به نوع ديگر ميشود ؟ و قهرا اگر اين تبديل امكان پذير باشد ، آيا همه قوانين حاكم بر او ، الا بعضی از قوانين كه فی المثل با حيوان مشترك است ، عوض ميشود ؟ درست شبيه آبی كه تا آن هنگام كه مايع است قوانين مايعات بر آن حكمفرماست و وقتی به بخار تبديل ميشود مشمول قوانين گازها ميگردد يا آنكه نه ، در طول تاريخ ، نوعيت انسان ثابت مانده است و تغيير نكرده است ؟ اينجا نميخواهم چندان وارد مباحث فلسفی بشوم اما اجمالا ميگويم نظريه صحيح همين است كه انسان با حفظ نوعيتش در مسير تكاملی گام بر ميدارد يعنی از روزی كه انسان در روی زمين پديدار شده است ، نوعيت او از آن جهت كه انسان است تغيير نكرده و او به نوع ديگری تبديل نشده است البته انسان در جا نزده و نمیزند و از اين جهت يك مسير تكاملی را طی ميكند ، ولی گويی در قانون خلقت ، تكامل از مرحله جسم و اندام و ارگانيزم بدنی به مرحله روانی و روحی و اجتماعی تغيير موضع داده است . از آنجا كه نوعيت انسان تغيير نميكند ، بناچار يك سلسله اصول ثابت كه مربوط به انسان و كمال اوست ، خط سير انسانيت را مشخص میسازد و بر زندگی او حاكم است ، و از آنجا كه انسان در چنين مسيری حركت ميكند و در آن ، منازل مختلف را میپيمايد - بواسطه اختلاف منازل ، احكام مربوط به هر منزل با منازل ديگر متفاوت خواهد بود همين امر او را ناگزير میسازد كه در هر منزل بشيوه ای خاص - متفاوت با ديگر منازل - زندگی كند . قوانين اسلام آنگونه كه در متن تشريعات دين منظور گرديده منزلی وضع نشده بلكه مسيری وضع شده است ، اما در عين حال برای منازل هم فكر شده و مقدمات و تمهيدات لازم برای آنها در نظر گرفته شده است اسلام برای نيازهای ثابت ، قوانين ثابت ، و |