكسره از آناندورى مكن كه (اعتنايت نكنند و) خوار و بى مقدار شوى ، هر جاندارى همانند خود را دوست داردو آدميزاد هم بمانند خود دوستى ورزد، كالاى خود را جز در نزد خريدار و جويايش پهن مكن ،و چنانچه ميان گرگ و گوسفند دوستى نباشد هم چنين ميان نيكوكار و بدكار دوستىنباشد، و هر كه بقير نزديك شود پاره اى از آن باو بچسبد هم چنين هركس با تبهكار درزندگى شريك شود از روشهاى او بياموزد، و هر كهجدال و ستيزه جوئى را دوست دارد دشنام خورد، و هر كه بجاهاى بد رود متهم گردد، وكسى كه با رفيق بد همنشين شود در امان نباشد، و هر كه زبان خود را نگه ندارد پشيمانگردد.
| |
10- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَعَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ لَا تَصْحَبُوا أَهْلَ الْبِدَعِ وَ لَا تُجَالِسُوهُمْ فَتَصِيرُوا عِنْدَالنَّاسِ كَوَاحِدٍ مِنْهُمْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْمَرْءُ عَلَى دِينِ خَلِيلِهِ وَ قَرِينِهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 456 رواية : 10
| 10 حضرت صادق (ع ) فرمود: با بدعت گذاران هم صحبت نشويد و هم نشين نگرديد كهدر نظر مردم چون يكى از آنها شويد، رسول خدا (ص ) فرمود: انسان هم كيش دوست و رفيقخويش است .
| |
11- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ يَعْقُوبَالْهَاشِمِيِّ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِيَّاكَ وَمُصَادَقَةَ الْأَحْمَقِ فَإِنَّكَ أَسَرَّ مَا تَكُونُ مِنْ نَاحِيَتِهِ أَقْرَبُ مَا يَكُونُ إِلَى مَسَاءَتِكَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 456 رواية : 11
| 11 عبيد بن زراره گويد: حضرت صادق (ع ) فرمود: بپرهيز از دوستى با احمق زيرا كهتو هر چه از جانب او شادتر باشى او ببدى رساندن بتو نزديك تر است (گويا مقصوداينست كه هر چه بدوستى او خوشحال تر باشى خطر زيان رساندن او بواسطه حماقتشبتو نزديكتر شود).
| |
*باب دوستى كردن با مردم* بَابُ التَّحَبُّبِ إِلَى النَّاسِ وَ التَّوَدُّدِ إِلَيْهِمْ |
1- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِمَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ أَعْرَابِيّاً مِنْ بَنِيتَمِيمٍ أَتَى النَّبِيَّ ص فَقَالَ لَهُ أَوْصِنِي فَكَانَ مِمَّا أَوْصَاهُ تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ يُحِبُّوكَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 457 رواية : 1
| 1 حضرت باقر (ع ) فرمود: عربى از بنى تميم نزد پيغمبر (ص ) آمد عرضكرد: بمنسفارش كن ، پس از جمله سفارشهايش باو اين بود كه با مردم دوستى كن تا مردم تو رادوست بدارند.
| |
2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِيعَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مُجَامَلَةُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 457 رواية : 2
| 2 حضرت صادق (ع ) فرمود: خوشرفتارى و مدارا كردن با مردم يك سوم خردمندى است .
| |
3- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ثَلَاثٌ يُصْفِينَ وُدَّ الْمَرْءِ لِأَخِيهِ الْمُسْلِمِ يَلْقَاهُ بِالْبُشْرِ إِذَا لَقِيَهُوَ يُوَسِّعُ لَهُ فِي الْمَجْلِسِ إِذَا جَلَسَ إِلَيْهِ وَ يَدْعُوهُ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَيْهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 457 رواية : 3
| 3 و نيز فرمود: كه رسول خدا (ص ) فرمود: سه چيز است هك دوستى انسانيرا با برادرمسلمانش صفا دهد: (1) هميشه با خوشروئى با او برخورد كند، (2) هرگاه در مجلسى براو بنشيند برايش جا باز كند (3) بآن نامى كه بيشتر آنرا دوست دارد او را بخواند (وصدا كند).
| |
 | اصول كافي ثقةالاسلام كليني جلد چهارم | | 
|
