|
|
|
|
|
|
حديث : 380 - عن الهيثم بن واقد الجزرى قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : ان الله عزوجل بعث نبيا من انبيائه الى قومه و اوحى اليه انقل لقومك : انه ليس من اهل قريه و لاناس كانوا على طاعتى فاصابهم فيها سراءفتحولوا عما احب الى ما اكره الا تحولت لهم عما يحبون الى ما يكرهون و ليس مناهل قريه و لا اهل بيت كانوا على معصيتى فاصابهم فيها ضراء فتحولوا عما اكراه الى مااحب الا تحولت لهم عما يكرهون الى ما يحبون وقل لهم : ان رحمتى سبقت غضبى فلا تقنطوا من رحمتى فانه لا يتعاظم عندى ذنب اغفره وقل لهم : لايتعرضوا معاندين لسخطى و لايستخفوا باوليائى فان لى سطوات عند غضبىلايقوم لها شى ء من خلقى . ترجمه : 380 - هيثم بن واقد جزرى گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود:خداوند عزوجل پيامبرى از پيامبرانش را به سوى قومش مبعوث ساخت و به او وحى فرستادكه به قومت بگو: هيچ اهل قريه اى و هيچ مردمى نبودند كه بر طاعت و فرمانبردارى منباشند پس در آن حال به آنان خوشى و شادمانى برسد و آنان از آنچه كه مورد پسند مناست به سوى آنچه كه در نظر من ناپسند است برگردند چز اينكه من نيز از آنچه كهآنان دوست مى دارند به سوى آنچه كه ناپسند مى شمرند باز مى گردم و هيچاهل قريه اى و هيچ اهل خانه اى نبودند كه بر نافرمانى من باشند پس در آنحال به آنان ناخوشى برسد و آنان از آنچه كه ناپسند من است به سوى آنچه كه موردپسند من است باز گردند جز اينكه من نيز از آنچه كه براى آنان خوشايند است به سوىآنچه كه دوست مى دارند باز مى گردم . و به آنان بگو: رحمت من بر خشم من پيشى داردبنابراين از رحمت من نوميد نشويد زيرا گناهى كه از آن چشم پوشى مى كنم در نزد منبزرگ نيست و به آنان بگو: در مورد كسانى كه با خشم من سر ستيزه دارند پادرميانىنكنند و دوستان مرا كوچك نشمرند زيرا در هنگام خشم من براى من قهر و غلبه اى است كههيچيك از مخلوقات من در برابر ان تاب ايستادگى ندارد. حديث : 381 - عن الرضا عليه السلام قال : اوحى اللهعزوجل الى نبى ء من الانبياء: اذا اطعت رضيت و اذا رضيت باركت و ليس لبركتى نهايه و اذاعصيت غضبت و اذا عضبت لعنت و لعنتى تبلغ السابع من الورى . ترجمه : 381 - امام رضا عليه السلام فرمود: خداوندعزوجل به سوى يكى از پيامبرانش وحى فرستاد كه : هرگاه اطاعت شوم خوشنود مىگردم و هرگاه خوشنود باشم بركت مى بخشم و براى خير و بركت من نهايت و پايانىنيست و هرگاه نافرمانيم شود خشمگين مى گردم و هرگاه خشمگين شوم لعنت مى فرستم واز رحمت خود دور مى كنم و لعنت من تا هفت نسل را فرا مى گيرد و به آنان مى رسد. حديث : 382 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : يقول الله عزوجل اذا عصانى من يعرفنى سلطت عليه من لايعرفنى . ترجمه : 382 - امام صادق عليه السلام فرمود: هرگاه كسى كه مرا مى شناسد نافرمانى امكند كسى را كه مرا نمى شناسد بر او مسلط مى گردانم . حديث : 383 - عن ابى الحسن عليه السلام قال : ان للهعزوجل فى كل يوم و ليله مناد يا ينادى مهلا مهلا عباد الله عن معاصى الله فلو لابهائمرتع و صبيه رضع و شيوخ ركع لصب عليكم العذاب صبا ترضون به رضا. ترجمه : 383 - امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى كه براى خداوندعزوجل در هر روز و شب ندا دهنده اى هست كه ندا در مى دهد: اى بندگان خدا دست نگه داريدو درنگ كنيد از بجاى آوردن معصيتهاى الهى ، پس اگر چهارپايان چرنده و كودكانشيرخوار و پيران قد خميده نبودند عذابى بر شما فرو مى ريخت كه به سبب آن كوبيدهو ريزه ريزه مى شديد. حديث : 384 - محمد به على بن الحسين عليه السلامقال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله :قال الله جل جلاله ايما عبد اطاعنى لم اكله الى غيرى و ايما عبد عصانى و كلته الى نفسهثم لم ابال فى اى واد هلك . ترجمه : 384 - امام باقر عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:خداوند جل و جلاله مى فرمايند: هر بنده اى كه از من فرمان برد او را به غير خودم وا نمىگذارم و هر بنده اى كه نافرمانى ام كند او را به خودش وا مى گذارم سپس باكى ندارمكه در كجا به هلاكت برسد. حديث : 385 - و قال رسول الله صلى الله عليه و آله :قال الله عزوجل : اذا عصانى من خلقى من يعرفنى سلطت عليه من خلقى من لايعرفنى . ترجمه : 385 - رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خداوندعزوجل مى فرمايد: هرگاه كسى از مخلوقات من كه مرا مى شناسد نافرمانى ام كند من نيزاز مخلوقات خود كسى را كه مرا نمى شناسد بر او مسلط مى گردانم . حديث : 386 - عن ابن ابى عمير عمن سمع ابا عبدالله الصادق عليه السلاميقول : ما احب الله من عصاه ، ثم تمثل :
تعصى الاله و انت تظهر حبه
| ترجمه : 386 - ابن ابى عمير از كسى كه از حضرت صادق عليه السلام شنيده است روايت كندكه حضرت فرمود: كسى كه نافرمانى خدا را كند خداوند را دوست ندارد. سپس حضرت اينشعر را مثال آورد:
خداوند را عصيان مى كنى و دوستى اش را اظهار مى كنى
|
اين كارى ناممكن و شگفت است
|
اگر دوستى ات صادقانه است فرمانبردارى اش كن
|
به راستى كه محب فرمانبردار محبوب است
|
حديث : 387 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام انهقال : لو لم يتوعدالله على معصيته لكان يجب ان لايعصى شكرا لنعمه . ترجمه : 387 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: (حتى ) اگر خداوند هم بر معصيتش وعيددوزخ را نداده بود باز هم به خاطر شكر نعمتهايش واجب بود كه معصيت نشود. حديث : 388 - و قال عليه السلام : من العصمه تعدر المعاصى . ترجمه : 388 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: از (اسباب ) پاكدامنى دشوارى ومحال گرديدن (انجام ) گناهان است (زيرا اگر انجام گناهى دشوار يامحال گرديد آدمى از آن گناه به دور مى ماند و اين خود سبب پاكى مى گردد). حديث : 389 - و قال عليه السلام فى بعض الاعياد: انما هو عيد لمنقبل الله صيامه و شكر قيامه و كل يوم تعصى الله فيه فهو يوم عيد. ترجمه : 389 - اميرالمؤمنين عليه السلام در يكى از عيدها فرمود: اين روز براى كسى عيد استكه خداوند روزه اش را پذيرفته از نمازش تشكر به جاى آورده است و هر روزى كه در آنمرتكب معصيت خدا نشوى آن روز، روز عيد است . 42 - باب وجوب اجتناب الشهوات و اللذات المحرمه 42 - باب وجوب خوددارى كردن از شهوات و لذتهاى حرام حديث : 390 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : الجنه محفوفه بالمكاره و الصبر فمنصبر على المكاره فى الدنيا دخل الجنه و جهنم محفوفه باللذات و الشهوات فمن اعطىنفسه لذتها و شهوتها دخل النار. ترجمه : 390 - امام باقر عليه السلام فرمود: بهشت با سختى ها و صبر پوشيده است پسكسى كه بر سختى هاى دنيا صبر كند به بهشت وارد مى شود. و دوزخ با لذتها وشهوتها پوشيده است پس كسى كه به نفس خود لذت و شهوت نفسانى را ببخشد بهآتش داخل مى گردد. حديث : 391 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : قال اميرالمؤمنين عليه السلام ترك الخطيئه ايسر من طلب التوبه و كم من شهوهساعه اورثت حزنا طويلا و الموت فضح الدنيا فلم يترك لذى لب فرحا. ترجمه : 391 - امام صادق عليه السلام فرمود: اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: ترك گناهاز طلب توبه آسانتر است و چه بسا ساعتى به شهوت گذراندن باعث اندوه طولانىشود، و مرگ ، دنيا را رسوا مى كند و براى خردمند شادى نمى گذارد. حديث : 392 - عن على عليه السلام قال : قالرسول الله صلى الله عليه و آله : طوبى لمن ترك شهوه حاضره لموعد لم يره . ترجمه : 392 - اميرالمؤمنين عليه السلام روايت كند كهرسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خوشا بهحال كسى كه ميل نفسانى حاضر و آماده را به خاطر وعده اى كه آن را نديده است ترك كند. 43 - باب وجوب اجتناب المحقرات من الذنوب 43 - باب وجوب خوددارى كردن از گناهانى كه كوچك شمرده مىشوند حديث : 393 - قال ابو عبدالله عليه السلام : اتقوا المحقرات من الذنوب فانها لاتغفرقلت : و ما المحقرات ؟ قال : الرجل يذنب الذنبفيقول : طوبى لى ان لم يكن لى غير ذلك . ترجمه : 393 - امام صادق عليه السلام فرمود: از گناهانى كه كوچك شمرده مى شوندبترسيد زيرا آنها بخشيده نمى شوند. رواى گويد: عرض كردم : گناهان كوچك كدامند؟حضرت فرمود: اينكه مرد گناهى كند و بگويد: خوشا بهحال من اگر جز اين گناه گناهى ديگر نداشتم . حديث : 394 - عن سماعه قال سمعت ابا الحسن عليه السلاميقول : لاتستكثرو اكثير الخير و لاتستقلوا قليل الذنوب فانقليل الذنوب يجتمع حتى يكون كثيرا و خافوا الله فى السر حتى تعطوا من انفسكمالنصف . ترجمه : 394 - سماعه گويد، از امام رضا عليه السلام شنيدم كه فرمود: كارهاى خير زياد رازياد نشمريد و گناهان كم را كم ندانيد زيرا گناهان كم جمع مى شوند و زياد مى گردندو از خداوند در پنهانى بترسيد تا آنجا كه خودتان درباره خود به انصاف رفتار كنيد. حديث : 395 - قال ابو عبدالله عليه السلام : انرسول الله صلى الله عليه و آله نزل بارض قرعاء ما بها من حطبفقال صلى الله عليه و آله : فليات كل انسان بما قدر عليه فجاءوا به حتى رموا يبنيديه بعضه على بعض فقال رسول الله صلى الله عليه و آله : هكذا تجتمع الذنوبثم قال : اياكم و المحقرات من الذنوب فان لكل شى ء طالبا الا و ان طالبها يكتب ماقدموا و اثارهم و كل شى ء احصيناه فى امام مبين . ترجمه : 395 - امام صادق عليه السلام فرمود: همانارسول خدا صلى الله عليه و آله (با ياران خود) در زمين بى گياه فرود آمدند، حضرتبه ياران خود فرمود: مقدارى هيزم بياوريد، عرض كردند: اىرسول خدا ما در مكانى بى گياه هستيم و در اينجا هيزم نيست . حضرت فرمود: هر كدام ازشما به اندازه اى كه مى توانيد بياوريد، (چيزى نگذشته بود كه ) هر كدام مقدارى هيزمآوردند و در مقابل پيامبر روى هم ريختند. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: گناهاننيز اينگونه جمع مى شوند سپس فرمود: از گناهان كوچك حذر كنيد زيرا هر چيز جويندهاى دارد و همانا جوينده گناهان (كه فرشته است ) آنچه را كه (مردم ) پيش فرستاده اند واثرهاى آنها را مى نويسد (و هر چيز را در پيشوايى آشكار فراهم كرده ايم )(90) حديث : 396 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : اتقوا المحقرات من الذنوب فان لهاطالبا: يقول احدكم : اذنب و استغفر ان الله عزوجليقول : (و نكتب ما قدموا و آثارهم و كل شى ء احصيناه فى امام مبين ) وقال عزوجل : (انها ان تك مثقال حبه من خردل فتكن فى صخره او فى السماوات او فىالارض يات بها الله ان الله لطيف خبير). ترجمه : 396 - امام باقر عليه السلام فرمود: از گناهانى كه كوچك شمرده مى شوند پرهيزكنيد زيرا آن گناهان (نيز) فرشته اى جوينده دارد، كسى از شما مى گويد: گناه مى كنمو (پس از آن ) استغفار مى كنم ، به راستى كه خداىعزوجل مى فرمايد: (و ما آنچه را كه پيش فرستاده اند و آثار آنها را مى نويسيم و هرچيزى را در پيشوايى آشكار گرد آورده ايم ) (91) و مى فرمايد: (به درستى كهاگر آن به اندازه دانه خردلى در دل سنگى بزرگ و يا در آسمانها يا در زمين باشدخداوند بياردش همانا كه خداوند باريك بين و آگاه است ) (92) حديث : 397 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : قال اميرالمؤمنين عليه السلام : لايصغر ما ينفع يوم القيامه و لايصغر ما يضر يومالقيامه فكونوا فيما اخبركم الله عزوجل كمن عاين . ترجمه : 397 - امام صادق عليه السلام فرمود: اميرالمؤمنين على عليه السلام فرموده است :چيزى كه در روز قيامت سودمند است كوچك نيست و چيزى كه در روز قيامت زيانبار است ناچيزنيست پس در آنچه كه خداوند عزوجل به شما خبر داده است مانند كسى باشيد كه به چشمخود همه آنها را ديده است . حديث : 398 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام انهقال : اشد الذنوب ما استهان به صاحبه . ترجمه : 398 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: سخت ترين گناهان گناهى است كه انجامدهنده آن ، آن را ناچيز بشمرد. حديث : 399 - و قال عليه السلام : اشد الذنوب ما استخف به صاحبه . ترجمه : 399 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: سخت ترين گناهان گناهى است كه انجامدهنده آن ، آن را سبك بشمارد. حديث : 400 - عن الصادق عليه السلام عن آبائه عليه السلام فى حديث المناهى انرسول الله صلى الله عليه و آله قال : لاتحقروا شيئا من الشر و ان صغر فى اعينكم و لاتستكثروا شيئا من الخير و ان كثر فى اعينكم فانه لا كبير مع الاستغفار و لاصغير معالاصرار. ترجمه : 400 - امام صادق عليه السلام از پدران بزرگوارش و آنان ازرسول خدا صلى الله عليه و آله در حديثى كه از امور مورد نهى سخن به ميان آمده استروايت كنند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هيچ بدى و شرى را اگر چه درنظر شما كوچك باشد كوچك نشمريد و هيچ خيرى را اگر چه در چشم شما زياد باشد زيادمشمريد زيرا با وجود استغفار (ديگر گناه ) بزرگ وجود ندارد و با اصرار و پافشارى(بر گناه ديگر گناه ) كوچك نيست (زيرا با استغفار مى توان از گناه بزرگ طلبآمرزش نمود و با اصرار بر گناه ، گناه كوچكتبديل به گناه بزرگ مى شود). حديث : 401 - عن محمد بن على عليه السلام انهقال لمحمد بن مسلم فى حديث : لا تستصغرن حسنه ان تعملها فانك تراها حيث تسرك و لاتستصغرن سيئه تعملها فانك تراها حيث تسووك الحديث . ترجمه : 401 - امام باقر عليه السلام در حديثى به محمد بن مسلم فرمود: كار نيكى را كهبه جاى مى آورى كوچك مشمار زيرا كار نيك را در جايى مى بينى كه شادمانت مى كند وعمل زشتى را كه انجام مى دهى كوچك مشمار زيرا آن را در جايى مى نگرى كه بد حالتمى كند (مراد از آن جا صحنه قيامت است ). حديث : 402 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : من الذنوب التى لاتغفرقول الرجل ليتنى لا اواخذ الا بهذا. ترجمه : 402 - امام باقر عليه السلام فرمود: يكى از گناهانى كه بخشيده نمى شود ايناست كه كسى (گناهى كند و) بگويد: اى كاش تنها فقط به همين گناه مواخذه مى شدم . حديث : 403 - و قال عليه السلام : اياكم و محقرات الذنوب فان لها من الله طالبا وانها لتجتمع على المرء حتى تهلكه . ترجمه : 403 - امام باقر عليه السلام فرمود: از گناهانى كه كوچك شمرده مى شوندبپرهيزيد زيرا آن گناهان (نيز) از جانب خداوند جوينده اى دارد (يعنى فرشته اى كه طلبكننده و پى گيرى كننده گناهان كوچك است ) و به راستى كه گناهان كوچك بر آدمى جمعمى شوند تا آنجا كه او را به هلاكت مى افكنند. حديث : 404 - قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان الله كتم ثلاثه فى ثلاثهكتم رضاه فى طاعته و كتم سخطه فى معصيته و كتم و ليه فى خلقه فلا يستخفن احدكمشيئا من الطاعات فانه لايدرى فى ايها رضى الله و لا يستقلن احدكم شيئا من المعاصىفانه لايدرى فى ايها سخط الله و لايزرين احدكم باحد من خلق الله فانه لايدرى ايهمولى الله . ترجمه : 404 - رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: همانا خداوند سه چيز را در سه چيزپنهان نموده است : رضايت و خوشنودى اش را در طاعتش و خشمش را در معصيت و مافرمانىاش و ولى خود را در ميان خلقش پنهان ساخته است پس مبادا كسى از شما يكى از طاعات راسبك بشمرد زيرا او نمى داند كه رضايت و خوشنودى خداوند در كدام طاعت او پنهان است ومبادا يكى از معصيتها را كم بشمرد زيرا او نمى داند كه خشم خدا در كداميك از گناهان نهاناست و مبادا يكى از خلق خدا را بى قدر و ارزش بداند زيرا نمى داند كه كداميك از آنهاولى خداوند است . حديث : 405 - قال و من كلامه صلى الله عليه و آله : لاتنظروا الى صغير الذنب و لكنانظروا الى ما اجتراتم . ترجمه : 405 - و از كلام رسول خدا صلى الله عليه و آله است كه : به كوچكى گناه نكنيدبلكه به چيزى كه بر آن جرات يافته ايد بنگريد. (بنگريد به اينكه بر نافرمانىخدا دلير گشته ايد و اين بسيار بزرگ است ). حديث : 406 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : من هم بالسيئه فلا يعملها فانه ربما عمل العبد السيئه فيراه الربفيقول : و عزتى و جلالى لااغفر لك ابدا. ترجمه : 406 - امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه قصد انجام دادن گناهى را نمود نبايدآن را انجام دهد زيرا چه بسا بنده گناهى را مرتكب مى شود و پروردگارش او را مى بيندو مى گويد: سوگند به عزت و بزرگى ام كه ديگر هرگز تو را نمى بخشايم . 44 - باب تحريم كفران نعمه الله 44 - باب تحريم ناسپاسى در برابر نعمت خداوند حديث : 407 - عن سدير قال : سالرجل ابا عبدالله عليه السلام عن قول الله عزوجل : (فقالوا ربنا باعد بين اسفارنا وظلموا انفسهم ) الايه فقال : هولاء قوم كانت لهم قرى متصله ينظر بعضها الى بعض وانهار جاريه و اموال ظاهره فكفروا نعم الله و غيروا ما بانفسهم من عافيه الله فغير اللهما بهم من نعمه و (ان الله لايغير ما بقوم حتى يغيروا ما بانفسهم )فارسل الله عليهم سيل العرم فغرق قراهم و خرب ديارهم و ذهب باموالهم و ابدلهم مكانجناتهم جنتين ذواتى اكل خمط و اثل و شى ء من سدرقليل ثم قال : (ذلك جزيناهم بما كفروا و هل نجازى الا الكفور). ترجمه : 407 - سدير گويد: مردى از امام صادق عليه السلام درباره اين گفتار خداىعزوجل پرسيد كه مى فرمايد: (پس گفتند: اى پروردگار ما، بين سفرهاى ما دورى بيفكن، و بر خود ستم كردند و ما هم آنها را را حكايت گردانيديم و پراكنده شان ساختيم )(93) حضرت فرمود: آنها گروهى بودند كه روستاهاىمتصل و به هم پيوسته اى داشتند به گونه اى كه ساكنان روستاهاى مجاور را مى ديدندو داراى جويهاى جارى و اموال آشكار بودند پس نعمتهاى خداوند را ناسپاسى كردند وسلامت و عافيتى را كه خداوند به آنان داده بود دگرگون ساختند خداوند نيز نعمتى راكه به آنان بخشيده بود دگرگون ساخت (و خداوند وضعيت قومى را تغيير نمى دهد مگراينكه آنان خود را تغيير دهند) (94) پس خداوندسيل سختى را بر انان فرستاد و روستاهايشان را به زير آب برد و خانه هايشان راويران ساخت و اموالشان را از بين برد و به جاى باغهايشان دو باغ كه داراى ميوهاىتلخ و درخت شورگز و مقدار كمى سدر بودند براى آنها بر جاى گذاشت سپس فرمود:(اين جزايى كه به آنان داديم به سبب كفران آنان بود و آيا جز ناسپاس را جزا مى دهيم؟) (95) حديث : 408 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : مكتوب فى التوراه اشكر من انعم عليك و انعم على من شكرك فانه لازوال للنعماء اذا شكرت و لا بقاء لها اذا كفرت ، الشكر زياده فى النعم و امان منالغير. ترجمه : 408 - امام صادق عليه السلام فرمود: در تورات نوشته شده است : شكر كسى را كهبه تو نعمت بخشيده است به جاى آور و به كسى كه از تو قدردانى مى كند نعمت ببخشزيرا اگر سپاس نعمتها به جاى آورده شود نعمتهازائل نمى شوند و اگر ناسپاسى شود نعمتى باقى نمى ماند. پس شكرگزارى مايهزيادت نعمت و باعث ايمنى از تغيير نعمت است . 45 - باب وجوب اجتناب الكبائر 45 - باب وجوب خوددارى كردن از گناهان كبيره حديث : 409 - عن ابى بصير عن ابى عبدالله عليه السلامقال سمعته يقول : (و من يوت الحكمه فقد اوتى خيرا كثيرا)قال : معرفه الامام و اجتناب الكبائر التى اوجب الله عليها النار. ترجمه : 409 - ابى بصير گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه درباره اين آيه كهمى فرمود: (به هر كس حكمت داده شود خير فراوان به او داده شده ) (96) فرمود: مراداز خير فراوان معرفت و شناخت امام و دورى كردن از گناهان كبييره اى است كه خداوند آتشرا بر ارتكاب آنها واجب ساخته است . حديث : 410 - عن ابى عبدالله عليه السلام فىقول الله عزوجل : (ان تجتنبوا كبائر ما تنهون عنه نكفر عنكم سيئاتكم و ندخلكم مدخلاكريما) قال : الكبائر التى اوجب الله عزوجل عليها النار. ترجمه : 410 - امام صادق عليه السلام درباره گفتار خداىعزوجل كه مى فرمايد: (اگر خوددارى كنيد از كبيره هايى كه از آنها نهى شده ايد ازگناهانتان در مى گذريم و شما را در محلى گرامى در مى آوريم ) (97) فرمود: مراد ازكبيره ها، گناهانى هستند كه خداى عزوجل بر انجام آنها آتش دوزخ را واجب ساخته است. حديث : 411 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : قال اميرالمؤمنين عليه السلام : ما من عبد الا و عليه اربعون جنه حتىيعمل اربعين كبيره فاذا عمل اربعين كبيره انكشفت عنه الجنن . ترجمه : 411 - امام صادق عليه السلام روايت است كه اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: هيچبنده اى نيست مگر اينكه بر او چهل پرده (يا سپر) هست تا اينكه مرتكبچهل گناه كبيره شود كه اگر چنين كند اين پرده ها (يا سپرها) كنار مى رود. (در اينصورت گناه در نزد او زشتى ندارد و به قساوت قلب دچار مى گردد). حديث : 412 - قال الصادق عليه السلام : من اجتنب الكبائر يغفرالله جميع ذنوبه و ذلكقول الله عزوجل (ان تجتنبوا كبائر ما تنهون عنه نكفر عنكم سيئاتكم و ندخلكم مدخلاكريما). ترجمه : 412 - امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس از گناهان كبيره دورى كند خداوند همهگناهانش را مى بخشد و اين معناى گفتار خداىعزوجل است كه مى فرمايد: (اگر از گناهان كبيره اى كه از ارتكاب آنها نهى شده ايددورى كنيد از گناهانتان در مى گذريم و شما را در محلى گرامى در مى آوريم .)(98) حديث : 413 - عن ابى الحسن عليه السلام فىقول الله عزوجل : (ان تجتنبوا كبائر ما تنهون عنه نكفر عنكم سيئاتكم )قال : من اجتنب الكبائر ما اوعد الله عليه النار اذا كان مومنا كفر الله عنه سيئاته . ترجمه : 413 - امام رضا عليه السلام درباره گفتار خداىعزوجل كه مى فرمايد: (اگر از گناهان كبيره اى كه از ارتكاب آنها نهى شده ايد دورىكنيد از گناهانتان در مى گذريم ) (99) فرمود: كسى كه از كبيره هايى كه خداوندوعده آتش دوزخ بر آنها داده است دورى كند اگر مومن باشد خداوند از گناهان او چشمپوشى مى كند. حديث : 414 - عن عباد بن كثير النواء قال : سالت ابا جعفر عليه السلام عن الكبائرفقال : كل ما اوعد الله عليه النار. ترجمه : 414 - عباد بن كثير (كه هسته خرما فروش بود) گويد: از امام باقر عليه السلامپرسيدم كه كبائر كدام گناهان هستند؟ حضرت فرمود: هر گناهى كه خداوند بر انجام آنوعده آتش دوزخ را داده است . حديث : 415 - عن ابى عبدالله عليه السلام فى حديثقال : قد سمى الله المومنين بالعمل الصالح مومنين و لم يسم من ركب الكبائر و ما وعداللهعزوجل عليه النار مومنين فى قرآن و لااثر و لانسمهم بالايمان بعد ذلكالفعل . ترجمه : 415 - امام صادق عليه السلام در حديثى فرمود: خداوند مومنين را به خاطرعمل شايسته آنان مومن ناميده است و كسانى را كه گناهان كبيره و گناهانى كه خداوندعزوجل وعده آتش بر آنها داده است را مرتكب مى شوند را نه در قرآن و نه در هيچ اثرىمومن نناميده است و ما هم آنان را پس از انجام چنين گناهانى مومن نمى ناميم . حديث : 416 - عن الرضا عليه السلام قال : من اقر بالتوحيد و نفى التشبيه الى انقال و اقر بالرجعه باليقين و اجتنب الكبائر فهو مومن حقا و هو من شيعتنااهل البيت . ترجمه : 416 - امام رضا عليه السلام فرمود: كسى كه به يگانگى خداوند ومثل و مانند نداشتن خداوند اقرار كند و اعتراف كند كه به رجعت يقين دارد و از انجام كبائرخوددارى كند چنين كسى مومن حقيقى است و از شيعيان مااهل بيت است . حديث : 417 - عن زراره قال : قلت لابى عبدالله عليه السلام : ارايتقول رسول الله صلى الله عليه و آله : لايزنى الزانى و هو مومنقال : ينزع منه روح الايمان . ترجمه : 417 - زراره گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : درباره گفتاررسول خدا صلى الله عليه و آله كه فرمود: (شخص زناكار در حالى كه مومن است زنانمى كند) به من خبر ده حضرت فرمود: (زيرا وقتى كه زنا مى كند) روح ايمان از او جدامى شود. 46 - باب تعيين الكبائر التى يجب اجتنابها 46 - باب معين نمودن گناهان كبيره اى كه دورى از آنها واجب است حديث : 418 - عن ابن محبوب قال كتب معى بعض اصحابنا الى ابى الحسن عليه السلاميساله عن البكائر كم هى و ما هى ؟ فكتب الكبائر من اجتنب ما وعد الله عليه النار كفر عنهسيئاته اذا كان مومنا و السبع الموجبات قتل النفس الحرام و عقوق الوالدين واكل الربا و التعرب بعد الهجره و قذف المحصنه واكل مال اليتيم و الفرار من الزخف . ترجمه : 418 - ابن محبوب گويد: يكى از اصحاب ما همراه با من به امام رضا عليه السلامنوشتيم كه : كبائر چند تاست و كدامند؟ حضرت در پاسخ نوشت : هر كس از گناهانى كهخداوند بر آنها وعده آتش دوزخ را داده است دورى كند اگر مومن باشد خداوند از گناهانشچشم پوشى مى كند و هفت گناهى كه موجب آتش است عباتند از: كشتن نفسى كه كشتنش حرام است و آزردن پدر و مادر و ربا خوارى و بازگشتن به حالتاعرابى پس از هجرت نمودن (به دار الايمان ) و نسبت زنا دادن و متهم كردن زن شوهر دارو خوردن مال يتيم و گريختن از جهاد. حديث : 419 - عن عبدالعظيم بن عبدالله الحسنىقال : حدثنى ابوجعفر الثانى عليه السلامقال : سمعت ابى يقول : سمعت ابى موسى بن جعفر عليه السلاميقول : دخل عمرو بن عبيد على ابى عبدالله عليه السلام فلما سلم و جلس تلا هذه الايه (والذين يجتنبون كبائر الاثم و الفواحش ) ثم امسكفقال له ابو عبدالله عليه السلام : ما اسكتك ؟قال : احب ان اعرف الكبائر من كتاب الله عزوجلفقال : نعم يا عمرو اكبر الكبائر الاشراك باللهيقول : الله من يشرك بالله فقد حرم الله عليه الجنه و بعذه الاياس من روح الله لانالله عزوجل يقول (لايياس من روح الله الا القوم الكافرون ) ثم الامن من مكر الله لان اللهعزوجل يقول (فلا يامن مكر الله الا القوم الخاسرون ) و منها عقوق الوالدين لان اللهسبحانه جعل العاق جبارا شقيا و قتل النفس التى حرم الله الا بالحق لان اللهعزوجل يقول : (فجزاوه جهنم خالدا فيها) الى آخر الايه و قذف المحصنه لان اللهعزوجل يقول : (لعنوا فى الدنيا و الاخره و لهم عذاب عظيم ) واكل مال اليتيم لان الله عزوجل يقول : (انما ياكلون فى بطونهم نارا و سيصلون سعيرا) والفرار من الزخف لان الله عزوجل يقول : (و من يولهم يومئذ دبره الا متحرفالقتال او متحيزا الى فئه فقد باء بغضب من الله و ماواه جهنم و بئس المصير) واكل الربا لان الله عزوجل يقول : (الذين ياكلون الربا لايقومون الا كما يقوم الذى يتخبطهالشيطان من المس ) و السحر لان الله عزوجليقول : (و لقد علموا لمن اشتراه ما له فى الاخره من خلاق ) و الزنا لان اللهعزوجل يقول : (و من يفعل ذكل يلق اثاما يضاعف له العذاب يوم القيامه و يخلد فيه مهانا) واليمين الغموس الفاجره لان الله عزوجل يقول : (ان الذين يشترون بعهد الله و ايمانهمثمنا قليلا اولئك لاخلاق لهم فى الاخره ) و الغلول لان اللهعزوجل يقول : (و من يغلل يات بما غل يوم القيامه ) و منع الزكاه المفروضه لان اللهعزوجل يقول : (فتكوى بها جباههم و جنوبهم و ظهورهم ) و شهاده الزور و كتمان الشهادهلان الله عزوجل يقول : (و من يكتمها فانه آثم قلبه ) و شرب الخمر لان اللهعزوجل نهى عنها كما نهى عن عباده الاوثان و ترك الصلاه متعمدا او شيئا مما فرض اللهعزوجل لان رسول الله صلى الله عليه و آلهقال : من ترك الصلاه متعمد افقد برى من ذمه الله و ذمه رسوله و نقض العهد و قطيعهالرحم لان الله عزوجل يقول : (لهم اللعنه و لهم سوء الدار)قال : فخرج عمرو و له صراخ من بكائه و هويقول : هلك من قال برايه و نازعكم فى الفضل و العلم . ترجمه : 419 - جناب عبدالعظيم حسنى از امام جواد عليه السلام روايت كند كه فرمود: از پدرمامام رضا عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: از پدرم موسى بن جعفر عليه السلام شنيدمكه مى فرمود: عمر بن عبيد بر امام صادق عليه السلام وارد شد پس چون سلام كرد ونشست اين آيه را تلاوت كرد (و كسانى كه از گناهان بزرگ و زشتى ها خوددارى مىكنند) سپس خاموش شد. امام صادق عليه السلام فرمود: چه چيزى باعث شد كه ساكتشوى و ادامه ندهى ؟ عرض كرد: دوست دارم بدانم كه مراد از كبائر در كتاب خداىعزوجل چيست ؟ حضرت فرمود: آرى اى عمر! بزرگترين گناهان كبيره شرك ورزيدن بهخداوند است ، خداوند مى فرمايد: هر كس به خدا شرك بورزد خداوند بهشت را بر او حراممى گرداند. و بعد از شرك ، نوميد شدن از رحمت خداست زيرا خداوندعزوجل مى فرمايد: (از رحمت خداوند نوميد نمى شوند مگر گروه كافران ) (100) پساز آن ، ايمن بودن از مكر خدا است زيرا خداىعزوجل مى فرمايد: (از مكر خداوند ايمن نمى گردند مگر گروه زيانكاران ) (101) ويكى ديگر از گناهان كبيره آزار رساندن به پدر و مادر است زيرا خداوند سبحان آزاردهندهبه پدر و مادر را ستمگر و تيره بخت گردانده است . و ديگرى كشتن نفسى است كهخداوند به ناحق كشتن او را حرام كرده است ، زيرا خداوندعزوجل مى فرمايد: (جزاى كسى كه قتل نفس كند جهنم است و در جهنم جاويدان مى ماند)(102) و ديگرى نسبت ناروا دادن به زن شوهردار، زيرا خداوندعزوجل مى فرمايد: (كسانى كه نسبت ناروا به زنان شوهردار مى دهند در دنيا و آخرتمورد لعنت هستند و عذاب بزرگى براى آنان است ) (103) و ديگرى خوردنمال يتيم زيرا خداوند عزوجل مى فرمايند: (خورندگانمال يتيم در شكمهاشان آتش مى خورند و به زودى به دوزخ در آيند) (104) و ديگرىفرار از جهاد زيرا خداى عزوجل مى فرمايد: (و هر كه در آن روز به آنان پشت كند جزاينكه به كنارى براى جنگيدن رفته باشد يا براى جا گرفتن در ميان گروهى ازبازگشتگاهى است )(105) و ديگرى رباخوارى است زيرا خداوندعزوجل مى فرمايد: (آنانكه ربا مى خورند بر نمى خيزند مگر مانند برخاستن كسى كهشيطان او را از روى ديوانگى به بيراهه مى برد) (106) و ديگرى جادوگرى استزيرا خداوند عزوجل مى فرمايد: (و به حقيقت دانستند كه هر كس آن را خريد در آخرت هيچبهره اى براى او نيست ) (107) و ديگرى زنا است زيرا خداى عزوجل مى فرمايد: (و كسى كه مرتكب زنا شود عقوبت مىشود و عذاب او در روز قيامت دو چندان مى شود و با خوارى در عذاب جاويد مى ماند)(108) و ديگرى سوگند دروغ نابكارانه است زيرا خداىعزوجل مى فرمايد: (به درستى كه آنان كه بهاى اندكى را در عوض پيمان الهى وسوگندهايشان مى گيرند بهره اى براى آنان در آخرت نيست )(109) و ديگرى خيانت وناراستى است زيرا خداى عزوجل مى فرمايد: (و كسى كه خيانت كند در روز قيامت با آنچهكه خيانت كرده است مى آيد) (110) و ديگرى خوددارى كردن از پرداخت زكارت واجب ،زيرا خداى عزوجل مى فرمايد: - (پس پيشانى ها و پشتهايشان داغ كرده مى شود)(111) و ديگرى شهادت دروغ و كتمان نمودن شهادت است زيرا خداىعزوجل مى فرمايد: (و كسى كه شهادت را كتمان كند قلبش گناهكار است ) (112) وديگرى نوشيدن شراب است زيرا خداى عزوجل از آن نهى فرموده است همچنانكه از عبادتبتها نهى نموده است و ديگرى ترك نمودن عمدى نماز يا يكى از چيزهايى كه خداوندعزوجل واجب ساخته است زيرا رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: (كسى كه نماز رااز روى عمد ترك كند از كفالت و حمايت خداوند و رسولش خارج شده است )، و ديگرىپيمان شكنى و بريدن پيوند خويشاوندى است زيرا خداىعزوجل مى فرمايد: (براى چنين كسانى دورى از رحمت و سراى بدى خواهد بود) (113)امام موسى بن جعفر عليه السلام در اينجا فرمود: (وقتى سخن پدرم امام صادق عليهالسلام به اينجا ختم شد) عمر بن عبيد برخاست و بيرون رفت در حالى كه از گريه اشبانگ و فريادى برپا بود و مى گفت : هر كس به راى خود سخن گويد و با شما خاندانپيامبر در فضيلت و دانش به خصومت برخيزد هلاك خواهد شد. حديث : 420 - عن الاصبغ بن نباته قال : جاءرجل الى اميرالمؤمنين عليه السلام فقال : يا اميرالمؤمنين ان ناسا زعموا ان العبد لايزنىو هو مومن و لايسرق و هو مومن و لايشرب الخمر و هو مومن و لاياكل الربا و هو مومن و لايسفك الدم الحرام و هو مومنفقال اميرالمؤمنين عليه السلام : صدقت سمعترسول الله صلى الله عليه و آله يقول و الدليل كتاب الله و ذكر الحديث الى انقال و قد تاتى عليه حالات فيهم بالخطئيه فتشجعه روح القوه و يزين له روحالشهوده و تقوده روح البدن حتى يواقع الخطيئه فاذا لامسها نقص من الايمان و تفصى منهفليس يعود فيه حتى يتوب فاذا تاب تاب الله عليه و ان عاد ادخله نار جهنم . ترجمه : 420 - اصبغ بن نباته گويد: مردى به خدمت اميرالمؤمنين عليه السلام آمد و عرضكرد: اى اميرمومنان ! همانا برخى از مردم معتقدند كه بنده در حالى كه مومن باشد نه زنامى كند نه دزدى و نه شراب مى نوشد و نه ربا مى خورد و نه خوبى را به حرام مىريزد، پس اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: راست گفتى (زيرا) من همين حديث را ازرسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم و دليل بر درستى آن كتاب خداست ، و گاهىبراى مومن حالاتى پيش مى آيد كه در آن حالات قصد مى كند كه مرتكب گناه شود پسروح قوت و توانايى او را بر اين كار جرات مى بخشد و روح شهوت آن كار را براى اوزينت داده و زيبا جلوه مى دهد و روح بدن او را رهبرى مى كند تا آنكه به گناه تن در مىدهد پس زمانى كه با گناه تماس حاصل كرد از ايمانش كاسته مى شود از ايمان رها مىگردد و ايمانش باز نمى گردد مگر اينكه توبه كند كه اگر توبه كرد خداوند توبهاش را مى پذيرد و اگر به گناهكارى بازگشت خداوند او را به آتش دوزخداخل مى كند. حديث : 421 - عن عبيد بن زراره قال : سالت ابا عبدالله عليه السلام عن الكبائرفقال : هن فى كتاب على عليه السلام سبع الكفر بالله وقتل النفس و عقوق الوالدين و الك الربا بعد البينه واكل مال اليتيم ظلما و الفرار من الزحف و التعرب بعد الهجرهقال : فقلت ، هذا اكبر المعاصى فقال : نعم قلت :فاكل الدرهم من مال اليتيم ظلما اكبر ام ترك الصلاهقال : ترك الصلاه قلت : فما عددت ترك الصلاه فى الكبائرقال : اى شى ء اول ما قلت لك قلت : الكفر قال : فان تارك الصلاه كافر يعنى من غيرعله . ترجمه : 421 - عبيد بن زراره گويد: از امام صادق عليه السلام درباره گناهان كبيرهسوال كردم حضرت فرمود: گناهان كبيره چنانكه در كتاب على عليه السلام آمده است هفتگناه است : كفر به خداوند و كشتن نفس (محترم ) و آزار رساندن به پدر و مادر و خوردنربا بعد از آشنايى و آگاهى از آن و مال يتيم را به ستم خوردن و فرار از جهاد و پس ازهجرت به دارالايمان دوباره به حالت اعرابى بودن بازگشتن . عبيد بن زراره گويد:عرض كردم : آيا اينها بزرگترين گناهانند؟ حضرت فرمود: آرى . عرض كردم : پس آيايك درهم از مال يتيم را به ستم خوردن بزرگتر است يا ترك نمودن نماز؟ حضرتفرمود: ترك نمودن نماز. عرض كردم : پس چرا ترك نماز را در شمار گناهان كبيرهنياوردى ؟ حضرت فرمود: اولين چيزى كه از گناهان كبيره برايت بر شمردم چه بود؟عرض كردم : كفر. حضرت فرمود: به راستى كسى كه بدون علت (موجهى ) نماز خود راترك كند كافر است . حديث : 422 - عن ابى عبدالله عليه السلام فى القنوت فى الوتر الى انقال و استغفر لذنبك العظيم ثم قال كل ذنب عظيم . ترجمه : 422 - امام صادق عليه السلام به رواى فرمود: در قنوت نماز شب (فلان دعا و فلاندعا را بخوان ) - تا آنجا كه فرمود: - و براى گناه بزرگت از درگاه خداوند طلببخشايش كن . سپس فرمود: تمامى گناهان بزرگ اند. حديث : 423 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : الكبائر سبع قتل المومن متعمدا و قذف المحصنه و الفرار من الزخف و التعرف بعدالهجره و اكل مال اليتيم ظلما و اكل الربا بعد البينه وكل ما اوجب الله عليه النار. ترجمه : 423 - امام صادق عليه السلام فرمود: گناهان كبيره هفت گناه است : كشتن مومنى ازروى عمد و نسبت ناروا دادن به زن شوهر دار و فرار از روى ستم و ربا خوارى بعد ازآشنايى و آگاهى و هر گناهى كه خداوند آتش دوزخ را بر (انجام دهنده ) آن واجب ساختهاست . حديث : 424 - عن عبدالله بن سنان قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : ان من الكبائر عقوق الوالدين و الياس من روح الله و الامن من مكر الله . ترجمه : 424 - عبدالله بن سنان گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: هماناآزار رساندن به پدر و مادر و نااميدى از رحمت خداوند و ايمنى از مكر خداوند از گناهانكبيره است . حديث : 425 - و قد روى اكبر الكبائر الشرك بالله . ترجمه : 425 - روايت شده است كه بزرگترين گناهان كبيره شرك ورزيدن به خداوند است. حديث : 426 - عن حماد عن نعمان الرازى قال سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : من زنى خرج ما الايمان و من شرب الخمر خرج من الايمان و من افطر يوما من شهررمضان متعمدا خرج من الايمان . ترجمه : 426 - حماد از نعمان رازى روايت كند كه : از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مىفرمود: كسى كه زنا كند از ايمان بيرون مى رود و كسى كه شراب بنوشد از ايمانبيرون مى رود و كسى كه از روى عمد يك روز ماه رمضان را روزه خوارى كند از ايمانبيرون مى رود. حديث : 427 - عن محمد بن عبده قال : قلت لابى عبدالله عليه السلام : لايزنى الزانى وهو مومن قال لا اذا كان على بطنها سلب الايمان فاذا قام رد اليه فاذا عاد سلب قلت فانهيريد ان يعود فقال ما اكثر من يريد ان يعود فلا يعود اليه ابدا. ترجمه : 427 - محمد بن عبده گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : آيا شخصزناكار در حالتى كه ايمان داشته باشد مرتكب زنا نمى شود؟ فرمود: نه ، چنين كسى درآن حالتى كه بر روى شكم آن زن قرار مى گيرد ايمانش سلب مى شود و هنگامى كهبر مى خيزد دوباره ايمان به او باز مى گردد و اگر دوباره به زنا بپردازد ايمانشسلب مى گردد. عرض كردم : كسى كه زنا مى كند قصد دارد اينعمل را دوباره مرتكب گردد (چگونه ايمانى كه از او سلب شده دوباره باز مى گردد؟)فرمود: چه بسيار كسانى كه مى خواهند باز گردند ولى هرگز (به ارتكاب اينعمل شنيع ) باز نمى گردند. حديث : 428 - عن ابى عبدالله عليه السلام فىقول الله عزوجل : (الذين يجتنبون كبائر الاثم و الفواحش الا اللمم )فقال : الفواحش الزنا و السرقه و اللمم الرجل يلم بالذنب فيستغفر الله منه . ترجمه : 428 - امام صادق عليه السلام درباره گفتار خداىعزوجل كه مى فرمايد: (آنانكه از گناهان بزرگ و ناشايسته ها دورى مى گزينند مگرگناه كوچك )(114) فرمود: مراد از ناشايسته ها زنا و دزدى است و مراد از گناه كوچكاين است كه كسى مرتكب گناهى مى شود و در پى آن از خداوند به خاطر آن گناه طلبآمرزش مى كند. حديث : 429 - عن داود قال : سالت ابا عبدالله عليه السلام عنقول رسول الله صلى الله عليه و آله اذا زنىالرجل فارقه روح الايمان قال : فقال : هو مثلقول الله عزوجل : (و لاتيمموا الخبيث منه تنفقون ) ثمقال غير هذا ابين منه ذلك قول الله عزوجل : (و ايدهم بروح منه ) هو الذى فارقه . ترجمه : 429 - داود گويد: از امام صادق عليه السلام از گفتاررسول خدا صلى الله عليه و آله پرسيدم كه فرموده است : هرگاه مردى مرتكب زنا شودروح ايمان از او جدا مى شود پس حضرت فرمود: اين سخن پيامبر همانند گفتار خداىعزوجل است كه مى فرمايد: (و قصد مكنيد (مال ) پليد را كه از آن انفاق كنيد) (115)(زيرا همچنانكه مال پليد و طيب دارد روح هم با قصد وعمل پليد، پليد مى شود و روح طيب كه همان روح ايمان است مفارقت مى كند) آنگاه مىفرمايد: كلامى ديگر از خداوند واضح تر از اين است و آن ، اين سخن خداىعزوجل است : (و ايشان را با روحى از جانب خود يارى داد) (116) اين روح است كه ازشخص زانى جدا مى شود. حديث : 430 - عن مسعده بن صدقه قال سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : الكبائر القنوط من رحمه الله و الياس من روح الله و الامن من مكر الله وقتل النفس التى حرم الله و عقوق الوالدين واكل مال اليتيم ضلما و اكل الربا بعد البينه و التعرب بعد الهجره و قذف المحصنه والفرار بعد ازحف . ترجمه : 430 - مسعده بن صدقه گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود:گناهان كبيره عبارتند از: نااميدى از رحمت خداوند و مايوس گشتن از مهربانى خدا و ايمنىاز مكر الهى و كشتن نفسى كه خداوند كشتن او را حرام گردانيده و آزار رساندن به پدر ومادر و خوردن مال يتيم از روى ستم و ربا خوارى بعد از آگاهى ، و به حالت اعرابىبازگشتن پس از هجرت ، و نسبت ناروا دادن به زن شوهردار و فرار نمودن ازجهاد.
|
|
|
|
|
|
|
|