بسم الله الرحمن الرحیم
 
نگارش 1 | رمضان 1430

 

صفحه اصلی | کتاب ها | موضوع هامولفین | قرآن کریم  
 
 
 موقعیت فعلی: کتابخانه > مطالعه کتاب ناسک عمره مفرده, آیت الله ناصر مکارم شیرازى   مناسب چاپ   خروجی Word ( برگشت به لیست  )
 
 

بخش های کتاب

     001 -
     002 -
     003 -
     004 -
     005 -
     006 -
     007 -
     008 -
     009 -
     010 -
     011 -
     012 -
     013 -
     014 -
     015 -
     FEHREST - مناسک عمره مفرده
 

 

 
 

 

 

تصحيح آن را ندارد، مى تواند عمره مفرده مستحبّى بجا آورد؟

جواب: اشكالى ندارد.

سؤال 10ـ آيا انجام عمره مفرده پس از اتمام عمره تمتّع و قبل از آغاز اعمال حجّ تمتّع، جايز است؟

جواب: نبايد عمره مفرده بجا آورده شود، و اگر بجا آورند صحّت آن محلّ اشكال است، ولى ضررى به عمره و حجّ تمتّع نمى زند.

 

فاصله معتبر بين دو عمره مفرده:

مسأله 11ـ شخصى كه بيش از يك ماه در مكّه بوده و همين مدّت از عمره مفرده قبلى او گذشته، اگر براى كارى به جدّه رود و در بازگشت بدون احرام وارد مكّه شود، كار خلاف شرعى انجام داده، و بايد به ميقات برگردد و محرم شود و عمره مفرده بجا آورد; زيرا با گذشتن ماه قمرى، كسى كه وارد مكّه مى شود بايد عمره ديگرى انجام دهد.

مسأله 12ـ كسانى كه عمره را مثلا در ماه شعبان بجا آورده، و در ماه رمضان به (جهت بازديد) به عرفات مى روند، با توجّه به اين

[ 21 ]

كه از محدوده حرم خارج مى شوند در بازگشت بايد محرم شوند، و عمره مفرده ديگرى بجا آورند.

مسأله 13ـ تكرار عمره مانند تكرار حج مستحب است، ولى در هر ماه قمرى بيش از يك عمره نمى توان بجاى آورد.

مسأله 14ـ همان گونه كه گفته شد در هر ماه قمرى يك عمره مستحب است، بنابراين اگر كسى در اواخر ماه رجب وارد مكّه شود و عمره مفرده بجا آورد، و بعداً ماه شعبان شروع شود، مى تواند دوباره عمره مفرده اى بجا آورد، و امّا در همان ماه، دو عمره مفرده اشكال دارد، و اگر كسى بخواهد در يك ماه بيش از يك عمره بجا آورد، به قصد رجاء انجام مى دهد; يعنى به اميد اين كه مطلوب درگاه الهى باشد (نه به نيّت دستور قطعى) ولى بهتر آن است كه زائران محترم به جاى اين گونه عمره هاى مكرّر، به طواف بپردازند كه مشروعيّت آن مسلّم است.

مسأله 15ـ اگر در روز آخر ماه، مُحرم شود و اعمال را در ماه بعد انجام دهد، در صورتى كه بعد از اعمال براى بازديد به عرفات برود، آيا در برگشت عمره ديگرى بر او واجب نيست؟

جواب : اگر ماه رجب مى گذرد براى درك فضيلت

[ 22 ]

عمره اين ماه مى تواند محرم شده و اعمال را در ماه شعبان انجام دهد ولى نمى تواند عمره ديگرى را در ماه شعبان بجاى آورد.

سؤال 16ـ فرموده ايد كه: «در هر ماه قمرى بيش از يك عمره نمى توان انجام داد» آيا در اين مسأله بين دو عمره مفرده اى كه براى خودش بجا مى آورد، با دو عمره مفرده اى كه هر دو، يا يكى از آنها را به نيابت از ديگران انجام مى دهد، تفاوتى هست؟

جواب: تفاوتى نمى كند.

سؤال 17ـ هرگاه در يك ماه قمرى دو عمره مفرده انجام دهد، و عمره دوم نيابتى باشد، آيا نايب مى تواند براى انجام آن اجرت بگيرد؟ و چنانچه عمره مفرده بر منوب عنه واجب شده باشد، آيا چنان عمره اى كفايت مى كند؟

جواب: لازم است احتياط را مراعات كند، و چنانچه با اطّلاع اجير كننده از آنچه انجام شده اجرت بگيرد اشكال ندارد; ولى كفايت كردن چنين عمره اى از عمره واجب محلّ اشكال است.

سؤال 18ـ همان گونه كه عمره مفرده را قبل از عمره تمتّع، هر چند در همان ماه قمرى باشد، اجازه داده ايد، آيا بعد از عمره

[ 23 ]

تمتّع و قبل از حج نيز مى توان در همان ماه قمرى عمره مفرده اى انجام داد، يا بايد به قصد رجاء باشد؟

جواب: اشكال دارد.

سؤال 19ـ گاه محلّ توزيع كالا در مكّه مكرّمه يك كيلومتر بعد از مسجد تنعيم قرار دارد. وظيفه خدمه اى كه مجبورند براى گرفتن سهميّه كاروان به آن محل رفت و آمد كنند، چيست؟

جواب: در عمره مفرده، هرگاه قبل از گذشتن ماهى كه در آن عمره انجام داده، خارج شود و بازگردد، تكرار عمره لازم نيست; امّا اگر در ماه بعد برگردد، بايد از همان مسجد تنعيم محرم شود، و عمره به جا آورد، مگر اين كه شغلش به طور مرتّب رفت و آمد به بيرون حرم باشد.

سؤال 20ـ بعضى از فقها مى گويند: «خدمه اى كه مى خواهند از مكّه خارج شوند، اگر فقط به جدّه بروند براى ورود مجدّد به مكّه لازم نيست محرم شوند، ولى اگر به مدينه بروند، براى ورود مجدّد به مكّه بايد دوباره در مسجد شجره محرم شده، و با احرام وارد مكّه شوند» نظر حضرتعالى چيست؟

جواب: اگر بازگشت او در همان ماه قمرى باشد كه

[ 24 ]

خارج شده، احرام مجدّد لازم نيست، و اگر در ماه بعد بوده، بايد مجدّداً محرم شود و اعمال را بجا آورد.

سؤال 21ـ هرگاه خدمه كاروانها، عمره مفرده را بجا آورده باشند، آيا هر بار كه از مكّه خارج مى شوند و براى انجام كارهاى كاروان مثلا به جدّه مى روند، در موقع بازگشت به مكّه بايد محرم شوند؟

جواب: لازم نيست محرم شوند، مگر اين كه در ماه بعد (ماه قمرى ديگر) وارد شوند.

[ 25 ]

 

 

 

 

 

اعمال عمره مفرده

 

مسأله 22ـ اعمال عمره مفرده هفت چيز است:

1ـ احرام از ميقات.

2ـ طواف خانه خدا (هفت دور).

3ـ نماز طواف.

4ـ سعى صفا و مروه.

5ـ تقصير، يعنى كوتاه كردن مو و ناخن.

6ـ طواف نساء.

7ـ نماز طواف نساء.

 

[ 26 ]

 

[ 27 ]

 

 

1 ـ احرام از ميقات

 

مسأله 23ـ منظور از ميقات جايى است كه بايد از آنجا براى عمره احرام بست، و بدون احرام نمى توان از آن گذشت.

مسأله 24ـ محلّ بستن احرام عمره، ادنى الحل يعنى اولين نقطه خارج از حرم است و جايز است از يكى از ميقاتهاى معروف پنج گانه محرم شود ولى بهتر اين است احرام عمره مفرده نيز از يكى از ميقات هاى پنجگانه انجام گيرد، بنابراين كسانى كه قصد عمره مفرده دارند و قبلا به مدينه مى روند، بهتر است از مسجد شجره يا لااقل از جحفه محرم شوند; هر چند از «حديبيّه» يا محاذى آن در جادّه جديد نيز مانعى ندارد.

 

[ 28 ]

ميقات هاى پنج گانه:

1ـ مسجد شجره

مسأله 25ـ «مسجد شجره» در كنار مدينه قرار دارد، و امروز به نام «آبار على» معروف است، آن را «ذو الحليفه» نيز مى نامند. تمام كسانى كه مى خواهند از راه مدينه به حج بروند بايد از آنجا مُحرم شوند، و جايز نيست تأخير بيندازند، و مثلا از «جحفه» ـ كه ميان راه مكّه و مدينه است ـ محرم شوند، مگر بيماران و افراد ضعيف و كسانى كه موانع ديگرى دارند، و نمى توانند از مسجد شجره محرم شوند.

مسأله 26ـ واجب نيست احرام از داخل مسجد شجره باشد، بلكه مى توان در كنار مسجد نيز احرام بست، و تفاوتى ميان مسجد سابق، و مسجد امروز ـ كه بسيار توسعه يافته ـ وجود ندارد; بنابراين، زنانى كه در حال عادت ماهانه هستند مى توانند در بيرون مسجد احرام ببندند.

مسأله 27ـ شخص جنب يا حائض مى تواند در حال عبور از مسجد محرم شود، و نبايد در مسجد توقّف كند. همان گونه كه مى تواند در خارج از مسجد محرم شود.

[ 29 ]

مسأله 28ـ چنانچه شخص جنب يا حائض بر اثر ازدحام جمعيّت نتواند در حال عبور از مسجد احرام ببندد، و بنا به عللى موفّق بر غسل نيز نشود، مى تواند تيمّم بدل از غسل حيض يا جنابت كند، و از داخل مسجد محرم شود، و نيز مى تواند بيرون مسجد احرام ببندد.

مسأله 29ـ احتياط مستحب آن است كه از خود مسجد شجره محرم شوند، نه در كنار و اطراف مسجد، و مستحبّ است كه در محلّ اصلى و قديمى مسجد احرام ببندند; هر چند در قسمتهاى توسعه يافته مسجد، بلكه در خارج از مسجد ـ چنان كه گفتيم ـ نيز مى توان احرام بست.

سؤال 30ـ هرگاه حائض يا جنب، عمداً و عصياناً وارد مسجد شجره شده، و همانند ديگران در آنجا توقّف نموده، و محرم شود. آيا احرامش صحيح است؟

جواب: اگر عمداً باشد خالى از اشكال نيست; ولى همان گونه كه قبلا گفته ايم احرام از خارج مسجد نيز جايز است.

 

2ـ جُحْفَه

[ 30 ]

مسأله 31ـ «جحفه» محلّى است ميان مكّه و مدينه در فاصله 150 كيلومترى مكّه، و فعلا با جادّه اصلى مقدارى فاصله دارد، و در آنجا مسجد بزرگى ساخته اند، و آن، ميقات كسانى است كه از مصر و شمال آفريقا و سوريه و اردن و لبنان (از طريق زمينى) به حج مى آيند، بلكه ميقات تمام كسانى است كه از آنجا عبور مى كنند.

مسأله 32ـ مسلمانان ايران و ساير نقاط كه با هواپيما وارد فرودگاه جدّه مى شوند، و نمى خواهند به مدينه بروند، مى توانند به جحفه رفته و از آنجا محرم شوند.

مسأله 33ـ همان گونه كه گفته شد در جحفه مسجدى است كه مى توان از بيرون يا داخل آن احرام بست، و بهتر داخل مسجد است، ولى زنان حائض از بيرون مسجد محرم مى شوند.

 

3ـ وادى عقيق

مسأله 34ـ «وادى عقيق» محلّى است در سمت شمال شرقى مكّه، كه حدود 94 كيلومتر با آن فاصله دارد، و آن، ميقات اهل «عراق» و مردم «نجد» است، و تمام كسانى كه از آن محل عبور مى كنند، مى توانند از آنجا مُحرِم شوند. اين ميقات داراى سه

[ 31 ]

قسمت است: قسمت اوّل را «مَسْلخ» مى نامند، و قسمت دوم را «غَمره»، و قسمت سوم را «ذات عرق» مى گويند، و احرام بستن از تمام آنها جايز است، هر چند افضل احرام از «مسلخ» است.

 

4ـ قرن المنازل

مسأله 35ـ «قرن المنازل» محلّى است نزديك «طائف» كه حدود 94 كيلومتر با مكّه فاصله دارد، و آن ميقات مردم آنجا، يا كسانى است كه از آنجا عبور مى كنند. بلكه تمام كسانى كه وارد جدّه مى شوند، مى توانند به آنجا رفته و از آنجا محرم شوند، هم اكنون در آنجا مسجدى وجود دارد كه همه مى توانند از آن محرم شوند.

 

5ـ أدنى الحل

مسأله 36ـ «أدنى الحل» يعنى اوّلين نقطه خارج از حرم، ميقات كسانى است كه عمره مفرده بجا مى آورند.

مسأله 37ـ بهتر اين است كه براى عمره مفرده از يكى از اين سه محلّ: «حديبيّه» يا «جعرانه» يا «تنعيم» كه نزد اهل مكّه

[ 32 ]

معروف است، احرام ببندد، و آسانتر براى كسانى كه مى خواهند بعد از حج، عمره مفرده بجا آورند اين است كه به مسجد تنعيم ـ كه حدود هشت كيلومتر با مسجد الحرام فاصله دارد و در حال حاضر جزء شهر مكّه است ـ بروند، و از آنجا محرم شوند.

مسأله 38ـ كسانى كه از طريق جدّه مستقيماً براى عمره مفرده به سوى مكّه مى روند بايد از «حديبيّه» كه فاصله آن با مكّه حدود 17 كيلومتر است، محرم شوند (حديبيّه دورترين حدّ حرم است).(1)

مسأله 39ـ شاغلين در جدّه (از ايرانيان و ساير كشورها) در عمره مفرده مى توانند مانند سايرين از «حديبيّه» يا محاذى آن در جادّه جديد محرم شوند، و چنانچه بر اثر جهل به مسأله در جاى ديگرى محرم شوند، احرام آنها صحيح نيست، و محرّمات احرام بر آنها حرام نمى شود. در صورت علم و عمد نيز حكم مسأله همين است، ولى در صورت جهل، اگر بعد از اعمال مسأله را بفهمند عمل


1 . حديبيّه در كنار جادّه قديم «جدّه، مكّه» واقع شده، و محاذى آن در جادّه جديد در نزديكى پل شميشيّه مسجدى ساخته اند كه محاذى آن است، و مى توان از آنجا محرم شد.

[ 33 ]

آنان صحيح است.

 

احرام از محاذات يكى از ميقاتها:

مسأله 40ـ كسانى كه از ميقات نمى گذرند هرگاه به محاذات هر يك از ميقاتها برسند بايد از همانجا محرم شوند، و لزومى ندارد كه حتماً به يكى از ميقاتهاى پنجگانه معروف بروند، و اگر از محاذات دو ميقات مى گذرند بايد وقتى به محاذات نخستين ميقات مى رسند احرام ببندند، و در محاذات ميقات بعد، نيّت احرام را تجديد نمايند.

مسأله 41ـ كسانى كه از محاذات غير مسجد شجره عبور مى كنند، احتياط مستحب آن است كه قبل از رسيدن به محاذات، به نذر محرم شوند، و بهتر آن است كه در محاذات تجديد احرام كنند (ولى واجب نيست).

مسأله 42ـ منظور از محاذات براى كسى كه به طرف مكّه مى رود آن است كه به جايى برسد كه ميقات در سمت راست يا چپ او واقع شده، به گونه اى كه اگر از آن نقطه عبور كند ميقات متمايل به پشت او گردد.

[ 34 ]

مسأله 43ـ اگر محاذات را نداند بايد از اهل اطّلاع مورد اطمينان بپرسد، و اگر نتواند مكان محاذات را تشخيص دهد، قبل از رسيدن به محلّى كه احتمال مى دهد محاذات باشد بنابر احتياط با نذر محرم مى شود.

مسأله 44ـ هرگاه از راهى بگذرد كه محاذى هيچ يك از ميقاتها نيست (مانند جدّه)، احتياط آن است كه به ميقات رود و از آنجا محرم شود، يا به جايى برود كه محاذى يكى از ميقاتها باشد، و اگر آن هم امكان ندارد، از هر جا كه احتمال مى دهد محاذى يكى از ميقاتهاست محرم مى شود، سپس به اوّلين نقطه حرم (در اطراف مكّه) كه رسيد، احرام خود را تجديد مى كند (يعنى دوباره نيّت نموده، و لبّيك گويد).

مسأله 45ـ در مسأله محاذات ميقات، فرقى ميان صحرا و دريا نيست.

مسأله 46ـ محاذات با علم و يقين و نيز شهادت دو شاهد عادل ثابت مى شود، و اگر از اين دو راه ثابت نشد، هرگاه از قول كسانى كه مطّلع به آن مكانها هستند گمان قوى حاصل شود كافى است. همچنين از قول كسانى كه اهل خبره هستند، و از روى

[ 35 ]

قواعد علمى محاذات را تعيين مى كنند، اگر گمان قابل ملاحظه اى حاصل شود ظاهراً كافى است.

مسأله 47ـ در صورتى كه ثابت نشود «رابُغ» محاذى جحفه است، احرام از آن محل صحيح نيست.

 

[ 36 ]

 

[ 37 ]

 

احكام ميقات ها

 

مسأله 48ـ احرام بستن قبل از ميقات جايز نيست. همان گونه كه گذشتن از ميقات بدون احرام حرام است، و تنها بايد درخود ميقات محرم شوند; مگر در دو صورت:

1ـ در صورتى كه نذر كند قبل از ميقات محرم شود، لازم است به نذر خود وفا كند، از هر جا كه باشد، و نيازى به تجديد احرام در ميقات نيست، به همين جهت هنگامى كه انسان در ميقات يا محاذات آن شك كند، مى تواند قبل از رسيدن به محلّ مشكوك، «نذر احرام» نمايد، و از همان جا محرم شود، و فرقى ميان حجّ واجب و مستحب نيست; و نذر زن در صورتى كه مزاحم حقّ شوهر نباشد اشكالى ندارد.

2ـ براى كسى كه مى خواهد عمره ماه رجب را بجا آورد، و بيم

[ 38 ]

آن دارد كه ماه رجب قبل از رسيدن به ميقات تمام گردد، جايز است قبل از ميقات محرم شود، تا فضيلت عمره ماه رجب را درك كند.

مسأله 49ـ رسيدن به ميقات بايد به طور يقين، يا اطمينان، يا شهرت در ميان اهل محل، يا حدّاقل شهادت يك نفر عادل ثابت شود، و در صورت شك، احرام بستن جايز نيست; مگر از طريق نذر كردن.

مسأله 50ـ كسانى كه ميقات براى آنها مشخّص نيست نمى توانند به گفته راهنما، يا رئيس كاروان، كه مى گويد فلان محل ميقات است، محرم شوند، مگر اين كه از گفته آنها اطمينان پيدا كنند، بلكه ظنّ حاصل از گفته اهل اطّلاع نيز كافى است. در غير اين صورت بايد به اهل محل مراجعه كنند.

مسأله 51ـ عبور از ميقات بدون احرام جايز نيست، مگر اين كه ميقات ديگرى در پيش داشته باشد كه در اين صورت احرام از ميقات دوّم صحيح است; هر چند كار خلافى كرده است.

مسأله 52ـ جايز نيست اختياراً احرام را از ميقات تأخير بيندازد. بلكه احتياط واجب آن است كه از محاذات ميقات هم

[ 39 ]

بدون احرام عبور نكند; اگرچه ميقات ديگرى بعد از آن باشد.

مسأله 53ـ كسانى كه براى عمره مفرده به مكّه مشرّف مى شوند، و بايد به يكى از مواقيت معروفه بروند، نمى توانند بدون احرام از ميقات عبور كنند، و اگر چنين كنند، واجب است به ميقات بازگردند، و از آنجا محرم شوند، و اگر نتوانند برگردند، از همان جا كه هستند محرم مى شوند.

مسأله 54ـ اگر بدون احرام از ميقات بگذرد، و ميقات ديگرى بعد از آن ميقات باشد، لازم نيست به ميقات اوّل بازگردد، بلكه از ميقات دوّم محرم مى شود.

مسأله 55ـ هرگاه از روى جهل يا فراموشى در ميقات محرم نشود، هنگامى كه يادش آمد اگر بيرون حرم است، بايد از همان جا احرام ببندد، و اگر وارد حرم شده به بيرون حرم (مثلا تنعيم) برود و احرام ببندد، و اگر نمى تواند از حرم بيرون برود، از همان جا كه هست احرام مى بندد.

مسأله 56ـ هرگاه زن در حال عادت ماهيانه باشد، و خيال كند احرام بستن براى او جايز نيست، و در ميقات احرام نبندد، اگر مى تواند، بايد به ميقات برگردد و مُحرم شود، و اگر نمى تواند، به

[ 40 ]

 

 

 
 

کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.

طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir

انهار بانک احادیث انهار توضیح المسائل مراجع استفتائات مراجع رساله آموزشی مراجع درباره انهار زندگینامه تالیفات عربی تالیفات فارسی گالری تصاویر تماس با ما جمادی الثانی رجب شعبان رمضان شوال ذی القعده ذی الحجة محرم صفر ربیع الثانی ربیع الاول جمادی الاول نماز بعثت محرم اعتکاف مولود کعبه ماه مبارک رمضان امام سجاد علیه السلام امام حسن علیه السلام حضرت علی اکبر علیه السلام میلاد امام حسین علیه السلام میلاد حضرت مهدی علیه السلام حضرت ابالفضل العباس علیه السلام ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها پاسخ به احکام شرعی مشاوره از طریق اینترنت استخاره از طریق اینترنت تماس با ما قرآن (متن، ترجمه،فضیلت، تلاوت) مفاتیح الجنان کتابخانه الکترونیکی گنجینه صوتی پیوندها طراحی سایت هاستینگ ایران، ویندوز و لینوکس دیتاسنتر فن آوا سرور اختصاصی سرور ابری اشتراک مکانی colocation