آقاى دكتر محمّد معين نقل مى كرد، مى گفت : يك بچه فرانسوى را در حضور من خواب كردندبعد از من پرسيدند كه از او چه جوابى مى خواهى ؟
من گفتم كه او را بفرستيد تهران .
بچه جواب داد: كه الان تهران هستم ، مثلا ميدان توپخانه .
گفتيم اينجا را شرح بده . بچه اى كه هرگز به ايران نيامده بود تمام آن را شرح داد،آنجا اينجور است ، يك خيابان اين طرف است يك خيابان آن طرف ، ساختمان اينجور، مجسمهاينجور و خصوصيات ديگر.(گفت تا اينجا براى ما خيلى عجيب نبود يعنى مى توانستيم يكتوجيهى بكنيم ؛ و مى گفت بعد وقتى من براى بعضى از ماترياليستها گفتم همين طورتوجيه مى كردند، البته توجيه به معنى احتمال نه توجيه علمى ، كه شايد آنعامل فكر تو را مى خوانده چون تو كه مى دانى تهران چگونه است او فكر تو را جذبمى كرد بعد پس مى داد به اين بچه ، پس اين بچّه وضع تهران را مى توانست بفهمد ازطريق تو).
گفت : بعد كجا؟ گفتم : بفرستيدش ميدان ژاله ، رفت ميدان ژاله .
گفتيم آنجا را توصيف كن .
همين جور توصيف كرد كه واقعا ميدان ژاله بود.
گفت ديگر كجا؟ گفتيم بفرست چهارصد دستگاه .
رفت چهارصد دستگاه . باز همين جور تشريح كرد كه چهار صد دستگاه بود. تافرستاديم خانه خودمان .
خانه را همان طور تشريح كرد كه بود. رفتداخل خانه . گفتيم حالا چى مى بينى ؟ گفت پله را اينجور رفتيم بالا و اين طرف يك اتاقاست و آن طرف يك اتاق ، و اتاقى را نشان داد كه آنجا يك خانمى است كه الان خوابيده(ساعت در حدود سه بعدازظهر بوده ). نشانيهايى داد كه همان نشانيهاى خانم دكتر معينبوده (مى گفت باز تا اينجا هم كمى قضاياقابل توجيه بود).
فرستادمش داخل كتابخانه خودم ؛ گفتم آن اتاق روبرو كه مى گويد، بگوييد برود درآن اتاق بگويد آنجا چيست ؟
آنجا كه رفت برخلاف آنچه من فكر مى كردم گفت : آنجا اتاقى است خالى ، هيچ چيز در آناتاق نيست ، فقط دو تا تابلو ديده مى شود كه آنها را هم به پشت گذاشته اند. من تعجبكردم ؛ كتابخانه من كه اينجور نيست ! آمدم منزل بلافاصله آن را براى خانمم نوشتم كهدر فلان روز، فلان ساعت وضع خودت را بگو و مخصوصا وضع كتابخانه من راتشريح كن . جواب نامه به فاصله كمتر از يك هفته آمد، معلوم شد كه در آن روز اينها مىخواسته اند اتاقها را پاكيزه يا رنگ كنند و بدون اينكه قبلا از من اجازه گرفته باشندتمام كتابها را از كتابخانه من بيرون برده بودند و آن دو تابلو، دو تابلوى عكس ‍ بودهو اتفاقا فقط همان دو تابلو داخل اتاق بوده است . ديگر اين جهت را حتى من هم نمى دانستمكه بگويم شخص عامل اين را از فكر من گرفته است و دارد به اين بچّهانتقال مى دهد، كه وقتى ما به ماترياليستها گفتيم كه شما اين را چگونه توجيه مىكنيد، گفتند: ديگر ما براى اين توجيهى نداريم .
به هر حال اين مطلب كه در اثر خواب مصنوعى حواس انسان يك حساسيتى پيدا كند كه ازدور بشنود، اجمالا نشان مى دهد كه در انسان يك نيروهايى وجود دارد غير از اين نيروهايىكه ما با آنها آشنا هستيم . حالا من به ماهيت و حقيقتش فعلا كار ندارم كه بگويم اين نيرومجرد است يا نيست ، با شرايط مادى جور در مى آيد يا جور در نمى ايد. آن باشد تاعليحده درباره آن بحث كنيم . ولى آن مقدارى كه بشر مى تواند به دست بياورد همين استكه از طريق خواب مصنوعى و تعطيل كردن قوه حس و شعور و اراده و كنار زدن اينها مىتواند قوه ديگرى را كه در روح او هست استخدام كند و از اين قوه كارهاى خارق العادهببيند.⁽¹²¹⁾