18- پيامهاى آية الله العظمى اراكى
آيةاللهالعظمى اراكى(ره) تا هنگام رحلت امام خمينى رضوانالله عليهبه خاطر اينكه امام خمينى(ره) و سائر مراجعتقليد، در مهام امورمملكتى و اسلامى، مباشرت و حضور داشتند، احساس مىكردند كهبه همان حمايتهاى شفاهى وشخصى موردى اگر اكتفا كنند وظيفهخود را انجام دادهاند. و پس از رحلت امام هم به خاطر حضورآيةاللهالعظمىگلپايگانى و ديگران مىخواستند همان رويه را ادامهدهند و از اينرو حتى در مورد رحلت امام خمينى رضواناللهتعالىعليه در روزهاى 14 و15 خرداد پيامى ندادند تا به همان وضع سابقباقى بمانند.
اما پس از گذشت چند روز دلسوزان نظام، و بزرگان و اساتيد حوزهعلميه قم و روحانيان ديگر، به اين نتيجه رسيدند كهدر آن شرايطخاص، حمايت آيةاللهالعظمى اراكى(ره) از رهبرى حضرت آيةاللهخامنهاى دامتبركاته نقش بسيار بسيارمهمى در حمايت از نظاماسلامى و تقويت مبانى اين نظام خواهد داشت. بنابراين پيامهاىسرنوشتساز آن بزرگوار ازچند روز پس از رحلت امام خمينى(ره)آغاز شده و اولين آنها تاريخ 6 ذيقعده 1409 برابر با 20 خرداد 1368را دارد كه ششروز بعد از رحلت امام خمينى(ره) مىباشد.
تاييد رهبرى آية الله خامنهاى دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم خدمت جناب مستطاب حجةالاسلام والمسلمين آقاى خامنهاى رهبر جمهورىاسلامى ايراندامت افاضاته.
ضمن ابراز تسليت در مورد فقدان اسفناك و ضايعه جبرانناپذير رحلتمرحوم آيةاللهالعظمى امام خمينى طاب ثراه كهحقا مجددالمذهب در قرن حاضرمىباشد اعلام مىدارد:
انتخاب شايسته جنابعالى به مقام رهبرى جمهورى اسلامى ايران مايهدلگرمى و اميدوارى ملت قهرمان ايران است.شكى نيست كه در موقعيتحساسكنونى حفظ نظام جمهورى اسلامى كه از اهم واجبات شرعى است متوقف به اينامرمهم مىباشد.
اينجانب با ابتهال و تضرع به درگاه ربوبى، و با استغاثه به ناحيه مقدسهحضرت ولىعصر عجلالله تعالى فرجه الشريف،دوام تاييدات و توفيقات آنجناب را در انجام اين مسؤوليتبسيار سنگين خواستارم. بديهى است درمتشابهات امورشرعيه و مسائل مم مملكتى مشورت با مراجع عظام و علماىاعلام راهگشاى همه خواهد بود.
اميدوارم همچونگذشته دست غيبىآن حضرت مكر شياطين ونقشه اجانبرا نقش برآبفرموده، آنجنابرا يار وياورباشد. والسلام عليكم ورحمةاللهوبركاته.
الاحقر محمد على العراقى ششم ذيقعده 1409
پاسخ رهبر معظم انقلاب دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم محضر شريف مرجع بزرگوار آيةاللهالعظمى آقاى اراكى دامتبركاتهالعالية.
تلگرام تسليت آن حضرت به مناسبت ارتحال رهبر كبير انقلاب حضرتآيةاللهالعظمى امام خمينى قدس الله نفسهالزكية، كه حقا ضايعهاى جبرانناپذيرو ثلمهاى بزرگ بود عز وصول بخشيد، و موجب تسلى و سپاس گرديد. ازتعبيراتمحبتآميز و ادعيه زاكيه آن جناب نسبتبه اينجانب، و توصيه صوابى كهفرمودهايد، صميمانه سپاسگزارم.
اينجانب با استمداد از تفضلات و توفيقات الهى، و با توسل به ذيل عناياتولىعصر ارواحنا فداه و عجلالله تعالى فرجه،تصميم قاطع دارم كه در جهت تحققحاكميت اهداف مقدسه اسلامى، و استقرار كامل حاكميتشرع مبين، كه آرزوووصيت رهبر فقيد و عزيزمان مىباشد تمامى تلاش ممكن را بهكار برده و همهنيروها را در آن راه بسيج نمايم.
از آن جناب تقاضا دارم كه اينجانب را همواره مشمول دعوات زاكيه خودقرار دهيد.
سيد على خامنهاى 21/3/68 - هفتم ذيقعده 1409
درخواست جمعى از وكلا و نمايندگان امام خمينى رضوان الله عليه در مورد تنفيذ اجازات آن بزرگوار
باسمه تعالى محضر مبارك شيخ الفقهاء والمجتهدين حضرت آيةاللهالعظمى آقاى حاج شيخمحمد على اراكى مد ظلهالعالى.
با عرض سلام و تسليت رحلت قائد عظيمالشان حضرت امام خمينى قدسسره الشريف، نظر مبارك را نسبتبه اجازاتكيتى امور حسبيه و اخذ وجوه شرعيهكه حضرت امام خمينى رضوانالله عليه به ائمه محترم جمعه و علماىمورداعتمادشان در حوزه علميه قم و شهرستانها دادهاند بيان فرماييد. ادامالله بقاءكم.
جمعى از نمايندگان حضرت امام 20/3/68
پاسخ آيةاللهالعظمى اراكى(ره)
باسمه تعالى اينجانب كليه اجازات كتبى را كه حضرت امام - طاب ثراه- به نمايندگان و علماىمورد اعتمادشان دادهاندبه همان كيفيت تنفيذ مىنمايم.
الاحقر محمد على العراقى
پيام تسليت آيةاللهالعظمى اراكى به مناسبت چهلمين روز رحلت امام خمينى(ره)
بسمالله الرحمن الرحيم يوم على آل الرسول عظيم رحلت جانسوز رهبر كبير انقلاب جهانى اسلام، مجددالمذهبفىالقرن الحاضر،زعيم حوزههاى علميه حضرت آيةاللهالعظمى امام خمينى قدسالله نفسةالزكيه را بهمحضر مقدسحضرت بقيةاللهالاعظم ارواحنا لتراب مقدمهالفداء، رهبرى معظمنظام اسلامى، مراجع عظام، حوزههاى علميه و عموممسلمين و مؤمنين تسليتعرض مىنماييم.
به مناسبت اربعين اين فاجعه مؤلمه، مجلسى روز چهارشنبه 21 4 68مطابق با 8 ذىالحجةالحرام 1409 از ساعت 5 تا 7بعدازظهر در مدرسه مباركفيضيه برگزار مىگردد.
شركتسلسله روحانيت، علماى اعلام، فضلا و محصلين علوم دينى...مردم مسلمان موجب تعظيم شعائر اسلامى خواهدبود.
و من يعظم شعائرالله فانها من تقوى القلوب الاحقر محمد على العراقى(اراكى)
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد زلزلهاى كه در بخشى از شمال كشور روى داد
باسمهتعالى انالله و انا اليه راجعون حادثه مولمه و جانگداز زلزله كه بخش وسيعى از وطن اسلامى ما را لرزاند و بهدنبالخود جمع كثيرى از برادران مسلمان ما را در كام خود فرو برد خسارتمالى و جانى فراوانى به جاى گذاشت و امتاسلامى را داغدار و عزادار نمود،از آيات الهى است و نمونهاى از ساعت قيامت است و قبل از هر چيز ما رابايد به ياد قيامتو هول عظيم آن روز بيندازد، و امتحان الهى است كه وظيفهسنگينى به دوش ديگران مىاندازد كه صبر و استقامت را ازبازماندگان مىطلبد،و كمك و يارى و همدردى را از سايرين، كه مرهمى بر دل پريشان و داغديدهبازماندگان مىباشد.
اينجانب اين مصيبتبزرگ و فاجعه غمانگيز را به ساحت مقدس حضرتولى عصر ارواحالعالمين لهالفداء و بازماندگانداغدار خصوصا و به امت اسلامىعموما تسليت مىگويم.
در ضمن مؤمنين مجازند ثلثسهم مبارك امامعليه السلام را جهت كمك بهزلزلهزدگان به حساب شماره 222 بانك ملىواريز نمايند.
اينجانب مبلغ پنجميليون تومان به همين حساب براى كمك به زلزلهزدگانواريز نمودهام.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته اول تير 69 الاحقر محمدعلى العراقى
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات در تاريخ 15 7 69 مجلس خبرگان
بسماللهالرحمنالرحيم ملت رشيد و قهرمان ايران نظام مقدس جمهورى اسلامى تحفهاى است الهى كه بافداكاريها وجان بازيها و استقامت و اتحاد و اطاعت از مقام رهبرى با كمكهاى غيبىالهى به ملت ايران ارزانى شده. شكى نيست كهحفظ و تداوم آن بيش از احداث آناز اهميتبرخوردار است و چون حفظ اين نظام از گزند حوادث، موقوف استبهحضورخبرگانى كه در مواقع حساس به وظيفه الهى خود اقدام نمايند بنابراينشركت در انتخابات مجلس خبرگان و تعيينافراد صالح يكى از وظايف اسلامىو اساسى هر فرد مسلمان مىباشد.
اميد است مردم مسلمان ايران با حضور فعال خود در اين امر مهم همچونگذشته دين خود را به اسلام ادا نموده و درتثبيت اين نظام مقدس كه ضامن اجراىاحكام نورانى اسلام است كوشا باشند.
توفيق همگان را تحت توجهات حضرت ولى عصر(عج) در اجراى وظايفشرعيه و پيروى از مقام معظم رهبرى از درگاهقادر متعال خواستارم. والسلام عليكمورحمةالله و بركاته.
محمدعلى العراقى
تلگراف آيةاللهالعظمى اراكى به آيةاللهالعظمى گلپايگانى هنگامى كه براى معالجه به خارج از كشور رفت
ه بودند
محضر مبارك حضرت آيةاللهالعظمى آقاى گلپايگانى دامتبركاته.
بعد از عرض سلام رجاء واثق آنكه انشاءالله خداوند منان كسالتحضرتمستطاب عالى را به صحت كامل و عافيت مبدلفرمايد و وجود مبارك حضرتعالى را براى كافه مسلمين مستدام فرمايد. حقير دعا براى سلامتى حضرتمستطاب عالىرا وظيفه خود مىدانم و از حضرت مستطاب عالى در مظاناستجابت دعا التماس دعا دارم والسلام عليكم و رحمةالله.
9/9/69
ايران-قم الاحقر محمدعلى عراقى
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات مجلس شوراى اسلامى
بسمالله الرحمن الرحيم ملت رشيد و آگاه ايران شكى نيست كه اهتمام بامور مسلمين و محرومينو مستضعفين از اهموظائف اجتماعى و دينى هر فرد مسلمان است و اهميت آنبقدرى است كه تارك آن غيرمسلم شمرده شده. و همچنيننظارت بر حسن اجراىامور مملكتى و جلوگيرى از كجرويها و انحرافات، باندازه اصل نظام مقدسجمهورى اسلامىاهميت دارد. كه كلكم راع. و اين اهتمام و نظارت براى آحاد افرادممكن نيست مگر با انتخاب نمايندگان صالح و متدينكه اين وظيفه را به نمايندگىاز طرف موكلين خود به عهده بگيرند و بخوبى انجام دهند. بنابراين شركت درانتخاباتمجلس شوراى اسلامى و گزينش افراد صالح و متدين از اهموظائفاسلامى واجتماعىاست. بخصوصدرمقطع حساسكنونى كه با فروپاشىنظام الحاد و كفر بلشويكى و نوميد شدن محرومان از نويدهاى دروغين كمونيستهاچشم اميد آنانبه امالقراى جهان اسلام دوخته شده. و با توجه به اينكه هرچهگرايش جهانيان باين مشعل هدايتبيشتر مىشود توطئهاستكبار و استعمار براىخاموش كردن اين نور الهى بيشتر مىگردد والله هتم نوره و لوكره الكافرون، اهميتشركت درانتخابات مضاعف مىگردد.
پيام حقير به ملت رشيد و بيدار ايران اينست كه بدون اعتنا به وسوسهخناسان با شركت گسترده و فعال در اين انتخاباترشد مذهبى و سياسى خود را بارديگر به اثبات رسانده مشتى محكم بر دهان ياوهگويان و دشمنان اسلام كوبيدهودوستان انقلاب را در سراسر جهان اميدوار سازند.
اميد است كه مسؤولان محترم نيز شكر اين نعمتبزرگ و هديه الهى را كه باتاييدات غيبيه به ملت ايران ارزانى شدهبيش از پيش بجاى آورند و در جلب رضاىخداوند تعالى واصلاح امور محرومان ومستضعفان جد و جهد بيشترمبذولدارند.
دوام توفيقات همگان و بالاخص مسؤولان محترم نظام را در راه اعلاء كلمهتوحيد وتوحيد كلمه واجراىاحكامنورانىاسلامدرپرتو توجهاتولىعصر عجلاللهتعالى فرجه از درگاه ايزد منان خواستارم. والسلام عليكم و رحمةالله وبركاته الاحقر محمدعلى العراقى 5 شوال 1412 19 فروردين 1371
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات رئيسجمهور
باسمه تعالى من اصبح و لم يهتم بامور المسلمين فليس بمسلم ملت مسلمان و رشيد ايران، امت انقلابى و فداكار از آنجاكه حفظ نظام اسلامىايران و اجراى احكام نورانى قرآن و دفاع از ارزشهاى معنوى كه از اهم فرائض استبستگى كامل بهمجريانى متعهد و اسلامشناس و مقاوم دارد. لازم است همه آحادملت در انتخاب رئيسجمهورى متعهد و با ايمان وشايسته كوشش و سعى كاملبنمايند. كه اين وظيفهايست الهى و بيانگر رشد و شخصيت دينى و معنوى جامعهما. ومشتى است محكم بر دهان ياوهگويان و دشمنان داخلى و خارجى و استعمارخونخوار و جهانخوار كه در كمين نشسته وزوال و اضمحلال اين نظام مقدس راآرزو مىكنند.
اميد است رئيسجمهور منتخب در شرائط حساس كنونى بدون هيچگونهمسامحه و اعمالنظرهاى شخصى در اجراىاحكام نورانى اسلام كه همان منوياتامام راحل قدسسره و مقام معظم رهبرى است موفق و مؤيد باشند.
خداوند تعالى به ملت و دولت اسلامى ايران توفيق پياده كردن احكام اسلامو دفاع از حريم قرآن و ولايت اهلبيت عصمتو طهارت را در پرتو توجهاتولىعصر عجلالله تعالى فرجه بيش از پيش عنايت فرمايد. والسلام عليكمو رحمةالله و بركاتهالاحقر محمدعلى العراقى 18 ذىالحجه 1413
پيام تسليت آيةاللهالعظمى اراكى بمناسبت رحلتحضرت آيةالله العظمى گلپايگانى(ره)
بسمالله الرحمن الرحيم منالمؤمنين رجال صدقوا ما عاهدوالله عليه فمنهم من قضى نحبه و منهممن ينتظر.
رحلت اسفناك فقيه اهلبيت عصمت و طهارت مظهر علم و تقوى مرجععظيمالشان عالم تشيع حضرت آيتالله العظمىحاج سيدمحمدرضا گلپايگانىقدسسره جهان اسلام را عزادار ساخت. با فقدان اين مرد بزرگ كه اسطوانه علمو تقوى و ازاركان هدايت و اعلام دين و ولايت محسوب مىشد بر پيكر عزيزاسلام و روحانيت ثلمهاى جبرانناپذير وارد شد. و بحقبايد گفت: يوم علىآل الرسول عظيم.
ايشان كه از سابقين و اولين شاگردان مبرز و بنام مرحوم آيتالله العظمى حاجشيخ عبدالكريم مؤسس حوزه علميهاعلىالله مقامه در حوزه علميه اراك و قم بودفقيهى بود نكتهسنج و دقيقالنظر و زيرك و دانا و مصداق بارز صائنا لنفسهحافظالدينه مخالفا لهواء مطيعا لامر مولاه، و قريب يك قرن عمر شريفش را در راه اشاعهفقه آل محمد عليهمالسلام وپاسدارى از حريم ولايت و مبارزه عليه طاغوتو همراهى با حضرت امام قدسسره در طول انقلاب و حمايت از دين وحاكميتقرآن و تجاوز نكردن از حدود الهى و خدمتبهمسلمين و مؤمنين صرف نمود.عاش سعيدا و مات حميدا.
گوارا باد بر او لقاء رب كريم و حضور در بساط قرب الهى و صحبت نبيينو صديقين و شهداء و صالحين و حسن اولئكرفيقا.
اينجانب اينضايعه مولمه را بهساحت قدس ولى عصر عجلالله تعالى فرجهالشريف و جامعه معظم روحانيت و حوزههاىعلميه و بيت رفيع ايشان و عمومبرادران ايمانى تسليت عرض نموده براى آن فقيد سعيد علو درجات و رحمتواسعه الهيهوبراى بازماندگان صبر جميل واجر جزيل ازدرگاه ايزد منان خواستارم.
الاحقر محمدعلى العراقى 24 جمادى الثانيه 1414
پيام تسليت رهبر معظم انقلاب به مناسبت رحلت آيةاللهالعظمى كلپايگانى به آيةاللهالعظمى اراكى
بسمالله الرحمن الرحيم حضور مبارك آيةالعظمى حاج شيخ محمد على اراكى دامتبركاته
رحلت تاسفبار مرحوم آيةاللهالعظمى آقاى حاج سيد محمد رضا گلپايگانى طابثراه كه از مراجع بزرگ اسلام و از مفاخرفقاهت اهل بيت عليهم السلام و ازنمونههاى برجسته تقوا و صيانت نفس بودند موجب تاسف و اندوه عميق گرديد.
معظم له از جمله فقهاى عالىمقام بودند كه ثلمه فقدان ايشان براى عالمتشيع موجب ضايعه و خسارت فراوان گرديد.
اينجانب اين مصيبتبزرگ را به جنابعالى تسليت مىگويم و سلامت و طولعمر بابركتشما را از خداوند متعال مسالتمىنمايم.
25 جمادىالثانى 1414
سيد على خامنهاى
پاسخ آيةاللهالعظمى اراكى(ره) به پيام تسليت رهبر معظم انقلاب دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم خدمت رهبر معظم انقلاب آيةالله خامنهاى دامتبركاته تلگرام محبتآميز آن جناب در فقداناسفناك فقيه اهل بيت عصمتو طهارت، حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى اعلىالله مقامه موجب كمال امتنانو تسلىگرديد. متقابلا اين ضايعه مولمه را كه ثلمهاى است جبرانناپذير به جنابعالى تسليت عرض مىنمايم و توفيق هرچهبيشتر آن جناب را در راه پاسدارى ازحريم انقلاب و پياده كردن منويات آن مرجع فقيد و امام راحل قدس سرهماكههمان حاكميت قرآن و اجراى احكام نورانى اسلام بى كم و كاست و بدون ملاحظهو واهمه از فرهنگهاى منحط حاكمبر شرق و غرب است را در پرتو توجهاتولىعصر عجلالله تعالى فرجه از درگاه احديتخواستارم.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته 26 جمادىالثانى 1414
الاحقر محمد على العراقى
محضر مقدس حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى مدظلهالعالى
پس از سلام و عرض اخلاص، به عرض عالى مىرسد كه:
پيرو نامه شماره 1444 212 ج مورخ 15 4 71 جامعه مدرسين، در رابطهبا پيشنهاد اعضاى جديد براى شوراىديريتحوزه علميه قم، و با توجه به اينكهاعلام نظر مبارك را موكول به احراز آمادگى نامبردگان فرموده بوديد، به عرضعالىمىرسد كه بعد از مذاكره و اصرار، آقايان ذيل اعلام آمادگى نمودند:
آقايان:
1- ناصر مكارم شيرازى 2- محمد مؤمن3- سيد حسن طاهرى خرمآبادى 4- رضا استادى5- حسين راستى6- عباس محفوظى
منتظر دريافت اعلام نظر و نصب حضرات فوق هستيم. طول عمر و توفيقاتحضرت مستطاب عالى را از خداوند متعالخواستاريم.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته جامعه مدرسين حوزه علميه قم محمد فاضل
حضرات حجج اسلام اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه مقدسه قم دامتبركاتهم (1)
در جواب نامه مورخ 15/4/71 با سلام و مسالت مزيد توفيق و دوام تاييد آقاياناشعار مىدارم: با شناختى كه از مقاماتعلمى و عملى و درايت و كفايت آقايانپيشنهاد شده درنامه مذكور دارم ايشانرا جهت رسيدگى بهامور طلاب وسرپرستىوشوراى مديريتحوزه علميه قم و ساير شهرستانها منصوب مىنمايم.
انتظار از اين هيات اين است كه وظايف شرعيه و نظارت خود را نسبتبه كلاوضاع حوزه و شناخت مدارس و مؤسساتو نهادهاى حوزوى خصوصا مدارسو نهادهاى جديدالتاسيس و همچنين نشرياتى كه به عنوان حوزه صادرمىشودخالصانه و با قاطعيت اعمال نمايند تا انشاءالله تعالى مصونيتهاى فكرى و اخلاقىدرحوزه كما فىالسابق استمرارداشته باشد و اهل بدع و فرق باطله و مكتبهاىالتقاطى از نفوذ در اين حوزه هميشه و همواره مايوس و محروم باشند.
در اين موقعيتحساس تذكر بعض نكاتى را كه بايد همواره مورد نظر باشدلازم مىدانم:
1- هويتحوزههاى علميه هويتى به تمام معنى اسلامى و وابسته بهحضرت بقيةاللهالاعظم ارواح العالمين لترابمقدمهالفداء مىباشد. بايد اين هويتممتاز وبىنظير پيوسته منظور باشد و سير علمى و تعليمى و مظاهر مختلفحوزههاو فردفرد اساتيد و طلاب در مسير خدمتگذارى به آنحضرت و جلب رضايتو كسب عنايت او باشد.
2- در حوزهها بايد محور دروس و مباحثات و تحقيقات معارف قرآنو حديث و مبانى متلقاة از ائمه طاهرينعليهم السلامباشد و چنان نباشد كه اين جهت اصليهواصيله ضعيف، يا خداى نخواسته تحتالشعاع قرار بگيرد.
3- همواره ضوابط شرعيه نظام بخش حوزهها بوده و عمده التزامات دينىوتقواى علما ومدرسين وطلاب موجببودهكهبيشتر امور درجريان سالمقرار بگيردو گزينشها خودبخود در همه مناصب روحانيت صحيح واقع شود و اگر اينالتزامضعيف شود حوزهها بىمحتوا وفاقد هويتمىشود وهيچ نظام ظاهرى وتشكيلاتىنمىتواند آن قداستى را كهحوزهها دارند تامين نمايد البته وجود نظم و مراقبتخصوصا بر اوضاع مدارس و اخلاق طلاب ضرورى است و حوزهاىكه مىخواهدبه همهجا و همه نهادها برنامه نظم اسلامى بدهد خود اولى به داشتن برنامه و حفظنظم و رعايت ضوابطشرعيه است ولى نبايد تنظيم امور چنان باشد كه محتواىحوزهها را عوض كند و نظمى كه از درون بوده است فداىنظم برون و ظاهر گردد.
4- يكى از مفاخر بزرگ روحانيتشيعه استقلال حوزههاى علميه است كهبههيچكس و هيچ مقامى غير از ناحيه مقدسهحضرت صاحبالامر -عجلاللهتعالى فرجهالشريف- وابسته نيست كه بحمدالله اين حوزهها تا امروز علىرغمفشارها وتوطئههاى گوناگون در شرايط بسيار سخت و اختناقهاى شديدحكومتهاى طاغوتى با تحمل انواع مرارتها و مصائباستقلال خود را حفظ كردهو تحت تاثير و نفوذ هيچ عامل خارج از حوزه قرار نگرفتهاند و همچنان تا عصرحاضر مديريتآن با علما و فقها و مراجع تقليد باقى مانده است.
اين شخصيتحوزهها امانتى است كه اسلاف صالحين به ما سپردهاند و مابايد به حفظ اين استقلال بسيار اهميتبدهيم.
براى حقير در وضع فعلى و كهولتسن اين مساله هيچ جنبه شخصىنمىتواند داشته باشد، اما براى بقاء حوزه و حفظموضع معنوى آن در قلوب و نفوذآن در جامعه مسلمان براين مساله تاكيد بسيار دارم و عواقب سوء تضعيف آنرابسيارشكننده مىدانم.
صلاح اسلام و انقلاب و دولت و ملت و همه اين است كه حوزه در وظايفخود مستقل عمل كند البته مقصود از اينكهمىگوييم نبايد مداخلهاى در امور حوزهپذيرفته شود اين نيست كه كسى حق ندارد پيشنهاد يا تذكر بدهد، يا اينكهبهپيشنهادها و نظرات و حتى نقد و انتقادها توجه نشود، هر مسلمانى حق دارد و بايدنسبتبه مسلمان ديگر تا چه رسدنهاد عظيمى مانند حوزه خيرخواهى و نصيحتنمايد، بايد از پيشنهادها و تذكراتى كه داده مىشود استقبال نماييم، اينمواضعنهتنها مداخله در امور حوزه محسوب نمىشود بلكه يارى و معاضدت حوزه است.
بههرحال عزيزان بزرگوار، اساتيد معظم حوزه و شوراى محترم مديريتشماكه چشم و چراغ اين حوزهايد مىدانيد كهاين حوزهها و اين ميراث عظيم علومو معارف اهل بيتعليهم السلام امانتخداوند متعال و رسول اعظم صلىالله عليهوآلهو سلم و شخص شخيص حضرت ولىعصر ارواحنا فداه است و وظيفه خطير حفظآن امروز به عهده ما و شما واگذارشده است كه با تعهد كامل اين حوزه را بهسوىكمال و تكامل بيشتر سوق دهيم.
در خاتمه از طلاب عزيز و سربازان شريف حضرت صاحبالامر ارواحنافداه انتظار دارم كه در همه موارد با شوراى محترمهمكارى نمايند.
اينجانب با آنكه در حد توان همواره و در شرايط مختلف سعى در حفظحوزه و استقلال و ترقى علمى آن داشتهام، ازخداوند متعال از هرگونه قصور ياتقصير در انجام اين وظيفه خطير طلب مغفرت و بخشش نموده و از پيشگاهحضرتحجةبن الحسن صلواتالله عليه تقاضاى عفو و اعانت دارم.
والسلام عليكم ورحمةالله و بركاته 15 ربيعالثانى 1413 ه محمدرضا الموسوى الگلپايگانى
حضور انور حضرت آيةاللهالعظمى اراكى مدظلهالعالى
با تقديم سلام به عرض مبارك مىرساند كه در تعقيب مسائل مربوط به شوراى مديريتحوزهعلميه قم، جامعه مدرسيندر جلسات مكرر اين موضوع را مورد بررسى دقيق قرارداد و افراد صالح و شايستهاى را كه براى پذيرش آن آماده بودندانتخاب كرد. سپساين موضوع را به نظر حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى رساند و مورد موافقت ايشانقرار گرفت. ازمحضر مبارك حضرتعالى نيز تقاضا مىشود كه نظر شريف را اعلامفرماييد.
اسامى آقايان انتخاب شده:
1- ناصر مكارم شيرازى2- حسين راستى3- محمد مؤمن قمى 4- سيد حسن طاهرى خرمآبادى5- رضا استادى6- عباس محفوظى
والسلام عليكم و رحمةالله وبركاته
جامعه مدرسين حوزه علميه قم
محمد فاضل
حضرات حجج اسلام و مسلمين اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه قم دامتبركاتهم
در پاسخ به نامه مورخ 25/7/71 باسلام و تحيات وافره اشعار مىدارد:
ضمن تشكر و قدردانى از زحمات و تلاشهاى مفيد اعضاى شوراى مديريتسابق، كه سالهاى متمادى در شرايط حساسبه اداره و تنظيم امور حوزه مقدسهعلميه قم پرداختند جزاهمالله خيرا.
تصدى حجج اسلام و مسلمين آقايان پيشنهاد شده در نامه مذكور را كهمقامات علمى و عملى و درايت و كفايت وصلاحيت آنان محرز است تاييد مىكنماميدوارم آقايان محترم اعضاى شوراى مديريت فعلى همواره به نكات ذيلتوجهكامل داشته باشند:
1- حوزه علميه مقدسه قم كه براساس پيشگوييهاى ائمه اطهارعليهم السلام به دستمردبزرگىچونحضرتاستادآيةاللهالعظمىآقاىحاج شيخ عبدالكريمحائرى(قده)در هفتاد و اندى سال پيش تاسيس شدهاست امانتى است الهى كه بايد در حفظوحراست آن باقاطعيت و وقتگذارىكافى كوشيد لذا تمام مسائل مربوطهبهحوزهمىبايد درحيطهكارآقايان باشدوراه صحيح تحقيقوپيشرفتطلاب عزيزرا مشخصنمايند و نگذارند حوزه درمعرض افكار انحرافى اهل بدع و فرق باطله قرار گيردو به مسائل حوزه نظارت كامل داشته باشند و هيچ نهاد حوزوىنبايد بدون نظارتشوراىمديريتبهكارى درحوزه بپردازد و در غيراينصورت آنكار مشروعيتندارد.
2- محور دروس و مباحثات و تحقيقات در حوزههاى علميه مىبايد معارفقرآن كريم و احاديث ائمه اطهارعليهم السلامو فقه سنتى جواهرى باشد و مسؤولين حوزهمىبايد از گرايشهاى نادرست همواره جلوگيرى كنند و فقه سنتى را هميشهزندهنگه دارند و از افرادى كه استعداد كافى براى فقاهت دارند حمايت كامل نمايند تابتوانند با اطمينان خاطر وراغتبه درجات عالى از فقه و فقاهت نائل شوند.
بديهى استبا توجه به گسترش دامنه مسائل فقهى لازم است فقه هم مانندساير علوم تقسيم شود و هر كتابى از كتابهاىفقه از قبيل حج و معاملات و عباداتو غيره متخصص خاصى داشته باشد تا بهتر بتوانند نيازها را برطرف نمايندزيرابدون شك پاسخگويى به مسائل مستحدثه و روزمره جامعه اسلامى و معضلاتو مشكلات علمى و بنبستهاى فقهىكه در نصوص تصريح به آن نشده و در كلماتقوم يافتنمىشود مجتهد متضلع وفقيه صاحبنظر و متعمقىرا مىطلبد كهبا تسلطبه اصول و قواعد فقهيه رد فروع به اصول نموده حكم خداوند را استنباط كند.
3- استقلال حوزههاى علميه كه در طول تاريخ شيعه از امتيازات حوزههاىشيعه بوده است همواره بايد حفظ شودحضرت امام (خمينى)قدس سرهم بر آن تاكيدزيادى داشتند همچنين مقام معظم رهبرى بر آن اصرار دارند.
در عين آن كه امروز حوزههاى علميه وظيفه دارند نيازهاى نظام اسلامى را ازنظر فقهى، فرهنگى و سياسى تاميننمايند و با نظام در ارتباط باشند ذلك بانمجارىالامور على ايدىالعلماء بالله الامناء على حلاله و حرامه.
بديهى است پس از پيروزى انقلاب شكوهمند اسلامى و فروپاشى نظام كفرو الحاد جهانى و بازگشت كشورهاى اسلامى بهآغوش اسلام موقعيتحوزه علميهقم نسبتبه تامين نيازهاى جهانى و جوامع و كشورهاى اسلامى بسيار با اهميتشدهاست و ميرود كه بخواستخداوند متعال همان پيشگويى امام صادقعليهالسلام درباره مركزيت قم براى علم و دانش وانتشار علم از آن به سراسر جهانو اتمام حجتبه همه افراد انسانها لباس عملى بپوشد.
ستخلوكوفة منالمؤمنين و يازرعنها العلم كما تارزالحية فى حجرها ثميظهرالعلم ببلدة يقال لها قم و تصير معدنا للعلم والفضل حتى لايبقى فىالارضمستضعف فىالدين حتىالمخدرات فىالحجال و ذلك عند قرب ظهور قائمنافيجعلالله قمو اهله قائمين مقامالحجة و لولا ذلك لساخت الارض باهلها و لم يبقفىالارض حجة فيفيضالعلم منهالى سائرالبلادفىالمشرق و المغرب فيتمحجةالله علىالخلق حتى لايبقى احد علىالارض لم يبلغ اليهالدين و العلم.
بنابراين وظيفه حوزه بسيار حساس و سنگين و خطير شده وكار بيشترىمىطلبد و هرگونه كمكارى و مسامحه در آنمسؤوليت دارد.
5- در اداره امور حوزه مىبايد از تشريفات زياد و تشكيلات غير ضرورىپرهيز شود و در مصارف وجوه شرعى كمالاحتياط مراعات گردد امتياز روحانيتبه ساده زيستى و پركارى است كه اين اصل مىبايد همواره مورد توجه باشد.
6- حوزه بايد همواره ناظر به مسائل كشور و نظام اسلامى باشد و آنچه درمورد تحكيم نظام اسلامى و پياده كردناحكام الهى است ارائه نمايد همانطورى كهاساس نظام اسلامى با حمايت و معاضدت حوزه به وجود آمده است.
7- جنبههاى اخلاقى و تربيتى طلاب بايد بطور كامل در نظر باشد كه عالممتقى و باسواد مىتواند مفيد باشد و خدمتكند.
دو ركن اصولى و اساسى در تربيت طلاب بايد مراعات شود: 1- تحصيلاتاصولى و اساسى و عالى 2- تقوا و تربيت الهى.كه هر كدام از اين دو ناقص باشدرسالتحوزه به خوبى انجام نشده و اهداف حوزه تامين نمىگردد.
8- از همه علماى اعلام و فضلاى گرامى و طلاب عزيز خواستارم شوراىمديريترارانجاممسؤوليتسنگينىكهبعهدهدارد يارىدهند وازآنانحمايتكنند.
درخاتمهاميدوارم درپرتو عناياتحقمتعالوتوجهاتخاصانحق و اهلبيتعصمت و طهارت بالاخص يگانه دوران وصاحبالعصر و الزمان -عجلالله تعالىفرجهالشريف-كهصاحباصلى وحقيقىاينحوزهونظام مقدسمىباشندباشناختصحيح وظيفه شرعى، و عمل به آن، موجبات روسفيدى در محضر الهى و پيشگاهآن بزرگواران براى همه فراهمگردد و مزيد توفيق و تاييد آقايان را خواستارم.والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته 29 ربيعالثانى 413 مطابق با پنجم آبان1371.
الاحقر محمدعلىالعراقى
حضور انور حضرت آيةالله خامنهاى رهبر معظم انقلاب اسلامى دامتبركاته
با تقديم سلام به عرض مبارك مىرساند كه، در تعقيب مسائل مربوط به شوراى مديريتحوزه علميه قم، جامعهمدرسين در جلسات مكرر اين موضوع را مورد بررسىدقيق قرار داد و افراد صالح و شايستهاى را كه براى پذيرش آنآماده بودند انتخابكرد، سپس اين موضوع را به نظر حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى رساند و موردموافقت ايشان قرارگرفت. از محضر مبارك حضرتعالى نيز تقاضا مىشود كه نظرشريف را اعلام فرماييد.
اسامى آقايان انتخاب شده:
1- ناصر مكارم شيرازى2- حسين راستى3- محمد مومن قمى4- سيد حسن طاهرى خرمآبادى5- رضا استادى6- عباس محفوظى
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته
جامعه مدرسين حوزه علميه قممحمد فاضل
متن (پاسخ و) نامه بسيار مهم حضرت آيةاللهخامنهاى مقام معظم رهبرى خطاب به اعضاى جامعه مد
رسين حوزه علميه قم
باسمه تعالى
حضرات آيات و حجج اسلام اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه قم دامتبركاتهم
خداى عزيز وحكيم را سپاسگزارم كه به يكى از آرزوهاى بزرگ در باره حوزههاىعلميه، جامه عمل پوشانيد و در ظلعنايات حضرت ولىاللهالاعظم روحى فداه،سرآغازى مبارك براى تحول ديرپايى كه همواره نيكخواهان و روشنبينانجامعهروحانيت، آرزومندانه بدان چشم دوخته بودند، پديد آورد.
تشكيل شورايى از علما و مدرسين عاليمقام براى سياستگذارىو جهتدهى به اداره حوزه علميه و تعيين مديرى ازعلماى برجسته و انقلابىو بصير، مژده بزرگى است كه بيان اهميت آن در جملاتى كوتاه، ميسر نيست. هميناندازه بايدگفت كه اين اقدام، قادر است گنجينه عظيم حوزه را به سطح شايستهاىاز بهرهدهى براى اسلام و مسلمين برساند كه بهتحقيق، چندين برابر بهرهدهىكنونى آن است: «والبلدالطيب يخرج نباته باذن ربه» شيرينى اين اقدام هنگامى بهدرستىچشيده مىشود كه تلخكامى ناشى از بهرهگيرى نشدن از همه ظرفيت اينذخيره الهى در عين نياز مبرمى كه به آنهست، به درستى حس شده باشد، و چهبسيار بزرگان و پيشگامان و دلسوزانى كه در اين تلخكامى، زندگى را وداع گفتند.
اينجانب ضمن تاييد انتخابى كه براى شوراى سياستگذارى و نيز براىمديريتحوزه انجام گرفته است وظيفه خودمىدانم كه از همه دستاندركاران اينحركت جديد از شوراى محترم مديريتسابق كه با وجود و فعاليتخود،زمينهرسيدن به اين نقطه تاريخى را فراهم كردند، از جامعه محترم مدرسين كه ابتكارعمل را در اينكار مهم بدستگرفتند، و از مراجع معظم تقليد كه با قبول و تاييدخود، پشتوانه معنوى ارزشمند آن را تامين فرمودند، صميمانه تشكركنم و اجر الهىرا براى آنان مسالت نمايم و به همه فضلاى جوان و روشنفكر حوزه كه همتبلندو دل گرم و پراميدشان،آسانگير سختيهاى روزگار است، صميمانه تبريك بگويم.اكنون با استفاده از اين فرصت، تذكراتى را به حضراتدستاندركار و به عمومروحانيون محترم حوزه علميه قم بخصوص طلاب و فضلاى جوان كه دلى لبريز ازاميد و نيرويىسرشار از طراوت و آمادگى دارند، عرض مىكنم:
1- نخستين مطلب آن است كه قدمهاى بزرگ، ارزش و اهميت و ضرورتخود را از هدفهاى بزرگى كه حركت، متوجهآنهاست كسب مىكنند، و هرچه آنهدفها والاتر باشد آن قدمها و اقدامها باارزشتر است و براى آن بايد اهتمامو دلسوزىو مجاهدت بيشترى مبذول گردد. اكنون با اين توجه كه هدف از نظمو كارايى حوزه علميه، گسترش هدايت الهى درهمهجا و رساندن علم دين به آنسطحى است كه قادر باشد همه گرههاى ذهنى و عملى بشر را در دنياى پيچيدهامروز باسرانگشت گرهگشاى دين خدا باز كند، مىتوان فهميد ارزش هر اقدامى كهبه افزايش كارآيىهاى حوزه بيانجامدچهاندازه است و در راه آن چه مجاهدتو تلاش پرحجم و با كيفيتى لازم است. امروز كه راه براى اين مجاهدت باز است،درنگ و كوتاهى از هيچكس پسنديده نيست.
2- حوزه علميه مشتمل بر ميراث گرانبهايى از روشها و تجربههاو اندوختههاى علمى است. براى بهرهبردن از اين ميراثفنى و علمى و افزودن برآن بايد از نيروى ابتكار و خلاقيت، استفاده كرد و سلف صالح نيز با ابتكارو خلاقيتخود بود كهتوانستند دانشهاى دينى را بهسطح كنونى برسانند. حوزهبايد راه را برنوآورى علمى و فنى فرزندان خود بازكنند وتازههاى بازار رايج علمدين را بهچشم تقدير بنگرند و صاحبان آنرا تشويق كنند و در عين حال، تصرفناشيانه وخودسرانه در بنيادهاى سنتى را مجاز نشمرد و به اعمالنظرهاى جاهلانهو مغرضانه، ميدان رشد و جولان ندهد.
3- همين سخن در باره سنتهاى ساختارى حوزه و شيوههاى تعليم و تعلمجارى است. بىشك در اين مقوله نيز بسىاندوخته ارزشمند هست كه مزاياى نظامحوزهاى بهشمار مىآيد و در هر تحول ساختارى بايد محفوظ بماند، ولى اينسخنحق نبايد مدعاى حق ديگرى را به فراموشى دهد، و آن اينكه حوزه براى پيشرفتخود بايد از ابزارها و روشهاىمتداول در محيطهاى علمى استفاده كند و خود را ازامكاناتى كه بشر را در كسب علم موفقتر مىسازد محروم نسازد. دردنيايى كهتازههاى ابزارى و ساختارى به دانشپژوهان فرصت مىدهد كه تازهتريندستاوردهاى ذهن بشر را به سهولتكسب كنند، روا نيست كه طالب علم دين،راهى به نوآورى در روشهاى ناقص و معيوب نداشته باشد.
4- شرط اساسى براى تحول سالم و تكاملبخش در حوزه، نظم و انضباطو برخوردارى از مركزى انديشمند و بانفوذ ومطاع است. هرج و مرج و پيروى ازسليقههاى مختلف و گاه متضاد، تنها زيانش محروم ماندن از حركتى سالم و منطقىوپيشرونده نيست، بلكه زمينه پيدايش تحولهاى ناسالم و حركتهاى غير منطقىو خسارتبار نيز هست. امروز حوزه علميهما با وظيفه بزرگى كه بر دوش داردو با خسارتهايى كه از درنگ در ترميم و اصلاح، بهخود آن و نيز به مخاطبانشواردخواهد آمد، ناهماهنگى و خودسرى را برنمىتابد، طلاب و فضلاى جوانو نيز همه عناصر مؤثر در مجموعه حوزه لازماست مديريت جديد را پشتيبانىو يارى كنند و كار كنونى آنرا كه برداشتن نخستين قدمهاى جدى و عملى استشتاببخشند.
5- از اينجا مىرسيم به اينكه مدير حوزه بايد قادر بر انتخاب و ابتكارو شتاب لازم، و كوتاه سخن، در دايره اين مديريت،مختار باشد و از اينجا است كهبايد يكتن و يك اراده باشد. شوراى سياستگذارى تدبير كلى و خط مشى را بهمدير بسپاردو وى را با مسؤوليتسنگين اداره يعنى برآمدن خواستههايى كه درتدبير و خط مشى كلى ملحوظ شده است و در دايرههمان تدبير و خط مشى مريدو مختار بداند. كار اجرايى و مديريت اگر به ورطه شورا و خلط مسؤوليتها بغلطد،حركتكند يا متوقف خواهد شد. و مدير محترم نيز بايد با اعمال مديريت صحيحو قوى، و انتخاب دستياران صالح، و شناسايىكارهاى اصلى و عمده و مقدم دانشآن بر كارهاى جزيى و فرعى، و انجام هركار بر طبق برنامه و محاسبه قبلى وديگرشؤون مديريت، وظيفه عقبافتاده و بسيار مهمى را كه برعهده دارند به بهترين وجهممكن ايفا نمايند.
6- حوزه علميه در اين دوران، جوهر حيات و رشد و بالندگى خود را مرهونانقلاب اسلامى و امام عظيمالشان آن ومجاهدتهاى ايثارگرانى است كه بهعشقدين خدا و به اميد حاكميت آن، جان و تن خود را به ميدان فداكارى بردند«فمنهممن قضى نحبه و منهم من ينتظر»، سياستسلطهگران جهانى اين بوده و هست كهمراكز دانش دين را منزوى،منفعل، بىروحيه، بىابتكار، وابسته بهخود و فارغ ازآرمانهاى بزرگ كنند. آنان را به جدايى دين از سياست، معتقد و ازهمگامى دين باتحولات شگرف جهانى مايوس سازند. اين ترفند نسبتبه حوزههاى علميه، بكاررفته و تاثيراتى نيز كردهبود. انقلاب اسلامى كه از حوزه و به رهبرى برجستهترينفرزندان و تربيتشدگان آن، سركشيد و امواج جهانى را درجهت عكس تدابيرو اميدهاى استكبار، هدايت كرد، حوزه علميه را نيز درخشش و جذابيت و اعتبارىتازه داد و بذر اميدو روشنى و عشق به حركت را در آن كاشت.
خون پاك علما و فضلا و طلابى كه در اين راه جامه شهادت پوشيدند، بهايننهال الهى رشد و رونقى بىسابقه بخشيدوآنرا تا دورانهاى طولانى بيمه كرد. اكنونحوزه بايد حق عظيم انقلاب و امام و شهدا و نفوس طيبه ايثارگر را همموارهبهيادداشته و ارزشهاى انقلاب را به مثابه راز تجديد حيات، در خود حفظ كند و بهكسانى كه جاهلانه يا مغرضانهمىخواهند حوزه را به سمت هدفهاى استكباربكشانند، ميدان ندهد.
7- تشكيل نظام اسلامى كه داعيهدار تحقق مقررات اسلامى در همهصحنههاى زندگى است، و آن تحقيق و تتقيح همهمباحث فقهىاى است كه تدوينمقررات اسلامى براى اداره هريك از بدنههاى نظام اسلامى بدان نيازمند است. فقهاسلامآنگاه كه اداره زندگى فرد و حامعه -با آن گستردگى و پيچيدگى و تنوع را-مطمح نظر مىسازد مباحثى تازه و كيفيتىويژه مىيابد، و اين همانطور كه نظاماسلامى را از نظر مقررات و جهتگيريهاى مورد نيازش، غنى مىسازد، حوزهفقاهترا نيز جامعيت و غنا مىبخشد. روى آوردن به «فقه حكومتى» و استخراجاحكام الهى در همه شؤون يك حكومت، و نظر بههمه احكام فقهى با نگرشىحكومتى- يعنى ملاحظه تاثير هر حكمى از احكام در تشكيل جامعه نمونهو حيات طيبهاسلامى- امروز يكى از واجبات اساسى در حوزه فقه اسلامى استكه نظم علمى حوزه، اميد برآمدن آنرا زنده مىدارد.
8- ارتباط حوزه علميه با نظام اسلامى در تدوين اصول اساسى و پايههاىمقررات اسلامى خلاصه نمىشود، بلكه ربطايندو، در همه ابعاد، ربط منطقىو مبنى بر تعاون است. نظام اسلامى، حوزه علميه را همچون پشتوانه معنوى خودعزيزمىدارد، و حوزه علميه، نظام اسلامى را همچون فضاى مناسبى براى رشدو تكامل خود مغتنم مىشمرد. هريك، كمك وپشتيبان آن ديگرىاست، اين دركو احساس دوجانبه بايد روزبهروز قويتر و واقعىتر گردد. انيگزههايى وجود داردكهمىكوشد حوزه را نسبتبه نظام اسلامى بىتفاوت يا بدبين سازد و متقابلا نظاماسلامى را نسبتبه حوزه بىاعتنا يابيگانه بدارد. هم در حوزه و هم در محيطهاىتصميمگيرى مسؤولان نظام، بايد با اين انگيزهها مقابله و در برابر آنهاهشيارى نشانداده شود. تشكيل جمهورى اسلامى بزرگترين آرزوى برآورده شده صالحانو برجستگان علماى اسلاماست. بايد آن را قدر شناخت و در تكميل و تصحيحو تقويت آن، نفس و نفيس را بايد نثار كرد.
9- فقه، محور تلاش علمى حوزههاى علميه بوده و همواره بايد باشد و البتهتطور شرايط زندگى بشرى، مانند هميشه دراستنباط احكام الهى تاثيراتى گذاشتهو از اين پس نيز خواهد گذاشت. با اينحال دو نكته لازم است مورد توجه كاملقرارگيرد: نخست آنكه ديگر علوم اسلامى مانند تفسير و حديث و فلسفه و كلام و رجالو غيرها بايد مورد اهتمامى كاملو در متن اصلى برنامههاى حوزه باشد و براى آنهامدارس تخصصى تشكيل گردد و اين علوم كه حوزه علميه زادگاه وپرورشگاه آناست از مهد خود بيگانه نگشته و در آنها حوزه به بيرون از خود نيازمند نگردد. ديگرآنكه مجموعهاى از علومانسانى و غيره كه داراى تاثير در استنباط و تنقيحموضوعات فقهىاند بايد مورد عنايت قرار گيرند و فقيه اين دوران با همهابزارهاىاستنباط صحيح كه از جمله تشخيص درست موضوعات است، مجهز گردد. بديهىاست كه شناخت درستموضوع در تصحيح شناختحكم الهى داراى تاثيرىتمام است.
10- مديريت محترم در برابر خود مسائل و مشكلات فراوان و نيز حوادثپىدرپى و متوقع و نامتوقع خواهد يافت كهشايسته است در اين ميان نخستين مهمخود را تشخيص اولويتها و فوريتها قرار دهد. برخى از اين مسائل عبارتند از:طبقهبندى مراحل تحصيلى طلاب در قم، تعيين رشتههاى اختصاصى و مواددرسى آن، تهيه كتب درسى، تعيينمدارسى براى رشتههاى مختلف كه طبقبرنامههاى درسى معين، اداره شوند، مدارس ويژه براى تربيت افرادىجهتاشتغال در مشاغل خاص يا متناسب با روحانيون، تعيين پاياننامهها و شهاداتمخصوص حوزه علميه براى درجاتمختلف علمى، شناسايى استعدادهاىبرجسته براى تحقيق يا تحصيل و تهيه امكانات براى پرورش آنها، رسيدگى بهوضعمعيشتى طلاب و تامين ضروريات مشترك از قبيل مسكن و مدرس و بيمارستانو غيره، تدوين مقرراتى براىكيفيت زيست عمومى طلاب، فراهم آوردن حوزههاىدرس اخلاق و ترويج معنويت و سلوك روحانى و روحيه زهد وعفافوسادهزيستى و امثال آن در حوزه، تاسيس واحدهاى علمى با گرايشهاى نوو ابتكارى و كمك به هرآنچه از اين قبيلدر حوزه هست، تشكيل مدارس ويژهتربيت مبلغ و مدرس براى داخل و خارج كشور... و مسائل متعدد ديگرى كههريكاهتمام و تدبير و برنامهريزى و پيگيرى ويژهاى را مىطلبد.
11- احترام به ارزشهاى انقلاب در حوزه علميه اگرچه داراى مظاهرگوناگونى است، ليكن مظهر ابتدايى و آشكار آنعبارت است از تكريم طلابو فضلاى ايثارگر، جانبازان و آزادگان كه يادگارهاى جهاد ملت ايران، و نمونههاىفداكارى درراه هدفهاى الهى، و سند افتخار حوزه علميه در شركت همهجانبهاشدر آن جهاد بزرگند. بسى شايسته است كه اينعزيزان و همه طلاب رزمندهو جبههاى مورد رعايت قرار گيرند و فضيلت قرآنى مجاهدان در محيط درس قرآن،تحقق وتجسم يابد.
در پايان با دعا براى همه خدمتگزاران علوم اسلامى و معارف اهل بيتعليهم السلامو آرزوى توفيق براى شما آقايانمحترم و مديريت جديد حوزه، همگان را به اميدواثق به هدايت و كمك الهى دعوت مىكنم و تفضلات الهى و توجهاتحضرتولىاللهالاعظم ارواحنا فداه براى شما مسالت مىنمايم و اميدوارم كه اين اقدام بهتدريج در ساير حوزههاى علميهبزرگ شيعه نيز آغاز گردد.
والسلام عليكم ورحمةالله سيد على خامنهاى 19 جمادىالاول 1413 - 24/8/71 (2)
پىنوشتها:
1) چون در نامه جامعه مدرسين به آيةاللهالعظمى اراكى، به پاسخ مرحوم آيةاللهالعظمى گلپايگانى به نامهآنان اشارهشده بود، درج اين پاسخ و پاسخ رهبر معظم انقلاب را (به خاطر مهم بودن نكاتى كه اينبزرگواران براى اصلاح و استقلالحوزه علميه قم يادآورى كردهاند) مناسب ديديم.
2) به نقل ازروزنامه جمهورى اسلامى شماره 14627.
| | | |
18- پيامهاى آية الله العظمى اراكى
آيةاللهالعظمى اراكى(ره) تا هنگام رحلت امام خمينى رضوانالله عليهبه خاطر اينكه امام خمينى(ره) و سائر مراجعتقليد، در مهام امورمملكتى و اسلامى، مباشرت و حضور داشتند، احساس مىكردند كهبه همان حمايتهاى شفاهى وشخصى موردى اگر اكتفا كنند وظيفهخود را انجام دادهاند. و پس از رحلت امام هم به خاطر حضورآيةاللهالعظمىگلپايگانى و ديگران مىخواستند همان رويه را ادامهدهند و از اينرو حتى در مورد رحلت امام خمينى رضواناللهتعالىعليه در روزهاى 14 و15 خرداد پيامى ندادند تا به همان وضع سابقباقى بمانند.
اما پس از گذشت چند روز دلسوزان نظام، و بزرگان و اساتيد حوزهعلميه قم و روحانيان ديگر، به اين نتيجه رسيدند كهدر آن شرايطخاص، حمايت آيةاللهالعظمى اراكى(ره) از رهبرى حضرت آيةاللهخامنهاى دامتبركاته نقش بسيار بسيارمهمى در حمايت از نظاماسلامى و تقويت مبانى اين نظام خواهد داشت. بنابراين پيامهاىسرنوشتساز آن بزرگوار ازچند روز پس از رحلت امام خمينى(ره)آغاز شده و اولين آنها تاريخ 6 ذيقعده 1409 برابر با 20 خرداد 1368را دارد كه ششروز بعد از رحلت امام خمينى(ره) مىباشد.
تاييد رهبرى آية الله خامنهاى دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم خدمت جناب مستطاب حجةالاسلام والمسلمين آقاى خامنهاى رهبر جمهورىاسلامى ايراندامت افاضاته.
ضمن ابراز تسليت در مورد فقدان اسفناك و ضايعه جبرانناپذير رحلتمرحوم آيةاللهالعظمى امام خمينى طاب ثراه كهحقا مجددالمذهب در قرن حاضرمىباشد اعلام مىدارد:
انتخاب شايسته جنابعالى به مقام رهبرى جمهورى اسلامى ايران مايهدلگرمى و اميدوارى ملت قهرمان ايران است.شكى نيست كه در موقعيتحساسكنونى حفظ نظام جمهورى اسلامى كه از اهم واجبات شرعى است متوقف به اينامرمهم مىباشد.
اينجانب با ابتهال و تضرع به درگاه ربوبى، و با استغاثه به ناحيه مقدسهحضرت ولىعصر عجلالله تعالى فرجه الشريف،دوام تاييدات و توفيقات آنجناب را در انجام اين مسؤوليتبسيار سنگين خواستارم. بديهى است درمتشابهات امورشرعيه و مسائل مم مملكتى مشورت با مراجع عظام و علماىاعلام راهگشاى همه خواهد بود.
اميدوارم همچونگذشته دست غيبىآن حضرت مكر شياطين ونقشه اجانبرا نقش برآبفرموده، آنجنابرا يار وياورباشد. والسلام عليكم ورحمةاللهوبركاته.
الاحقر محمد على العراقى ششم ذيقعده 1409
پاسخ رهبر معظم انقلاب دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم محضر شريف مرجع بزرگوار آيةاللهالعظمى آقاى اراكى دامتبركاتهالعالية.
تلگرام تسليت آن حضرت به مناسبت ارتحال رهبر كبير انقلاب حضرتآيةاللهالعظمى امام خمينى قدس الله نفسهالزكية، كه حقا ضايعهاى جبرانناپذيرو ثلمهاى بزرگ بود عز وصول بخشيد، و موجب تسلى و سپاس گرديد. ازتعبيراتمحبتآميز و ادعيه زاكيه آن جناب نسبتبه اينجانب، و توصيه صوابى كهفرمودهايد، صميمانه سپاسگزارم.
اينجانب با استمداد از تفضلات و توفيقات الهى، و با توسل به ذيل عناياتولىعصر ارواحنا فداه و عجلالله تعالى فرجه،تصميم قاطع دارم كه در جهت تحققحاكميت اهداف مقدسه اسلامى، و استقرار كامل حاكميتشرع مبين، كه آرزوووصيت رهبر فقيد و عزيزمان مىباشد تمامى تلاش ممكن را بهكار برده و همهنيروها را در آن راه بسيج نمايم.
از آن جناب تقاضا دارم كه اينجانب را همواره مشمول دعوات زاكيه خودقرار دهيد.
سيد على خامنهاى 21/3/68 - هفتم ذيقعده 1409
درخواست جمعى از وكلا و نمايندگان امام خمينى رضوان الله عليه در مورد تنفيذ اجازات آن بزرگوار
باسمه تعالى محضر مبارك شيخ الفقهاء والمجتهدين حضرت آيةاللهالعظمى آقاى حاج شيخمحمد على اراكى مد ظلهالعالى.
با عرض سلام و تسليت رحلت قائد عظيمالشان حضرت امام خمينى قدسسره الشريف، نظر مبارك را نسبتبه اجازاتكيتى امور حسبيه و اخذ وجوه شرعيهكه حضرت امام خمينى رضوانالله عليه به ائمه محترم جمعه و علماىمورداعتمادشان در حوزه علميه قم و شهرستانها دادهاند بيان فرماييد. ادامالله بقاءكم.
جمعى از نمايندگان حضرت امام 20/3/68
پاسخ آيةاللهالعظمى اراكى(ره)
باسمه تعالى اينجانب كليه اجازات كتبى را كه حضرت امام - طاب ثراه- به نمايندگان و علماىمورد اعتمادشان دادهاندبه همان كيفيت تنفيذ مىنمايم.
الاحقر محمد على العراقى
پيام تسليت آيةاللهالعظمى اراكى به مناسبت چهلمين روز رحلت امام خمينى(ره)
بسمالله الرحمن الرحيم يوم على آل الرسول عظيم رحلت جانسوز رهبر كبير انقلاب جهانى اسلام، مجددالمذهبفىالقرن الحاضر،زعيم حوزههاى علميه حضرت آيةاللهالعظمى امام خمينى قدسالله نفسةالزكيه را بهمحضر مقدسحضرت بقيةاللهالاعظم ارواحنا لتراب مقدمهالفداء، رهبرى معظمنظام اسلامى، مراجع عظام، حوزههاى علميه و عموممسلمين و مؤمنين تسليتعرض مىنماييم.
به مناسبت اربعين اين فاجعه مؤلمه، مجلسى روز چهارشنبه 21 4 68مطابق با 8 ذىالحجةالحرام 1409 از ساعت 5 تا 7بعدازظهر در مدرسه مباركفيضيه برگزار مىگردد.
شركتسلسله روحانيت، علماى اعلام، فضلا و محصلين علوم دينى...مردم مسلمان موجب تعظيم شعائر اسلامى خواهدبود.
و من يعظم شعائرالله فانها من تقوى القلوب الاحقر محمد على العراقى(اراكى)
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد زلزلهاى كه در بخشى از شمال كشور روى داد
باسمهتعالى انالله و انا اليه راجعون حادثه مولمه و جانگداز زلزله كه بخش وسيعى از وطن اسلامى ما را لرزاند و بهدنبالخود جمع كثيرى از برادران مسلمان ما را در كام خود فرو برد خسارتمالى و جانى فراوانى به جاى گذاشت و امتاسلامى را داغدار و عزادار نمود،از آيات الهى است و نمونهاى از ساعت قيامت است و قبل از هر چيز ما رابايد به ياد قيامتو هول عظيم آن روز بيندازد، و امتحان الهى است كه وظيفهسنگينى به دوش ديگران مىاندازد كه صبر و استقامت را ازبازماندگان مىطلبد،و كمك و يارى و همدردى را از سايرين، كه مرهمى بر دل پريشان و داغديدهبازماندگان مىباشد.
اينجانب اين مصيبتبزرگ و فاجعه غمانگيز را به ساحت مقدس حضرتولى عصر ارواحالعالمين لهالفداء و بازماندگانداغدار خصوصا و به امت اسلامىعموما تسليت مىگويم.
در ضمن مؤمنين مجازند ثلثسهم مبارك امامعليه السلام را جهت كمك بهزلزلهزدگان به حساب شماره 222 بانك ملىواريز نمايند.
اينجانب مبلغ پنجميليون تومان به همين حساب براى كمك به زلزلهزدگانواريز نمودهام.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته اول تير 69 الاحقر محمدعلى العراقى
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات در تاريخ 15 7 69 مجلس خبرگان
بسماللهالرحمنالرحيم ملت رشيد و قهرمان ايران نظام مقدس جمهورى اسلامى تحفهاى است الهى كه بافداكاريها وجان بازيها و استقامت و اتحاد و اطاعت از مقام رهبرى با كمكهاى غيبىالهى به ملت ايران ارزانى شده. شكى نيست كهحفظ و تداوم آن بيش از احداث آناز اهميتبرخوردار است و چون حفظ اين نظام از گزند حوادث، موقوف استبهحضورخبرگانى كه در مواقع حساس به وظيفه الهى خود اقدام نمايند بنابراينشركت در انتخابات مجلس خبرگان و تعيينافراد صالح يكى از وظايف اسلامىو اساسى هر فرد مسلمان مىباشد.
اميد است مردم مسلمان ايران با حضور فعال خود در اين امر مهم همچونگذشته دين خود را به اسلام ادا نموده و درتثبيت اين نظام مقدس كه ضامن اجراىاحكام نورانى اسلام است كوشا باشند.
توفيق همگان را تحت توجهات حضرت ولى عصر(عج) در اجراى وظايفشرعيه و پيروى از مقام معظم رهبرى از درگاهقادر متعال خواستارم. والسلام عليكمورحمةالله و بركاته.
محمدعلى العراقى
تلگراف آيةاللهالعظمى اراكى به آيةاللهالعظمى گلپايگانى هنگامى كه براى معالجه به خارج از كشور رفت
ه بودند
محضر مبارك حضرت آيةاللهالعظمى آقاى گلپايگانى دامتبركاته.
بعد از عرض سلام رجاء واثق آنكه انشاءالله خداوند منان كسالتحضرتمستطاب عالى را به صحت كامل و عافيت مبدلفرمايد و وجود مبارك حضرتعالى را براى كافه مسلمين مستدام فرمايد. حقير دعا براى سلامتى حضرتمستطاب عالىرا وظيفه خود مىدانم و از حضرت مستطاب عالى در مظاناستجابت دعا التماس دعا دارم والسلام عليكم و رحمةالله.
9/9/69
ايران-قم الاحقر محمدعلى عراقى
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات مجلس شوراى اسلامى
بسمالله الرحمن الرحيم ملت رشيد و آگاه ايران شكى نيست كه اهتمام بامور مسلمين و محرومينو مستضعفين از اهموظائف اجتماعى و دينى هر فرد مسلمان است و اهميت آنبقدرى است كه تارك آن غيرمسلم شمرده شده. و همچنيننظارت بر حسن اجراىامور مملكتى و جلوگيرى از كجرويها و انحرافات، باندازه اصل نظام مقدسجمهورى اسلامىاهميت دارد. كه كلكم راع. و اين اهتمام و نظارت براى آحاد افرادممكن نيست مگر با انتخاب نمايندگان صالح و متدينكه اين وظيفه را به نمايندگىاز طرف موكلين خود به عهده بگيرند و بخوبى انجام دهند. بنابراين شركت درانتخاباتمجلس شوراى اسلامى و گزينش افراد صالح و متدين از اهموظائفاسلامى واجتماعىاست. بخصوصدرمقطع حساسكنونى كه با فروپاشىنظام الحاد و كفر بلشويكى و نوميد شدن محرومان از نويدهاى دروغين كمونيستهاچشم اميد آنانبه امالقراى جهان اسلام دوخته شده. و با توجه به اينكه هرچهگرايش جهانيان باين مشعل هدايتبيشتر مىشود توطئهاستكبار و استعمار براىخاموش كردن اين نور الهى بيشتر مىگردد والله هتم نوره و لوكره الكافرون، اهميتشركت درانتخابات مضاعف مىگردد.
پيام حقير به ملت رشيد و بيدار ايران اينست كه بدون اعتنا به وسوسهخناسان با شركت گسترده و فعال در اين انتخاباترشد مذهبى و سياسى خود را بارديگر به اثبات رسانده مشتى محكم بر دهان ياوهگويان و دشمنان اسلام كوبيدهودوستان انقلاب را در سراسر جهان اميدوار سازند.
اميد است كه مسؤولان محترم نيز شكر اين نعمتبزرگ و هديه الهى را كه باتاييدات غيبيه به ملت ايران ارزانى شدهبيش از پيش بجاى آورند و در جلب رضاىخداوند تعالى واصلاح امور محرومان ومستضعفان جد و جهد بيشترمبذولدارند.
دوام توفيقات همگان و بالاخص مسؤولان محترم نظام را در راه اعلاء كلمهتوحيد وتوحيد كلمه واجراىاحكامنورانىاسلامدرپرتو توجهاتولىعصر عجلاللهتعالى فرجه از درگاه ايزد منان خواستارم. والسلام عليكم و رحمةالله وبركاته الاحقر محمدعلى العراقى 5 شوال 1412 19 فروردين 1371
پيام آيةاللهالعظمى اراكى در مورد انتخابات رئيسجمهور
باسمه تعالى من اصبح و لم يهتم بامور المسلمين فليس بمسلم ملت مسلمان و رشيد ايران، امت انقلابى و فداكار از آنجاكه حفظ نظام اسلامىايران و اجراى احكام نورانى قرآن و دفاع از ارزشهاى معنوى كه از اهم فرائض استبستگى كامل بهمجريانى متعهد و اسلامشناس و مقاوم دارد. لازم است همه آحادملت در انتخاب رئيسجمهورى متعهد و با ايمان وشايسته كوشش و سعى كاملبنمايند. كه اين وظيفهايست الهى و بيانگر رشد و شخصيت دينى و معنوى جامعهما. ومشتى است محكم بر دهان ياوهگويان و دشمنان داخلى و خارجى و استعمارخونخوار و جهانخوار كه در كمين نشسته وزوال و اضمحلال اين نظام مقدس راآرزو مىكنند.
اميد است رئيسجمهور منتخب در شرائط حساس كنونى بدون هيچگونهمسامحه و اعمالنظرهاى شخصى در اجراىاحكام نورانى اسلام كه همان منوياتامام راحل قدسسره و مقام معظم رهبرى است موفق و مؤيد باشند.
خداوند تعالى به ملت و دولت اسلامى ايران توفيق پياده كردن احكام اسلامو دفاع از حريم قرآن و ولايت اهلبيت عصمتو طهارت را در پرتو توجهاتولىعصر عجلالله تعالى فرجه بيش از پيش عنايت فرمايد. والسلام عليكمو رحمةالله و بركاتهالاحقر محمدعلى العراقى 18 ذىالحجه 1413
پيام تسليت آيةاللهالعظمى اراكى بمناسبت رحلتحضرت آيةالله العظمى گلپايگانى(ره)
بسمالله الرحمن الرحيم منالمؤمنين رجال صدقوا ما عاهدوالله عليه فمنهم من قضى نحبه و منهممن ينتظر.
رحلت اسفناك فقيه اهلبيت عصمت و طهارت مظهر علم و تقوى مرجععظيمالشان عالم تشيع حضرت آيتالله العظمىحاج سيدمحمدرضا گلپايگانىقدسسره جهان اسلام را عزادار ساخت. با فقدان اين مرد بزرگ كه اسطوانه علمو تقوى و ازاركان هدايت و اعلام دين و ولايت محسوب مىشد بر پيكر عزيزاسلام و روحانيت ثلمهاى جبرانناپذير وارد شد. و بحقبايد گفت: يوم علىآل الرسول عظيم.
ايشان كه از سابقين و اولين شاگردان مبرز و بنام مرحوم آيتالله العظمى حاجشيخ عبدالكريم مؤسس حوزه علميهاعلىالله مقامه در حوزه علميه اراك و قم بودفقيهى بود نكتهسنج و دقيقالنظر و زيرك و دانا و مصداق بارز صائنا لنفسهحافظالدينه مخالفا لهواء مطيعا لامر مولاه، و قريب يك قرن عمر شريفش را در راه اشاعهفقه آل محمد عليهمالسلام وپاسدارى از حريم ولايت و مبارزه عليه طاغوتو همراهى با حضرت امام قدسسره در طول انقلاب و حمايت از دين وحاكميتقرآن و تجاوز نكردن از حدود الهى و خدمتبهمسلمين و مؤمنين صرف نمود.عاش سعيدا و مات حميدا.
گوارا باد بر او لقاء رب كريم و حضور در بساط قرب الهى و صحبت نبيينو صديقين و شهداء و صالحين و حسن اولئكرفيقا.
اينجانب اينضايعه مولمه را بهساحت قدس ولى عصر عجلالله تعالى فرجهالشريف و جامعه معظم روحانيت و حوزههاىعلميه و بيت رفيع ايشان و عمومبرادران ايمانى تسليت عرض نموده براى آن فقيد سعيد علو درجات و رحمتواسعه الهيهوبراى بازماندگان صبر جميل واجر جزيل ازدرگاه ايزد منان خواستارم.
الاحقر محمدعلى العراقى 24 جمادى الثانيه 1414
پيام تسليت رهبر معظم انقلاب به مناسبت رحلت آيةاللهالعظمى كلپايگانى به آيةاللهالعظمى اراكى
بسمالله الرحمن الرحيم حضور مبارك آيةالعظمى حاج شيخ محمد على اراكى دامتبركاته
رحلت تاسفبار مرحوم آيةاللهالعظمى آقاى حاج سيد محمد رضا گلپايگانى طابثراه كه از مراجع بزرگ اسلام و از مفاخرفقاهت اهل بيت عليهم السلام و ازنمونههاى برجسته تقوا و صيانت نفس بودند موجب تاسف و اندوه عميق گرديد.
معظم له از جمله فقهاى عالىمقام بودند كه ثلمه فقدان ايشان براى عالمتشيع موجب ضايعه و خسارت فراوان گرديد.
اينجانب اين مصيبتبزرگ را به جنابعالى تسليت مىگويم و سلامت و طولعمر بابركتشما را از خداوند متعال مسالتمىنمايم.
25 جمادىالثانى 1414
سيد على خامنهاى
پاسخ آيةاللهالعظمى اراكى(ره) به پيام تسليت رهبر معظم انقلاب دامتبركاته
بسمالله الرحمن الرحيم خدمت رهبر معظم انقلاب آيةالله خامنهاى دامتبركاته تلگرام محبتآميز آن جناب در فقداناسفناك فقيه اهل بيت عصمتو طهارت، حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى اعلىالله مقامه موجب كمال امتنانو تسلىگرديد. متقابلا اين ضايعه مولمه را كه ثلمهاى است جبرانناپذير به جنابعالى تسليت عرض مىنمايم و توفيق هرچهبيشتر آن جناب را در راه پاسدارى ازحريم انقلاب و پياده كردن منويات آن مرجع فقيد و امام راحل قدس سرهماكههمان حاكميت قرآن و اجراى احكام نورانى اسلام بى كم و كاست و بدون ملاحظهو واهمه از فرهنگهاى منحط حاكمبر شرق و غرب است را در پرتو توجهاتولىعصر عجلالله تعالى فرجه از درگاه احديتخواستارم.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته 26 جمادىالثانى 1414
الاحقر محمد على العراقى
محضر مقدس حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى مدظلهالعالى
پس از سلام و عرض اخلاص، به عرض عالى مىرسد كه:
پيرو نامه شماره 1444 212 ج مورخ 15 4 71 جامعه مدرسين، در رابطهبا پيشنهاد اعضاى جديد براى شوراىديريتحوزه علميه قم، و با توجه به اينكهاعلام نظر مبارك را موكول به احراز آمادگى نامبردگان فرموده بوديد، به عرضعالىمىرسد كه بعد از مذاكره و اصرار، آقايان ذيل اعلام آمادگى نمودند:
آقايان:
1- ناصر مكارم شيرازى 2- محمد مؤمن3- سيد حسن طاهرى خرمآبادى 4- رضا استادى5- حسين راستى6- عباس محفوظى
منتظر دريافت اعلام نظر و نصب حضرات فوق هستيم. طول عمر و توفيقاتحضرت مستطاب عالى را از خداوند متعالخواستاريم.
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته جامعه مدرسين حوزه علميه قم محمد فاضل
حضرات حجج اسلام اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه مقدسه قم دامتبركاتهم (1)
در جواب نامه مورخ 15/4/71 با سلام و مسالت مزيد توفيق و دوام تاييد آقاياناشعار مىدارم: با شناختى كه از مقاماتعلمى و عملى و درايت و كفايت آقايانپيشنهاد شده درنامه مذكور دارم ايشانرا جهت رسيدگى بهامور طلاب وسرپرستىوشوراى مديريتحوزه علميه قم و ساير شهرستانها منصوب مىنمايم.
انتظار از اين هيات اين است كه وظايف شرعيه و نظارت خود را نسبتبه كلاوضاع حوزه و شناخت مدارس و مؤسساتو نهادهاى حوزوى خصوصا مدارسو نهادهاى جديدالتاسيس و همچنين نشرياتى كه به عنوان حوزه صادرمىشودخالصانه و با قاطعيت اعمال نمايند تا انشاءالله تعالى مصونيتهاى فكرى و اخلاقىدرحوزه كما فىالسابق استمرارداشته باشد و اهل بدع و فرق باطله و مكتبهاىالتقاطى از نفوذ در اين حوزه هميشه و همواره مايوس و محروم باشند.
در اين موقعيتحساس تذكر بعض نكاتى را كه بايد همواره مورد نظر باشدلازم مىدانم:
1- هويتحوزههاى علميه هويتى به تمام معنى اسلامى و وابسته بهحضرت بقيةاللهالاعظم ارواح العالمين لترابمقدمهالفداء مىباشد. بايد اين هويتممتاز وبىنظير پيوسته منظور باشد و سير علمى و تعليمى و مظاهر مختلفحوزههاو فردفرد اساتيد و طلاب در مسير خدمتگذارى به آنحضرت و جلب رضايتو كسب عنايت او باشد.
2- در حوزهها بايد محور دروس و مباحثات و تحقيقات معارف قرآنو حديث و مبانى متلقاة از ائمه طاهرينعليهم السلامباشد و چنان نباشد كه اين جهت اصليهواصيله ضعيف، يا خداى نخواسته تحتالشعاع قرار بگيرد.
3- همواره ضوابط شرعيه نظام بخش حوزهها بوده و عمده التزامات دينىوتقواى علما ومدرسين وطلاب موجببودهكهبيشتر امور درجريان سالمقرار بگيردو گزينشها خودبخود در همه مناصب روحانيت صحيح واقع شود و اگر اينالتزامضعيف شود حوزهها بىمحتوا وفاقد هويتمىشود وهيچ نظام ظاهرى وتشكيلاتىنمىتواند آن قداستى را كهحوزهها دارند تامين نمايد البته وجود نظم و مراقبتخصوصا بر اوضاع مدارس و اخلاق طلاب ضرورى است و حوزهاىكه مىخواهدبه همهجا و همه نهادها برنامه نظم اسلامى بدهد خود اولى به داشتن برنامه و حفظنظم و رعايت ضوابطشرعيه است ولى نبايد تنظيم امور چنان باشد كه محتواىحوزهها را عوض كند و نظمى كه از درون بوده است فداىنظم برون و ظاهر گردد.
4- يكى از مفاخر بزرگ روحانيتشيعه استقلال حوزههاى علميه است كهبههيچكس و هيچ مقامى غير از ناحيه مقدسهحضرت صاحبالامر -عجلاللهتعالى فرجهالشريف- وابسته نيست كه بحمدالله اين حوزهها تا امروز علىرغمفشارها وتوطئههاى گوناگون در شرايط بسيار سخت و اختناقهاى شديدحكومتهاى طاغوتى با تحمل انواع مرارتها و مصائباستقلال خود را حفظ كردهو تحت تاثير و نفوذ هيچ عامل خارج از حوزه قرار نگرفتهاند و همچنان تا عصرحاضر مديريتآن با علما و فقها و مراجع تقليد باقى مانده است.
اين شخصيتحوزهها امانتى است كه اسلاف صالحين به ما سپردهاند و مابايد به حفظ اين استقلال بسيار اهميتبدهيم.
براى حقير در وضع فعلى و كهولتسن اين مساله هيچ جنبه شخصىنمىتواند داشته باشد، اما براى بقاء حوزه و حفظموضع معنوى آن در قلوب و نفوذآن در جامعه مسلمان براين مساله تاكيد بسيار دارم و عواقب سوء تضعيف آنرابسيارشكننده مىدانم.
صلاح اسلام و انقلاب و دولت و ملت و همه اين است كه حوزه در وظايفخود مستقل عمل كند البته مقصود از اينكهمىگوييم نبايد مداخلهاى در امور حوزهپذيرفته شود اين نيست كه كسى حق ندارد پيشنهاد يا تذكر بدهد، يا اينكهبهپيشنهادها و نظرات و حتى نقد و انتقادها توجه نشود، هر مسلمانى حق دارد و بايدنسبتبه مسلمان ديگر تا چه رسدنهاد عظيمى مانند حوزه خيرخواهى و نصيحتنمايد، بايد از پيشنهادها و تذكراتى كه داده مىشود استقبال نماييم، اينمواضعنهتنها مداخله در امور حوزه محسوب نمىشود بلكه يارى و معاضدت حوزه است.
بههرحال عزيزان بزرگوار، اساتيد معظم حوزه و شوراى محترم مديريتشماكه چشم و چراغ اين حوزهايد مىدانيد كهاين حوزهها و اين ميراث عظيم علومو معارف اهل بيتعليهم السلام امانتخداوند متعال و رسول اعظم صلىالله عليهوآلهو سلم و شخص شخيص حضرت ولىعصر ارواحنا فداه است و وظيفه خطير حفظآن امروز به عهده ما و شما واگذارشده است كه با تعهد كامل اين حوزه را بهسوىكمال و تكامل بيشتر سوق دهيم.
در خاتمه از طلاب عزيز و سربازان شريف حضرت صاحبالامر ارواحنافداه انتظار دارم كه در همه موارد با شوراى محترمهمكارى نمايند.
اينجانب با آنكه در حد توان همواره و در شرايط مختلف سعى در حفظحوزه و استقلال و ترقى علمى آن داشتهام، ازخداوند متعال از هرگونه قصور ياتقصير در انجام اين وظيفه خطير طلب مغفرت و بخشش نموده و از پيشگاهحضرتحجةبن الحسن صلواتالله عليه تقاضاى عفو و اعانت دارم.
والسلام عليكم ورحمةالله و بركاته 15 ربيعالثانى 1413 ه محمدرضا الموسوى الگلپايگانى
حضور انور حضرت آيةاللهالعظمى اراكى مدظلهالعالى
با تقديم سلام به عرض مبارك مىرساند كه در تعقيب مسائل مربوط به شوراى مديريتحوزهعلميه قم، جامعه مدرسيندر جلسات مكرر اين موضوع را مورد بررسى دقيق قرارداد و افراد صالح و شايستهاى را كه براى پذيرش آن آماده بودندانتخاب كرد. سپساين موضوع را به نظر حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى رساند و مورد موافقت ايشانقرار گرفت. ازمحضر مبارك حضرتعالى نيز تقاضا مىشود كه نظر شريف را اعلامفرماييد.
اسامى آقايان انتخاب شده:
1- ناصر مكارم شيرازى2- حسين راستى3- محمد مؤمن قمى 4- سيد حسن طاهرى خرمآبادى5- رضا استادى6- عباس محفوظى
والسلام عليكم و رحمةالله وبركاته
جامعه مدرسين حوزه علميه قم
محمد فاضل
حضرات حجج اسلام و مسلمين اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه قم دامتبركاتهم
در پاسخ به نامه مورخ 25/7/71 باسلام و تحيات وافره اشعار مىدارد:
ضمن تشكر و قدردانى از زحمات و تلاشهاى مفيد اعضاى شوراى مديريتسابق، كه سالهاى متمادى در شرايط حساسبه اداره و تنظيم امور حوزه مقدسهعلميه قم پرداختند جزاهمالله خيرا.
تصدى حجج اسلام و مسلمين آقايان پيشنهاد شده در نامه مذكور را كهمقامات علمى و عملى و درايت و كفايت وصلاحيت آنان محرز است تاييد مىكنماميدوارم آقايان محترم اعضاى شوراى مديريت فعلى همواره به نكات ذيلتوجهكامل داشته باشند:
1- حوزه علميه مقدسه قم كه براساس پيشگوييهاى ائمه اطهارعليهم السلام به دستمردبزرگىچونحضرتاستادآيةاللهالعظمىآقاىحاج شيخ عبدالكريمحائرى(قده)در هفتاد و اندى سال پيش تاسيس شدهاست امانتى است الهى كه بايد در حفظوحراست آن باقاطعيت و وقتگذارىكافى كوشيد لذا تمام مسائل مربوطهبهحوزهمىبايد درحيطهكارآقايان باشدوراه صحيح تحقيقوپيشرفتطلاب عزيزرا مشخصنمايند و نگذارند حوزه درمعرض افكار انحرافى اهل بدع و فرق باطله قرار گيردو به مسائل حوزه نظارت كامل داشته باشند و هيچ نهاد حوزوىنبايد بدون نظارتشوراىمديريتبهكارى درحوزه بپردازد و در غيراينصورت آنكار مشروعيتندارد.
2- محور دروس و مباحثات و تحقيقات در حوزههاى علميه مىبايد معارفقرآن كريم و احاديث ائمه اطهارعليهم السلامو فقه سنتى جواهرى باشد و مسؤولين حوزهمىبايد از گرايشهاى نادرست همواره جلوگيرى كنند و فقه سنتى را هميشهزندهنگه دارند و از افرادى كه استعداد كافى براى فقاهت دارند حمايت كامل نمايند تابتوانند با اطمينان خاطر وراغتبه درجات عالى از فقه و فقاهت نائل شوند.
بديهى استبا توجه به گسترش دامنه مسائل فقهى لازم است فقه هم مانندساير علوم تقسيم شود و هر كتابى از كتابهاىفقه از قبيل حج و معاملات و عباداتو غيره متخصص خاصى داشته باشد تا بهتر بتوانند نيازها را برطرف نمايندزيرابدون شك پاسخگويى به مسائل مستحدثه و روزمره جامعه اسلامى و معضلاتو مشكلات علمى و بنبستهاى فقهىكه در نصوص تصريح به آن نشده و در كلماتقوم يافتنمىشود مجتهد متضلع وفقيه صاحبنظر و متعمقىرا مىطلبد كهبا تسلطبه اصول و قواعد فقهيه رد فروع به اصول نموده حكم خداوند را استنباط كند.
3- استقلال حوزههاى علميه كه در طول تاريخ شيعه از امتيازات حوزههاىشيعه بوده است همواره بايد حفظ شودحضرت امام (خمينى)قدس سرهم بر آن تاكيدزيادى داشتند همچنين مقام معظم رهبرى بر آن اصرار دارند.
در عين آن كه امروز حوزههاى علميه وظيفه دارند نيازهاى نظام اسلامى را ازنظر فقهى، فرهنگى و سياسى تاميننمايند و با نظام در ارتباط باشند ذلك بانمجارىالامور على ايدىالعلماء بالله الامناء على حلاله و حرامه.
بديهى است پس از پيروزى انقلاب شكوهمند اسلامى و فروپاشى نظام كفرو الحاد جهانى و بازگشت كشورهاى اسلامى بهآغوش اسلام موقعيتحوزه علميهقم نسبتبه تامين نيازهاى جهانى و جوامع و كشورهاى اسلامى بسيار با اهميتشدهاست و ميرود كه بخواستخداوند متعال همان پيشگويى امام صادقعليهالسلام درباره مركزيت قم براى علم و دانش وانتشار علم از آن به سراسر جهانو اتمام حجتبه همه افراد انسانها لباس عملى بپوشد.
ستخلوكوفة منالمؤمنين و يازرعنها العلم كما تارزالحية فى حجرها ثميظهرالعلم ببلدة يقال لها قم و تصير معدنا للعلم والفضل حتى لايبقى فىالارضمستضعف فىالدين حتىالمخدرات فىالحجال و ذلك عند قرب ظهور قائمنافيجعلالله قمو اهله قائمين مقامالحجة و لولا ذلك لساخت الارض باهلها و لم يبقفىالارض حجة فيفيضالعلم منهالى سائرالبلادفىالمشرق و المغرب فيتمحجةالله علىالخلق حتى لايبقى احد علىالارض لم يبلغ اليهالدين و العلم.
بنابراين وظيفه حوزه بسيار حساس و سنگين و خطير شده وكار بيشترىمىطلبد و هرگونه كمكارى و مسامحه در آنمسؤوليت دارد.
5- در اداره امور حوزه مىبايد از تشريفات زياد و تشكيلات غير ضرورىپرهيز شود و در مصارف وجوه شرعى كمالاحتياط مراعات گردد امتياز روحانيتبه ساده زيستى و پركارى است كه اين اصل مىبايد همواره مورد توجه باشد.
6- حوزه بايد همواره ناظر به مسائل كشور و نظام اسلامى باشد و آنچه درمورد تحكيم نظام اسلامى و پياده كردناحكام الهى است ارائه نمايد همانطورى كهاساس نظام اسلامى با حمايت و معاضدت حوزه به وجود آمده است.
7- جنبههاى اخلاقى و تربيتى طلاب بايد بطور كامل در نظر باشد كه عالممتقى و باسواد مىتواند مفيد باشد و خدمتكند.
دو ركن اصولى و اساسى در تربيت طلاب بايد مراعات شود: 1- تحصيلاتاصولى و اساسى و عالى 2- تقوا و تربيت الهى.كه هر كدام از اين دو ناقص باشدرسالتحوزه به خوبى انجام نشده و اهداف حوزه تامين نمىگردد.
8- از همه علماى اعلام و فضلاى گرامى و طلاب عزيز خواستارم شوراىمديريترارانجاممسؤوليتسنگينىكهبعهدهدارد يارىدهند وازآنانحمايتكنند.
درخاتمهاميدوارم درپرتو عناياتحقمتعالوتوجهاتخاصانحق و اهلبيتعصمت و طهارت بالاخص يگانه دوران وصاحبالعصر و الزمان -عجلالله تعالىفرجهالشريف-كهصاحباصلى وحقيقىاينحوزهونظام مقدسمىباشندباشناختصحيح وظيفه شرعى، و عمل به آن، موجبات روسفيدى در محضر الهى و پيشگاهآن بزرگواران براى همه فراهمگردد و مزيد توفيق و تاييد آقايان را خواستارم.والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته 29 ربيعالثانى 413 مطابق با پنجم آبان1371.
الاحقر محمدعلىالعراقى
حضور انور حضرت آيةالله خامنهاى رهبر معظم انقلاب اسلامى دامتبركاته
با تقديم سلام به عرض مبارك مىرساند كه، در تعقيب مسائل مربوط به شوراى مديريتحوزه علميه قم، جامعهمدرسين در جلسات مكرر اين موضوع را مورد بررسىدقيق قرار داد و افراد صالح و شايستهاى را كه براى پذيرش آنآماده بودند انتخابكرد، سپس اين موضوع را به نظر حضرت آيةاللهالعظمى گلپايگانى رساند و موردموافقت ايشان قرارگرفت. از محضر مبارك حضرتعالى نيز تقاضا مىشود كه نظرشريف را اعلام فرماييد.
اسامى آقايان انتخاب شده:
1- ناصر مكارم شيرازى2- حسين راستى3- محمد مومن قمى4- سيد حسن طاهرى خرمآبادى5- رضا استادى6- عباس محفوظى
والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته
جامعه مدرسين حوزه علميه قممحمد فاضل
متن (پاسخ و) نامه بسيار مهم حضرت آيةاللهخامنهاى مقام معظم رهبرى خطاب به اعضاى جامعه مد
رسين حوزه علميه قم
باسمه تعالى
حضرات آيات و حجج اسلام اعضاى محترم جامعه مدرسين حوزه علميه قم دامتبركاتهم
خداى عزيز وحكيم را سپاسگزارم كه به يكى از آرزوهاى بزرگ در باره حوزههاىعلميه، جامه عمل پوشانيد و در ظلعنايات حضرت ولىاللهالاعظم روحى فداه،سرآغازى مبارك براى تحول ديرپايى كه همواره نيكخواهان و روشنبينانجامعهروحانيت، آرزومندانه بدان چشم دوخته بودند، پديد آورد.
تشكيل شورايى از علما و مدرسين عاليمقام براى سياستگذارىو جهتدهى به اداره حوزه علميه و تعيين مديرى ازعلماى برجسته و انقلابىو بصير، مژده بزرگى است كه بيان اهميت آن در جملاتى كوتاه، ميسر نيست. هميناندازه بايدگفت كه اين اقدام، قادر است گنجينه عظيم حوزه را به سطح شايستهاىاز بهرهدهى براى اسلام و مسلمين برساند كه بهتحقيق، چندين برابر بهرهدهىكنونى آن است: «والبلدالطيب يخرج نباته باذن ربه» شيرينى اين اقدام هنگامى بهدرستىچشيده مىشود كه تلخكامى ناشى از بهرهگيرى نشدن از همه ظرفيت اينذخيره الهى در عين نياز مبرمى كه به آنهست، به درستى حس شده باشد، و چهبسيار بزرگان و پيشگامان و دلسوزانى كه در اين تلخكامى، زندگى را وداع گفتند.
اينجانب ضمن تاييد انتخابى كه براى شوراى سياستگذارى و نيز براىمديريتحوزه انجام گرفته است وظيفه خودمىدانم كه از همه دستاندركاران اينحركت جديد از شوراى محترم مديريتسابق كه با وجود و فعاليتخود،زمينهرسيدن به اين نقطه تاريخى را فراهم كردند، از جامعه محترم مدرسين كه ابتكارعمل را در اينكار مهم بدستگرفتند، و از مراجع معظم تقليد كه با قبول و تاييدخود، پشتوانه معنوى ارزشمند آن را تامين فرمودند، صميمانه تشكركنم و اجر الهىرا براى آنان مسالت نمايم و به همه فضلاى جوان و روشنفكر حوزه كه همتبلندو دل گرم و پراميدشان،آسانگير سختيهاى روزگار است، صميمانه تبريك بگويم.اكنون با استفاده از اين فرصت، تذكراتى را به حضراتدستاندركار و به عمومروحانيون محترم حوزه علميه قم بخصوص طلاب و فضلاى جوان كه دلى لبريز ازاميد و نيرويىسرشار از طراوت و آمادگى دارند، عرض مىكنم:
1- نخستين مطلب آن است كه قدمهاى بزرگ، ارزش و اهميت و ضرورتخود را از هدفهاى بزرگى كه حركت، متوجهآنهاست كسب مىكنند، و هرچه آنهدفها والاتر باشد آن قدمها و اقدامها باارزشتر است و براى آن بايد اهتمامو دلسوزىو مجاهدت بيشترى مبذول گردد. اكنون با اين توجه كه هدف از نظمو كارايى حوزه علميه، گسترش هدايت الهى درهمهجا و رساندن علم دين به آنسطحى است كه قادر باشد همه گرههاى ذهنى و عملى بشر را در دنياى پيچيدهامروز باسرانگشت گرهگشاى دين خدا باز كند، مىتوان فهميد ارزش هر اقدامى كهبه افزايش كارآيىهاى حوزه بيانجامدچهاندازه است و در راه آن چه مجاهدتو تلاش پرحجم و با كيفيتى لازم است. امروز كه راه براى اين مجاهدت باز است،درنگ و كوتاهى از هيچكس پسنديده نيست.
2- حوزه علميه مشتمل بر ميراث گرانبهايى از روشها و تجربههاو اندوختههاى علمى است. براى بهرهبردن از اين ميراثفنى و علمى و افزودن برآن بايد از نيروى ابتكار و خلاقيت، استفاده كرد و سلف صالح نيز با ابتكارو خلاقيتخود بود كهتوانستند دانشهاى دينى را بهسطح كنونى برسانند. حوزهبايد راه را برنوآورى علمى و فنى فرزندان خود بازكنند وتازههاى بازار رايج علمدين را بهچشم تقدير بنگرند و صاحبان آنرا تشويق كنند و در عين حال، تصرفناشيانه وخودسرانه در بنيادهاى سنتى را مجاز نشمرد و به اعمالنظرهاى جاهلانهو مغرضانه، ميدان رشد و جولان ندهد.
3- همين سخن در باره سنتهاى ساختارى حوزه و شيوههاى تعليم و تعلمجارى است. بىشك در اين مقوله نيز بسىاندوخته ارزشمند هست كه مزاياى نظامحوزهاى بهشمار مىآيد و در هر تحول ساختارى بايد محفوظ بماند، ولى اينسخنحق نبايد مدعاى حق ديگرى را به فراموشى دهد، و آن اينكه حوزه براى پيشرفتخود بايد از ابزارها و روشهاىمتداول در محيطهاى علمى استفاده كند و خود را ازامكاناتى كه بشر را در كسب علم موفقتر مىسازد محروم نسازد. دردنيايى كهتازههاى ابزارى و ساختارى به دانشپژوهان فرصت مىدهد كه تازهتريندستاوردهاى ذهن بشر را به سهولتكسب كنند، روا نيست كه طالب علم دين،راهى به نوآورى در روشهاى ناقص و معيوب نداشته باشد.
4- شرط اساسى براى تحول سالم و تكاملبخش در حوزه، نظم و انضباطو برخوردارى از مركزى انديشمند و بانفوذ ومطاع است. هرج و مرج و پيروى ازسليقههاى مختلف و گاه متضاد، تنها زيانش محروم ماندن از حركتى سالم و منطقىوپيشرونده نيست، بلكه زمينه پيدايش تحولهاى ناسالم و حركتهاى غير منطقىو خسارتبار نيز هست. امروز حوزه علميهما با وظيفه بزرگى كه بر دوش داردو با خسارتهايى كه از درنگ در ترميم و اصلاح، بهخود آن و نيز به مخاطبانشواردخواهد آمد، ناهماهنگى و خودسرى را برنمىتابد، طلاب و فضلاى جوانو نيز همه عناصر مؤثر در مجموعه حوزه لازماست مديريت جديد را پشتيبانىو يارى كنند و كار كنونى آنرا كه برداشتن نخستين قدمهاى جدى و عملى استشتاببخشند.
5- از اينجا مىرسيم به اينكه مدير حوزه بايد قادر بر انتخاب و ابتكارو شتاب لازم، و كوتاه سخن، در دايره اين مديريت،مختار باشد و از اينجا است كهبايد يكتن و يك اراده باشد. شوراى سياستگذارى تدبير كلى و خط مشى را بهمدير بسپاردو وى را با مسؤوليتسنگين اداره يعنى برآمدن خواستههايى كه درتدبير و خط مشى كلى ملحوظ شده است و در دايرههمان تدبير و خط مشى مريدو مختار بداند. كار اجرايى و مديريت اگر به ورطه شورا و خلط مسؤوليتها بغلطد،حركتكند يا متوقف خواهد شد. و مدير محترم نيز بايد با اعمال مديريت صحيحو قوى، و انتخاب دستياران صالح، و شناسايىكارهاى اصلى و عمده و مقدم دانشآن بر كارهاى جزيى و فرعى، و انجام هركار بر طبق برنامه و محاسبه قبلى وديگرشؤون مديريت، وظيفه عقبافتاده و بسيار مهمى را كه برعهده دارند به بهترين وجهممكن ايفا نمايند.
6- حوزه علميه در اين دوران، جوهر حيات و رشد و بالندگى خود را مرهونانقلاب اسلامى و امام عظيمالشان آن ومجاهدتهاى ايثارگرانى است كه بهعشقدين خدا و به اميد حاكميت آن، جان و تن خود را به ميدان فداكارى بردند«فمنهممن قضى نحبه و منهم من ينتظر»، سياستسلطهگران جهانى اين بوده و هست كهمراكز دانش دين را منزوى،منفعل، بىروحيه، بىابتكار، وابسته بهخود و فارغ ازآرمانهاى بزرگ كنند. آنان را به جدايى دين از سياست، معتقد و ازهمگامى دين باتحولات شگرف جهانى مايوس سازند. اين ترفند نسبتبه حوزههاى علميه، بكاررفته و تاثيراتى نيز كردهبود. انقلاب اسلامى كه از حوزه و به رهبرى برجستهترينفرزندان و تربيتشدگان آن، سركشيد و امواج جهانى را درجهت عكس تدابيرو اميدهاى استكبار، هدايت كرد، حوزه علميه را نيز درخشش و جذابيت و اعتبارىتازه داد و بذر اميدو روشنى و عشق به حركت را در آن كاشت.
خون پاك علما و فضلا و طلابى كه در اين راه جامه شهادت پوشيدند، بهايننهال الهى رشد و رونقى بىسابقه بخشيدوآنرا تا دورانهاى طولانى بيمه كرد. اكنونحوزه بايد حق عظيم انقلاب و امام و شهدا و نفوس طيبه ايثارگر را همموارهبهيادداشته و ارزشهاى انقلاب را به مثابه راز تجديد حيات، در خود حفظ كند و بهكسانى كه جاهلانه يا مغرضانهمىخواهند حوزه را به سمت هدفهاى استكباربكشانند، ميدان ندهد.
7- تشكيل نظام اسلامى كه داعيهدار تحقق مقررات اسلامى در همهصحنههاى زندگى است، و آن تحقيق و تتقيح همهمباحث فقهىاى است كه تدوينمقررات اسلامى براى اداره هريك از بدنههاى نظام اسلامى بدان نيازمند است. فقهاسلامآنگاه كه اداره زندگى فرد و حامعه -با آن گستردگى و پيچيدگى و تنوع را-مطمح نظر مىسازد مباحثى تازه و كيفيتىويژه مىيابد، و اين همانطور كه نظاماسلامى را از نظر مقررات و جهتگيريهاى مورد نيازش، غنى مىسازد، حوزهفقاهترا نيز جامعيت و غنا مىبخشد. روى آوردن به «فقه حكومتى» و استخراجاحكام الهى در همه شؤون يك حكومت، و نظر بههمه احكام فقهى با نگرشىحكومتى- يعنى ملاحظه تاثير هر حكمى از احكام در تشكيل جامعه نمونهو حيات طيبهاسلامى- امروز يكى از واجبات اساسى در حوزه فقه اسلامى استكه نظم علمى حوزه، اميد برآمدن آنرا زنده مىدارد.
8- ارتباط حوزه علميه با نظام اسلامى در تدوين اصول اساسى و پايههاىمقررات اسلامى خلاصه نمىشود، بلكه ربطايندو، در همه ابعاد، ربط منطقىو مبنى بر تعاون است. نظام اسلامى، حوزه علميه را همچون پشتوانه معنوى خودعزيزمىدارد، و حوزه علميه، نظام اسلامى را همچون فضاى مناسبى براى رشدو تكامل خود مغتنم مىشمرد. هريك، كمك وپشتيبان آن ديگرىاست، اين دركو احساس دوجانبه بايد روزبهروز قويتر و واقعىتر گردد. انيگزههايى وجود داردكهمىكوشد حوزه را نسبتبه نظام اسلامى بىتفاوت يا بدبين سازد و متقابلا نظاماسلامى را نسبتبه حوزه بىاعتنا يابيگانه بدارد. هم در حوزه و هم در محيطهاىتصميمگيرى مسؤولان نظام، بايد با اين انگيزهها مقابله و در برابر آنهاهشيارى نشانداده شود. تشكيل جمهورى اسلامى بزرگترين آرزوى برآورده شده صالحانو برجستگان علماى اسلاماست. بايد آن را قدر شناخت و در تكميل و تصحيحو تقويت آن، نفس و نفيس را بايد نثار كرد.
9- فقه، محور تلاش علمى حوزههاى علميه بوده و همواره بايد باشد و البتهتطور شرايط زندگى بشرى، مانند هميشه دراستنباط احكام الهى تاثيراتى گذاشتهو از اين پس نيز خواهد گذاشت. با اينحال دو نكته لازم است مورد توجه كاملقرارگيرد: نخست آنكه ديگر علوم اسلامى مانند تفسير و حديث و فلسفه و كلام و رجالو غيرها بايد مورد اهتمامى كاملو در متن اصلى برنامههاى حوزه باشد و براى آنهامدارس تخصصى تشكيل گردد و اين علوم كه حوزه علميه زادگاه وپرورشگاه آناست از مهد خود بيگانه نگشته و در آنها حوزه به بيرون از خود نيازمند نگردد. ديگرآنكه مجموعهاى از علومانسانى و غيره كه داراى تاثير در استنباط و تنقيحموضوعات فقهىاند بايد مورد عنايت قرار گيرند و فقيه اين دوران با همهابزارهاىاستنباط صحيح كه از جمله تشخيص درست موضوعات است، مجهز گردد. بديهىاست كه شناخت درستموضوع در تصحيح شناختحكم الهى داراى تاثيرىتمام است.
10- مديريت محترم در برابر خود مسائل و مشكلات فراوان و نيز حوادثپىدرپى و متوقع و نامتوقع خواهد يافت كهشايسته است در اين ميان نخستين مهمخود را تشخيص اولويتها و فوريتها قرار دهد. برخى از اين مسائل عبارتند از:طبقهبندى مراحل تحصيلى طلاب در قم، تعيين رشتههاى اختصاصى و مواددرسى آن، تهيه كتب درسى، تعيينمدارسى براى رشتههاى مختلف كه طبقبرنامههاى درسى معين، اداره شوند، مدارس ويژه براى تربيت افرادىجهتاشتغال در مشاغل خاص يا متناسب با روحانيون، تعيين پاياننامهها و شهاداتمخصوص حوزه علميه براى درجاتمختلف علمى، شناسايى استعدادهاىبرجسته براى تحقيق يا تحصيل و تهيه امكانات براى پرورش آنها، رسيدگى بهوضعمعيشتى طلاب و تامين ضروريات مشترك از قبيل مسكن و مدرس و بيمارستانو غيره، تدوين مقرراتى براىكيفيت زيست عمومى طلاب، فراهم آوردن حوزههاىدرس اخلاق و ترويج معنويت و سلوك روحانى و روحيه زهد وعفافوسادهزيستى و امثال آن در حوزه، تاسيس واحدهاى علمى با گرايشهاى نوو ابتكارى و كمك به هرآنچه از اين قبيلدر حوزه هست، تشكيل مدارس ويژهتربيت مبلغ و مدرس براى داخل و خارج كشور... و مسائل متعدد ديگرى كههريكاهتمام و تدبير و برنامهريزى و پيگيرى ويژهاى را مىطلبد.
11- احترام به ارزشهاى انقلاب در حوزه علميه اگرچه داراى مظاهرگوناگونى است، ليكن مظهر ابتدايى و آشكار آنعبارت است از تكريم طلابو فضلاى ايثارگر، جانبازان و آزادگان كه يادگارهاى جهاد ملت ايران، و نمونههاىفداكارى درراه هدفهاى الهى، و سند افتخار حوزه علميه در شركت همهجانبهاشدر آن جهاد بزرگند. بسى شايسته است كه اينعزيزان و همه طلاب رزمندهو جبههاى مورد رعايت قرار گيرند و فضيلت قرآنى مجاهدان در محيط درس قرآن،تحقق وتجسم يابد.
در پايان با دعا براى همه خدمتگزاران علوم اسلامى و معارف اهل بيتعليهم السلامو آرزوى توفيق براى شما آقايانمحترم و مديريت جديد حوزه، همگان را به اميدواثق به هدايت و كمك الهى دعوت مىكنم و تفضلات الهى و توجهاتحضرتولىاللهالاعظم ارواحنا فداه براى شما مسالت مىنمايم و اميدوارم كه اين اقدام بهتدريج در ساير حوزههاى علميهبزرگ شيعه نيز آغاز گردد.
والسلام عليكم ورحمةالله سيد على خامنهاى 19 جمادىالاول 1413 - 24/8/71 (2)
پىنوشتها:
1) چون در نامه جامعه مدرسين به آيةاللهالعظمى اراكى، به پاسخ مرحوم آيةاللهالعظمى گلپايگانى به نامهآنان اشارهشده بود، درج اين پاسخ و پاسخ رهبر معظم انقلاب را (به خاطر مهم بودن نكاتى كه اينبزرگواران براى اصلاح و استقلالحوزه علميه قم يادآورى كردهاند) مناسب ديديم.
2) به نقل ازروزنامه جمهورى اسلامى شماره 14627.
| | | |