|
|
|
 |
|
 |
| |
حديث :
325 - عن معاويه عن ابيه قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : ما ناصح الله عبد فى نفسه فاعطى الحق منها و اخذ الحق لها الا اعطى خصلتينرزقا من الله يسعه و رضا عن الله يغنيه .
ترجمه :
325 - راوى گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: هيچ بنده اىخالصانه در درون خود به خداوند روى نياورده است تا در نتيجه حق نفس را به او عطا كندو حقى را كه از آن نفس است براى او بستاند جز اينكه (اگر چنين باشد) دو خصلت به اوبخشيده مى شود: يكى روزى اى از جانب خداوند كه وى را در فراخى (و آسايش ) قرار مىدهد و ديگرى رضايت و خوشنودى از خداوند كه او را (از همه چيز) بى نياز مى سازد.
حديث :
326 - عن جعفر بن محمد عن ابيه عليه السلامقال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : من واسى الفقير و انصف الناس من نفسهفذلك المومن حقا.
ترجمه :
326 - امام صادق عليه السلام از پدر بزرگوارش روايت كند كهرسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه به فقير كمك مالى كند و در مورد خودبا مردم منصف باشد چنين كسى مومن حقيقى است .
35 - باب انه يجب على المومن ان يحب للمومنين ما يحب لنفسه و ويكره لهم مايكره لها
35 - باب بر مومن واجب است آنچه را براى خود دوست مى دارد براى مومنيندوست بدارد و آنچه را براى خود نمى پسندد براى آنان نخواهد
حديث :
327 - جاء اعرابى الى النبى صلى الله عليه و آلهفقال : يا رسول الله علمنى علملا ادخل به الجنهفقال : ما احببت ان ياتيه الناس اليك فاته اليهم و ما كرهت ان ياتيه الناس اليك فلاتاته اليهم .
ترجمه :
327 - عربى به خدمت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد: اىرسول خدا! مرا عملى بياموز كه به سبب آن به بهشتداخل شوم . حضرت فرمود: آنچه را كه دوست مى دارى مردم درباره تو به جاى آورنددرباره آنان به جاى آور و آنچه را كه دوست مى دارى مردم درباره تو به جاى آورنددرباره آنان به جاى آورند درباره آنان به جاى نياور.
حديث :
328 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : اوحى الله الى آدم عليه السلام انى ساجمع لك الكلام فى اربع كلمات - الى انقال : - و اما التى بينك و بين الناس فترضى للناس ما ترضى لنفسك و تكره لهم ماتكره لنفسك .
ترجمه :
328 - امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند به حضرت آدم عليه السلام وحىفرستاد كه من تمامى سخنى را كه با تو دارم در چهار سخن جمع مى كنم - تا آنجا كهفرمود: - و اما آنچه كه بين تو و بين مردمان بايد باشد اين است كه براى مردم بهچيزى خوشنود شوى كه براى خودت به آن خشنود مى گردى و براى آنان چيزى راناپسند شمرى كه براى خودت آن را ناپسند مى شمرى .
36 - باب استحباب اشتغال الانسان بعيب نفسه عن عيب الناس
36 - باب استحباب اينكه آدمى به جاى اينكه به عيبجويى از ديگران بپردازدبه عيب خود مشغول باشد
حديث :
329 - عن ابى جعفر عليه السلام قال :قال رسول الله صلى الله عليه و آله ثلاثخصال من كن فيه او واحده منهن كان فى ظن عرش الله يوم لاظل الا ظله رجل اعطى الناس من نفسه ما هو سائلهم ورجل لم يقدم رجلا و لم يوخر رجلا حتى يعلم ان ذلك لله رضا ورجل لم يعب اخاه المسلم بعيب حتى ينفى ذلك العيب عن نفسه فانه لا ينفى منها عيبا الا بدالهعيب و كفى بالمرء شغلا بنفسه عن الناس .
ترجمه :
329 - امام باقر عليه السلام روايت كند كهرسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سه خصلت وجود دارد كه هر كس اين سه خصلتيا يكى از آنها در او باشد در روزى كه هيچ سايه اى جز سايه عرش الهى نيست در زيرسايه عرش الهى خواهد بود: يكى كسى كه به مردم از جانب خود چيزى را عطا كند كه خودنيز درخواست كننده آن چيز از مردمان است و ديگر كسى كه قدمى از قدمى برندارد مگراينكه بداند كه اين قدم برداشتنش رضايت و خوشنودى خداوند را در پى دارد و ديگركسى كه از برادر مسلمان خود عيبجويى نكند مگر زمانى كه آن عيب ديگرى برايش ظاهر مىشود (پس همواره مشغول به بر طرف كردن عيوب خويش است و با عيب ديگران كارىندارد) و همين براى مرد كافى است كه به خودمشغول باشد نه مردمان .
حديث :
330 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : سمعت جابر بن عبدالله الانصارىيقول : ان رسول الله صلى الله عليه و آله مربنا فوقف و سلم ثمقال : ما لى ارى حب الدنيا قد غلب على كثير من الناس ؟ - الى انقال : - طوبى لمن شغله خوف الله عزوجل عن خوف الناس ، طوبى لمن منعه عيبه عن عيوبالمومنين من اخوانه .
ترجمه :
330 - امام باقر عليه السلام فرمود: از جابر بن عبدالله انصارى شنيدم كه مىگفت : رسول خدا صلى الله عليه و آله بر ما گذر مى كرد كه ايستاد و سلام كرد وفرمود: چه شده است كه مى بينم دوستى دنيا بر بسيارى از مردم چيره شده است ؟ - تاآنجا كه فرمود: - خوشا به حال كسى كه بيم از خدا او را به خودمشغول ساخته و از مردم بيم و هراسى ندارد، خوشا بهحال كسى كه عيب خودش او را از عيب جويى برادران مومنش باز داشته است .
حديث :
331 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : كفى بالمرء عيبا ان يتعرف من عيوبالناس ما يعمى عليه من امر نفسه او يعيب على الناس امرا هو فيه لا يستطيعالتحول عنه الى غيره او يوذى جليسه بما لا يعنيه .
ترجمه :
331 - امام باقر عليه السلام فرمود: همين عيب براى شخص كافى است كه از عيوبمردم عيبى را تشخيص دهد كه در مورد خودش آن عيب بر او پوشيده مانده (و تشخيص نمىدهد كه اين عيب در خود او نيز وجود دارد) يا اينكه عيبى را بر مردم بگيرد كه در خود او آنعيب هست و او توانايى بازگشتن از آن را ندارد يا اينكه همنشين خود را با سخنان ياكارهاى بيهوده آزار دهد.
حديث :
332 - عن ابى ذر عن رسول الله صلى الله عليه و آله فى حديثقال ن قلت : يا رسول الله اوصنى قال : اوصيك بتقوى الله فانه راس الامر كله قلت :زدنى قال : عليك بتلاوه القرآن و ذكر الله كثيرا قلت ، زدنىقال : عليك بطول الصمت قلت : زدنى قال : اياك و كثره الضحك قلت : زدنىقال : عليك بحب المساكين و مجالستهم قلت : زدنىقال : قل للحق و ان كان مرا قلت : زدنى قال : لاتخف فى الله لومه لائم قلت : زدنىقال : ليحجزك عن الناس ما تعلم من نفسك و لاتجد عليهم فيما تاتى مثله ثمقال : كفى بالمراء عيبا ان يكون فيه ثلاثخصال : يعرف من الناس ما يجهل من نفسه و يستحيى لهم مما هو فيه و يدذى جليسه فيمالايعنيه ثم قال : يا ابا ذر لا عقل كالتدبير و لاورع كالكف و لاحسب كحسن الخلق .
ترجمه :
332 - ابوذر گويد: به رسولخدا صلى الله عليه و آله عرض كردم : اى رسول خدا! مرا سفارشى فرما. حضرتفرمود: تو را به رعايت تقواى الهى سفارش مى كنم زيرا تقوى سر همه كارها(ىشايسته ) است ، عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: بر تو باد به تلاوت قرآن وزياد به ياد خدا بودن ، عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: بر تو باد به سكوتطولانى . عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: بر تو باد كه فقيران را دوست داشتهباشى و با آنان همنشينى كنى ، عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: حق را بگو اگرچه تلخ باشد. عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: در راه خدا از سرزنش هيچسرزنشگرى هراس نداشته باش . عرض كردم : بيش از اين بفرما. فرمود: بايد آن عيبىكه از خود سراغ دارى تو را از عيبجويى مردم باز دارد، زيرا در آنچه كهمثل آن را خود انجام مى دهى حجتى بر عليه مردم نمى يابى . سپس فرمود: براى عيبناكبودن مرد كافى است كه در او سه خصلت باشد: يكى اينكه عيبى را از مردم بداند درحالى كه (آن عيب در خود او وجود دارد و او) از آن عيب در خودجاهل است و ديگر اينكه از مردم شرم كردن درباره چيزى را درخواست كند كه آن چيز در خوداو نيز هست و ديگر اينكه همنشين خود را در چيزهاى بيهوده آزار دهد. سپس فرمود: اى ابوذر!هيچ عقلى همچون عاقبت انديشى نيست و هيچ پرهيزكارى اى همچون دست كشيدن (از گناه )نيست و هيچ اصل و تبارى مانند خوش خلقى نيست .
حديث :
333 - عن الصادق جعفر بن محمد عليه السلامقال : ان موسى عليه السلام لما اراد ان يفارق الخضرقال : اوصنى فكان فيما اوصاه ان قال له : اياك و اللجاجه و ان تمشى فى غير حاجه وان تضحك من غير عجب و اذكر خطيئتك و اياك و خطايا الناس .
ترجمه :
333 - امام صادق عليه السلام فرمود: زمانى كه حضرت موسى عليه السلام مىخواست از حضرت خضر عليه السلام جدا شود گفت : مرا سفارشى فرما. حضرت خضرعليه السلام در ضمن توصيه هايش فرمود: از سرسختى و خيره سرى بر حذرباش و ازاينكه بدون نياز و حاجتى به دنبال چيزى روى حذر كن و از اينكه بدون تعجب بخندىپرهيز كن و گناهت را ياد كن و از اينكه گناهان مردم را ياد آور شوى بر حذر باش .
حديث :
334 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام انهقال فى النهى عن عيب الناس : و انما ينبغى لاهل العصمه و المصنوع اليهم فى السلامهان يرحموا اهل الذنوب و المعصيه و يكون الشكر هو الغالب عليهم و الحاجز لهم عنهمفكيف بالعائب الذى عاب اخاه و عيره ببلواه ؟!
اما ذكر موضع ستر الله عليه من ذنوبه ما هو اعظم من الذنب الذى عاب به ؟ فكيف يذمهبذنب قد ركب مثله ؟ فان لم يكن ركب ذلك الذنب بعينه فقد عصى الله فيما سواه مما هواعظم منه و ايم الله لو لم يكن عصاه فى الكبير لقد عصاه فى الصغير و لجراته علىعيب الناس اكبر يا عبدالله لاتعجل فى عيب عبد بذنبه فلعله مغفور له و لا تامن على نفسكصغير معصيه فلعك تعذب عليه فليكفف من علم منكم نفسك صغير معصيه فلعلك تعذب عليهفليكفف من علم منكم عيب غيره لما يعلم من عيب نفسه و ليكن الشكر شاغلا له على معافاته مماابتلى به غيره .
ترجمه :
334 - اميرالمؤمنين عليه السلام درباره نهى نمودن از عيبجويى مردمان فرموده است :بر كسانى كه خود نگهدار و پاكند و سلامت از گناه به آنان بخشيده شده است سزاواراست كه به حال گناهكاران و نافرمانان رحمشان آيد و شكرگزارى (نعمت سلامت از گناه )بر آنان چيره و مسلط باشد و اين شكرگزارى آنان را از بيان عيب مرم باز دارد، پسچگونه است حال آن عيبجويى كه از برادر خود عيب گيرد و او را بر گرفتارى اشسرزنش كند؟! آيا اين شخص عيبجو به ياد نمى آورد آن جايى را كه خداوند گناهانى از اورا پوشاند كه به مراتب بزرگتر از گناهى بودند كه او اكنون بر آن از برادر خودخرده گيرى مى كند؟ پس چگونه برادرش را به گناهى سرزنش مى كند كه خود همانند آنرا مرتكب شده است ؟ اگر هم عين آن را مرتكب نشده خداوند را در بزرگتر و بدتر از آننافرمانى نموده ، و سوگند به خدا كه اگر هم اين شخص مرتكب گناه بزرگ نشده حتماگناه كوچك انجام داده است و اين جراتى كه در عيب گيرى از مردم به خرج داده خود از هرگناهى بزرگتر است . اى بنده خدا! در عيبجويى از بنده اى كه مرتكب گناهى شده شتابمكن شايد گناه او بخشيده شود و بر نفس خويش ايمن مباش كه گناه كوچكى انجام داده اىشايد بر همان گناه عذاب شوى . پس هر كس از شما به عيب ديگرى آگاهى يافت بايد ازعيبجويى او خوددارى كند زيرا به عيب خود نيز آگاه است . و بايد شكرگزارى بر پاكبودنش از گناهى كه ديگرى مرتكب آن است او را از پى گيرى گناه ديگران به خودمشغول دارد.
حديث :
335 - و قال عليه السلام : من نظر فى عيب نفسهاشتغل عن عيب غيره و من رضى رزق الله لم يحزن على مافاته - الى انقال - و من نظر فى عيوب الناس ثم رضيها لنفسه فذلك الاحمق بعينه .
ترجمه :
335 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: كسى كه در عيب خويش انديشه كند از عيبجويى ديگران باز مى ماند و كسى كه به روزى خداوند خوشنود باشد بر آنچه كه ازدست داده است غمگين نمى شود - تا آنجا كه فرمود: - و كسى كه در عيب هاى مردمان بنگردسپس آن عيوب را براى خويش بپسندد چنين كسى نادان واقعى است .
حديث :
336 - و قال عليه السلام : اكبر العيب ان تعيب ما فيك مثله .
ترجمه :
336 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: بزرگترين عيب آن است كه آنچه را كه مانندآن در خود توست عيب بشمرى .
حديث :
337 - عن محمد بن اسماعيل عن بعض رجالهقال سمعت اباعبدالله عليه السلام يقول : اذا رايتم العبد متفقدا لذنوب الناس ناسيالذنوبه فاعلموا انه قد مكر به .
ترجمه :
337 - محمد بن اسماعيل از يكى از مردانشنقل مى كند كه گفت : از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمايد: هرگاه ديديد كهبنده اى گناهان مردمان را جستجو مى كند و گناهان خويش را فراموش كرده است بدانيد كهاو فريب خورده و مورد مكر (شيطان ) واقع شده است .
حديث :
338 - قالرسول الله صلى الله عليه و آله : كان بالمدينه اقوام لهم عيوب فسكتوا عن عيوبالناس فاسكت الله عن عيوبهم الناس فماتوا و لاعيوب لهم عند الناس و كان بالمدينهاقوام لا عيوب لهم فتكلموا فى عيوب الناس فاظهر الله لهم عيوبا لم يزالوا يعرفونبها الى ان ماتوا.
ترجمه :
338 - رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: در شهر گروهى بودند كه عيوبىداشتند اما از بيان عيوب ديگران ساكت ماندند خداوند نيز مردم را از بيان عيوب آنها ساكتكرد پس آنان مردند در حالى كه در نزد مردم عيبى براى ايشان وجود نداشت و در شهرگروهى بودند كه عيبى نداشتند اما در مورد عيوب مردم سخن مى گفتند خداوند نيز براىآنان عيبهايى ظاهر ساخت كه پيوسته تا زمانى كه مردند به آن عيبها شناخته مى شدند.
حديث :
339 - عن ابى عبيده الحذاء قال سمعت ابا جعفر محمد به على الباقر عليهالسلام يقول : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان اسرع الخير ثوابا البر و اناسرع الشر عقابا البغى و كفى بالمرء عيبا ان يبصر من الناس ما يعمى عنه من نفسه وان يعير الناس بما لايستطيع تركه و ان يوذى حليسه بما لايعنيه .
ترجمه :
339 - ابى عبيده خذا گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه مى فرمايد:رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: همانا خيرى كه ثوابش سريعتر از هر خيرديگرى به آدمى مى رسد نيكى كردن است و شرى كه كيفرش سريعتر از هر شر ديگرىنصيب آدمى مى شود ستم نمودن است و براى عيبناك بودن مرد همين بس كه در مردم عيبى راببيند كه از ديدن آن عيب در وجود خود نابينا است و مردم را به عيبى سرزنش كند كه خودتوان ترك آن را ندارد و همنشين خود را به خاطر چيزى پوچ و بيهوده آزار دهد.
37 - باب وجوب العدل
37 - باب وجوب عدالت
حديث :
340 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : اتقوا الله و اعدلوا فانكم تعيبون على قوم لايعدلون .
ترجمه :
340 - از امام صادق عليه السلام روايت است كه فرمود: از خدا بترسيد و عدالت راپيشه خود سازيد زيرا شما خود بر قومى كه عدالت نمى ورزند خرده گيرى مىكنيد.
حديث :
341 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : العدل احلى من الماء يصيبه الظمان ، ما اوسعالعدل اذا عدل فيه و ان قل .
ترجمه :
341 - امام صادق عليه السلام فرمود: عدل از آب گوارايى كه تشنه به آنبرخورد مى كند شيرين تر است ، چه فراخ و گسترده است عدالت زمانى كه جانب انصافو تعادل در آن رعايت شود اگر چه كم باشد.
حديث :
342 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : العدل احلى من الشهد و الين من الزيد و اطيب ريحا من المسك .
ترجمه :
امام صادق عليه السلام فرمود: عدل شيرين تر ازعسل و نرم تر از كف و خوشبوتر از مشك است .
حديث :
343 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان الله جعل لمن جعل له سلطانا اجلا و مده منليال و ايام و سنين و شهور فان عدلوا فى الناس امر الله صاحب الفلك ان يبطىبادارته فطالت ايامهم و لياليهم و سنينهم و شهورهم و ان جاروا فى الناس فلميعدلوا امر الله صاحب الفلك فاسرع بادارته فقصرت لياليهم و ايامهم و سنينهم وشهورهم و قد وفى الله عزوجل بعدد الليالى و الشهور.
ترجمه :
343 - امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى كه خداوند براى كسى كه به اوسلطنتى بخشيده است سرآمد و مدت معينى از شبها و روزها و سالها و ماهها قرار داده استپس اگر آنان در بين مردم به عدل رفتار كنند خداوند به فرشته اى كه گردانندهروزگار است دستور مى دهد كه كندتر بگرداند تا روزها و شبها و سالها و ماههاى آنانطولانى شود. و اگر به مردم ستم كنند و به عدالت رفتار نكنند خداوند آن فرشته اشرا امر مى كند كه در گرداندن شتاب كند پس شبها و روزها و سالها و ماههايشان كوتاه مىشود و خداوند عزوجل آن شبها و ماههايى را كه براى آنان مقدر فرموده به اتمام مىرساند.
حديث :
344 - عن ابى عبدالله الصادق عليه السلامقال : ثلاثه هم اقرب الخلق الى الله عزوجل يوم القيامه حتى يفرغ من الحسابرجل لم تدعه قدرته فى حال غضبه الى ان يحيف على من تحت يديه ورجل مشى بين اثنين فلم يمل مع احدهما على الاخر بشعيره ورجل قال الحق فيما عليه .
ترجمه :
344 - امام صادق عليه السلام فرمود: سه كس هستند كه در روز قيامت تا وقتى كهخداوند از حساب خلق فارغ شود نزديكترين كسان به خداوند اند: يكى كسى كه قدرت وتوانايى اش در حال خشم او را به سوى ستم كردن به زيردستان فرا نخوانده است وديگرى كسى كه (براى اصلاح و حكم كردن ) بين دو نفر رفت و آمد كند ولى حتى بهاندازه يك دانه جو به يكى از آنها بر عليه ديگرىتمايل پيدا نكند و ديگرى كسى كه در جايى كه به ضرر اوست حق را بر زبانآورد.
38 - باب انه لايجوز لمن وصف عدلا ان يخالفه الى غيره
38 - باب بر كسى كه درستى را مى ستايد جايز نيست كه در مورد ديگرىخلاف آن را عمل كند
حديث :
345 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان من اعظم الناس حسره يوم القيامه من وصف عدلا ثم خالفه الى غيره .
ترجمه :
345 - از امام صادق عليه السلام روايت است كه فرمود: همانا در روز قيامت يكى ازكسانى كه حسرتش از ديگران بيشتر است كسى است كه راستى و درستى اى را ستوده استولى درباره ديگرى خلاف آن را عمل نموده است .
حديث :
346 - عن ابى عبدالله قال : ان اشد الناس حسره يوم القيامه من وصف عدلا ثمعمل بغيره .
ترجمه :
346 - از امام صادق عليه السلام روايت است كه فرمود: همانا در روز قيامت حسرتكسى از همه بيشتر است كه درستى اى را ستوده است اما درعمل خلاف آن را به كار بسته است .
حديث :
347 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان من اشد الناس عذابا يوم القيامه من وصف عدلا وعمل بغيره .
ترجمه :
347 - از امام صادق عليه السلام روايت است كه فرمود: همانا در روز قيامت يكى ازكسانى كه عذابش از ديگران سخت تر است كسى است كه درستى و عدالتى را ستوده استاما به غير آن عمل كرده است .
حديث :
348 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : فى قول الله عزوجل (فكبكبوا فيها هم و الغاوون )فقال يا ابابصير هم قوم وصفوا عدلا بالسنتهم ثم خالفوه الى غيره .
ترجمه :
348 - از امام صادق عليه السلام روايت است كه دربارهقول خداى عزوجل كه مى فرمايد: (پس آنان و گمراهان به روى در دوزخ افكنده شوند)(85) فرمود: اى ابا بصير! آنان گروهى هستند كهعدل و راستى اى را به زبان مى ستايند ولى به غير آنعمل مى كنند.
حديث :
349 - عن خيثمه قال قال لى جعفر عليه السلام : ابلغ شيعتنا انه لنينال ما عند الله الا بعمل و ابلغ شيعتنا ان اعظم الناس حسره يوم القيامه من وصف عدلا ثميخالفه الى غيره .
ترجمه :
349 - خيثمه گويد: امام جعفر صادق عليه السلام به من فرمود: به شيعيان مابرسان كه هرگز كسى به رضوان و خوشنودى كه در نزد خداست نخواهد رسيد مگر باعمل و به شيعيان ما برسان كه در روز قيامت كسى كه حسرتش از ديگران بيشتر است آنكس است كه عدالت و درستى اى را ستوده است سپس به غير آنعمل كرده است .
39 - باب وجوب اصلاح النفس عند ميلها الى الشر
39 - باب وجوب اصلاح نمودن نفس در زمانى كه بهشر ميل پيدا مى كند
حديث :
350 - عن ابى خديجه قال دخلت على ابى الحسين عليه السلامفقال لى : ان الله تبارك و تعالى ايد المومن بروح منه يحضره فىكل وقت يحسن فيه و يتقى و يغيب عنه فى كل وقت يذنب فيه و يعتدى فهى معه تهتزسرورا عند احسانه تسيح فى الثرى عند اساءته فتعاهدوا عباد الله نعمه باصلاحكمانفسكم تزداد و ايقينا و تربحوا نفيسا ثمينا رحم الله امراهم بخير فعمله او هم بشرفارتدع عنه - ثم قال : - نحن نزيد الروح بالطاعه لله والعمل له .
ترجمه :
350 - ابى خديجه گويد: بر امام رضا عليه السلام وارد شدم حضرت به منفرمود: خداوند تبارك و تعالى مومن را با روحى از خود تقويت و پشتيبانى مى كند و اينروح الهى در هر زمانى كه مومن نيكى مى كند و تقوا را رعايت مى نمايد در نزد او حاضراست و زمانى كه گناه كند و از حق تجاوز كند آن روح الهى غايت مى شود پس آن روح الهىهمراه با مومن است و در هنگام نيكو كارى مومن به نشاط در مى آيد و در هنگام بدى نمودنشبه زمين مى رود پس اى بندگان خدا با اصلاح نمودن خود نعمتهاى خداوند را محافظت كنيدتا بر باورتان افزوده شود و بر سود زيادى عايدتان شود خداوند رحمت كند مردى راكه قصد خير كند و آن را به جاى آورد يا اينكه (اگر) قصدعمل بدى نمود از انجام آن خوددارى كند.
- سپس فرمود: - ما با فرمانبردارى از خداوند وعمل براى او بر اين روح الهى مى افزاييم .
حديث :
351 - قال ابوعبدالله عليه السلام : اقصر نفسك عما يضرها منقبل ان تفارقك و اسع فى فكاكها كما تسعى فى طلب معيشتك فان نفسك رهينه بعملك.
ترجمه :
351 - امام صادق عليه السلام فرمود: نفس خود را پيش از آنكه از تو جدا شود از هرآنچه كه به آن ضرر مى رساند باز نگاهدار و همچنانكه در طلب روزى ات كوشش مىكنى در رهايى و خلاص نمودن نفست بكوش زيرا نفس تو در گروعمل و كردار توست .
حديث :
352 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : قال اميرالمؤمنين عليه السلام : كانت الفقهاء و العلماء اذا كتب بعضهم الى بعضكتبوا بثلاث ليس معهن رابعه من كانت همته آخرته كفاه الله همه من الدنيا و من اصلحسريرته اصلح الله علانيته و من اصلح ما بينه و بين الله اصلح الله ما بينه و بينالناس .
ترجمه :
352 - امام صادق عليه السلام فرمود: اميرالمؤمنين فرموده است : دانشمندان و عالمانچنين بودند كه هرگاه براى يكديگر نامه مى نوشتند سه جمله مى نوشتند كه چهارمىنداشت (و سخنانشان از اين سه جمله تجاوز نمى كرد): 1 - كسى كه همت و تلاشش در امرآخرتش باشد خداوند دنياى او را كفايت مى كند.
2 - كسى كه درون خويش را اصلاح كند خداوند ظاهرش را اصلاح خواهد كرد.
3 - كسى كه بين خود و خدايش را اصلاح كند خداوند بين او و مردم را اصلاح خواهدنمود.
حديث :
353 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام انهقال : من اصلح ما بينه و بين الله اصلح الله ما بينه و بين الناس و من اصلح امرا آخرتهاصلح الله له دنياه .
ترجمه :
353 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: هر كس بين خود و خدايش را اصلاح كندخداوند بين او و مردم را اصلاح خواهد كرد و كسى كه امر آخرتش را اصلاح كند خداوند امردنيايش را برايش به سامان مى رساند.
حديث :
354 - و قال عليه السلام : من اصلح سريرته اصلح الله علانيته و منعمل لدينه كفاه الله دنياه و من احسن فيما بينه و بين الله كفاه الله ما بينه و بين الناس.
ترجمه :
354 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: كسى كه درون خويش را اصلاح كند خداوندظاهرش را اصلاح خواهد كرد و كسى كه براى دينش كار كند خداوند دنيايش را كفايت مىكند و كسى كه بين خود و خدايش را نيكو كند خداوند خود بين او و مردم را كفايت مىكند.
حديث :
355 - عن جعفر بن محمد عليه السلام عن آبائه عليه السلام عن على عليه السلامقال : من اصلح فيما بينه و بين الله اصلح الله ما بينه و بين الناس .
ترجمه :
355 - امام صادق عليه السلام از پدران بزرگوارش ، از على عليه السلام روايتفرمود: كسى كه بين خود و خدايش را اصلاح كند خداوند بين او و مردم را اصلاح خواهدكرد.
40 - باب وجوب اجتناب الخطايا و الذنوب
40 - باب وجوب دورى نمودن از لغزشها و گناهان
حديث :
356 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : اما انه ليس من عرق يضرب و لا نكبه و لاصداع و لا مرض الا بذنب و ذلكقول الله عزوجل فى كتابه : (و ما اصابكم من مصيبه فبما كسبت ايديكم و يعفوا عن كثير)قال : ثم قال : و ما يعفو الله اكثر مما يواخذ به .
ترجمه :
356 - امام صادق عليه السلام فرمود: آگاه باشيد كه هيچ رگى نمى زند و هيچمصيبت و سر درد و مرضى پيش نمى آيد مگر به خاطر گناهى و اين است معناى گفتارخداوند عزوجل در كتابش كه فرمود: (مصيبتى كه به شما رسيده است به سبب چيزى استكه دستهايتان كسب نموده و خداوند از بسيارى (از خطاهاى شما) در مى گذرد) (86)سپس حضرت فرمود: آنچه كه خداوند از آن در مى گذرد بيشتر است از آنچه كه به سببآن مردمان را مواخذه مى كند.
حديث :
357 - عن ابى عبدالله عليه السلام فىقول الله عزوجل : (فما اصبرهم على النار) فقال : ما اصبرهم علىفعل ما يعلمون انه يصيرهم الى النار.
ترجمه :
357 - امام صادق عليه السلام درباره گفتار خداىعزوجل كه مى فرمايد: (پس چه چيز آنها را بر آتش شكيبا كرد) (87) فرمود: يعنىچه چيز آنها را بر انجام كارى كه مى دانند آنها را به سوى آتش مى برد شكيباكرد؟!
حديث :
358 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : الذنوب كلها شديده و اشدها ما نبت عليهاللحم و الدم لانه اما مرحوم و اما معذب و الجنه لايدخلها الا طيب .
ترجمه :
358 - امام باقر عليه السلام فرمود: همه گناهان سخت اند و سخت ترين آنها گناهىاست كه (در طول انجام آن ) گوشت و خون بر اساس آن بر بدن شخص روييده باشدزيرا گناهكار يا مورد رحمت حق قرار مى گيرد و يا عذاب مى شود و بهشت جايگاهى استكه تنها كسى كه پاكيزه است به آن داخل مى گردد.
حديث :
359 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان العبد ليحبس على ذنب من ذنوبه مائه عامو انه لينظر الى ازواجه فى الجنه يتنعمن .
ترجمه :
359 - امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است: به راستى كه بنده به خاطر گناهى از گناهانش يكصدسال محبوس و زندانى مى شود و او از درون زندان خود به همسرانى كه در بهشت براى اووجود دارند مى نگرد كه چگونه آنان مشغول تنعم و بهره بردن هستند.
حديث :
360 - عن ابى الحسن عليه السلام قال :قال اميرالمؤمنين عليه السلام : لاتبدين عن واضحه و قد عملتالاعمال الفاضحه و لا تامن البيات و قد عملت السيئات .
ترجمه :
360 - امام رضا عليه السلام فرمود: اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: در حالى كهاعمال ننگين و رسوا كننده اى را به جاى آورده اى دندانت را به خنده آشكار مكن و زمانى كهمرتكب بديها شده اى از عذاب شبانگاهى ايمن مباش .
حديث :
361 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : ما من نكبه تصيب العبد الا بذنب و ما يعفوالله اكثر.
ترجمه :
361 - امام باقر عليه السلام فرمود: هيچ مصيبتى به بنده نمى رسد مگر به خاطرگناهى ، و آنچه خدا از آن در مى گذرد بيشتر است .
حديث :
362 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : كان ابى عليه السلام يقول ما من شى ء افسد للقلب من خطيئه ان القلب ليواقعالخطيئه فما تزال به حتى تغلب عليه فيصير اعلاه اسفله .
ترجمه :
362 - امام صادق عليه السلام فرمود: پدرم مى فرمود: هيچ چيزى مانند گناه قلب راتباه نمى كند زيرا قلب پيوسته به گناه تن در مى دهد تا جايى كه گناه بر قلب چيرهو غالب مى شود و قلب را دگرگون مى سازد.
حديث :
363 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : ان العبد ليذنب الذنب فيزوى عنه الرزق.
ترجمه :
363 - امام باقر عليه السلام فرمود: به راستى كه بنده گناه مى كند پس در نتيجه، رزق و روزى او از او دور مى شود و كناره مى گيرد.
حديث :
364 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان الذنب يحرم العبد الرزق .
ترجمه :
364 - امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى كه گناه باعث محروم شدن بنده ازروزى مى شود.
حديث :
365 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : انالرجل ليذنب الذنب فيدرا عنه الرزق و تلا هذه الايه (اذ اقسموا ليصرمنها مصبحين و لايستثنون فطاف عليها طائف من ربك و هم نائمون ).
ترجمه :
365 - امام باقر عليه السلام فرمود: همانا مرد گناه مى كند در نتيجه رزق و روزىاز او دور مى شود، و سپس اين آيه را تلاوت فرمود: (آنگاه كه سوگند ياد نمودند كه آنباغ را صبحگاهان مى بريم و ان شاء الله نگفتند پس در حالى كه ايشان در خواب بودندطواف كننده اى از جانب پروردگارت بر آن باغ طواف نمود (و آن را نابود ساخت )(88)
حديث :
366 - عن ابى بصير قال سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : اذا اذنب الرجل خرج فى قلبه نكته سوداء فان تاب انمحت و ان زاد زادت حتىتغلب على قلبه فلا يفلح بعدها ابدا.
ترجمه :
366 - ابى بصير گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: هرگاهمرد مرتكب گناهى شود در قلب او نقطه سياهى ظاهر مى شود پس اگر توبه نمود آنسياهى محو مى شود ولى اگر بر گناهش افزود بر آن سياهى نيز افزوده مى شود تاجايى كه سياهى بر قلبش چيره مى گردد پس بعد از آن هرگز به رستگارى نمى رسد.
حديث :
367 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : ان العبديسال الله الحاجه فيكون من شانه قضاوها الىاجل قريب او الى وقت بطى ء فيذنب العبد ذنبافيقول الله تبارك و تعالى للملك : لاتقض حاجته و احرمه فانه تعرض لسخطى واستوجب الحرمان منى .
ترجمه :
367 - امام باقر عليه السلام فرمود: به راستى كه (گاه باشد) بنده اى از خداوندحاجتى را در خواست مى كند و (در آن مورد) قصد خداوند اين است كه تا زمانى نزديك يا تادرنگى اندك حاجت او را برآورده سازد پس در اين فاصله آن بنده مرتكب گناهى مى شودپس خداوند تبارك و تعالى به فرشته خود مى فرمايد: حاجتش را برآورده مساز و او رامحروم گردان زيرا او (با گناه خويش ) خود را در معرض خشم من قرار داد و مستوجب بىبهرگى از رحمت من گشت .
حديث :
368 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان الرجل يذنب الذنب فيحرم صلاه الليل و انالعمل السيى اسرع فى صاحبه من السكين فى اللحم .
ترجمه :
368 - امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى كه مرد مرتكب گناهى مى شود ودر نتيجه از (انجام نماز شب محروم مى ماند و حقا كه كردار زشت از چاقويى كه در آنگوشت فرو مى رود سريعتر در صاحب خود اثر مى گذارد.
حديث :
369 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : من هم بالسيئه فلان يعملها فانه ربماعمل العبد السيئه فيراه الرب تبارك و تعالى و تعالىفيقول : و عزتى و جلالى لااغفر لك بعد ذلك ابدا.
ترجمه :
369 - امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس قصد نمود كه كار بدى انجام دهد (ازقصد خود برگردد و) و چنين نكند زيرا چه بسا كه بنده اى مرتكب كار بدى مى گرددپس پروردگار تبارك و تعالى به او مى نگرد و مى فرمايد: سوگند به عزت وبزرگى ام كه پس از اين هرگز تو را نمى بخشايم .
حديث :
370 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : ما من عبد الا و فى قلبه نكته بيضاءفاذا اذنب دنيا خرج فى النكته سوداء فان تاب ذهب ذلك السواد و ان تمادى فى الذنوبزاد ذلك السواد حتى يغطى البياض فاذا غطى البياض لم يرجع صاحبه الى خير ابداو هو قول الله عزوجل : (بل ران على قلوبهم ماكانوا يكسبون ).
ترجمه :
370 - امام باقر عليه السلام فرمود: هيچ بنده اى نيست مگر اينكه در قلب او نقطه اىسفيد است پس هرگاه مرتكب گناهى شود در درون آن نقطه سفيد نقطه اى سياه نمايانشود پس اگر توبه نمود آن نقطه سياه از بين مى رود ولى اگر (ادامه داد و) گناهانشبه درازا كشيد آن سياهى افزوده مى شود تا جايى كه تمام سفيدى را مى پوشاند پسهرگاه سياهى روى سفيدى را بپوشاند ديگر آن گناهكار هرگز به سوى خير باز نمىگردد و اين معناى گفتار خداوند عزوجل است كه مى فرمايند: (بلكه آنچه را كه كسب مىكردند زنگارى بر دلهاشان مى شد) (89)
حديث :
371 - عن ابى عمرو المدائنى عن ابى عبدالله عليه السلامقال : سمعته يقول : كان ابى يقول : ان الله قضى قضاء حتما لا ينعم على العبد بنعمهفيسلبها اياه حتى يحدث العبد ذنبا يستحق بذلك النقمه .
ترجمه :
371 - ابى عمر مدائنى از امام صادق عليه السلام روايت كند كه فرمود: پدرم امامباقر عليه السلام مى فرمود: به راستى كه خداوند حكم و قضاى حتمى اش بر اين قرارگرفته كه نعمتى را به بنده اى نبخشد و سپس آن را از او بگيرد (بلكه اگر نعمتى رابه او بخشيد آن را از وى سلب نمى كند) مگر اينكه آن بنده گناهى كند و در نتيجهسزاوار خشم الهى گردد (پس در واقع خود بنده با گناهش نعمت را از خود سلب مىكند).
حديث :
372 - عن سماعه قال سمعت ابا عبدالله عليه السلاميقول : ما انعم الله على عبد نعمه فسلبها اياه حتى يذنب ذنبا يستحق بذلك السلب .
ترجمه :
372 - سماعه گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: خداوند نعمتىرا به بنده اش نمى بخشد كه آن را از او بگيرد مگر اينكه مرتكب گناهى شود و به سببآن سزاوار سلب نعمت گردد.
حديث :
373 - عن ابى عبدالله عليه السلام انهقال : ان احدكم ليكثر الخوف من السلطان و ما ذلك الا بالذنوب فتوقوها ما استطعتم و لاتمادوا فيها.
ترجمه :
373 - امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى كه كسى از شما بسيار از سلطانمى ترسد و اين ترسش فقط به خاطر گناهان است پس ، از گناهان تا مى توانيد پرهيزكنيد و در گناهان فرو نمانيد.
حديث :
374 - قال اميرالمؤمنين عليه السلام : لاوجع اوجع للقلوب من الذنوب و لا خوفاشد من الموت و كفى بما سلف تفكرا و كفى بالموت و اعظا.
ترجمه :
374 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: هيچ دردى براى دلها دردناكتر از گناهاننيست و هيچ ترسى سخت تر از مرگ نيست و آنچه كه سپرى گشته است براى انديشيدنكافى است و مرگ به عنوان اندرز دهنده كفايت مى كند.
حديث :
375 - عن العباس بن هلال الشامى قال سمعت الرضا عليه السلاميقول : كلما احدث العباد من الذنوب ما لم يكونوا يعملون احدث لهم من البلاء ما لم يكونوايعرفون .
ترجمه :
375 - عباس بن هلال شامى گويد: از امام رضا عليه السلام شنيدم كه مى فرمود:هرگاه بندگان گناهانى را انجام دهند كه پيش از آن مرتكب چنين گناهانى نمى شدندبلاهايى براى آنها پيش مى آيد كه پيش از آن چنين بلاهايى را سراغ نداشتند.
حديث :
376 - قالرسول الله صلى الله عليه و آله : من اذنب ذنبا و هو ضاحكدخل النار و هو باك .
ترجمه :
376 - رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس مرتكب گناهى شود در حالىكه خندان است (در روز قيامت ) با چشم گريان به آتش دوزخ در افتد.
حديث :
377 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : يا مفضل اياك و الذنوب و حذرها شيعتنا فو الله ما هى الى احد اسرع منها اليكم اناحدكم لتصيبه المعره من السلطان و ما ذاك الا بذنوبه و انه ليصيبه السقم و ما ذلك الابذنوبه و انه ليحبس عنه الرزق و ما هو الا بذنوبه و انه ليشدد عليه عند الموت و ماذاك الا بذنوبه حتى يقول من حضره لقد غم بالموت - فلما راى ما قد دخلنىقال : - اتدرى لم ذاك ؟ قلت : لا. قال ذاك و الله انكم لاتواخذون بها فى الاخره و عجلتلكم فى الدنيا.
ترجمه :
377 - امام صادق عليه السلام فرمود: اىمفصل ! از گناهان بپرهيز و شيعيان ما را نيز از گناهان بر حذر دار. سوگند به خدا كهگناهان به سوى هيچ كس با شتاب تر از آنكه به سوى شما مى آيند نمى روند، هماناكسى از شما را از ناحيه سلطان رنج سختى مى رسد و اين نيست مگر به خاطر گناهانش وكسى از شما دچار بيمارى مى شود و اين نيست مگر به خاطر گناهانش و كسى از شما رزقو روزى اش از او باز داشته مى شود و اين نيست مگر بهدليل گناهانش و كسى از شما هنگام مرگ دچار فشار زياد مى شود تا آنجا كه كسى كه درنزد او حاضر است مى گويد: او به خاطر مرگ دلتنگ و غمگين شده است و اين نيست مگربه خاطر گناهانش . رواى گويد: در اينجا من از سخنان حضرت به فكر فرو رفتم كهچرا بايد شيعيان به چنين بلاهايى دچار شوند؟ و حضرت چون مرا به اينحال ديد فرمود: آيا مى دانى كه چرا چنين است ؟ عرض كردم : خير. حضرت فرمود:سوگند به خدا كه اين به خاطر آن است كه شما به سبب گناهانتان در آخرت مورد مواخذهقرار نگيريد و در عقوبت و كيفرتان در اين دنياتعجيل شده است (تا پاك به آن دنيا كوچ كنيد).
41 - باب وجوب اجتناب المعاصى
41 - باب وجوب خوددارى نمودن از گناهان
حديث :
378 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : تعوذوا بالله من سطوات الله بالليل و النهار قلت : و ما سطوات الله ؟قال : الاخذ على المعاصى .
ترجمه :
378 - امام صادق عليه السلام فرمود: از سخت گرفتن ها و چيره گشتن هاى خداوند درشبانه روز به خدا پناه بريد. راوى گويد: عرض كردم : سخت گرفتن هاى خداوند چيست؟ حضرت فرمود: گرفتن بندگان بر نافرمانى هايشان .
حديث :
379 - عن ابى الحسن عليه السلام قال : حق على الله ان لايعصى فى دار الااضحاها للشمس حتى تطهرها.
ترجمه :
379 - امام رضا عليه السلام فرمود: بر خداوند سزاوار است كه در هيچ خانه اىنافرمانى اش نشود جز اينكه درون آن خانه را براى خورشيد نمايان كند (يعنى سقف آنخانه را بردارد تا خورشيد به درون آن بتابد) تا خورشيد آن خانه را پاكسازد.
|
|
|
|
 |
|
 |
|
