وقتى كه رسول اكرم اسلام صلى الله عليه وآله تصميم گرفت مكه را فتح كند و ازچنگال استبداد و بت پرستان نجات دهد؛از خداوند خواست كه تصميم آن حضرت و حركتقشون اسلام را بر كفار قريش مخفى بدارد.
چون آن حضرت نمى خواست خونريزى شود و اگر قريش بر قصد آن حضرت آگاه مىشدند، در مقام مسجد دفاع و لشكركشى بر مى آمدند و جنگ سختى درگير مى شد و ازطرفين قهرا هزاران نفر كشته مى شدند، او مى خواست بدون آگاهىاهل مكه با قشونى نيرومند ناگهانى بر آنها وارد شود و امانشان ندهد.
ولى مردم مدينه از تصميم آن حضرت آگاه شدند، خاطب ابن ابى بلتعه كه يك نفر ازمسلمانان بود به طور سرى نامه اى براى جمعى ازاهل مكه كه در مدينه بسر مى برد، و گفت : به سرعت به مكه برو و اين نامه را به آنانبرسان و ضمنا از بيراهه برو كه كسى تو را ملاقات نكند وپول و اجرتى را هم به آن زن داد؛وى نامه را گرفت و از بيراهه با شتاب به طرف مكهحركت كرد.
فورا پيك وحى (جبرئيل ) از طرف خداوند جريان را بهرسول اكرم صلى الله عليه وآله گزارش داد.آن حضرت ، على عليه السلام را كه مرداين كار بود خواست و فرمودن بعضى از ياران من نامه اى بهاهل مكه نوشته و قصد دارند آنان را از تصميم من آگاه سازند؛ من از خدا خواسته ام كهحركت ما بر آنان مخفى باشد.او نامه را به زن سياه چهره اى داده و از بيراهه به طرفمكه مى رود، اكنون شمشير خود را بردار و با سرعت برو تا او را پيدا كنى و هر طور هست، نامه را از او بگير و او را رها كن و ضمنا به زبير ابن عوام فرمود: تو هم همراه علىعليه السلام برو.
آنان از بيراهه رفتند تا زن را پيدا كردند، نخست زبير جلو رفت و به زن گفت : نامه اىكه با خود دارى بده .
زن گفت : نامه با من نيست و سوگند نيز خورد و از روى حيله شروع به گريه كرد،زبير فريب گريه و سوگند او را خورده به على عليه السلام كرد؛نامه اى با او نيستبرگرد خدمت رسول اكرم صلى الله عليه وآله برويم و بگوئيم نامه با او نبود و بىجهت چنين نسبتى به او داده شده است .
على عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه وآله (از طرف خدا) فرموده نامه اىبا او هست و تو مى گوئى نامه اى با او نيست ؟
سپس خود حضرت شمشير خويش را برهنه كرد و نزد زن آمده با بيان محكمى فرمود: نامهرا بده وگرنه گردنت را مى زنم و نامه را پيدا مى كنم .
زن كه ديد على عليه السلام هر چه بگويد حتما انجام مى دهد؛ عرض كرد اكنون كه چنيناست صورت خود را برگردانيد.او هم نامه را از زير پيراهن در آورد و به آن حضرت داد.
نامه را خدمت پيغمبر اسلام صلى الله عليه وآله در آوردند. آن حضرت اعلام كرد؛ مردم درمسجد جمع شوند، سپس بالاى منبر رفت و فرمود: يكى از شما نامه اى بهاهل مكه نوشته و تصميم ما را در آن مرقون داشته ، خودش را معرفى كند والا پيك وحى اورا رسوا مى كند.
در اين وقت خاطب از جا بلند شد و در حالى كه بدنش سخت مى لرزيد گفت : من نوشته امولى كافر نشده ام و ترديدى در عقيده ام پيدا نشده ، آن حضرت فرمود: پس براى چه اينكار را كردى ؟
عرض كرد: خانواده من در مكه مى باشند و خويشانى ندارم كه از آنها حفاظت كنند، خواستمبه اين وسيله كفار به من تجاوز نكنند و مهربانى نمايند، فقط جهت همين بود وگرنهعقيده من به اسلام باقى است .
شما خوب توجه كنيد، اگر آن حضرت يك زمامدار مادى بود با چنين كسى كه به حثيت يكملت خيانت و بازى نموده بود چه مى كرد؟ حتما او را اعدام مى كرد.ولى ملاحظه كنيد كهرهبر عاليقدر اسلام چه كرد؟عمر برخاست و گفت : يارسول الله اجازه بده تا من سر اين منافق را از بدنش ‍ جدا كنم .
آن حضرت فرمود: خير او از كسانى است كه در جنگ بدر شركت داشته و ممكن است خداوندبه او ترحم كند ولى براى اينكه تنبيه شود و ديگران نيز مواظب باشند كه يك وقتخيانت نكنند، فقط او را از مسجد بيرون كنيد، مردم هجوم آوردند و با پس گردنيهاىرگبارى كه به او مى زدند بيرونش ‍ مى بردند؛ ولى خاطب كه به خوبى مى دانستبيرون كردن از مسجد و جمعيت مسلمين خيلى براى او گران تمام مى شود، پيوسته برمىگشت و نگاه عاجزانه اى به رسول اكرم صلى الله عليه وآله مى كرد كه شايد به اوترحم كند و چون تا نزديك درب مسجد او رابردند.رسول خدا صلى الله عليه وآله به او ترحم كرد و فرمود: او را رها كنيد كهبيايد سر جاى خود بنشيند و به او فرمود: من از خيانت تو صرف نظر كردم و تو رابخشيدم ؛از خدا نيز طلب آمرزش كن و مواظب باش ديگر از اين خيانتها انجام ندهى.⁽⁸⁰⁾